Śladami jesieni - projekt edukacyjny

Projekt edukacyjny
„Śladami jesieni...”

AUTORZY:
mgr Maziarz Ewa
mgr Stachowicz Katarzyna
SPIS TREŚCI

WSTĘP........................................

ROZDZIAŁ I
1.1 Projekt edukacyjny jako metoda nauczania.................................
1.2 Cele ogólne........................................
1.3 Cele szczegółowe........................................
1.4 Adresaci projektu........................................
1.5 Kryteria projektu........................................

ROZDZIAŁ II
2.1 Realizacja projektu........................................
2.2 Rezultaty projektu........................................
2.3 System oceniania projektu........................................
2.4 Budżet projektu........................................

ROZDZIAŁ III
3.1 Podsumowanie projektu........................................
3.2 Kryteria oceniania........................................
3.3 Konferencja podsumowująca........................................


ZAŁĄCZNIKI........................................

BIBLIOGRAFIA........................................


WSTĘP

Projekt edukacyjny „Śladami jesieni” realizowany będzie w przedszkolu
z oddziałami integracyjnymi. Skierowany jest do dzieci w wieku od 3 – 6 lat
z uwzględnieniem dzieci niepełnosprawnych, uczęszczających do grup przedszkolnych. Projekt powstał w oparciu o doświadczenia edukacyjne nauczycieli przedszkola oraz diagnozę potrzeb i możliwości edukacyjnych dzieci. Będzie on realizowany przez dwa tygodnie, na przełomie września
i października w roku szkolnym 2013/ 2014.
W ramach projektu realizowane są takie tematy jak: „Kolory jesieni”- wycieczka do parku, „Skarby jesieni – wykorzystanie materiału przyrodniczego do wykonania pracy plastycznej”, „Witaminy ukryte w spiżarni – Owoce i warzywa”, „Jesienne muzykowanie”, „Święto Pieczonego Ziemniaka” – festyn sportowo – rekreacyjny z udziałem rodziców.
Do napisania niniejszego projektu skłoniła nas: chęć uwrażliwienia dzieci na piękno przyrody jesiennej i poszerzania wiedzy na temat tej pory roku, włączanie dzieci niepełnosprawnych we wszystkie formy pracy i zabawy organizowane w ramach projektu, zaangażowanie rodziców w aktywne i ciekawe spędzanie czasu wolnego z dziećmi, a także włączenie ich w życie przedszkola.
Projekt „Śladami jesieni” jest zgodny z obowiązującą podstawą programową wychowania przedszkolnego i pozwala na realizację zawartych w niej celów kształcenia i wychowania.

