Upały czy chłody, czyli o czym mówi prognoza pogody? Scenariusz zajęć

Cele kształcenia:
Po skończonej lekcji uczeń:
- definiuje pojęcia: prognoza pogody, znaki synoptyczne
- wyjaśnia znaczenie znaków synoptycznych
- wymienia składniki pogody omawiane w prognozie
- wyznacza poprawnie kierunki świata
- dobiera znaki synoptyczne do opisu pogody
- konstruuje mapę pogody
- wskazuje w atlasie i nanosi na mapę wybrane miasta Polski
- wyjaśnia znaczenie prognozy pogody w życiu codziennym
- wyjaśnia, dla jakich celów prowadzi się systematyczne obserwacje pogody

Metody: słowna – pogadanka, praca z tekstem, giełda pomysłów, praktyczna – praca
Wg. Cz. Kupisiewicza wytwórcza, oparte na obserwacji – pokaz.

Techniki: skrzynka odkryć

Forma pracy: indywidualna, grupowa równym frontem, zbiorowa

Zasady dydaktyczne: operatywności, związku teorii z praktyką
Wg. W. Okonia

Środki dydaktyczne: słownik geograficzny, podręcznik, atlas do przyrody, mapa konturowa Polski, znaki synoptyczne, opis pogody, mapy pogody, nożyczki, kredki.

Przebieg lekcji:

Faza wstępna
- sprawy porządkowe i organizacyjne
- powtórzenie wiadomości z ostatniej lekcji: pogoda i jej składniki
- nawiązanie do tematu lekcji (metodą burzy mózgów uczniowie wyjaśniają pojęcie „prognoza pogody”
- na podstawie skojarzeń uczniowie próbują samodzielnie sformułować definicję „prognozy pogody”
- wybrany uczeń czyta definicję w słowniku geograficznym

Faza realizacyjna
- pogadanka na temat prognozy pogody, sporządzania map synoptycznych (składniki pogody przedstawiane na mapach)
- uczniowie na podstawie podręcznika poznają podstawowe znaki synoptyczne
- ustalenie sposobu pracy (przypomnienie zasad pracy w grupach)
- praca samodzielna wg instrukcji

INSTRUKCJA
Na podstawie opisu pogody sporządź mapę synoptyczną dla Polski ze szczególnym uwzględnieniem Łodzi. Miasta wymienione w opisie należy odnaleźć na mapie Polski w atlasie, a następnie nanieść w odpowiednim miejscu na mapie konturowej. Następnie dobierz odpowiednie znaki synoptyczne i z ich pomocą przedstaw na mapie synoptycznej składniki pogody opisane w prognozie. Brakujące elementy znaków synoptycznych dorysuj samodzielnie na mapie. Po zakończeniu pracy lider grupy zaprezentuje prognozę pogody ze szczególnym uwzględnieniem własnego miasta.. W prezentacji proszę podać jaką porę roku przedstawia sporządzona mapa pogody i jaki składnik zdecydował o wskazaniu określonej pory roku?
- nauczyciel obserwuje pracę uczniów i pomaga w razie potrzeby
- po zakończeniu pracy uczniowie przystępują do prezentacji swojej mapy zgodnie z wytycznymi zawartymi w instrukcji

Faza podsumowująca
- na zakończenie każdy stolik podaje jedną dziedzinę życia lub zawód, w którym niezbędne są wiadomości o prognozie pogody
- ocena pracy uczniów
- zadanie pracy domowej:
Na podstawie mapy pogody na stronie 36 w podręczniku napisz komunikat o prognozie pogody dla Polski.
Uczniowie (wskazani przez nauczyciela) mający problemy z nauką sporządzają komunikat o prognozie pogody na podstawie mapy ze str. 36 w podręczniku tylko dla miasta Warszawy.

