Biblioteka jest miejscem, gdzie kształtuje się u wszystkich uczniów podstawowe elementy kultury czytelniczej, np. umiejętności korzystania z różnych źródeł i ośrodków informacji naukowej.
Biblioteka w szkole jako główna pracownia interdyscyplinarna dostosowuje swoją organizację, strukturę wewnętrzną, rodzaje zbiorów, metody i formy pracy do programu działalności dydaktyczno-wychowawczej szkoły. Stawiane przed współczesną biblioteką szkolną trudne i ambitne zadania zmierzają do tworzenia z niej podstawowej pracowni ogólnoszkolnej, centrum dydaktycznego i ośrodka informacji w szkole. W związku z tym biblioteka szkolna rozwija swoją działalność w trzech podstawowych kierunkach, tj. przez:
1.zaspakajanie potrzeb czytelniczych i informacyjnych swych użytkowników.
2.koordynowania procesu edukacji czytelniczej i przygotowania uczniów do korzystania z informacji naukowej.
3.podejmowanie różnorodnych form pracy dydaktyczno-wychowawczej, zmierzających do wyrobienia w uczniach kultury czytelniczej.
Ogromną rolę w pracy biblioteki odgrywają uczniowie. Dlatego chętnych wychowanków zaprosiłam do pracy w Kole przyjaciół biblioteki. Jest to zespół pomocników bibliotekarza szkolnego. Działalność koła ma przede wszystkim znaczenie wychowawcze. Przyczynia się do zwiększania zainteresowania książką. Rozbudza zainteresowania bibliofilskie, jest jedną z form uspołeczniania młodzieży, uczy pracy z książką i zasad korzystania z biblioteki. Rozwija wśród uczniów postawy społeczne (pomoc bibliotekarzom w organizowaniu różnorodnych form pracy z książką i czytelnikiem, zwiększanie czytelnictwa młodzieży, pogłębianie jakości pracy z książką).
Podstawa prawna
I. Ustawa o bibliotekach z dn. 27.06.1997 r. (Dz. U. Nr 85, poz. 539, art. 22, ust. 1). Biblioteki szkolne oraz biblioteki innych placówek systemu oświaty służą realizacji programu nauczania i wychowania, edukacji kulturalnej oraz informacyjnej dzieci i młodzieży oraz kształceniu i doskonaleniu nauczycieli.
II. Rozporządzenie z dn. 21.05.2001 r. w sprawie ramowych statutów publicznego przedszkola oraz publicznych szkół (Dz. U. Nr 61, poz. 624, §10, ust. 1. pkt 1-4 z późniejszymi zmianami).
§ 49. Statutu Specjalnego Ośrodka Szkolno- Wychowaczego określa szczegółowo organizację biblioteki szkolnej i zadania nauczyciela bibliotekarza:
Zadania biblioteki:
1) gromadzenie, opracowywanie, przechowywanie materiałów bibliotecznych,
2) obsługa użytkowników poprzez udostępnianie zbiorów oraz prowadzenie działalności informacyjnej,
3) zaspokajanie zgłaszanych przez użytkowników potrzeb czytelniczych i informacyjnych,
4) podejmowanie różnorodnych form pracy z zakresu edukacji czytelniczej i medialnej, 5) praca z aktywem bibliotecznym,
6) wspieranie nauczycieli w realizacji ich programów nauczania,
7) wdrażanie uczniów do samokształcenia i umiejętności korzystania z różnych mediów i źródeł informacji,
8) rozbudzanie w uczniach zainteresowań czytelniczych i informacyjnych, kształtowanie ich kultury czytelniczej,
9) propagowanie literatury dotyczącej wychowani
10) współpraca z biblioteką publiczną w zakresie organizacji różnych form propagowania czytelnictwa, kultury, spotkań autorskich itp.,
11) prowadzenie z uczniami zajęć bibliotecznych.
