Ekologiczne Zuchy - program własny

Ekologiczne Zuchy

AUTORSKI PROGRAM EKOLOGICZNY DLA DZIECI
W WIEKU PRZEDSZKOLNYM
ROK SZKOLNY 2015/2016

zgodnie z podstawą programową wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół z dnia 27.sierpnia 2012r.
(Dz. U. z 30 sierpnia 2012r., poz.977)

Autor: Agnieszka Grzywaczewska

Przyroda nie zna nagrody ni kary,
zna tylko konsekwencje.

1. WSTĘP
Kształtowanie świadomości ekologicznej dzieci przedszkolnych jest nie tylko potrzebą, ale także nakazem współczesności. Świat przyrody jest przepiękny, zagadkowy, interesujący – częścią tego świata jest także człowiek. Świat ten dostarcza nam pozytywnych emocji, ciszy, wzbudza zainteresowanie i podziw. Człowiek od zarania dziejów, korzystając z bogactw naturalnych ziemi wyrządził jej wiele krzywd, które stanowią poważne zagrożenie równowagi biologicznej. Zanieczyszczone powietrze, woda, gleba, obumierające drzewa, ginące zwierzęta – „wołają o pomoc”. Należy pamiętać, że Ziemia nie należy do człowieka, człowiek należy do Ziemi. Cokolwiek przydarzy się Ziemi, przydarzy się człowiekowi. Człowiek nie utkał pajęczyny życia - jest on niteczką w tej pajęczynie. Jeżeli niszczy więc pajęczynę, niszczy samego siebie... .
Ochrona środowiska przyrodniczego jest więc naszą koniecznością. Problem ten dotyczy wszystkich mieszkańców naszej ziemi. Edukację ekologiczną należy zatem rozpocząć już od najmłodszych lat, gdyż dzieci są bacznymi obserwatorami wszystkiego, co się wokół nich dzieje. „Dziecko kocha to, o co się troszczy, czemu poświęca swój czas, o czym myśli, na rzecz czyjegoś działania”. Kontakt dziecka z przyrodą wywołuje u niego żywe i silne uczucia, a tym samym gotowość jej poznania i ochrony. Słowem kształtujemy w dzieciach postawę ekologiczną, która charakteryzuje się szeroką więzią z przyrody i ludzi.
2. GŁÓWNE ZAŁOŻENIA PROGRAMU:
Edukacja dzieci przedszkolnych z zakresu ochrony i kształtowania środowiska człowieka to świadomie zamierzona (celowa, planowana, systematyczna i stopniowa) działalność nauczyciela względem dzieci i przy ich aktywnym udziale. Program przeznaczony jest do realizacji w oddziale przedszkolnym przy Zespole Szkół w Okszowie. Został opracowany w oparciu o Nową Podstawę Programową Wychowania Przedszkolnego. Program ma charakter otwarty i w miarę potrzeb może być wzbogacony o nowe treści edukacyjne, formy pracy itp.
Cel ogólny

Głównym celem programu jest kształtowanie poczucia odpowiedzialności za otaczające środowisko. Należy uwrażliwiać młodych ludzi na piękno przyrody, na znaczenie czystego środowiska dla ich zdrowia oraz uzmysłowić im, iż sami mogą przyczynić się do zmniejszenia dewastacji środowiska.

Cele szczegółowe

- zainteresowanie dzieci pięknem przyrody
- wyrobienie nawyków dbałości o otoczenie
- umiejętność obserwacji otaczającego środowiska
- rozpowszechnianie problemów ekologicznych
- gospodarka odpadami – segregowanie, recykling, utylizacja
- zapoznanie ze znaczeniem powietrza w życiu człowieka, uświadomienie przyczyn

i skutków zanieczyszczenia powietrza
- zapoznanie z zamkniętym obiegiem wody w przyrodzie i jego znaczeniem, uświadomienie
przyczyn i skutków zanieczyszczenia wód, zapoznanie ze sposobami racjonalnego
i oszczędnego korzystania z wody
- poznanie form ochrony przyrody
- uwrażliwienie przedszkolaków na los zwierząt w okresie zimy
- umiejętność upiększania najbliższego otoczenia
- umiejętność odpowiedzialnego zachowania się w terenie
- zwrócenie uwagi na niewłaściwe zachowania się niektórych ludzi na obszarach
chronionych, w lasach, itp...
- zwrócenie uwagi na niebezpieczeństwa czyhające na uczniów w okresie wakacji i poznanie
zachowań pozwalających się przed nimi uchronić
- wskazywanie pozytywnych i negatywnych zachowań ludzi w kontaktach z przyrodą

