Odkrywamy tajemnice świata - innowacja pedagogiczna

INNOWACJA PEDAGOGICZNA


Odkrywamy tajemnice świata


Temat innowacji:
Odkrywamy tajemnice świata

Autorzy i realizatorzy innowacji:
mgr Elżbieta Daniel – autor i realizator
mgr Iwona Malara – autor i realizator
mgr Danuta Dudzic – autor

Miejsce realizacji: Przedszkole nr 10 z Oddziałami Integracyjnymi

Rodzaj innowacji: Innowacja metodyczna. Programem zostanie objęta grupa "Skrzaty" – grupa integracyjna (dzieci 5,6 – letnie)

Termin realizacji: 1 rok szkolny (od września 2016 r do końca czerwca 2017 r)



I Opis zasad innowacji

1. Motywacja wprowadzenia i oczekiwania związane z innowacją

Dzieci w wieku przedszkolnym są ciekawe świata, dlatego też zadają mnóstwo pytań na które czasami trudno jest udzielić fachowej, rzetelnej ale jednocześnie zrozumiałej i prostej odpowiedzi. Aby pomóc im w rozwiązywaniu tajemnic świata należy zastosować odpowiednie metody. Naszym zdaniem najlepszym wyjściem jest wykorzystanie metod aktywnych, które pozwolą dziecku zdobyć potrzebną dla niego wiedzę w sposób przystępny. Jest to zgodne z założeniami pedagogiki Johna Dewey'a i Mari Montessori, które to mówią, że dzieci najszybciej i najchętniej uczą się w kontakcie bezpośrednim, poprzez samodzielne działanie. Czynny udział w doświadczeniach i eksperymentach pozwala dziecku poznać świat wielozmysłowo. Kształtuje to w nim bardziej zrozumiały obraz środowiska w jakim żyje
i rozwija się. Ułatwia to dziecku przejście z poziomu myślenia sensoryczno-motorycznego do poziomu myślenia konkretno-wyobrażeniowego.
Opierając się na Podstawie Programowej Wychowania Przedszkolnego celem wychowania jest „budzenie dziecięcej wiedzy o świecie społecznym, przyrodniczym i technicznym oraz rozwijanie umiejętności prezentowania swoich przemyśleń w sposób zrozumiały dla innych”, a także „zapewnienie dzieciom lepszych szans edukacyjnych poprzez wspieranie ich ciekawości, aktywności i samodzielności, a także kształtowanie tych wiadomości i umiejętności, które są ważne w edukacji szkolnej ”. Dzięki realizacji tego programu pragniemy stworzyć dzieciom warunki do rozwijania ciekawości, umiejętności samodzielności, wyciągania wniosków poprzez samodzielne doświadczanie.
Zakładamy, że dzięki aktywnym działaniom dzieci będą w przyszłości dociekliwe, ciekawe świata, otwarte na nowe doświadczenia. Będą konstruktywnie podchodzić do nurtującej je tematyki stawiając odpowiednie pytania badawcze, dostrzegając zależności przyczynowo-skutkowe, samodzielnie rozwiązując problemy i formułując konkretne wnioski.



2. Opis, zakres i miejsce innowacji
Innowacją zostaną objęte dzieci 5,6-letnie z grupy „Skrzaty”. Zajęcia będą trwały przez cały rok szkolny 2016/2017 na terenie Przedszkola nr 10 z Oddziałami Integracyjnymi w Tychach.
Niniejsza innowacja jest innowacją metodyczną. Polega na prowadzeniu zajęć edukacyjnych z wykorzystaniem metod aktywnych. Zajęcia będą się odbywać raz w tygodniu zgodnie z planem działań innowacyjnych (załącznik nr 1). Będą one obejmowały prowadzenie hodowli, prostych doświadczeń fizyczno-chemicznych dotyczących przyrody ożywionej i nieożywionej. Dzieci zostaną zapoznane z tajnikami techniki, co pozwali im uzyskać odpowiedzi na pytania „skąd się coś wzięło?” lub „jak to powstało?”. W trakcie roku szkolnego zakładamy zorganizowanie dwóch wycieczek będących integralną częścią tematyki innowacji, będzie to wycieczka do fabryki bombek oraz do fabryki filmów animowanych.
Założenia tejże innowacji wynikają w szczególności z następujących obszarów postawy programowej :
• wspieranie dzieci w rozwijaniu czynności intelektualnych, które stosują
w poznawaniu i rozumieniu siebie i swojego otoczenia. Dziecko kończące przedszkole i rozpoczynające naukę w szkole podstawowej - stara się łączyć przyczynę ze skutkiem i próbuje przewidywać, co się może zdarzyć (4.3);
• wspomaganie rozwoju umysłowego dzieci poprzez zabawy konstrukcyjne, budzenie zainteresowań technicznych. Dziecko kończące przedszkole
i rozpoczynające naukę w szkole podstawowej - interesuje się urządzeniami technicznymi (np. używanymi w gospodarstwie domowym), próbuje rozumieć, jak one działają, i zachowuje ostrożność przy korzystaniu z nich (10.3);
• pomaganie dzieciom w rozumieniu istoty zjawisk atmosferycznych i w unikaniu zagrożeń. Dziecko kończące przedszkole i rozpoczynające naukę w szkole podstawowej - rozpoznaje i nazywa zjawiska atmosferyczne charakterystyczne dla poszczególnych pór roku (11.1);
• wychowanie dla poszanowania roślin i zwierząt. Dziecko kończące przedszkole
i rozpoczynające naukę w szkole podstawowej - wie, jakie warunki są potrzebne do rozwoju zwierząt (przestrzeń życiowa, bezpieczeństwo, pokarm) i wzrostu roślin (światło, temperatura, wilgotność); potrafi wymienić zmiany zachodzące w życiu roślin i zwierząt w kolejnych porach roku; wie, w jaki sposób człowiek może je chronić i pomóc im, np. przetrwać zimę. (12.2-3).
3. Zasady innowacji

