Scenariusz lekcji historii - klasa V szkoły podstawowej
Temat: Jedna epoka – dwa style
Cele lekcji: Uczeń:
• wyjaśnia pojęcie „styl” w architekturze i sztuce;
• wskazuje styl romański i gotycki jako style architektury średniowiecznej;
• charakteryzuje krótko architekturę średniowiecza, podając najważniejsze cechy budowli romańskich i gotyckich;
• wyjaśnia pojęcia: „witraż”, „portal”, „sklepienie”;
• porównuje budowlę romańską z budowlą gotycką;
• wie jakie funkcje pełniły budowle romańskie i gotyckie;
• wymienia przykłady zabytków romańskich i gotyckich w Polsce.
Metody pracy:
• metoda aktywizująca – pogadanka, burza mózgów;
• opis słowny;
• praca z podręcznikiem, z ilustracją;
• praca z taśmą chronologiczną.
Formy pracy:
• indywidualna,
• grupowa,
• zbiorowa.
Środki dydaktyczne:
• podręcznik „My i historia. Klasa 5”, s. 66–67
• zeszyt ćwiczeń „My i historia. Klasa 5”
• ilustracje budowli romańskich i gotyckich
• cechy budowli w stylu romańskim i gotycki na karteczkach
• prezentacja multimedialna przygotowana przez nauczyciela
• taśma chronologiczna
Przebieg lekcji:
FAZA WPROWADZAJĄCA
1.Czynności porządkowo – organizacyjne (sprawdzenie listy obecności, sprawdzenie pracy domowej, zapisanie tematu lekcji).
2.Rekapitulacja wtórna – przypomnienie wiadomości o średniowieczu jako epoce – czas trwania (daty graniczne epoki – 476r., 1492r.), zaznaczenie dat granicznych epoki na taśmie chronologicznej, ustne określenie wieku i połowy wymienionych dat.
3.Nauczyciel pyta uczniów, jak rozumieją pojęcie „styl”?
Zapisanie na tablicy wyrazu „STYL” - uczniowie podają słowa wyjaśniające ten wyraz, np. moda, sposób bycia (burza mózgów). Nauczyciel porządkuje wypowiedzi uczniów i wyjaśnia, że w różnych epokach historycznych powstawały budowle i dzieła stworzone na ściśle określonych zasadach. Wyjaśnienie pojęcia: „styl”, wprowadzenie nazwy stylów średniowiecznej architektury: styl romański, styl gotycki.
FAZA REALIZACYJNA
4.Nauczyciel prezentuje uczniom ilustracje przedstawiające budowle w stylu romańskim i gotyckim (można przygotować prezentację multimedialną). Uczniowie w oparciu o ilustracje oraz podręcznik dopasowują podpisy określające wygląd budowli. Następnie nauczyciel omawia cechy charakterystyczne budowli romańskiej, zwracając uwagę uczniów na: materiał, wielkość budowli, kolumn i okien. Wyjaśnia pojęcia „portal” i „sklepienie”, prosząc uczniów, by opisali wygląd portalu i sklepienia romańskiego, opisuje warunki panujące we wnętrzu budowli romańskich.Wskazuje obronną funkcję budowli i podkreśla edukacyjny charakter ozdób.
5. Nauczyciel omawia cechy charakterystyczne budowli gotyckiej, zadając uczniom pytania: a) Jaka jest wielkość budowli gotyckiej, w porównaniu z budowlą romańską?
b) Co wpłynęło na zmianę w sposobie budowania? Nauczyciel wyjaśnia przyczyny zmian (m.in. budowle z cegły i system przyporowy), a następnie wskazuje elementy charakterystyczne dla budowli gotyckich, wyjaśnia pojęcie: „witraż”.
6. Uczniowie porównują budowlę romańską z gotycką, wykonując zadanie 2. z zeszytu ćwiczeń.
7. Uczniowie w parach otrzymują ilustracje różnych zabytków w Polsce, ich zadaniem jest określenie, który styl średniowieczny przedstawia budowla i dlaczego (podać kilka cech danego stylu).
FAZA PODSUMOWUJĄCA
8. Praca domowa: uczniowie wykonują pozostałe zadania z zeszytu ćwiczeń.
9. Zadanie dla chętnych: Dowiedz się, gdzie najbliżej Twojej miejscowości znajduje się zabytek romański lub gotycki, co to jest?