Biomonitoring stawu - projekt edukacyjny

Projekt edukacyjny:

„Biomonitoring stawu na przykładzie stawu w gminie .....”

Instrukcja
1. Wizytówka stawu.

2. Poznajemy roślinność stawu.

Zaobserwuj rośliny rosnące nad brzegiem stawu. Scharakteryzuj liście i łodygi, zanurzenie w wodzie.
Które rośliny są amfibiotyczne?
- Jak rośliny wodne zaopatrują się w substancje odżywcze?
- Rośliny jako wskaźnik czystości wody:
- jeśli w stawie przeważają włosiennicznik wodny i wywłócznik kłoskowy to woda jest stosunkowo czysta,
- jeżeli przeważają moczarka kanadyjska i rogatek sztywny – woda zawiera więcej substancji organicznych, co jest charakterystyczne dla wód zabagnionych,
- jeśli przy brzegu występuje dużo niezapominajek, knieci błotnej i mięty pieprzowej to woda taka jest silnie zabagniona.

3. Przystosowanie ptaków do życia w wodzie.
- wielkość,
- sylwetka,
- barwa,
- technika lotu,
- głosy.

4. Owady związane ze środowiskiem wodnym.
- owady latające,
- owady poruszające się po powierzchni wody (nartnik),
- owady żyjące w toni wodnej i na dnie zbiornika,
- Dlaczego niektóre owady często wypływają na powierzchnię wody lub trzymają się tuż pod nią?

- WNIOSKI:
- obecność skrzydeł umożliwia owadom przemieszczanie się i zasiedlanie nowych siedlisk,
- owady dorosłe przebywają w wodzie tylko okresowo,
- oddychanie tlenem atmosferycznym świadczy o wtórnym przystosowaniu owadów do życia w wodzie, co tłumaczy mniejszą ich liczebność w tym środowisku,
- Jakie stadia rozwojowe owadów związane są z wodą?

Po zakończeniu zajęć wszystkie owady zostają wypuszczone do wody.

5. Badanie wody w stawie.
- Ocena zapachu wody (bez zapachu – 1, nieprzyjemny silny zapach- 5)
- Ocena zmętnienia wody, woda przeźroczysta - 1, woda bardzo silnie zmętniona 5,
- Zabarwienie wody, torfowo- gliniaste 1, czarno- siwe 5,
- Średnia arytmetyczna sum ocen określi jakość wody w stawie.

6. Życie w kropli wody.
- Pobranie wody ze stawu,
- Samodzielne wykonanie preparatu, obserwacja mikroskopowa, próba rozpoznania fitoplanktonu i zooplanktonu, wnioski: czym różni się kropla wody ze stawu od kropli wody z kranu?

7. Zycie w mule
a. Organizmy żyjące na dnie środowiska wodnego , penetrujące osady denne lub żyjące na ich powierzchni to bentos. Dzielimy go na:
- mikrobentos ( do 1,5mm- głównie pierwotniaki) ,
- mezobentos (0,5 mm do kilku mm) nicienie, wirki, denne skorupiaki, formy młodociane owadów i skąposzczetów,
- makrobentos (organizmy większe) pijawki, skąposzczety, mięczaki,
8. Eutrofizacja – negatywne działania człowieka.
Główną przyczyną eutrofizacji jest wzrost zawartości:
- fosforu (głownie detergentów, ... )
- azotu (wzrastająca emisja tlenków azotu do atmosfery wraz z opadami atmosferycznymi, .nawożenie gleby....)

9. Podsumowanie


Literatura:
• Staw jako ekosystem - praca pod kierunkiem J. Szewczyka 1997 r.
• Ocena jakości wody w zbiorniku wodnym metodą biologiczną - Z. Pańków – 2002 r.