Bezpieczny przedszkolak - program edukacyjny z zakresu bezpieczeństwa

Program edukacyjny z zakresu bezpieczeństwa

„ BEZPIECZNY PRZEDSZKOLAK”

Adresat programu
Dzieci z Przedszkola Specjalnego nr 3
z Zespołu Placówek Specjalnych
im. Jana Pawła II w Tczewie

Czas realizacji programu
wrzesień 2014 - czerwiec 2015

Autor programu
mgr Marzena Cybulska


Wstęp

Przedszkole obok rodziny jest miejscem, gdzie rozwija się
i kształtuje osobowość młodego człowieka oraz ma bezpośredni wpływ na rozwój psychofizyczny dziecka. Jego nadrzędnym zadaniem jest eliminowanie wszelkich zagrożeń, zapewnienie dzieciom bezpieczeństwa i zdrowia, a w tym również stwarzanie warunków do kształtowania i stosowania zasad zdrowego stylu życia przedszkolaków.
Małe doświadczenie życiowe, nieumiejętność radzenia sobie
z problemami oraz niewykształcone zachowanie w trudnych, niecodziennych sytuacjach, powoduje, że dzieci pozostają bardzo często w sytuacjach bezpośredniego zagrożenia zdrowia i życia, są bezradne wobec rodzących się problemów. Dlatego też jak najszybciej należy podjąć działania zmierzające do uświadomienia dzieciom zagrażających niebezpieczeństw.
Wg A. Masłowa, bezpieczeństwo jest drugą w hierarchii ważności potrzebą ludzką po potrzebach fizjologicznych (głód, pragnienie itp.) Przedszkole to pierwsza instytucja, która wywiera ogromny wpływ na rozwój, kształtowanie osobowości, prawidłowych postaw, zachowań zagrażających życiu i zdrowiu. W szczególności dzieci z różnymi ograniczeniami, deficytami rozwojowymi, niepełno sprawnościami wymagają pomocy, ukierunkowania
w tym kierunku, by mogły same na miarę swoich możliwości zadbać o swoje bezpieczeństwo i zdrowie. Bez wątpienia, oprócz tego, że powinny one być
w przedszkolu i w domu, w życiu codziennym radosne, szczęśliwe, uśmiechnięte muszą czuć się bezpiecznie. Rolą nauczyciela jest pokierowanie rozwojem dziecka, wyposażyć je w wiedzę dotyczącą ochrony swojego zdrowia i życia. Trzeba nauczyć, w jaki sposób rozpoznawać, przewidywać, unikać czyhające zagrożenia, w jaki sposób z nich wybrnąć oraz sobie z nimi poradzić, a w efekcie przygotować dziecko do życia we współczesnym otoczeniu społeczno -technicznym. W zamian oferujemy mu poczucie bezpieczeństwa tak ważne dla sfery psychicznej, emocjonalnej.

Charakterystyka programu

Proponowany przeze mnie cykl zajęć promujący bezpieczeństwo
i zdrowie, skierowany jest do przedszkolaków uczęszczających do Przedszkola Specjalnego nr 3 z Zespołu Placówek Specjalnych w Tczewie.
Program jest zgodny z podstawą programową wychowania przedszkolnego i dostosowany będzie do indywidualnych potrzeb i możliwości dzieci, a myślą przewodnią tego programu jest takie zorganizowanie sytuacji, zajęć i zadań, aby dzieci w życiu codziennym i na miarę swoich możliwości poprzez aktywny udział mogły poznać i radzić sobie w trudnych, niebezpiecznych sytuacjach, a także by poprzez prowadzenie zdrowego stylu życia dbały o własne zdrowie.
Program ma charakter otwarty i zajęcia prowadzone będą w ramach zajęć dydaktyczno-wychowawczych i spotkaniach między grupowych w ciągu roku szkolnego 2014-2015. Częstotliwość i ilość godzin może być modyfikowana oraz dostosowana do możliwości i potrzeb ucznia i nauczyciela związanych
z realizacją poszczególnych zadań.
W trakcie przekazywania wiedzy, wprowadzanych treściach nowego bloku tematycznego, różnorodność ćwiczeń, metod, środków dydaktycznych posłużą, jako wzmocnienie, którego celem będzie lepsze zrozumienie i zapamiętanie przez dzieci omawianych zagadnień.