• opracowanie planu działań innowacyjnych;
• celowość i systematyczność podejmowanych działań;
• zintegrowanie innowacji z realizacją zadań wynikających z podstawy programowej wychowania przedszkolnego;
• sprawdzenie skuteczności przeprowadzonej innowacji poprzez ewaluację końcową.

4. Cele ogólne

• kształtowanie umiejętności lepszego rozumienia zjawisk (przyrodniczych, fizycznych, chemicznych) poprzez obserwacje i wykonywanie prostych doświadczeń i hodowli;
• rozbudzanie zainteresowania przyrodą ożywioną i nieożywioną oraz światem techniki;
• rozwijanie kreatywnego myślenia, pobudzanie ciekawości, aktywności poznawczej;
• doskonalenie logicznego myślenia w toku stawiania pytań badawczych, dostrzegania zależności przyczynowo-skutkowych, rozwiązywania problemów i formułowania wniosków;
• poszerzanie słownika dziecka o nowe definicje i pojęcia;
• przestrzeganie zasad bezpieczeństwa i wzajemnego współdziałania przy wykonywaniu doświadczeń i zakładaniu hodowli;
• obcowanie z przyrodą poprzez zabawy, spacery i wycieczki, obserwacje i doświadczenia.

5. Cele szczegółowe
Dziecko:
• przeprowadza proste doświadczenia fizyczno-chemiczne zgodnie z instruktażem nauczyciela;
• zadaje pytania o charakterze badawczym;
• szuka odpowiedzi w toku wnikliwej analizy postawionego problemu;
• prowadzi dziennik obserwacji hodowli;
• podejmuje próby przewidzenia wyniku doświadczenia oraz formułowania odpowiedzi na stawiane pytania;
• podejmuje próby formułowania wniosków;
• potrafi wytłumaczyć jak powstają niektóre przedmioty codziennego użytku;
• dostrzega i formułuje zależności pomiędzy przyczynami a skutkami zdarzeń;
• zna i przestrzega zasady obowiązujące podczas prowadzenia doświadczeń i hodowli;
• posługuje się przyrządami badawczymi (lupą, mikroskopem itp.) zgodnie z ich przeznaczeniem;
• wie jakie warunki są niezbędne do rozwoju roślin;
• prowadzi czynności pielęgnacyjne w kąciku przyrody;
• poprawnie nazywa badane przedmioty, zjawiska oraz wykorzystywane w toku zajęć urządzenia techniczne.

6. Przewidywane efekty

Dziecko objęte programem innowacyjnym będzie:
• dążyło do poznania otaczającego świata;
• stosowało w praktyce zasady pielęgnowania roślin i zwierząt;
• rozumiało istotę zmian związanych ze zjawiskami atmosferycznymi;
• stosowało myślenie przyczynowo-skutkowe w życiu codziennym;
• umiało przewidzieć skutki oraz konsekwencje swoich działań w życiu codziennym;
• przestrzegało zasad zgodnego współżycia w grupie;
• potrafiło podporządkować się osobom dorosłym.


