Analiza przypadku dziecka zdolnego

Analiza przypadku dydaktyczno- wychowawczego dziecka zdolnego.
Bardzo często zwracamy uwagę tylko na dzieci z dysfunkcjami fizycznymi, czy psychicznymi. Dlatego postanowiłam zająć się przypadkiem dziecka wybitnie uzdolnionego plastycznie.
Dziewczynka ta od początku swojego pobytu w przedszkolu musiała zmagać się ze swoją „innością”. Zwracała na siebie uwagę i można było jej zachowanie utożsamić błędnie z nadpobudliwością. Różniła się jednak od tych dzieci tym, że potrafiła skupić uwagę, była ciekawa świata. Pracę z tym dzieckiem pokierowałam tak, by wykorzystać jej zdolności podczas zajęć, występów, przygotowywania dekoracji, czy kierowania zespołem w pracach grupowych. Wdrażając mój program „Wpływ technik twórczych na rozwijanie aktywności twórczej dzieci w wieku przedszkolnym” mogłam zainteresować dziewczynkę nowymi materiałami plastycznymi, ich wykorzystaniem, rozbudzić wyobraźnię, inwencję twórczą. Zuzia wzrostowo nie odbiega od swoich rówieśników. Jest szczupłej budowy ciała. Dziecko jest czyste, schludne, zadbane. Sprawia miłe wrażenie.
Rozwój fizyczny i umysłowy dziecka
Zuzia rozwija się prawidłowo. Wykazuje wysoką sprawnością fizyczną. Jest praworęczna, ma dobry wzrok. Nie ma wad wymowy ani wad postawy. Jej rozwój umysłowy jest prawidłowy, posiada prawidłowy poziom rozwoju słuchu fonematycznego, analizy i syntezy słuchowej, pamięci wzrokowej. Zuzia ma niezwykle rozwinięte umiejętności manualne, duży zakres wiadomości, rozwiniętą wyobraźnię.
Uzasadnienie wyboru dziecka
Zuzia trafiła do naszego przedszkola 1 czerwca 2010 roku. Mama zmieniła miejsce zamieszkania, przez co Zuzia musiała zmienić przedszkole. Obecnie uczęszcza do grupy
6-latków „Sowy”. Od początku pobytu Zuzi w naszej grupie zwróciłam na nią uwagę.
Wyróżniała się wśród dzieci swoją „innością” ale w pozytywnym tego słowa znaczeniu. Początkowo sprawiała wrażenie dziecka nadpobudliwego. Zuzia potrafiła podczas zajęć zmienić swoje nastroje, najpierw się śmiała, a za chwilę sprawiała wrażenie obrażonej, jeżeli nie wszystko było tak jak ona tego chciała.
Potrafiła w jednej chwili być aktywna, wesoła, a za chwilę płakała, złościła się czy upierała. Każde zdanie, które wykorzystywała było ciekawe, przemyślane. Nie lubiła jednak narzucania drogi rozwiązania. Zawsze musiała postawić na swoim. To ona miała własną wizję rozwiązania problemu. Po wielu rozmowach z mamą dowiedziałam się, że Zuzia ma duże możliwości, wiedzę, którą odpowiednio mama ukierunkowuje, ale problemy z jej cechami negatywnymi przejawiają się również w domu. Dlatego postanowiłam wybrać Zuzię z całej grupy dzieci. Jest ona dzieckiem uzdolnionym plastycznie, która przejawia wszystkie cechy takiego dziecka i stanowi ciekawy przypadek problemowy. Tym bardziej, że w większości przypadków analizuje się dzieci problemowe z dysfunkcjami bądź umysłowymi, bądź fizycznymi.
Identyfikacja problemu
Zuzia przybywając w roku szkolnym 2010/2011 w grupie 6-latków wyróżniała się swoim zachowaniem na tle rówieśników. Obserwacja rozwoju tego dziecka w przedszkolu pozwoliła mi na wskazanie Zuzi jako dziecka uzdolnionego twórczo. Zuzię charakteryzuje sprawność językowa, umiejętność wnioskowania, szybkie tempo procesów myślowych, umiejętność wnioskowania, dobra pamięć, zainteresowanie prowadzoną obserwacją, oryginalność krytyki, umiejętność rozwiązywania problemów. Zuzia ma oryginalne pomysły, bogatą wyobraźnię, potrafi wymyślać nowe zabawy.
Jej prace plastyczne są przemyślane, bogate w szczegóły, doskonale oddają kształt wyrażanego elementu, mają bogatą paletę barw, łatwość rysowania kreski. Wyróżniają się swoją inwencją i ekspresją twórczą. Dziewczynka potrafi wyrazić każdy temat za pomocą rysunku. Rysunki są bardzo dojrzałe jak na wiek dziecka 6 letniego.
Jednak oprócz tych cech pozytywnych, które rzutują na całokształt postawy Zuzi można zauważyć również negatywne cechy. Są one jednak tak charakterystyczne dla dziecka nadpobudliwego. Zuzia jest wręcz książkowym przykładem dziecka uzdolnionego. Jej negatywne cechy idealnie pasują do wzorca przedstawionego przez M.Partykę czy B.Dyrdę. Zuzia staję się czasami niecierpliwa, płaczliwa, zamyka się w sobie, lub manipulować innymi, kłótliwa, złośliwa, uparta, ostentacyjnie się obraża, izoluje się w sytuacjach konfliktowych. Zawsze musi postawić na swoim, wszystko musi być wykonane tak jak ona to widzi.
W oparciu o prowadzone obserwacje, stwierdziłam, że Zuzia to typowe dziecko uzdolnione twórczo.
Geneza i dynamika zjawiska
Sytuacja Zuzi opisana wyżej była obserwowana przeze mnie od momentu uczęszczania Zuzi do przedszkola w grupie 5-latków. Zuzia charakteryzowała się wyjątkowymi uzdolnieniami plastycznymi, które było obserwowane podczas codziennych zajęć. Początkowo pojawiało się wiele problemów z podporządkowaniem się Zuzi pewnym normom i regułom. Najlepiej było podczas prac zespołowych, w których to Zuzia zawsze była przywódcą i osobą dominującą, pod której dyktando wszyscy musieli pracować. Często wymagało to interwencji nauczyciela w celu rozwiązania problemu, konfliktu. Jednak z czasem po wielu tygodniach obserwacji Zuzi rozpoczęłam wnikliwe analizować problem. Kiedy zanalizowałam cechę jej zachowania zdawało się, że Zuzia to wyjątkowe dziecko o uzdolnieniach plastycznych, które jednak wymaga wsparcia i odpowiedniego jej traktowania.
Zaczęłam akceptować ją taką jaka jest i wykorzystywać jej zamiłowanie i umiejętności w zajęciach, uroczystościach, scenografiach. Pozwoliłam jej wyrażać swoje emocje we właściwy dla niej sposób- plastyczny. Wprowadzając wielorakość technik plastycznych, ciekawą tematyką rozbudziłam jej umiejętności.
Starałam się nie ingerować w jej sposób przetwarzania emocji, ekspresję, inwencję i wyobraźnię twórczą.
Ponieważ były też problemy z funkcjonowaniem społecznym Zuzi, dlatego postanowiłam dać jej kierować określonym zespołem dzieci, które potrzebują osoby kierującej pracą. To dało jej poczucie bezpieczeństwa i możliwość wyżycia się twórczego.
Znaczenie problemu dla funkcjonowania dziecka.
Problemy jakie przejawia Zuzia są znaczące dla prawidłowego jej funkcjonowania w życiu przedszkola. Jednym z zadań przedszkola jest diagnozowanie rozwoju dziecka wskazywanie jego mocnych i słabych stron, aby wykorzystać to w pełni podczas projektowania oddziaływań wychowawczych, edukacyjnych. Dlatego tak ważne było zwrócenie uwagi na problemy dziecka uzdolnionego. Przeważnie analizujemy problemy związane z zaburzeniami mowy, motoryki, analizy i syntezy, Często zapominamy, że mamy również dzieci „nieprzeciętne”, a one również wymagają od nas pomocy, zwrócenie uwagi na ich problemy. Takim przykładem jest Zuzia, dziecko o wspaniałym potencjale twórczym, które odpowiednio pokierowane rozkwitnie i zacznie błyszczeć. Pozostawienie tego problemu bez rozwiązania grozi zaszufladkowaniu takich dzieci jako trudnych, nadpobudliwych, uciążliwych, a także zablokowaniem ich ekspresji i inwencji twórczych.


