Alkohol i jego wpływ na zdrowie człowieka. Scenariusz zajęć profilaktycznych

Scenariusz zajęć profilaktycznych

Temat: Alkohol i jego wpływ na zdrowie człowieka.

Cel ogólny:
1. Poszerzenie wiadomości uczniów o alkoholu i jego działaniu na organizm ludzki.
Cele szczegółowe:
1. Zapoznanie z pojęciami: alkohol, używanie, nadużywanie, uzależnienie, alkoholizm.
2. Ukazanie przyczyn sięgania po alkohol.
3. Przedstawienie etapów uzależnienia.
4. Ukazanie negatywnych skutków nadużywania alkoholu.
5. Rozwijanie umiejętności pracy w grupie.
Po zajęciach uczeń:
- Objaśnia pojęcia: alkohol, alkoholizm, uzależnienie, używanie, nadużywanie.
- Wymienia etapy uzależnienia.
- Wymienia skutki nadużywania alkoholu.
- Przewiduje skutki spożywania alkoholu, mając świadomość uzależniania i wpływu alkoholu na zdrowie i życie.

Metody: burza mózgów, praca w grupach, mini wykład, ćwiczeniowa.
Formy pracy: grupowa i indywidualna
Środki dydaktyczne: tablica, mazak, kartonowy napis ALKOHOL, karteczki samoprzylepne, odrysowana na papierze postać człowieka, kartki, długopisy, papierowe paski z twierdzeniami, karty ćwiczeń - szyfrowanki, kartoniki do losowania grup,

Przebieg zajęć:
Prowadzący wita uczniów, przedstawia im temat i cel dzisiejszych zajęć. Krótko wprowadza uczniów w tematykę alkoholu, jako środka psychoaktywnego. Następnie zadaje uczniom pytania: jak sądzicie, jak odróżnić używanie alkoholu od nadużywania? Czym jest uzależnienie? Uczniowie podają swoje odpowiedzi, po czym prowadzący wyjaśnia różnicę między używaniem i nadużywaniem oraz wyjaśnia słowo uzależnienie.
Następnie kieruje do uczniów kolejne pytanie: co to jest alkoholizm? Uczniowie podają odpowiedzi, prowadzący zaś sprawdza ich poprawność, sumując wypowiedzi uczniów odpowiednią definicją. Następnie prowadzący proponuje uczniom ćwiczenia.

Ćwiczenie 1:
Prowadzący dzieli uczniów na cztery grupy, poprzez losowanie kartoników, a następnie przydziela każdej z nich zadanie:
a) Wypiszcie jak najwięcej skojarzeń związanych z alkoholem – grupa otrzymuje na kartonie napis ALKOHOL i karteczki samoprzylepne. Na każdej karteczce uczniowie wypisują 1 skojarzenie.
b) Opiszcie, jak wygląda Waszym zdaniem osoba nadużywająca alkoholu (alkoholik) – grupa otrzymuje odrysowaną postać człowieka i samoprzylepne karteczki. Na każdej karteczce uczniowie wypisują 1 cechę, z jaką kojarzy im się alkoholik.
c) Napiszcie, dlaczego ludzie sięgają po alkohol?
d) Napiszcie, jakie są korzyści ze spożywania alkoholu.

Ćwiczenie 2:
Prowadzący omawia krótko etapy uzależnienia od alkoholu, po czym rozdaje grupom pocięte paski, na których znajdują się twierdzenia dotyczące faz spożywania alkoholu. Zadaniem uczniów, jest uszeregować poszczególne twierdzenia tak, by pasowały one do kolejnych etapów uzależnienia.: faza początkowa, faza środkowa, faza późna. Następnie prowadzący omawia wypowiedzi uczniów.

Faza początkowa
Piję, gdy jest mi smutno, bo alkohol poprawia mój nastrój.

Gdy się boję jakiejś sytuacji, alkohol dodaje mi odwagi.

Kiedy się napiję, staję się rozmowny i śmiały.

Potrzebuję alkoholu, by choć trochę się rozluźnić.

Zawsze staram się, by mieć jakiś zapas alkoholu w domu i pilnuję, by się nie skończył.

Faza środkowa
„Klin” rano jest moim świetnym lekarstwem na kaca.

Piję teraz więcej niż kiedyś, żeby osiągnąć dobry nastrój.

