Autorski program profilaktyczno – edukacyjny „ Stop cyberprzemocy” dla uczniów kl. I – VI Szkoły Podstawowej
Opracowanie:
mgr Izabela Foremniak – Rusinowska
mgr Mariola kwiatkowska
Wdrażanie programu profilaktyczno – edukacyjnego dla kl. I – VI.
Opracowanie programu
Program profilaktyczno – edukacyjny „ Stop cyberprzemocy” został opracowany z myślą o podopiecznych świetlicy szkolnej ( kl. I – III) oraz kl. VI Szkoły Podstawowej. Autorami programu jest Izabela Foremniak-Rusinowska (nauczyciel świetlicy szkolnej) oraz Mariola Kwiatkowska ( nauczyciel wspomagający). Autorzy programu przed wdrożeniem go w życie, przeprowadzili ankietę wstępną (zał. 1) , mającą zbadać poziom wiedzy uczniów o cyberprzemocy. Ankieta objęła 20 uczniów z kl. I – III oraz 20 uczniów z kl. VI. Wyniki ankiety wskazują, że uczniowie ( 60 %) słyszało o cyberprzemocy , ale ponad połowa badanych nie jest świadoma konsekwencji psychicznych , emocjonalnych i prawnych owego zjawiska. Uczniowie kl. I – III nie znają podstawowych zasad bezpiecznego korzystania z dobrodziejstw Internetu ( ochrona własnych danych osobowych oraz swojego wizerunku). Wychodząc naprzeciw temu problemowi wspólnie z koleżanką opracowałyśmy cele, treści i formy działania mające na celu uświadomienie konsekwencji nadużyć związanych z Internetem, zarówno dla ofiar jak i sprawców oraz wypracowanie reguł i zasad bezpiecznego i kulturalnego korzystania z sieci. Scenariusze zajęć oraz działania w zakresie podjętego problemu, zostały opracowane w oparciu o materiały otrzymane w drodze udziału w programie Dziecko w Sieci Fundacji Dzieci Niczyje.
Wstęp
Wraz z rozwojem mediów elektronicznych oraz wzrostem ich popularności obserwujemy wśród dzieci i młodzieży rosnącą liczbę przypadków uznawanych za przejaw tzw. cyberprzemocy, czyli przemocy z użyciem Internetu oraz telefonów komórkowych. Młodzież w wieku szkolnym, pada ofiarami wulgarnych wyzwisk, poniżania, upokarzania, ośmieszania, straszenia, szantażowania. Dzieci często podejmują działania uznawane za cyberprzemoc nie mając świadomości ich konsekwencji. Tymczasem specyfika mediów elektronicznych sprawia, że intensywność krzywdy doznanej przez ofiary ceber przemocy, przekracza możliwość poradzenia sobie z tą sytuacją, nawet jeśli pozornie jest ona błaha. A może doprowadzić do prawdziwej tragedii Zapobiegania cyberprzemocy wymaga uświadomienie młodym ludziom, internautom problemu jak również konsekwencji, które dotykają ofiarę i sprawcę.
Z
ałożenia programu
Program przeznaczony jest dla kl. I –VI Szkoły Podstawowej. Klasy I – III zostaną objęte działaniami edukacyjno – profilaktycznymi ( tj pogadanki, warsztaty, pokazy filmów) klasy starsze oraz ich rodzice w ramach powyższego programu wezmą udział w spotkaniu z funkcjonariuszem policji oraz kuratorem sądowym, w celu uświadomienie konsekwencji prawnych stosowania cyberprzemocy. Czas trwania programu to II semestr roku szkolnego 2014/2015. Uczniowie objęci programem podejmą następujące działania:
• Opracowanie tablicy informacyjnej pt: „ Jestem bezpieczny w sieci”;
• Zredagowanie tekstu o cyberprzemocy do gazetki szkolnej i na stronę internetową szkoły;
• Udział w hepeningu pod hasłem „ Dniem i nocą walcz z cyberprzemocą”;
• Rozdawanie ulotek informacyjnych na terenie placówki;
• Udział w warsztatach o cyberprzemocy połączonych z emisją filmów dla kl. VI pt: „ Stop cyberprzemocy” dla kl I – III „ Owce w sieci” , „ Tajemniczy przyjaciel”. „ Nie tańcz z wilkami” , „ Bekanie”, „ Papla”, „ Zemsta”;
• Działania profilaktyczne ( prelekcje z udziałem Policji oraz kuratora sądowego) uświadamiające społeczności szkolnej ( uczniom, nauczycielom, rodzicom) zasad korzystania i zagrożeń płynących z użytkowania technologii komunikacyjnych w sposób niewłaściwy.
Pracując według założeń programu uczniowie posiądą wiedzę na temat zjawiska cyberprzemocy oraz wypracują reguły bezpiecznego i kulturalnego korzystania z sieci.
