Scenariusz zajęć logopedycznych z zakresu ćwiczeń aparatu artykulacyjnego

CELE:
- usprawnianie języka, warg, podniebienia miękkiego, żuchwy
- usprawnianie kinestezji aparatu artykulacyjnego
- wyrobienie wrażliwości miejsc i ruchów w jamie ustnej, istotnych dla prawidłowego wymawiania dźwięku

CELE OPERACYJNE: dziecko

- doskonali sprawność narządów mowy
- zostaje uwrażliwione na celowość ćwiczeń

METODY: czynna, usprawniająca, korygująca

NARZĘDZIA: lusterka

FORMA: praca z całą grupą

PRZEBIEG:

1. Ćwiczenia usprawniające wargi:

• PAJAC – śmieje się i wysuwa do przodu usta
• DZIADEK PALI FAJKĘ – lekko złączone i lekko napięte wargi oddalają się od siebie na wskutek wydmuchiwanego
• WIATR – wygina drzewa – lekko wysuniętymi do przodu ustami dziecko prowadzi płynny, wydychany jak najdalej strumień powietrza; dmucha.
• SYRENA – strażacka, wymawiamy bardzo dokładnie na przemian samogłoski „i-u”; „ e-o”.
• MINKI – na zmianę pokazujemy uśmiech i „pyszczek rybki”, przy złączonych zębach.
• KARP – zęby złączone, wargi zaokrąglone i lekko wysunięte do przodu, zamykają się i otwierają.
• KOŃ – parska – wydychane powietrze porusza wargi delikatnie złączone i lekko wysunięte do przodu.
• CAŁUS – posyłamy mamusi całusa na odległość.
• BALONIKI – nadymanie policzków, usta ściągnięte.
• NIEJADEK – usta wciągamy w głąb jamy ustnej.
• SŁONECZKO – mocne rozciąganie ust pokazując zęby.
• RYJEK – ściąganie ust do przodu, pokazując zęby.

2. Ćwiczenia usprawniające żuchwę:

• OTWIERANIE I ZAMYKANIE SZUFLADKI – dolna szczęka lekko wysuwa się do przodu i cofa się z powrotem.
• GUMA DO ŻUCIA – naśladowanie gumy do żucia.
• MACHANIE - przesuwanie szczęki w lewo, w prawo.
• SUM – wielka ryba otwiera i zamyka usta.

3. Ćwiczenia języka:

• ŚLIMAK WYSUWA RÓŻKI – między luźno złączone wargi lekko wysuwa się czubek języka i z powrotem cofa się do buzi.
• LODY – oblizujemy buzię po zjedzeniu lodów – czubkiem języka oblizujemy górną i dolną wargę, zawsze od kącika ust w obydwa kierunki; ruch rozpoczynamy zawsze od środka warg.
• JASZCZURKA – rusza językiem – język lekko wysunięty między wargi wykonuje poziome ruchy z jednej strony na drugą, usta lekko otwarte.
• KOCI GRZBIET – usta są otwarte, czubek języka jest położony za dolnymi zębami, grzbiet języka unosi się w kierunku do przodu i w górę do podniebienia.
• MYSZKA – czubek języka wypycha od wewnątrz na przemian lewy i prawy policzek, wargi są zamknięte.
• MAŁPKA – przy zamkniętych ustach dziecko wsuwa czubek języka pomiędzy dolną wargę i dolne dziąsła i przesuwa język z jednej strony na drugą, ruch rozpoczyna od środka; podobnie czynimy z górną wargą.
• PIŁA – buzia otwarta, czubek języka przesuwa się delikatnie i płynnie po krawędziach górnych i dolnych zębów.
• JĘZYK WITA SIĘ – buzia otwarta, czubek języka dotyka każdego zęba u góry i na dole.
• JĘZYK MASAŻYSTA – buzia otwarta, czubek języka masuje wałek dziąsłowy.
• JĘZYK NA HUŚTAWCE – buzia otwarta, czubkiem języka oblizujemy górne dziąsła.
• ŁÓDKA – czubek języka przesuwa się lekko do tyłu i do przodu po dziąsłach za górnymi zębami; krótki ruch, buzia otwarta.
• DZIĘCIOŁ – czubek języka lekko stuka w wałek dziąsłowy za górnymi zębami, buzia otwarta.
• ZAGNIATANIE CIASTA – buzia otwarta, czubek języka naciska na górny wałek dziąsłowy.
• KONIK KŁUSUJE – czubek języka mocno dociśnięty do podniebienia, nagle gwałtownie się odrywa; mlaskanie.
• MALOWANIE – czubek języka maluje, przesuwa się po od górnego walka dziąsłowego w kierunku gardła.
• GIMNASTYKA – czubek języka dotyka na przemian górnego wałka dziąsłowego, a następnie dolnego wałka dziąsłowego, buzia otwarta; ruch pionowy języka.
• ZASŁONA – wyprostowany język spoczywa nieruchomo za górnymi zębami na dziąsłach, buzia otwarta; można liczyć czas.
• KOTEK OBLIZUJE SIĘ – dokładne oblizywanie warg przy szeroko otwartej buzi, język porusza się powoli.
• ZAŚPIEWAJMY – śpiewanie na dowolną melodię sylaby: la, la, la.
• UCIEKA MYSZKA DO DZIURY – chowanie języka z brody za dolne zęby.

4. Ćwiczenia podniebienia miękkiego:

• ZMĘCZONY PIESEK – język wysunięty z szeroko otwartych ust, wdychanie i wydychanie powietrza ustami.
• CHORY KRASNOLUDEK – kaszlenie z językiem wysuniętym z ust.
• BALONIK – nabieranie powietrza ustami, zatrzymanie w policzkach, następnie wypuszczanie nosem.
• ŚPIOCH – chrapanie na wdechu i wydechu.
• KUKUŁKA I KURKA – wymawianie sylab dźwiękonaśladowczych: ku, ku, ku; ko, ko, ko.
• ALE ŚMIESZNE – naśladowanie odgłosów śmiechu: cha, cha, cha, chi, chi, chi, che, che, che.