Palenie papierosów i jego skutki dla organizmu człowieka. Scenariusz zajęć

SCENARIUSZ ZAJĘĆ – ŚWIETLICA GIMNAZJALNA

Temat: Palenie papierosów i jego skutki dla organizmu człowieka.

Cel ogólny:
- poszerzenie, zainteresowanie uczniów wiedzą o skutkach palenia papierosów dla organizmu człowieka.

Cele szczegółowe: Uczeń
- potrafi określić wpływ substancji smołowatych na układ oddechowy,
- zna przejściowe i trwałe skutki palenia papierosów
- zna przyczyny palenia papierosów

Model: aktywizujący

Środki dydaktyczne: materiały dla uczniów

Techniki pracy: wypełnianie materiałów przez uczniów

Formy pracy: praca indywidualna, praca w grupach

Przebieg zajęć
I Wprowadzenie
1. Powitanie uczniów oraz przedstawienie celu dzisiejszego spotkania, jakim jest pogłębienie wiedzy o skutkach palenia papierosów dla organizmu człowieka.
Na początek miniwykład.
Wdychanie powietrza czyli jak należy prawidłowo oddychać
A. Oddychanie
- Powietrze wdychamy nosem. Ogrzane, nawilżone i przefiltrowane przez błonę śluzową, pokrytą maleńkimi włoskami, przechodzi przez tylną część jamy gardła i dociera do tchawicy, pokrytej rzęskami chroniącymi drogi oddechowe, gdzie jest filtrowane,
- Następnie dociera do dwóch oskrzeli, z których jedno prowadzi do prawego, zaś drugie do lewego płuca.
- W oskrzelikach zakończonych pęcherzykami płucnymi, w których zachodzi wymiana gazów: wdychamy dwutlenek węgla.
B. Wdychanie dymu papierosowego:
- Powietrze jest wdychane przez usta – z pominięciem pierwszej linii ochrony dróg oddechowych, czyli nosa.
- Do tchawicy przechodzą rakotwórcze substancje chemiczne (wśród nich smoła i nikotyna). Podrażniając rzęski, które po pewnym czasie ulegają zniszczeniu, wywołują kaszel.
- Rolę rzęsek przejmuje znajdujący się pod nimi śluz chroniący przed zanieczyszczeniami. W takiej sytuacji u palaczy często dochodzi do przewlekłego zapalenia oskrzeli (w przypadku chronicznego zapalenia oskrzeli następuje ciągłe drażnienie błony śluzowej, w której powstają pierwsze komórki rakowe).
- Podczas wymiany gazów w pęcherzykach płucnych niektóre substancje chemiczne wiążą się z tlenem zawartym w dwutlenku węgla (CO2) i dochodzi do przemiany dwutlenku węgla w silnie trujący gaz – tlenek węgla. Gaz ten dociera do komórek. Może on doprowadzić do choroby, której objawem jest upośledzenie krążenia krwi, szczególnie w naczyniach prowadzących krew do palców zarówno dłoni, jak i stóp.
- W czasie pobierania tleniu substancje chemiczne wchodzące w skład dymu papierosowego uniemożliwiają pęcherzykom płucnym osiągnięcie maksymalnej objętości. Stan ten nazywamy rozedmą płuc. Jest to choroba nieodwracalna, ale rezygnując z palenia, można zahamować jej rozwój.
II Realizacja
1. Przejściowe i trwałe skutki palenia – praca w grupach.
Uczniowie dzielą się na dwie grupy. Obydwie drużyny mają określone zadanie – wypisać na kartkach przydzieloną im kategorię – trwałych lub przejściowych – skutków palenia tytoniu – materiał nr 1.
Po wykonaniu zadania liderzy grup czytają odpowiedzi, zaś pozostałe osoby uzupełniają ich wypowiedzi swoimi pomysłami, nauczyciel pomaga w uzupełnianiu.
Przejściowe skutki palenia to:
- przyśpieszony rytm serca
- podwyższone ciśnienie krwi,
- podrażnienie błony śluzowej gardła, możliwe uszkodzenie błony śluzowej warg, języka, podniebienia,
- pojawienie się tlenku węgla we krwi,
- pojawienie się substancji rakotwórczych w płucach,
- podrażnienie oczu,
- suchy kaszel
- nieprzyjemny zapach z ust
- stany zapalne jamy ustnej
- upośledzenie smaku, węchu, zmarszczki
- żółty nalot na zębach,
- zaburzenia w prawidłowym oddychaniu,
- większa podatność na choroby.
Długotrwałe negatywne skutki palenia to:
- rak: płuc, jamy ustnej, przełyku, krtani, trzustki i pęcherza
- choroby serca
- owrzodzenia
- choroby układu krążenia
- rozedma płuc
- chroniczne zapalenie oskrzeli
2. Przyczyny palenia papierosów – ćwiczenie nr 2
Podanie uczniom niektórych powodów dlaczego młodzież pali papierosy.
palenie działa uspokajająco
palenie jest modne
palenie relaksuje
Rozdanie uczniom kartek z ćwiczeniem nr 2, w którym uczniowie wypisują inne powody dla których młodzi ludzie sięgają po papierosy. Po zakończeniu, chętni odczytują swoje przemyślenia.
Przyszłe życie i zdrowie uczniów zależy od ich własnych decyzji. Mogą wybrać życie z nałogiem lub bez. Jednak wybór ten będzie świadomy, gdyż zapoznali się z konsekwencjami nikotynizmu. Wybierając, powinni pamiętać, że skutki palenia papierosów są trwałe, że palenie rujnuje zdrowie, skraca życie, a ponadto wpływa negatywnie na otaczające nas osoby. Oczywiście, nie jest łatwo rzucić palenie. W walce z nałogiem najważniejsze są silna wolna i determinacja, ale konieczne będzie również wsparcie rodziny, przyjaciół i całego środowiska palacza.
3. Ankieta „Sylwetka palacza”
Nauczyciel prosi uczniów o wypełnienie ankiety (Dzięki tej ankiecie prowadzący zajęcia zorientuje się, czy istnieje potrzeba zorganizowania dodatkowych zajęć na temat palenia tytoniu) – materiał nr 3
III Podsumowanie
Uczniowie wypełniają kartę ewaluacji zajęć.