Ogólne cele profilaktyczno – edukacyjne:
- Zwiększenie świadomości społeczności szkolnej na temat zagrożeń, jakie niosą ze sobą technologie komputerowe i informacyjne;
- Kształtowanie odpowiedniej postawy kulturalnego korzystania z Internetu i telefonu komórkowego;
- Poznanie zasad bezpiecznego korzystania z Internetu oraz postępowania w przypadku bycia ofiarą lub świadkiem cyberprzemocy.
Cele operacyjne:
Uczeń:
• poznaje zjawisko cyberprzemocy, uwodzenia w sieci ( jakie przybiera formy np. wulgarne wyzywanie, ośmieszanie, emisja filmów i zdjęć wbrew woli , podszywanie się pod kogoś w Internecie)
• zapoznaje się z konsekwencjami nadużyć związanych z komunikacją telefoniczną i internetową;
• poznaje reguły bezpiecznego i kulturalnego korzystania z sieci;
• zapoznaje się z zasadami reagowania w sytuacjach cyberprzemocy;
• dokonuje autorefleksji na temat czasu spędzonego w Internecie i jego wpływu na pozostałe czynności ;
• pozyskuje wiedzę na temat zagrożeń płynących z nadużywania komputera oraz ryzyka uzależnienia.
Treści kształcenia:
- Pojęcie cyberprzemocy;
- Formy przemocy w sieci;
- Zasady bezpieczeństwa w sieci ( ochrona własnych danych osobowych);
- Uzależnienie od technologii informacyjnej – formy i skutki ;
- „10 rad dla rodziców” – ulotka informacyjna;
- „10 rad dla uczniów” – ulotka informacyjna;
- Zasada ograniczonego zaufania w sieci;
- Konsekwencje prawne cyberprzemocy;
- Konsekwencje psychiczne i emocjonalne cyberprzemocy;
- Metody i źródła uzyskania pomocy ;
- Postawy wzajemnego szacunku w sieci;
- Komputer a inne formy spędzania czasu wolnego – zyski i straty
Zał. 1
ANKIETA NA TEMAT ZJAWISKA CYBERPRZEMOCY
Celem ankiety jest poznanie opinii uczniów na temat cyberprzemocy, w związku
z realizowanym w naszej szkole programu „ Stop cyberprzemocy”.
Uzupełnij pytania ankiety. Odpowiedzi udzielaj szczerze i zgodnie z prawdą.
1. Ile czasu dziennie spędzasz korzystając z Internetu?
a) 1 – 2 godziny
b) 2 – 3 godziny
c) 3 i więcej
2. Czy wiesz, czym jest cyberprzemoc?
a) tak, wiem
b) nie
c) nie mam zdania
3. Czy doświadczyłeś /-aś przemocy w sieci ( np. w postaci wulgarnego wyzywania, poniżania, zastraszania, ośmieszania, etc.) ?
a) tak
b) nie
4. Jakiego rodzaju była to przemoc?
a) rozsyłanie kompromitujących materiałów
b) rozsyłanie treści prywatnych
c) włamania / kradzież kont
d) tworzenie kompromitujących i ośmieszających stron internetowych
e) wulgaryzmy stosowane względem mojej osoby
f) poniżanie
g) zastraszanie
h) ośmieszanie
i) szantaż
j) inne (jakie?)........................................
5. Jeśli spotkałeś /-aś się z cyberprzemocą, to jak na nią reagujesz ?
........................................
6. Jak można, Twoim zdaniem, przeciwstawić się cyberprzemocy?
........................................
7. Do kogo zwróciłbyś /zwróciłabyś się o pomoc w przypadku, gdybyś stał /-a się ofiarą cyberprzemocy?
a) kolegi / koleżanki
b) rodziców
c) rodzeństwa
d) nauczyciela
e) psychologa szkolnego
f) pedagoga szkolnego
g) policji
h) nikogo
i) inne
8. Jakie są Twoje odczucia wobec cyberprzemocy?
a) to nic takiego, ignoruję ją całkowicie
b) to tylko żarty, to nic takiego
c) nie mam nic przeciwko
d) przejmuję się i szukam pomocy
e) inne (jakie?)........................................
9. Do czego, Twoim zdaniem, może doprowadzić cyberprzemoc?
........................................
10. Czy wbrew woli wykonano Tobie zdjęcie lub nagrano filmik z Twoim udziałem?
a) tak
b) nie
c) nie przypominam sobie
11. Czy słyszałeś/-aś którejś z wymienionych organizacji i serwisach internetowych, które udzielają pomocy w sytuacji zetknięcia się z cyberprzemocą?
a) tak, znam
b) nie, nie znam
12. Jeśli tak, to o której z poniższych organizacji i serwisach internetowych słyszałeś/-aś?
a) Fundacja Dzieci Niczyje
b) Akademia Bezpiecznego Internetu
c) Helpline.org
d) Kampania społeczna „Dziecko w sieci”
e) Dyżurnet.pl
f) Safer Internet
g) Sieciaki.pl
Dziękujemy za wypełnienie ankiety