Zadania nauczyciela bibliotekarza:
I Prace organizacyjno – techniczne nauczyciela bibliotekarza obejmują:
1) opracowaniu regulaminu biblioteki,
2) opracowaniu rocznego planu pracy i sprawozdania ze swej działalności,
3) prowadzeniu dokumentacji bibliotecznej,
4) gromadzeniu zbiorów zgodnie z profilem placówki,
5) selekcji księgozbioru,
6) opracowywaniu zbiorów,
7) ewidencji zbiorów bibliotecznych,
8) konserwacji księgozbioru,
9) prowadzeniu wykazu ubytków obejmującego druki zużyte, uszkodzone
lub wyselekcjonowane, przedstawianie komisji inwentaryzacyjnej
wraz z propozycjami dotyczącymi dalszych losów wyłączonych książek,
10) opracowanie statystyk semestralnych,
11) prowadzeniu warsztatu informacyjnego,
12) doskonaleniu warsztatu pracy,
13) prowadzenie strony internetowej biblioteki,
14) publikowanie relacji z wydarzeń w bibliotece na łamach gazetki szkolnej
i stronie internetowej,
15) realizowanie „Narodowego Programu Rozwoju Czytelnictwa”.
II Praca pedagogiczna nauczyciela bibliotekarza obejmuje:
1) współpracę z uczniami:
a) zapoznawanie uczniów z zasadami korzystania z biblioteki szkolnej oraz prowadzenie lekcji bibliotecznych służących osiąganiu planowanych celów edukacyjno – wychowawczych,
b) prowadzenie różnych form upowszechniania czytelnictwa – konkursy, wystawy, spotkania z autorami, kluby dyskusyjne, prowadzenie kącika recenzji, prezentacje wybranych rodzajów literackich,
c) pogłębianie i wyrabianie u uczniów nawyku czytania i samokształcenia,
d) prowadzenie rozmów z poszczególnymi czytelnikami na temat ich lektury oraz udzielanie porad bibliotecznych, bibliograficznych, rzeczowych
i testowych stosownie do potrzeb i poziomu odbiorcy,
e) propagowanie dziedzictwa kultury narodowej i regionalnej,
f) sprawowanie opieki nad młodzieżą redagującą gazetkę szkolną,
g) prowadzenie zajęć z klasami lub grupami w ramach edukacji czytelniczej i medialnej,
h) prowadzenie zajęć biblioterapeutycznych,
i) sprawowanie opieki formalnej i merytorycznej nad grupą uczniów współpracujących z biblioteką,
2) współpracę z nauczycielami:
a) wspomaganie doskonalenia zawodowego nauczycieli,
b) pomoc nauczycielom i wychowawcom w realizacji ich zadań dydaktyczno - wychowawczych, a w szczególności we wszechstronnym przygotowywaniu uczniów do samokształcenia i świadomego wyszukiwania, selekcjonowania i wykorzystywania informacji,
c) informowanie nauczycieli i wychowawców o stanie czytelnictwa uczniów,
d) uczestnictwo w organizacji imprez okolicznościowych zgodnie z zapisem
w planie pracy placówki.
3) współpracę z rodzicami:
a) pomoc w doborze literatury,
b) popularyzowanie wiedzy pedagogicznej wśród rodziców,
c) informowanie rodziców o stanie czytelnictwa uczniów w zależności
od potrzeb,
d) współorganizowanie akcji charytatywnych (zbiórka żywności, makulatury, nakrętek),
4) współpracę z instytucjami kultury, oświaty, wychowania i bibliotekami:
a) wspólne organizowanie imprez czytelniczych,
b) wymiana wiedzy i doświadczeń,
c) wypożyczenia międzybiblioteczne,
d) udział w targach i kiermaszach książki,
e) organizowaniu imprez ogólnoszkolnych, lokalnych, miejskich, krajowych typu: spotkania autorskie, wycieczki, sesje,
f) uczestniczenie w programach z zakresu szkolenia nauczycieli- bibliotekarzy.
Wprowadzenie
Program jest skierowany do wychowanków Specjalnego Ośrodka Szkolno-Wychowawczego w Radomiu, którzy chętnie pracują na rzecz biblioteki szkolnej. Na zajęcia koła zgłosili się uczniowie zainteresowani książkami, czytelnictwem, działalnością biblioteki, dobrowolnie uczestniczący w jej pracach, a także miłośnicy książek .
Po objęciu stanowiska bibliotekarza przeprowadziłam analizę potrzeb biblioteki i uczniów.
W wyniku rozmów z uczniami powstał pomysł na powołanie do życia Koła przyjaciół biblioteki, które zaczeło swoją działalność od marca 2016roku.
Program jest zgodny z Program Pracy Specjalnego Ośrodka Szkolno-Wychowaczego w Radomiu oraz podstawą programową kształcenia ogólnego. Nie jest to program nauczania, a jedynie program koła zainteresowań prowadzony nieodpłatnie.
