Postawy rodzicielskie a funkcjonowanie dzieci ze sprzężoną niepełnosprawnością

Wnioski, które przedstawię w mojej publikacji, dotyczą badań, które przeprowadziłam w styczniu 2016 w powiecie ostródzkim. Badaniom zostało poddanych 14 rodzin, w których wychowuje się co najmniej jedno dziecko z niepełnosprawnością sprzężoną.
W powyższych badaniach posłużyłam się techniką badawczą, jakim jest wywiad. Głównym zdaniem przeprowadzonych wywiadów, było zdobycie materiałów o charakterze jakościowym, pogłębionym. Umożliwiło mi to zebranie informacji, nie tylko o preferowanych postawach rodzicielskich, ale także przedstawienie uwarunkowań tychże postaw i wynikających z nich zależności dla rozwoju dziecka z niepełnosprawnością sprzężoną. Dzieci, których badanie dotyczyło były w wieku od 7 do 21 lat.
Dokonanie szczegółowej charakterystyki badanej grupy, pozwoliło mi na sformułowanie następujących wniosków.
1. Stopień niepełnosprawności dziecka warunkuje typ preferowanej postawy rodzicielskiej. W przeprowadzonych badaniach dziecko, które było najbardziej obciążone niepełnosprawnością, miało obydwoje rodziców, prezentujących negatywne postawy rodzicielskie: unikania i odtrącania.
2. Postawy rodzicielskie ojców i matek nie były spójne. Tylko w jednym przypadku pokrywały się. taka zależność może sprzyjać dysonansom wychowawczym, konfliktom między rodzicami. To z kolei może się przekładać na problemy emocjonalne dziecka, zaburzenia równowagi psychicznej.
3. Prezentowane postawy rodzicielskie odzwierciedlają się w poziomie funkcjonowania dziecka, jego samodzielności, zaradności. Dzieci matek stosujących postawę nadmiernie chroniącą są mało samodzielne, w dużym lub bardzo dużym stopniu zależne od nich. dzieci te charakteryzują się brakiem inicjatywy, są zazwyczaj bierne i oczekują od innych wyręczania ich w wielu sytuacjach. natomiast dzieci matek ujawniających postawę unikającą są często wycofane, zalęknione, znerwicowane i labilne uczuciowo. Nie wierzą w swoje możliwości, bywają zawstydzone i nieśmiałe.
Z kolei dzieci rodziców reprezentujących postawy pozytywne: akceptacji i współdziałania są dość samodzielne i zaradne. Lubią przebywać w towarzystwie rówieśników, nie popadają w konflikty z otoczeniem. Często mają zainteresowania, chętniej podejmują wyzwania. Mają zapewnione poczucie bezpieczeństwa, które jest motorem do podejmowania codziennych działań.
4. Nie stwierdzono, w trakcie prowadzonych badań zależności, mówiącej o wpływie konkretnych warunków na występowanie u rodziców określonych postaw rodzicielskich. Zarówno w rodzinach o dobrym statusie materialnym, średnim wykształceniu rodziców, braku uzależnienia od używek, występują postawy negatywne jak i w rodzinach o zupełnie odmiennej sytuacji materialno-zawodowej rodziców.
5. Nie stwierdzono również w trakcie badań zależności występowania określonych postaw rodzicielskich w stosunku do stopnia wykształcenia rodziców.
6. Z przeprowadzonych badań nie stwierdzono zależności wpływu statusu ekonomicznego na wybór przez rodziców określonych postaw rodzicielskich.
7. Nie stwierdzono zależności występującej, pomiędzy reprezentowaną postawą rodzicielską, a stanem liczebnym rodziny i ilością posiadanego przez niepełnosprawne dziecko rodzeństwa.
8. Istotne dla przedstawionych wyników badań jest to, że przebadana grupa jest niewielka. Nie można więc uogólniać tych wyników na jakąś większą populację. Badania te stanowią wycinek, pewnej określonej rzeczywistości i jej opis, stanowiący charakterystykę tego właśnie badanego środowiska.