Cele programu:

Cele główne

- Stosowanie zasady bezpieczeństwa przez dzieci poprzez ukazanie
źródeł powstawania niebezpiecznych sytuacji
- Kształtowanie właściwych postaw, zachowań w obliczu zagrożenia
- Wyrabianie nawyku dbania o własne zdrowie, prowadzenie
zdrowego stylu życia

Cele szczegółowe

- Wdrażanie do bezpiecznego zachowania się wobec innych rówieśników
- Wdrażanie do zachowania bezpieczeństwa w sali podczas zajęć, zabaw,
w łazience, w szatni, na terenie przedszkola
- Mobilizowanie do przestrzegania zasad i norm panujących w grupie
- Wdrażanie do bezpiecznego poruszania się w drodze do przedszkola
- Zapoznanie z niektórymi zasadami ruchu drogowego
- Kształtowanie wrażliwości na zagrożenia oraz umiejętności przewidywania
- Wyrabianie umiejętności bezpiecznego posługiwania się narzędziami
gospodarstwa domowego, elektrycznymi narzędziami
- Rozumienie niebezpieczeństwa zabaw z ogniem
- Kształtowanie ostrożności w kontaktach ze zwierzętami i roślinami
- Kształtowanie odpowiednich zachowań w kontaktach z nieznajomymi
- Wyrabianie umiejętności przedstawiania się, wymawiania imienia i nazwiska
- Zapoznanie z numerami telefonów alarmowych
- Wyrabianie nawyku zdrowego odżywiania się, dbania o własną higienę
- Kształtowanie umiejętności prawidłowego dobierania odzieży do pogody
- Kształtowanie umiejętności proszenia o pomoc


Treści programowe

Bloki tematyczne

1. Bezpieczeństwo w przedszkolu

W sali
- Bezpieczeństwo słabszych rówieśników i udzielanie im pomocy
- Korzystanie z zabawek, sprzętu
- Ustalenie i przestrzeganie zasad „Kodeksu przedszkolaka”
Na korytarzach
W łazience
- Korzystanie z toalety
- Obsługiwanie się kranem i ciepłą wodą
W szatni
- Dbanie o porządek i własną odzież
Na terenie przedszkola
- Na placu zabaw

2. Bezpieczeństwo podczas drogi do szkoły

Zasady ruchu drogowego
- Poruszanie się po chodniku i jezdni
- Sygnalizator i przejście dla pieszych
- Znaki drogowe
Pan policjant
- Rola i miejsce pracy policjanta,
- Znaczenie podróżowania w foteliku w samochodzie
Strażak
- Poznanie z zawodem, rolą i wyposażeniem strażaka

Pogotowie
- Znaczenie pogotowia, udzielanie pomocy
Telefony alarmowe

3. Bezpieczeństwo w domu

Urządzenia gospodarstwa domowego (nóż, nożyczki zszywacz
dziurkacz)
Urządzenia elektryczne( żelazko, kuchenka elektryczna, mikser)
Zapałki i ogień
Kontakty z obcymi

4. Bezpieczeństwo w kontakcie ze zwierzętami i roślinami

Domowe i dzikie zwierzęta
Trujące rośliny

5. Dbanie o własne zdrowie

Zdrowe odżywianie
- Owoce i warzywa,
- Produkty mleczne
- Zajęcia kulinarne ( przyrządzanie zdrowych potraw)
Ruch to zdrowie
- Ćwiczenia gimnastyczne,
- Zabawy sportowe na świeżym powietrzu
Ubrania letnie i zimowe
- Dobieranie odzieży do pogody
- Poznanie przyrządów do utrzymania czystości,
- Zapoznanie z zawodami: fryzjer, kosmetyczka, stomatolog,
lekarz, pielęgniarka

- Trening prawidłowego mycia rąk i zębów

Żywioły
- Zachowanie się podczas złej pogody( śnieżyca, wichury,
huragan, burza)


W ramach przedstawionych wyżej bloków tematycznych realizowane również będą:

- „Spotkanie w przedszkolu z policjantem” - rozmowy na temat bezpiecznego
poruszania się na drodze, ograniczonego zaufania do obcych, sposobów
informowania o niebezpiecznym zdarzeniu; (spotkanie między grupowe)

- „Nie jedz muchomora” - między grupowy konkurs plastyczny

- Tydzień kulinarny pod hasłem: „Zdrowo i bezpiecznie gotujemy” - cykl zajęć
kulinarnych mający na celu poznanie sposobu przyrządzania zdrowych potraw

z bezpiecznym wykorzystaniem narzędzi gospodarstwa domowego

- „Ćwiczymy i tańczymy” -cykl zajęć sportowych - pokazanie sposobów
ćwiczeń, ruchu i sportu w sali i na świeżym powietrzu

- „Spotkanie w przedszkolu ze strażakiem” - rozmowy na temat
przeciwdziałania bezmyślnym zabawom: wodą, zapałkami, urządzeniami
mogącymi wywołać pożar (spotkanie między grupowe)

- Wyjścia do Powiatowej Komendy Policji w Tczewie i uczestniczenie
wychowanków w zorganizowanych zajęciach dotyczących bezpieczeństwa

