TEMAT: CZYM ZACHWYCA SIĘ PODMIOT LIRYCZNY W WIERSZU LEOPOLDA STAFFA „WYSOKIE DRZEWA”?
1. CELE:
UCZEŃ:
-zna środki poetyckie,
-redaguje krótki list do przyjaciela opisując piękno wakacyjnej przyrody,
-wyjaśnia tytuł utworu,
-podaje przykłady opisów z utworu,
-opisuje obraz Klimta pt. „Las”,
-wyjaśnia, w jaki sposób w wierszu i na obrazie, został przedstawiony czas,
-redaguje notatkę z lekcji.
2. METODY:
-rozmowa wstępna,
-heureza.
3. ŚRODKI DYDAKTYCZNE:
-reprodukcja obrazu Gustava Klimta pt. „Las”.
4. RODZAJ LEKCJI:
-wprowadzająca nowy materiał,
-powtórzeniowa (odnośnie przypomnienia środków artystycznych).
5. TOK LEKCJI.
I. Wprowadzenie:
Uczniowie w formie krótkiego listu do przyjaciela rozwijają zdanie: „O, cóż jest piękniejszego niż...”. Jest to zdanie rozpoczynające i kończące utwór „Wysokie drzewa”. W ten sposób poprzez odwołanie się do wakacyjnych wrażeń krajoznawczych, zostanie ułatwiony odbiór tekstu L. Staffa i G. Klimta.
Wnioski po przeczytaniu kilku prac uczniów, mają wywołać skojarzenie, że każdy z nas inaczej odbiera zjawiska przyrody.
II. Opracowanie nowego materiału:
Czytanie utworu Leopolda Staffa „Wysokie drzewa”. Uczniowie wyjaśniają, czy tytuł liryku odpowiada jego zawartości. Zwrócenie uwagi na opisy poetyckie drzew, wody, łąki. W formie tabeli zapisanie tych opisów. Uczniowie wymieniają, za pomocą jakich środków artystycznych, poeta uzyskał takie opisy. Należy zaznaczyć, iż poeta za pomocą słów przedstawił piękno zwykłego krajobrazu. Odwołał się do różnych zmysłów-wzroku, słuchu, węchu, dotyku.
Po analizie wiersza odwołanie się do obrazu Klimta „Las”. Uczniowie opisują, co na nim widzą, jaką porę roku przedstawia, godzinę itp.
Wprowadzenie pojęć sacrum i profanum. Sfera profanum charakteryzuje to co ziemskie, czyli korzenie, by przejść następnie w sferę sacrum. Stąd opis wysokich drzew.
Uczniowie porównują obraz, jak i utwór, wskazują, w jaki sposób został przedstawiony czas.
III. Podsumowanie:
Na zakończenie uczniowie redagują notatkę z zajęć. W notatce zostać muszą ujęte następujące informacje:
-jest to typ wiersza o charakterze opisowym,
-zostaje opisane piękno przyrody, poprzez użycie licznych środków poetyckich,
-do środków poetyckich zalicza się: metaforę (zapach wody, tysiąc srebrnych nożyc), epitety (wysokie drzewa,),
-podmiot liryczny w swym opisie odwołuje się do wszystkich zmysłów odbiorcy- węchu, dotyku, wzroku i słuchu.