ROZDZIAŁ I

1.1 Projekt edukacyjny jako metoda nauczania

Współczesna polska szkoła stoi przed nowymi zadaniami. Jednym z nich jest wykształcenie ucznia kreatywnego, samodzielnego o umiejętności samokształcenia i samodoskonalenia.
W związku z tym zmieniła się pozycja nauczyciela w procesie nauczania. Pedagog staje się doradcą, obserwatorem, organizatorem procesu uczenia się. Jego zadaniem jest ,,czuwanie” nad poczynaniami uczniów, naprowadzanie ich na właściwą drogę w procesie kształcenia. Musimy pozwolić mu błądzić, aby
w pełni świadomie, metodą prób i błędów, dokonał właściwego wyboru.
Realizację tych zadań niewątpliwie ułatwiają aktywizujące metody nauczania. Wśród tych metod na szczególne miejsce wysuwa się metoda projektu.
Można uznać ją za strategię dydaktyczną, promującą samodzielne uczenie się poprzez realizację większego przedsięwzięcia.
Halina Błażejewska podaje, że„metoda projektu zrodziła się na przełomie XIX i XX w. Była ona reakcją na nauczanie tradycyjne, zarządzanie odgórne. Dzięki niej miały zostać stworzone warunki, w których uczniowie zdobywaliby wiedzę samodzielnie, poprzez samodzielne formułowanie problemu, samodzielne planowanie sposobu jego rozwiązania i w końcu samodzielne rozwiązanie. Nadto (co jest istotne) uczniowie mieli działać w warunkach zbliżonych do tych, w jakich przychodzi działać nam wszystkim po opuszczeniu murów szkoły. Za ojca metody projektu uważa się W. H. Kilpatrica (USA).
W pierwszej połowie XX w. metoda projektu na naszym polskim gruncie nie przyjęła się. Nauczyciele znali jej koncepcję, jednak prób wprowadzenia w życie w zasadzie nie podejmowano. Zresztą i na Zachodzie, po okresie popularności w latach dwudziestych i trzydziestych, nastąpił wyraźny spadek zainteresowania tą metodą Do lat siedemdziesiątych nie miała ona zbyt wielu zwolenników. Później przeżyła jednak swój renesans"
„Według A. Mentraka (1999) projekt to «jednorazowe przedsięwzięcie
o dużej złożoności, ograniczone czasowo, mające charakter interdyscyplinarny»"
Według M. S. Szymańskiego: ”Metoda projektów jest metodą kształcenia sprowadzającą się do tego, że zespół osób uczących się samodzielnie inicjuje, planuje i wykonuje pewne przedsięwzięcie oraz ocenia jego wykonanie. (...) Najlepiej, jeżeli źródłem projektu jest świat życia codziennego, a nie abstrakcyjna nauka. Punktem wyjścia jest jakaś sytuacja problemowa, zamierzenie, podjęcie jakiejś inicjatywy, wytyczenie celu, punktem dojścia zaś szeroko rozumiany projekt.”
W szkole możemy mieć do czynienia z projektem indywidualnym
i zbiorowym, który z kolei dzieli się na klasowy (przedmiotowy), międzyklasowy (międzyprzedmiotowy) i szkolny. Jeśli chodzi o temat projektu szkolnego ważne jest, aby obejmował treści przewidziane w programie nauczania.
Jeśli projekt realizowany jest indywidualnie, wówczas rozwija w uczniu zainteresowania oraz poczucie odpowiedzialności. Natomiast jeżeli realizowany jest w grupie to wówczas „niezbędne są takie umiejętności jak :
• dzielenie się odpowiedzialnością za poszczególne zadania,
• kulturalna i twórcza dyskusja,
• skuteczne rozwiązywanie konfliktów,
• podejmowanie grupowych decyzji,
• sprawne komunikowanie się
• ocenianie pracy grupy"
Aby uczeń mógł zdobyć te umiejętności i aby wszyscy uczestnicy projektu byli zadowoleni z efektu końcowego, nauczyciel musi sformułować właściwy temat pracy oraz zawrzeć z uczniami kontrakt dotyczący realizacji zadań.
Gdy temat jest już wybrany, zadaniem nauczyciela jest wprowadzenie uczniów w metodę projektu. Następnym krokiem jest sporządzenie z uczniami kontrakt,
z którego będą musieli się wywiązywać. Kontrakt, zwany też instrukcją powinien zawierać:
„- temat projektu,
- datę zawarcia kontraktu,
- nazwiska osób wykonujących projekt,
- cele projektu,
- formę wykonania,
- źródła informacji,