Kiedy wypiję, tracę kontrolę nad moim zachowaniem i robię rzeczy, których później żałuję.

Często nie pamiętam, co działo się kiedy piłem.

Kiedy wypiję, nie panuję nad swoimi uczuciami.

Zawaliłem już kilka ważnych spraw, ponieważ zbyt dużo wypiłem.

Nikt mnie nie rozumie. Nie chcę już słuchać tych pretensji rodzinnych.

Mogę udowodnić, że potrafię przerwać picie w każdym momencie.

Faza późna
Opuściły mnie wszystkie bliskie osoby.

Boje się sytuacji, w której zabrakłoby mi alkoholu.

Muszę się napić, bo nie wytrzymam.

Po wypiciu pierwszego kieliszka, nie mogę się powstrzymać przed następnym.

Kiedy przerywam picie, czuję lęk i jest mi bardzo źle.

Zdarza mi się pić przez kilka dni pod rząd i prawie nic wtedy nie jem.

Czuje się winny wobec rodziny, ale kiedyś im to wynagrodzę.

Muszę pić, to pozwala mi zapomnieć o tym, co robiłem wczoraj.

Ćwiczenie 3
Prowadzący prosi grupy, by przygotowały odpowiedź na pytanie: Jakie są skutki nadużywania alkoholu?
a) Gr. I - Dla osoby pijącej: zdrowotne (choroby)
b) Gr. II - Dla osoby pijącej: zewnętrzne (wygląd)
c) Gr. III - Dla osoby pijącej społeczne, związane z jego życiem
d) Gr. IV - Dla rodziny pijącego
Liderzy grup, odczytują zapisane skutki. Prowadzący omawia je na forum.
(Zewnętrzne: bełkot, chwianie się na nogach, przebarwienia na ciele, plamy, trzęsące się ręce.
Zdrowotne: wymioty, wrzody żołądka, choroby serca – zawał, udar mózgu, marskość wątroby, zaniki pamięci, urojenia, podwyższone ciśnienie, szybsze starzenie się organizmu, słaba kondycja fizyczna, osłabienie zdolności seksualnych, poronienia, obniżona tolerancja na alkohol, otępienie intelektualne, szybsza śmierć o 10-22 lata, zespół Korsakowa – zaniki pamięci, które alkoholik zastępuje własnymi konfabulacjami.
Społeczne: samotność, trudności w nawiązywaniu kontaktów, utrata pracy, problemy finansowe, agresja, bezdomność, problemy z prawem.
Dla rodziny: współuzależnienie, przemoc domowa, problemy finansowe, silny stres, depresje, bezradność, poczucie konieczności kontroli, wstyd, zagubienie, chaos).

W zależności od tempa pracy uczniów, prowadzący proponuje ćwiczenie 4 lub 5.
Ćwiczenie 4.
Prowadzący proponuje uczniom na podsumowanie zajęć rozwiązanie szyfrowanki:
Rozszyfrujcie następujące wyrazy, wpisując je obok, a następnie uzupełnijcie nimi puste miejsca.
LUKOHOAL..................................
ZÓUGM........................................
WRACU LMFI................................
CJĄNIMUKOKA.............................
MYREKLA....................................

1. ...................................tworzą pozytywny i przyjemny wizerunek .............................., jednak w rzeczywistości jest on środkiem szkodliwym dla ............................
2. Alkohol może powodować, że zaczniesz bełkotać i będziesz miał problemy z .................................
3. Jeżeli będziesz spożywał alkohol w dużych ilościach, może ci się nawet ............ ................

Prowadzący sprawdza poprawność wypełnionych kart ćwiczeń i podsumowuje zajęcia, pytając uczniów: czego dowiedzieliście się dzisiaj na zajęciach....

Ćwiczenie 5.
Prowadzący zadaje uczniom pytania. Ich zadaniem jest udzielenie odpowiedzi prawda/fałsz.
a) C2H5OH to alkohol metylowy –P/F
b) Alkohol występujący w piwie i winie nie jest tym samym, co w wódce – P/F
c) Muszę się napić, by zapomnieć o tym, co zdarzyło się wczoraj – to myślenie w fazie początkowej – P/F
d) Koalkoholizm to inaczej wspóluzależnienie – P/F
e) Zespól Korsakowa i marskość wątroby to objawy nikotynizmu – P/F