1. Główne cele programu:
- rozwijanie zainteresowań czytelniczych i poznawczych ucznia,
- kształtowanie nawyku czytania i zdobywania wiedzy na całe życie,
- wszechstronne rozwijanie zdolności twórczych ucznia (pisarskich, plastycznych, artystycznych, organizacyjnych itp.),
- promowanie twórczości uczniów,
- rozwijanie języka, pamięci i wyobraźni, umiejętności formułowania sądów,
- skłanianie uczniów do refleksji i krytycznego myślenia,
- zachęcania do aktywnego uczestnictwa w życiu kulturalnym szkoły i środowiska lokalnego,
- przygotowanie do sprawnego i świadomego poruszania się w świecie środków masowego przekazu,
- poszerzanie wiedzy o bibliotece i jej zbiorach, poznanie specyfiki bibliotek różnych typów,
- wpajanie wartości moralnych,
- uczenie współdziałania w grupie,
- racjonalne i twórcze wykorzystanie wolnego czasu.
2. Zasady działania Koła przyjaciół biblioteki:
- uczniowie uczestniczą w zajęciach tego koła na zasadzie dobrowolnego udziału.
- do koła mogą przystąpić wszyscy zainteresowani uczniowie,
- uczestnikom koła zostanie przedstawiony zarys planu działań, który może ulec zmianie jeżeli uczniowie zaproponują własne pomysły,
- członkowie koła będą zobowiązani do brania udziału w konkursach organizowanych przez bibliotekę,
- zajęcia będą miały charakter indywidualny i zespołowy,
- czas spotkań odnotowywany będzie w dzienniku zajęć
- na koniec roku szkolnego przeprowadzę wśród uczniów ankietę ewaluacyjną, na jej podstawie dokonam modyfikacji pewnych działań koła w kolejnym roku szkolnym
- uczniowie działający w kole otrzymują na zakończenie roku szkolnego podziękowanie w formie dyplomu.
3. Zamierzone efekty programu:
Uczeń:
- zna swoje zainteresowania czytelnicze i umie je sprecyzować,
- ceni książkę jako źródło do zaspokojenia różnorakich potrzeb czytelniczych,
- rozumie potrzebę promocji książki i potrafi samodzielnie rekomendować,
- umie korzystać z różnych form kulturalnego spędzania czasu,
- rozumie potrzebę samorealizacji i potrafi skorzystać z ofert bibliotek różnego typu,
- zna historię książki i jej rolę w życiu człowieka,
- zna sposoby wyrażania swoich myśli, opinii, uczuć z poszanowaniem innego człowieka,
- integruje się ze środowiskiem szkolnym,
- umie aktywnie włączyć się w życie biblioteki i szkoły,
- wszechstronnie rozwija talenty,
- poznaje placówki kulturowe,
- umie współpracować w grupie,
- wywiązuje się z podjętych działań, jest odpowiedzialny i sumienny,
- potrafi korzystać z technik wyszukiwania i gromadzenia informacji w celu pogłębiania wiedzy z różnych dziedzin,
- potrafi selekcjonować zdobyte informacje.
PLAN PRACY KOŁA BIBLIOTECZNEGO
Zadnia do realizacji
1.Pomoc w udostępnianiu zbiorów.
-Wyszuka książkę na półce.
2.Prace techniczne.
-Opieczętowuje książki.
-Wypisze kartę książki.
3.Konserwacja
-Naprawi drobne uszkodzenia.
-Usunie zapiski.
4.Porządkowanie książek na regałach.
-Potrafi znaleźć właściwe miejsce książki wg alfabetu.
-Wyrówna książki na półkach.
5.Prowadzenie strony internetowej biblioteki.
-Opisze ważne wydarzenie biblioteczne.
-Kontroluje stronę internetową biblioteki
6. Opracowanie imprez czytelniczych:
- tytuły konkursów
-wystawy ,
- gazetki.
uczeń:
a)Określi tematykę.
b) Ustali formę konkursu.
c) Wyszuka teksty na gazetki i wystawki.
d) Zbierze rekwizyty.
e) Zorganizuje wystawę.
7. Pozyskiwanie informacji z Internetu
-Umie korzystać z internetu i wyszukać potrzebne informacje.
8.Informowanie o poziomie czytelnictwa.
-Poinformuje wychowawców o stanie czytelnictwa uczniów.
-Udzieli informacji o stanie czytelnictwa zainteresowanym uczniom.