FORMY I METODY PRACY:
Formy i metody pracy są różnorodne, dostosowane do poziomu, wiedzy
i możliwości dzieci, wieku, ich doświadczeń życiowych, nawyków itp.
Formy:
• zajęcia w zespołach
• zajęcia z całą grupą z zastosowaniem aktywnych metod pracy
• zajęcia indywidualne wyzwalające swobodną ekspresję
• zabawa oraz inne formy działalności dzieci pozwalające na rozwijanie własnej inicjatywy,
• udział w akcjach organizowanych w przedszkolu,
• spacery, wycieczki,
• udział w konkursach plastycznych oraz konkursie wiedzy ekologicznej
Metody:
• metoda oglądowa - asymilacji wiedzy: obserwacja, pokaz, prezentacje multimedialne
• metoda słowna: opowiadanie, wiersz, pogadanka, dyskusja, burza mózgów, opis, gry dydaktyczne, gry terenowe, spotkania z ciekawymi ludźmi
• metoda praktyczna (badawcza): spacery, wyjścia, wycieczki, zajęcia w terenie, doświadczenia i eksperymenty- prowadzony przez dzieci w warunkach naturalnych lub w kąciku przyrody.
• metoda problemowa - samodzielnego dochodzenia do wiedzy - rozwiązywanie problemów ekologicznych w interakcji między nauczycielem a dziećmi, wprowadzenie dzieci w konkretną sytuację, rozwiązywanie określonego zadania lub problemu zespołowo
• metody impresyjne - uczestniczenie dzieci w eksponowanych wartościach związanych z ochroną i kształtowaniem naturalnego środowiska, wyrażanie własnych przeżyć, doznań, uczuć w konkretnej działalności na rzecz środowiska a także w twórczości plastycznej, konstrukcyjnej i słownej.

Poprzez realizację programu dziecko zdobywa podstawowe wiadomości i umiejętności:
• zna słownictwo o treści przyrodniczo-ekologicznej,
• zna zasady ochrony przyrody,
• uczestniczy w działaniach mających na celu ochronę i zapobieganie dewastacji środowiska,
• wie na czym polega ekologiczny styl życia– promocja zdrowia,
• rozumie znaczenie powietrza w życiu człowieka,
• zna przyczyny zanieczyszczenia powietrza,
• zna znaczenie wody dla ludzi, zwierząt i roślin,
• rozumie stałość obiegu wody w przyrodzie i przyczyn jej występowania
w różnych postaciach,
• ma właściwy nawyk dotyczący oszczędzania wody,
• zna sposoby korzystania ze słońca i ochrony przed jego nadmiernym promieniowaniem.

TERMIN TEMAT CELE OPERACYJNE UWAGI
Wrzesień Sprzątanie świata

Nasze śmieci – co z tym zrobić?

Zbiórka zużytych baterii


Zbiórka plastikowych nakrętek- udział w akcji „ Daj się wkręcić”- na rzecz chorego dziecka, -Dba o porządek w najbliższym otoczeniu (sala, obejście szkoły, okolicznych uliczek).

-Rozróżnia przeznaczenie kolorowych pojemników na odpady domowe.

-Segreguje śmieci.

-Wie które opakowania są przyjazne dla środowiska

- Rozumie potrzebę ochrony przyrody
- Nie niszczy drzew, nie łamie gałęzi, nie depcze sadzonek,
- Wie, że nie zaśmiecamy środowiska,

- Dba o porządek wokół przedszkola- zbiera i segreguje śmieci,

- Rozumie, że zużyte baterie mają wpływ na degradację środowiska
- Rozumie potrzebę zbierania surowców wtórnych
-Wie ,że przez to pomaga chorym dzieciom. -spacer,
- rękawice jednorazowe, worki na śmieci

-kolorowe pojemniki,

-surowce wtórne,

-opakowania ekologiczne

Październik Przyrodnicza gra terenowa - rozpoznaje skarby jesieni przez dotyk,
- nazywa zjawiska atmosferyczne charakterystyczne dla jesieni,
- poznaje w jaki sposób rośliny przygotowują się do jesieni,
-dowiaduje się w jaki sposób należy dbać o ogród jesienią,
- rozróżnia drzewa iglaste od liściastych
- wie jak należy dbać o środowisko naturalne.
- gra terenowa na powietrzu

- żywe okazy
przyrodnicze
Listopad Dary przyrody

-Rozróżnia niektóre gatunki drzew i ich owoce.
-Wie, dlaczego chronimy drzewa i jakie mają znaczenie dla ludzi i zwierząt.
-Wie, dlaczego zbieramy i przetwarzamy makulaturę.

-ilustracje, albumy, zdjęcia.

