Twórcza aktywność naszych dzieci - jak jej nie przeszkadzać?

Twórcza aktywność jest przydatna człowiekowi na przestrzeni całego jego życia. Obecnie, w zmieniającym się nieustannie środowisku, gdzie przychodzi nam wciąż podejmować nowe wyzwania i rozwiązywać wciąż nowe problemy, staje się bardzo potrzebne pielęgnowanie i rozwijanie tej predyspozycji już od najmłodszych lat. Nie sposób przecenić tu roli środowiska rodzinnego. W jaki sposób my, rodzice możemy wspomóc nasze dzieci w osiąganiu tych twórczych umiejętności? Powszechnie wśród pedagogów i psychologów uważa się, że dzieci twórczości nie trzeba uczyć. Wystarczy im nie przeszkadzać. Jak zatem postępować z dziećmi aby nie ograniczać ich naturalnych zdolności twórczych?
Oto kilka zasad:
- Odnosić się z szacunkiem do niezwykłych pytań stawianych przez dzieci
( zbyt często reagujemy irytacją i lekceważeniem).
- Okazywać zainteresowanie wobec niezwykłych pomysłów (bez natychmiastowej krytyki, wyśmiewania, lub udowadniania, że pomysł jest głupi).
- Niech dzieci działają bez nieustannej naszej oceny (dziecko, które doświadcza wolności związanej z brakiem oceny, może podjąć ryzyko wypróbowania nowych, nietypowych rozwiązań ; nie będzie się bało).
- Jeśli oceniamy pomysł dziecka, niech ocena ta jest ściśle związana z jej przyczynami i konsekwencjami. Chodzi o dokładne wskazanie, dlaczego pomysł nam się podoba lub nie podoba, w jaki sposób można by go ulepszyć i do jakich skutków może to doprowadzić. Takie reakcje uczą dzieci myślenia przyczynowo-skutkowego i pokazują, że ich pomysły mogą mieć określone konsekwencje. Psychologia podaje jeszcze jedną podpowiedź - listę sposobów mordowania pomysłów. Każde użycie jednego z poniższych zwrotów lub podobnego może doprowadzić do „stłamszenia” pożytecznej idei, a przy okazji tego, który ją zgłosił. Nie musi jednak tak być, ważny jest przecież kontekst i nasze intencje. Oto prowizoryczna lista „tłamsicieli”: - Tak, ale...
- Hmmm, no tak...
- Nigdy tak nie robiliśmy.
- To nie będzie działać!
- Gdyby to było dobre, ktoś musiałby na to wpaść wcześniej.
- Trzeba się będzie zastanowić nad tym przy innej okazji.
- A któż to wymyślił?
- Po prostu wiem, że to nie będzie działać!
- Bądźmy realistami!
- Poczekamy, zobaczymy...
- Nie widzę żadnego związku...
- To nie nasza sprawa.
- Z tym będzie tylko kłopot.
- No nie, ja nie mogę!

Opracowała Małgorzata Szczerbińska
Źródło: Edward Nęcka. Psychologia twórczości, Trening twórczości.