- „Wizyta u strażaków” w Straży Pożarnej w Tczewie

- „ Światowy dzień Zdrowia” zorganizowanie w przedszkolu Dnia pod hasłem:
„Dbamy o zdrowie”(zajęcia między grupowe)

- Uczestniczenie przedszkolaków w zajęciach zorganizowanych z okazji
„Światowego Dnia mycia rąk” (zajęcia między grupowe)

- Tydzień z bajką pod hasłem: „Wzorowy bohater bajkowy”- cykl zajęć
z wykorzystaniem bajek ukazujących zagrożenia, a także uczących
prawidłowego, bezpiecznego zachowania się

- Wycieczki do fryzjera, kosmetyczki, stomatologa

- „Bezpiecznym i zdrowym być” - zorganizowanie konkursu podsumowującego

wiedzę z zakresu bezpieczeństwa i zdrowia (zajęcia między grupowe)


Metody, formy i środki realizacji programu

Metody pracy

- pokazy, obserwacje
- pogadanki, objaśnienia
- przykłady
- instruktaże
- scenki dramowe

- wykorzystanie literatury dziecięcej (wiersze, opowiadania, bajki)
- historyjki obrazkowe
- gazetki tematyczne
- gry i zabawy dydaktyczne, loteryjki, krzyżówki, puzzle

- zabawy muzyczno-ruchowe
- prace plastyczne
- wystawy prac
- konkursy z wiedzy, sprawnościowe, plastyczne

- spacery, wycieczki, zajęcia terenowe

- spotkania z przedstawicielami instytucji lub służb związanych
z bezpieczeństwem

Formy pracy

Indywidualna jednolita i zróżnicowana
Praca w zespołach
Praca z całą grupą

Środki realizacji programu

Ilustracje, zdjęcia, plansze, rekwizyty
Prezentacje multimedialne, bajki
Płyty z nagraniami odgłosów ruchu ulicznego
Teksty wierszy, opowiadań
Układanki obrazkowe, krzyżówki, etykiety
Materiały i przybory plastyczno- techniczne
Warzywa, owoce, artykuły spożywcze
Narzędzia gospodarstwa domowego
Nagrody dyplomy

Przewidywane rezultaty (efekty) działań:

- zna zasadę bezpiecznego zachowania się w przedszkolu
- przestrzega zasad „Kodeksu przedszkolaka”
- zna podstawowe zasady ruchu drogowego
- zna zasadę poruszania się po chodniku, przechodzenia przez jezdnię,
- rozróżnia na sygnalizatorze światło czerwone- stop i zielone- idź
- rozpoznaje niektóre znaki drogowe
- zna przyczyny powstawania pożarów
- zna numery ratunkowe: pogotowie, policja, straż pożarna
- wie jak bezpiecznie obsługiwać się przedmiotami
gospodarstwa domowego, narzędziami elektrycznymi
- wie gdzie można bezpiecznie się bawić
- wie jak zachować się w kontaktach ze zwierzętami
- wie o istnieniu roślin niebezpiecznych;
- nie zrywa, nie zbiera, nie wkłada do ust i nie zjada nieznanych roślin;
- rozumie znaczenie zdrowego odżywiania się, uprawiania sportu
- posiadają nawyk codziennego dbania o swój wygląd (fryzura, ubiór)
- posiadają nawyk codziennego mycia zębów
- wie jak stosownie ubrać się do pogody
- wykazuje asertywną postawę wobec osób jemu nieznanych
- potrafi grzecznie odmówić nieznajomej osobie
- zna swoje imię i nazwisko oraz adres zamieszkania
- potrafi w sytuacji zagrożenia prosić o pomoc

Ewaluacja programu

Systematyczna analiza przebiegu zajęć.
Obserwacja postaw i zachowań dzieci podczas zajęć
Prowadzenie rozmów z dziećmi
Wyniki konkursów
Miniankieta obrazkowa sprawdzająca atrakcyjność zajęć


Literatura

• Klus-Stańska D. Nowicka M.: Bezpieczeństwo dzieci. Oficyna wydawnicza
„Impuls”. Kraków, 1999
• Frątczakowie J. i P.: Edukacja dzieci w wieku przedszkolnym do uczestnictwa
w ruchu drogowym. TPD ZG. Warszawa, 1987
• Prus - Wiśniewska M. : Ochrona najmłodszych przed niebezpieczeństwami.
Wychowanie w Przedszkolu. - 2008
• Kamieniowska R.: Bezpieczny przedszkolak. Wychowanie w Przedszkolu.
- 2006, nr 10

Publikacje internetowe

• http://www.edukator.phg.pl/
• http://www.eduseek.pl/
• http://www.profesor.pl/
• http://www.literka.pl/