Z obserwacji wynikają następujące osiągnięcia dziecka: Chłopiec reaguje na światło, bardzo dobrze przygląda się ludzkiej twarzy, dostrzega różnice w mimice znanej mu twarzy. Przygląda się różnym przedmiotom, odróżnia jedne przedmioty od drugich. Chłopiec ma dobry słuch, na silne bodźce słuchowe reaguje pobudzeniem, zmienia swoje zachowanie na dźwięk ludzkiej mowy, zwraca uwagę na ton i modulacje głosu, reaguje na swoje imię. Chłopiec sięga po zabawkę, dotyka ją, ale często ma trudności aby ją złapać. Z pomocą nauczycielki uderza przedmiotami o stół, rzuca zabawkami. Zabawa małymi przedmiotami sprawia mu ogromne trudności, reaguje na dotyk drobnym nieskoordynowanymi ruchami ciała, położony na brzuch potrafi unieść głowę, ma problem z obróceniem się z pleców na brzuch. Reaguje na głos ludzkiej mowy, na widok ludzkiej twarzy często uśmiecha się. Potrafi odróżnić twarz osoby znajomej i obcej, rozróżnia wyraz mimiczny gniewu i przyjaznego nastawienia. Nawiązuje kontakt z osobą dorosłą, potrafi przywołać dorosłego inaczej niż płaczem i krzykiem, poszukuje osoby znajomej, jeżeli nie ma jej w pobliżu. Uczeń wydaje dźwięki. Potrafi wyrazić sprzeciw słowem „nie”, i aprobatę słowem „tak”. Zapytany czy czegoś chce odpowiada twierdząco. Uczestniczy w zabawach z dorosłymi. Rozumie polecenie „patrz na mnie”. W minimalnym zakresie uczeń naśladuje stukanie przedmiotem o inny przedmiot, naciskanie przycisków, próbuje nieudolnie naśladować jedzenie łyżeczką. Uczeń samodzielnie dotyka zawieszonej przed nim zabawki.W minimalnym zakresie bada twarz osoby dorosłej. Ma ogromne trudności z wkładaniem zabawek do pudełka, z bawieniem się małymi przedmiotami. Próbuje z pomocą nauczycielki budować wieżę z klocków, bawi się przedmiotami. Rozróżnia przedmioty nowe od starych tzn. inaczej reaguje na nowe przedmioty (efekt nowości). Ma trudności, aby odnaleźć przedmiot wydający dźwięk oraz ze wskazaniem przedmiotu w odpowiedzi na pytanie „gdzie jest...”. Ciągnie serwetkę, aby dosięgnąć do zabawki. Chłopiec ssie pokarm. Płynnie połyka jedzenie podane na łyżeczce, odgryza kawałki pokarmów. Pije z kubka, butelki przy pomocy osoby dorosłej.
PODSUMOWANIE
Rozwój osoby z niepełnosprawnością umysłową, to „droga z nią przez życie”. Drogę tę pokonują najczęściej nauczyciele i rodzice. To oni stają się pierwszymi i najważniejszymi ich terapeutami. Przynajmniej w tym pierwszym okresie rozwoju nikt ich nie zastąpi. Są od uczenia, ale przede wszystkim od kochania. Wspieranie rozwoju, to ciągłe poszukiwanie nowych stu procentowych metod. Nie ma cudownych metod. Nie ma gotowych rozwiązań! Cała praca terapeutyczna jest procesem rozumienia dziecka – osoby z niepełnosprawnością. Odkrywanie tego, co potrafi, jego mocnych stron, ale także wychodzenie naprzeciw tego, co się pojawia – jego potencjalnym możliwościom, czyli temu co zrobi przy udzieleniu mu odpowiedniego wsparcia.
Rewalidacja osób upośledzonych ma ogromne znaczenie dla nich samych oraz ich najbliższego otoczenia. Podstawowy cel wychowania dziecka to przygotowanie go do samodzielnego życia, w którym będzie ono pełniło różnorodne role, zgodnie ze swoimi potrzebami, możliwościami, zainteresowaniami i oczekiwaniami otoczenia.
Na podstawie dotychczasowej pracy z przedstawionym przypadkiem chłopca z upośledzeniem głębokim można przypuszczać, że rehabilitacja i zajęcia rewalidacyjno – wychowawcze będą korzystnie wpływać i doprowadzać do osiągania chociaż minimalnych efektów edukacyjnych. Chłopiec nigdy nie osiągnie samodzielności, ale przynajmniej nabędzie pewnych umiejętności, które pozwolą mu sprawniej uczestniczyć w świecie osób normalnych. Systematyczną praca można czasami uzyskać efekty, które wydawałyby się nie do osiągnięci.