- termin konsultacji,
- kryteria oceny projektu,
- termin prezentacji i czas jej trwania,
- sposób prezentacji,
- podpisy uczniów i nauczyciela."
Wtedy zaczyna funkcjonować druga faza projektu, jaką jest działanie, zwane też realizacją. Uczniowie muszą teraz wywiązać się z kontraktu, czyli umowy
z nauczycielem, którą własnoręcznie podpisali. Ich samodzielna praca na tym etapie dotyczy :
„- zbierania, analizy i selekcji informacji;
- realizowania zadań cząstkowych ;
- wykorzystania zdobytej wiedzy w praktycznym działaniu ;
- dokumentowania efektów działań;
- opracowania sprawozdania."
Ważnym zadaniem na tym etapie jest powołanie zespołów zadaniowych. Uczniowie mogą pracować w różnych wariantach, tzn. indywidualnie, grupowo lub zbiorowo. Aby zespół zadaniowy pracował bez zakłóceń, już na początku pracy należy ustalić następujące zasady : komunikowania się w grupie (czyli rozwiązywania ewentualnych konfliktów w podejmowaniu różnych decyzji), pracy w różnych grupach, pracy danego zespołu zadaniowego czy podziału odpowiedzialności przy realizowaniu różnych zadań.
Jeśli zaplanowane zadania zostaną już zrealizowane, wówczas następuje ostatnia faza projektu, czyli prezentacja, inaczej podsumowanie. Na tym etapie, w trakcie ostatniego spotkania konsultacyjnego, nauczyciel powinien pomóc uczniom w przygotowaniu prezentacji. Należy wtedy sprawdzić czy uczniowie gotowi są do prezentacji i skorygować ewentualne braki czy zaległości. Trzeba też uzgodnić z uczniami, w jaki sposób nastąpi prezentacja, w realizowaniu której należy uwzględnić:
„- dbałość o dobrą atmosferę;
- uczestnictwo wszystkich członków grupy ;
- wybór miejsca ;
- uczestnictwo zaproszonych gości,
- formy prezentacji (wystawa prac, albumy, rysunki, odczyty, prelekcje, inscenizacje, gry dydaktyczne, foldery, prezentacje,
i inne) ;
- czas prezentacji."
Prezentacja powinna być ustna z demonstracją materiałów na forum. Prezentacja projektu prowadzi do zbliżenia uczniów, szkoły, rodziców, przynosi poczucie sukcesu i dumę z dobrze wykonanego zadania.
Po jej zakończeniu warto jeszcze sporządzić raport podsumowujący pracę zespołów. W końcowym etapie tej fazy przychodzi czas na ocenę efektów pracy uczniów. Wtedy każdy z członków zespołu powinien zastanowić się, czy wkład jego pracy przyniósł zamierzone efekty, co się udało osiągnąć, a co można było zrobić lepiej.
Dokonując oceny końcowej nauczyciel powinien wziąć pod uwagę „nie to, co się robi, lecz jak się to coś wspólnie robi : czy uczniowie właściwie podchodzą do realizacji obranego projektu, czy potrafią ustalić sensowny harmonogram pracy i produktywnie wykorzystać do ich dyspozycji czas, czy umieją podzielić między siebie zadania, czy okazują zainteresowanie współpracą, jak wcielają w życie wspólnie podejmowane decyzje, czy radzą sobie z pojawiającymi się problemami i konfliktami. Tak więc to współpraca w obranym obszarze działania jest zasadniczym, a przynajmniej równorzędnym z produktem, przedmiotem oceny."
Nauczyciel powinien pochwalić każdy zespół zadaniowy i wystawioną ocenę uzasadnić zwracając uwagę, aby była ona zgodna z kryteriami zawartymi w kontrakcie.
Podsumowując - projekt jako metoda różni się od klasycznego nauczania tym, że ważniejsze jest tu:
- rozumowanie, zamiast zapamiętywania „suchych” wiadomości,
- umiejętność wykorzystania zdobytej wiedzy w praktyce,
- niepowodzenia zespołowe są mniej przykre niż indywidualne,
- każdy uczeń może wykonywać i rozwijać to, w czym czuje się dobry, wnosić
tyle do zespołu, na ile go stać.
W związku z powyższym - nauka w szkole tym sposobem przygotowuje ucznia do solidnej pracy w życiu dorosłym, a wprowadzone razem z reformą metody aktywizujące uatrakcyjniają i ułatwiają przyswojenie przekazywanej uczniom wiedzy oraz stają się źródłem prawdziwych satysfakcji.