II Ewaluacja

Przez cały okres trwania innowacji prowadzona będzie obserwacja pod kątem atrakcyjności zajęć. Pozwoli to na sprawdzenie czy prowadzone działania przynoszą zamierzone efekty w postaci zaangażowania dzieci. Jeżeli zaistnieje taka potrzeba, zostaną one zmodyfikowane.
W maju 2017 odbędą się zajęcia otwarte dla rodziców będące podsumowaniem dotychczasowych działań innowacyjnych. Zostanie na nich przeprowadzona ankieta dla rodziców oceniająca uzyskane efekty (załącznik nr 2).
Po zakończeniu działań innowacyjnych zostanie sporządzone pisemne sprawozdanie
z którym zostanie zapoznany Dyrektor Przedszkola nr 10 z Oddziałami Integracyjnymi
w Tychach, a następnie Rada Pedagogiczna i Kuratorium Oświaty w Katowicach.

III. Literatura:

- Barbel Merthan „Z wody, waty i kostek cukru. Pierwsze eksperymenty przedszkolaków”, Kielce 2006;
- Stefania Elbanowska „Jak zadziwić przedszkolaka tym co świeci, pływa, lata. Wiosna”, Warszawa 1994;
- Stefania Elbanowska „Jak zadziwić przedszkolaka tym co świeci, pływa, lata. Lato”, Warszawa 1994;
- Stefania Elbanowska „Jak zadziwić przedszkolaka tym co świeci, pływa, lata. Jesień”, Warszawa 1994;
- Stefania Elbanowska „Jak zadziwić przedszkolaka tym co świeci, pływa, lata. Zima”, Warszawa 1994;
- „Eksperymenty naukowe. Powietrze”, praca zbiorowa, Warszawa 2009;
- „Eksperymenty naukowe. Magnes”, praca zbiorowa, Warszawa 2009;
- „Eksperymenty naukowe. Woda”, praca zbiorowa, Warszawa 2009;
- „Eksperymenty naukowe. Prąd”, praca zbiorowa, Warszawa 2009;
- „Eksperymenty naukowe. Światło”, praca zbiorowa, Warszawa 2009;
- „Eksperymenty naukowe. Energia cieplna”, praca zbiorowa, Warszawa 2009.
- Barbara Taylor, Zabawa i nauka. Powietrze i latanie, Warszaw 1991.
- Barbara Taylor, Zabawa i nauka. Kolor i światło, Warszaw 1991.
- Barbara Taylor, Zabawa i nauka. Baterie i magnesy, Warszaw 1991.

Strony internetowe
http://www.dzieciecafizyka.pl/eksperymenty.html

Filmy
seria Dlaczego? Po co? Jak? (http://www.tvp.pl/dla-dzieci/dlaczego-po-co-jak/wideo)



Załącznik nr 1


Plan działań innowacyjnych hodowle, prace w kąciku przyrody

1. Fasola – zapoznanie z nasionami, wysiew na gazie, założenie karty obserwacji, omówienie zasad pielęgnacji Wrzesień 2016 Praca grupowa
2. Kasztanowiec - zapoznanie z nasionami, wysiew, założenie karty obserwacji, omówienie zasad pielęgnacji Październik 2016 Praca grupowa
3. Kiełki - zapoznanie z nasionami, wysiew w kiełkownicy, założenie karty obserwacji, omówienie zasad pielęgnacji Listopad 2016 Praca grupowa
4. Zioła – bazylia, oregano - zapoznanie
z nasionami, wysiew, założenie karty obserwacji, omówienie zasad pielęgnacji Grudzień 2016 Praca grupowa
5. Kryształki soli – oglądanie zdjęć okazów soli, założenie hodowli
w słoiku z wodą, założenie karty obserwacji. Styczeń 2017 Praca indywidualna
6. Cebula - zapoznanie z różnymi rodzajami roślin cebulowych, sadzenie, założenie karty obserwacji, omówienie zasad pielęgnacji Luty 2017 Praca grupowa
7. Dżdżownice – zapoznanie z pożyteczną rolą dżdżownic, założenie hodowli
w akwarium dżdżownic zakupionych
w sklepie wędkarskim, założenie karty obserwacji Marzec 2017 Praca grupowa
8. Siejemy nasiona w ogrodzie – założenie hodowli w ogrodzie przedszkolnym - zapoznanie z nasionami, omówienie zasad pielęgnacji
Kwiecień 2017 Praca grupowa
9. Kwiaty polne - zapoznanie z nasionami, wysiew, założenie karty obserwacji, omówienie zasad pielęgnacji Maj 2017 Praca indywidualna
10. Mrówki - zapoznanie z pożyteczną rolą mrówek, założenie hodowli w mrówkarium, założenie karty obserwacji Czerwiec 2017 Praca grupowa


Plan działań innowacyjnych doświadczenia, eksperymenty z wykorzystaniem filmów edukacyjnych