Mocne strony dziecka:
• umiejętność obserwacji,
• doskonała pamięć,
• fantazja, wyobraźnia,
• samodzielność pracy,
• silna motywacja osiągnięć,
• wielość zainteresowań,

Słabe strony dziecka:
• nadmierne przejmowanie się problemami,
• egocentryzm,
• zmienność nastrojów,
• zamykanie, izolowanie,
• manipulowanie innymi
Prognoza pozytywna:
• zmniejszenie izolacji, nadmiernego przejmowania się problemami,
• otwarcie na innych,
• umiejętność współpracy,
• umiejętność wykazania się swoimi zdolnościami i czerpanie z tego radości
Prognoza negatywna:
• zamknięcie się w sobie,
• stwarzanie dużej liczby konfliktów,
• brak czerpania radości ze swoich osiągnięć,
• izolacja w grupie,
Cele ogólne oddziaływań:
• wspomaganie właściwego rozwoju emocjonalnego, podnoszenie motywacji do wykonywania zabaw,
• rozwijanie zainteresowań,
• zachęcanie do kierowania zespołem dzieci,
• okazywanie wsparcia w trudnych sytuacjach,
• wykorzystanie umiejętności w zadaniach dodatkowych,
• możliwość wyrażania swoich emocji w sposób właściwy dla otoczenia,
• możliwość rozwijanie zainteresowań, uzdolnień.
Ewaluacja:
Skoncentrowanie uwagi na rozwijaniu uzdolnień twórczych dziecka.
Obserwacja dziecka.
Diagnoza rozwoju dziecka i
Skala Gotowości Szkolnej Dziecka.