1.2. Cele główne
• Obserwowanie wybranych środowisk przyrodniczych, zwrócenie uwagi na dominującą kolorystykę, zmiany, jakie zachodzą w przyrodzie jesienią,
• Rozróżnianie i nazywanie popularnych warzyw i owoców. Rozpoznawanie ich na podstawie kształtu, zapachu i smaku. Robienie przetworów, soków, sałatek, itp.
• Współtworzenie przyjaznej atmosfery w grupie: przestrzeganie wspólnie ustalonych umów i zasad regulujących współżycie w grupie; rozwijanie relacji pomiędzy dziećmi ( w tym dziećmi niepełnosprawnymi) opartych na wzajemnym szacunku i akceptacji.
• Uczenie tolerancji oraz dobrych relacji z ludźmi, podejmowanie działań mających na celu przeciwdziałanie izolacji.
• Kształcenie w dzieciach uczucia empatii i szacunku dla odmienności
i odpowiedzialności za innych.
• Kształcenie w dzieciach otwartości, podnoszenie samooceny i wiary we własne możliwości.
• Budowanie więzi między społecznością przedszkolną a rodzicami.

1.3. Cele szczegółowe

Cele szczegółowe zostały sformułowane następująco:
Dziecko:
• obserwuje zmiany zachodzące jesienią w przyrodzie,
• ogląda drzewa znajdujące się w bliskim otoczeniu, nazywa je,rozpoznaje drzewa po liściach i owocach,
• gromadzi skarby jesieni: zbiera owoce drzew, wzbogacanie nimi kącik przyrody;
• wykorzystuje żołędzie, kasztany, szyszki, liście, itp. w działalności plastycznej, technicznej, matematycznej, muzycznej, i inny niestandardowy sposób.
• rozpoznaje, nazywa, segreguje dary sadów i ogrodów (owoce, warzywa),
• wyciąga wnioski na temat potrzeby spożywania warzyw i owoców pod różnymi postaciami,
• wykonuje wraz z nauczycielkami: przetwory, sałatki, soki, szaszłyki owocowe i warzywne, itp.
• wykonuje pracę konkursową związaną z jesienią ,
• śpiewa piosenki o tematyce jesiennej, wykonuje „jesienny taniec” do wybranych utworów o tejże tematyce,
• czuje się bezpiecznie w kontakcie z osobami z grupy,
• wie, że powinno pomagać innym i dostrzegać ich potrzeby,
• jest tolerancyjne w stosunku do odmienności innych,
• bierze udział we wspólnych zabawach z rodzicami podczas rodzinnego festynu.

1.4. Adresaci projektu

Adresatami projektu są dzieci w wieku przedszkolnym, ze szczególnym uwzględnieniem dzieci niepełnosprawnych z grup integracyjnych oraz rodzice i nauczyciele wszystkich grup przedszkolnych. Pierwsza część projektu rozpoczęła się na początku wrześniu 2013 roku powołaniem zespołu nauczycieli koordynujących projekt, następnie dokonano oceny zasobów jakimi dysponuje przedszkole. Etap wstępny zakończył się opracowaniem zadań dla poszczególnych grup, wyborem metod pracy oraz przygotowaniem materiałów dydaktycznych. Kolejny etap (na przełomie września i października) – to realizacja zadań zawartych w projekcie, która zakończyła się konferencją podsumowującą oraz wystawą prac wykonanych przez dzieci z wykorzystaniem materiału przyrodniczego oraz nagraniem płyty CD z utworami o tematyce jesiennej prezentowanymi przez dzieci na konkursie.

1.5. Kryteria oceniania

Po zakończeniu projektu jego oceny dokona zespół ds. ewaluacji powołany w przedszkolu. Ocenie tej będzie podlegać:
• praca poszczególnych nauczycieli, ich wkład w realizację projektu i wywiązanie się z powierzonych im zadań,
• umiejętność pracy w zespole,
• zasadność zadań i ich dostosowanie do możliwości intelektualnych dzieci,
• zaangażowanie dzieci ( a przede wszystkim dzieci niepełnosprawnych) w praktyczne wykonanie powierzonych im zadań,
• zaangażowanie rodziców w realizację projektu,
• stopień realizacji poszczególnych celów,
• sposób prezentacji wykonywanych działań w poszczególnych grupach: zdjęcia, nagrania, opisy zadań, itp., udostępniane dla rodziców na stronie internetowej przedszkola,
• efekt końcowy, a więc wpływ projektu na dzieci z poszczególnych grup, integracja dzieci oraz współpraca z rodzicami.

Rozdział II

2.1. Realizacja projektu

Realizacja projektu będzie przebiegała w 3 fazach:

Faza wprowadzająca:
- pojawienie się tematu,
- poinformowanie rodziców o projekcie, zachęcenie ich do włączenia się w realizowane zadania,
- stworzenie harmonogramu działań dla nauczycieli poszczególnych grup,
- ustalenie kryteriów oceniania projektu;


Faza realizacyjna:
- analiza wstępna wiedzy posiadanej przez dzieci na temat jesieni,
- realizacja przydzielonych zadań nauczycielom,
- konsultacje z rodzicami i nauczycielami przedszkola,
- prowadzenie dokumentacji – notatki, zdjęcia, filmy.
- ewaluacja, narzędzia ewaluacji,
- wykonanie zdjęć, stworzenie galerii prac konkursowych;


Faza podsumowująca:
- wnioski końcowe oraz ocena pracy według kryteriów
- zredagowanie artykułu na temat zrealizowanego projektu do gazetki przedszkolnej „Smocze wiadomości”;

Ocenie ma podlegać:
- stopień realizacji zadań,
- współpraca pomiędzy nauczycielami poszczególnych grup,
- zaangażowanie uczestników (dzieci i rodziców).