Dla chętnych

Przeprowadź wywiad z rodzicami lub dziadkami oraz poszukaj w dostępnych Ci źródłach jakich informacji o zmianach pogody dostarcza nam przyroda (tzw. zwiastuny zmian pogody), na podstawie których możemy przewidywać pogodę np. poprzez zachowania zwierząt, zmiany wyglądu roślin oraz zmiany innych elementów pogody.
Materiały dla Nauczyciela-opisy pogody

Opis 1
Na podstawie mapy fizycznej Polski w atlasie wpisz na mapę konturową Polski następujące miasta: SZCZECIN, ŁÓDŹ, KRAKÓW.
Następnie według poniższego opisu sporządź mapę pogody.
W Szczecinie zachmurzenie małe, przewidywane są przelotne burze. Temperatura w dzień
25 C, w nocy 16 C.
W Krakowie i Łodzi niebo będzie bezchmurne. Temperatura maksymalna w ciągu dnia 28 C w Łodzi, do 30 C w Krakowie. Noc również ciepła 18 C w Łodzi, w Krakowie 20 C.
Wiatr w całym kraju zachodni, ciśnienie wysokie 1012 hPa.
Zastanówcie się jaką porę roku przedstawia opis i mapa oraz jaki czynnik pogody o tym decyduje.

opis 2
Na podstawie mapy fizycznej Polski w atlasie wpisz na mapę konturową Polski następujące miasta: GDAŃSK, WARSZAWA , ŁÓDŹ.
Następnie według poniższego opisu sporządź mapę pogody.
W Gdańsku zachmurzenie całkowite, ale bez opadów. Temperatura w dzień -8 C, w nocy
-16 C.
W Warszawie i Łodzi przewidywane są opady śniegu. Temperatura maksymalna w ciągu dnia -10 C w Warszawie, do - 15 C w Łodzi. Noc mroźna -20 C w Warszawie, w Łodzi temperatura spadnie do -25 C.
W całym kraju będzie wiał wiatr wschodni, ciśnienie niskie 996 hPa.
Zastanówcie się jaką porę roku przedstawia opis i mapa oraz jaki czynnik pogody o tym decyduje.

opis 3
Na podstawie mapy fizycznej Polski w atlasie wpisz na mapę konturową Polski następujące miasta: POZNAŃ, ŁÓDŹ, LUBLIN.
Następnie według poniższego opisu sporządź mapę pogody.
W Poznaniu zachmurzenie małe, przewidywane są przelotne burze. Temperatura w dzień
23 C, w nocy 14 C.
W Lublinie i Łodzi niebo będzie częściowo zachmurzone, w Łodzi możemy spodziewać się przelotnych opadów deszczu.. Temperatura maksymalna w ciągu dnia 24 C w Lublinie, do
22 C w Łodzi. W nocy temperatura 12 C w Łodzi, w Lublinie 15 C.
Wiatr w całym kraju zachodni, ciśnienie 1005 hPa.
Zastanówcie się jaką porę roku przedstawia opis i mapa oraz jaki czynnik pogody o tym decyduje.

opis 4

Na podstawie mapy fizycznej Polski w atlasie wpisz na mapę konturową Polski następujące miasta: WROCŁAW, ŁÓDŹ, LUBLIN.
Następnie według poniższego opisu sporządź mapę pogody.
We Wrocławiu słoneczny dzień. Temperatura w dzień -4 C, w nocy - 10 C.
W Łodzi i Lublinie przewidywane zachmurzenie duże, a w Lublinie po południu nawet opady śniegu. Temperatura maksymalna w ciągu dnia -6 C w Łodzi, do - 8 C w Lublinie. Noc mroźna -15 C w Łodzi, w Lublinie temperatura spadnie do -18 C.
W całym kraju będzie wiał wiatr zachodni, ciśnienie 998 hPa.
Zastanówcie się jaką porę roku przedstawia opis i mapa oraz jaki czynnik pogody o tym decyduje.


opis 5

Na podstawie mapy fizycznej Polski w atlasie wpisz na mapę konturową Polski następujące miasta: SZCZECIN, ŁÓDŹ , KATOWICE.
Następnie według poniższego opisu sporządź mapę pogody.
W Szczecinie zachmurzenie duże z opadami śniegu. Temperatura w dzień -2 C, w nocy - 6 C.
W pozostałej części kraju niebo bezchmurne. Temperatura maksymalna w ciągu dnia -4 C w Łodzi, do - 5 C w Katowicach. Noc z lekkim mrozem – 7 C w Łodzi, w Katowicach temperatura spadnie do -8 C.
W całym kraju będzie wiał wiatr północny, ciśnienie 1002 hPa.
Zastanówcie się jaką porę roku przedstawia opis i mapa oraz jaki czynnik pogody o tym decyduje.