Grudzień Ekologiczne ozdoby choinkowe -Konstruuje ozdoby z odpadów.
-Rozpoznaje struktury różnych materiałów -surowce wtórne
Styczeń Zanieczyszczenia atmosfery

Naturalne źródła energii -Dziecko wie, co to jest powietrze, jakie ma znaczenie.
-Wie, jakie są źródła zanieczyszczeń powietrza: dymy, spaliny.
-Wie, co to jest smog, jak powstają kwaśne deszcze i dlaczego śnieg jest brudny.
-Rozumie, co to jest globalne ocieplenie i jak można temu zjawisku zapobiegać.

-Wie, jak wykorzystać wiatr i słońce w pozyskiwaniu energii.
-Wie, jak oszczędzać energię.

-baloniki, ilustracje, zdjęcia,
-zabawy badawcze, wycieczki,


-obserwacje
Luty Pomagamy zwierzętom -Dziecko rozróżnia niektóre ptaki i ssaki żyjące w lesie.
-Wie, dlaczego i w jaki sposób można im pomagać.
-potrafi zorganizować stołówkę dla ptaków. -spacery i wycieczki,
-ilustracje i albumy,
-gromadzenie pokarmu dla zwierząt,
Marzec Dbamy o naszą wodę

,,Stwory śmieciory” (konkurs międzyprzedszkolny) -Wie, jak woda krąży w przyrodzie.
-Poznaje przyczyny zanieczyszczenia wody
-Wie, dlaczego trzeba oszczędzać wodę.
-Wie, jak wykorzystać wodę w pozyskiwaniu energii.

Rozróżnia strukturę materiału.
-Dziecko potrafi wykonać postać z odpadów papierowych, plastikowych itp.
-Dziecko potrafi pozytywnie przeżywać efekty swoich działań. -zdjęcia i albumy, Ilustracje „Obieg wody w przyrodzie”
- prezentacja multimedialna-morza, jeziora, rzeki

-zabawy badawcze,
-obserwacje w terenie

-makulatura i inne surowce wtórne,
-organizacja kącików recyklingu w szkole
- Wystawa prac
Kwiecień Święto Ziemi

Rośliny chronione -Dziecko jest wrażliwe na problem dewastacji środowiska naturalnego. rozumie potrzebę ochrony przyrody
- Nie niszczy drzew, nie łamie gałęzi, nie krzyczy,
- Zna miejsce wegetacji licznych gatunków roślin,
- Wysiewa nasiona do skrzynek, pielęgnuje je, systematycznie podlewa, przerywa, obserwuje wzrost,
- Zna skutki braku podlewania roślin,
- Dostrzega różnice w zależności od warunków jakie zapewniamy roślinom
-Dziecko rozróżnia główne części roślin

-Obserwuje wzrost roślin, porównuje kształty i kolory kwiatów i liści

-Zna rośliny chronione. -aktywny udział w akcji ,,Sprzątania świata”

-obserwacje bezpośrednie,
-założenie hodowli roślin.
-zdjęcia i albumy,
Maj Eko - biesiada

Kącik promujący zdrowy sposób odżywiania się i ekologiczny styl życia

-Dziecko poznaje zdrowy styl odżywiania propaguje go w rodzinnym domu
-Wykazuje czynną postawę wobec zdrowia, racjonalnie się odżywia
- Potrafi sporządzić sałatkę owocową lub surówkę warzywną,
- Potrafi zachować czystość wokół miejsca pracy,

- Prelekcja na temat sposobu dbania o zęby– spotkanie wycieczka do gabinetu stomatologicznego
- wykonanie eko -zdrowych potraw

Czerwiec Ziemia nasza planeta

Quiz wiedzy ekologicznej -Dziecko poznaje ludzi żyjących na Ziemi, ich zwyczaje, kulturę, styl i jakość życia.
-Dziecko poznaje wybrane ekosystemy na Ziemi.

-Dziecko utrwala i sprawdza swoje wiadomości na temat środowiska naturalnego i jego ochrony. -albumy, zdjęcia,
-zabawy z globusem i mapa, filmy,

- quiz

EWALUACJA PROGRAMU:
Sposoby ewaluacji:
• analiza dokumentów,
• quiz wiedzy ekologicznej
• obserwacja dzieci w czasie zabaw i zajęć,
• zaangażowanie i udział w akcjach proekologicznych,
• ocena realizacji programu na Radzie Pedagogicznej.

LITERATURA :
• Hedwig Wilken, Dzieci stają się przyjaciółmi przyrody- Edukacja ekologiczna w przedszkolu i szkole podstawowej: zabawy, pomysły i projekty, wyd. Jedność
• Jestem przyjacielem przyrody- Sam troszczę się o środowisko, wyd. Europa 2006
• M. Wojtowicz, Postawy proekologiczne, Bydgoszcz 2008, Wychowanie przedszkolne, nr 6
• E. Jaszczyszyn, Edukacja ekologiczna w przedszkolu, Białystok, 2003