1. Optyka – doświadczenia ze światłem, cieniem, lupą, zwierciadłem, mikroskopem Wrzesień 2016 Praca grupowa
2. Powietrze – gdzie jest powietrze?, ściśliwość, temperatura, ruch, powietrza, wiatr Październik 2016 Praca grupowa
3. Woda – stany skupienia, temperatura, poziom wody, obieg wody w przyrodzie, co pływa, co tonie? Listopad 2016 Praca grupowa
4. Minerały, skały – właściwości, filtrowanie wody filtrem naturalnym Grudzień 2016 Praca grupowa
5. Magnetyzm – właściwości magnesu, działanie kompasu Styczeń 2017 Praca grupowa
6. Ciepło – zimno – doświadczenia z lodem i śniegiem, stany skupienia wody, skąd się bierze śnieg?, czy śnieg jest czysty?, co zatrzymuje ciepło? Luty 2017 Praca grupowa
7. Elektryczność-burza – doświadczenia
z prądem, bateriami, wyładowaniami elektrycznymi Marzec 2017 Praca grupowa
8. Doświadczenia z jajkiem – sprawdzanie które jajko jest ugotowane, czy jajko zmieści się w wąskiej butelce?, czy da się rozpuścić skorupkę w occie? Kwiecień 2017 Praca grupowa
9. Grawitacja – dlaczego wszystko spada w dół?, co to jest stan nieważkości?, planety Układu Słonecznego Maj 2017 Praca grupowa
10. Zabawy z kolorami – mieszanie barw, zjawisko tęczy Czerwiec 2017 Praca grupowa



Plan działań innowacyjnych
Zajęcia dotyczące Skąd się bierze...?, jak powstaje...? z wykorzystaniem plansz edukacyjnych, prezentacji multimedialnych, filmów


1. Papier, książka – zapoznanie
z procesem powstawania z wykorzystaniem filmu
Wrzesień 2016 Praca grupowa
2. Mąka, chleb – zapoznanie z historią „Od ziarenka do bochenka” – wykorzystanie prezentacji multimedialnej Październik 2016 Praca grupowa
3. Zabawki pluszowe –zapoznanie
z procesem produkcji na podstawie filmu Listopad 2016 Praca grupowa
4. Bombki choinkowe - zapoznanie
z procesem produkcji na podstawie filmu
Grudzień 2016 Praca grupowa
5. Lody - zapoznanie
z procesem produkcji na podstawie filmu i historyjki obrazkowej
Styczeń 2017 Praca grupowa
6. Wełniany sweterek, lniana bluzeczka – zapoznanie z procesem powstawania z wykorzystaniem prezentacji multimedialnej
Luty 2017 Praca grupowa
7. Drewniane meble - zapoznanie
z procesem produkcji na podstawie historyjki obrazkowej Marzec 2017 Praca grupowa
8. Mleko, masło, ser - zapoznanie z procesem powstawania z wykorzystaniem filmu i historyjki obrazkowej
Kwiecień 2017 Praca grupowa
9. Cukier i miód - – zapoznanie z procesem powstawania z wykorzystaniem prezentacji multimedialnej i historyjki obrazkowej
Maj 2017 Praca grupowa
10. Filmy animowane zapoznanie
z procesem tworzenia z wykorzystaniem filmu
Czerwiec 2017 Praca grupowa



Plan działań innowacyjnych
wycieczki

1. Fabryka bombek – zapoznanie w bezpośrednim kontakcie z procesem powstawania bombki, z wykorzystywanymi narzędziami, samodzielne wykonanie ozdoby świątecznej listopad 2016
2. Studio Filmów Rysunkowych – udział w prezentacji procesu produkcji filmu animowanego, zapoznanie z procesem tworzenia filmów animowanych, poznanie pojęć filmowych, oglądanie filmu czerwiec 2017


Załącznik nr 2

Ankieta dla rodziców


Szanowni Państwo, w roku szkolnym 2016/2017 Państwa dzieci brały czynny udział w realizacji innowacji pedagogicznej „Odkrywamy tajemnice świata". Proszę odpowiedzieć na kilka pytań, które pomogą dokonać podsumowań oraz wyciągnąć wnioski z realizacji innowacji.

1. Czy Państwa zdaniem tematyka innowacji pedagogicznej była atrakcyjna dla dzieci?

Tak

Nie

2. Czy innowacja przyniosła efekty ? Jeżeli tak – to jakie?

Tak (podkreśl właściwe)
• Dziecko często opowiada o zajęciach badawczych w domu
• Dziecko chce wykonywać poznane eksperymenty w domu
• Zadaje więcej pytań dotyczących przyrody, czy świata techniki

Nie (dlaczego?)
........................................

3. Czy mają Państwo jakieś uwagi odnośnie prowadzonej innowacji?

........................................



Dziękuję