Lp. Zadania Realizatorzy Osoba odpowiedzialna
za zadanie Termin
1 Wprowadzenie w
tematykę jesienną:
- pogadanka,
- opowiadania,
- wiersze
- teatrzyki.
Dzieci z wszystkich grup przedszkolnych Wychowawcy grup
23, 24.IX.
2013r.
2 „Kolory jesieni”
- Przygotowanie przez rodziców strojów dla dzieci w kolorach kojarzących się z jesienią(brąz, żółty, pomarańcz, czerwień).
-Urządzenie pokazu mody jesiennej.
Dzieci z wszystkich grup przedszkolnych Wychowawcy grup 25.IX.2013r.
3 Jesienna wycieczka (gromadzenie darów jesieni do „kącików przyrody”)
- do parku Oborskich – starsze grupy,
- na polanę leśną – młodsze grupy.
Dzieci z wszystkich grup przedszkolnych Nauczyciele, Dyrektor przedszkola
27.IX.2013r.
4 „Skarby jesieni”
- galeria prac plastyczny z wykorzystaniem materiału przyrodniczego: forma płaska lub przestrzenna.
Dzieci 5, 6 - letnie Nauczyciele poszczególnych grup 30.IX.2013r.
5 „Witaminy ukryte w spiżarni – Owoce i warzywa”
- wykonanie w grupach z pomocą chętnych rodziców:
• soku owocowego; kolorowych kanapki; szaszłyków owocowych (młodsze grupy)
• sałatki jarzynowej; deseru owocowego; kiszonej kapusty (starsze grupy).
Dzieci z wszystkich grup przedszkolnych z pomocą rodziców (zajęcia otwarte) Rodzice, nauczyciele 1, 2.X.2013r.
5 „Jesienne muzykowanie” konkurs piosenki o tematyce jesiennej.
- dwóch przedstawicieli reprezentujących każdą grupę
Dzieci z wszystkich grup przedszkolnych Nauczyciele odpowiedzialni za przygotowanie konkursu 3.X.2013r.
6 „Święto Pieczonego Ziemniaka” – festyn rodzinny w Ośrodku sportowo – rekreacyjnym „Kolorado” ( W Woli Chorzelowskiej).
- pieczenie kiełbaski i ziemniaków na ognisku,
- zawody i konkursy sportowe,
- zabawy dzieci z rodzicami wg indywidualnych potrzeb i zainteresowań (park linowy, dmuchany zamek, trampolina, ściana wspinaczkowa, strzelanie z łuku, jazda na kucykach)
Dzieci z wszystkich grup przedszkolnych
Nauczyciele,
Rodzice,
Dyrektor przedszkola,
Animatorzy gier i zabaw

4.X.2013r.
7. Podsumowanie projektu – konkurs wiedzy przyrodniczej na temat jesieni zorganizowany w grupach:
- rozpoznawanie owoców i warzyw wszelkimi zmysłami;
- jesienne puzzle (owoce warzywa, zwierzęta – jeż wiewiórka, drzewa jesienne);
- loteryjki obrazkowe
- zagadki lub quizy (starsze grupy) Dzieci z wszystkich grup Nauczyciele poszczególnych grup
7.X.2013r.

2. Rezultaty projektu.
Końcowym etapem projektu był festyn rodzinny – „Święto Pieczonego Ziemniaka” oraz Konkurs Wiedzy Przyrodniczej na temat jesieni dla dzieci. Podczas festynu rodzice otrzymali ankiety ewaluacyjne, w których dokonali oceny zadań realizowanych w projekcie. dzieci
Po zrealizowaniu projektu znacznie wzrosła świadomość uczniów dotycząca tematu projektu, czyli tradycji, ale także możliwości, jakie daje plastyka przy tworzeniu świątecznego nastroju.
Poprzez zajęcia plastyczne uczniowie w sposób bardziej przystępny docenili czas świąt jako czas radości, ale i zadumy. Nauczyli się wykorzystywać plastykę do tworzenia właśnie takiego nastroju. Przy pomocy prostych środków wyrazu plastycznego potrafią stworzyć dekoracje Bożonarodzeniowe.