Materiał dla ucznia nr 1

Jakie nasz przejściowe skutki palenia papierosów?

1........................................
2........................................
3........................................
4........................................
5........................................
6........................................
7........................................
8........................................

Jakie znasz długotrwałe negatywne skutki palenia papierosów?

1........................................
2........................................
3........................................
4........................................
5........................................
6........................................
7........................................
8........................................


Materiał dla ucznia nr 2

Jakie twoim zdaniem są przyczyny palenia papierosów? Podaj 5 powodów.

1........................................
2........................................
3........................................
4........................................
5........................................

SYLWETKA PALACZA (materiał dla ucznia nr 3)
Ankieta została opracowana z myślą o Tobie i Twoich kolegach i koleżankach z klasy. Wypełniając poniższy formularz, przypomnisz sobie charakterystyczne cechy palacza i być może podejmiesz decyzję o niepaleniu. Ankieta jest anonimowa. Oznaczenie prawidłowych odpowiedzi zakreśl kółkiem. Jeśli nie palisz, odpowiadasz tylko na pytanie pierwsze.
1. Czy palisz?
a)tak
b)nie
2. Kiedy zapaliłeś(-aś) pierwszego papierosa?
a)zanim ukończyłem(-am) 10 lat
b)między 10 a 15 rokiem życia.
3. Co skłoniło cię do palenia?
a)Chęć zaimponowania kolegom.
b)Widok palącego rodzica.
c)Nie chciałem(-am) być gorsza od dorosłego rodzeństwa
d)Chciałem(-am) poczuć się dorosłym(-a)
e)Miałem(-am) problemy z nauką i potrzebowałam(-em) sposobu na pokonanie stresu.
f)Inne powody (wymień je........................................)
4. Ile papierosów początkowo paliłeś(-aś)
a)1-5 dziennie
b)6-10 dziennie
c)prawie paczkę
d)więcej niż paczkę dziennie
5. Jak dużo palisz obecnie?
a)mniej niż 10 papierosów dziennie
b)paczkę papierosów dziennie
c)więcej niż paczkę papierosów dziennie
d)około dwóch paczek papierosów dziennie lub więcej.
6. Czy twoi koledzy i koleżanki, z którymi często się spotykasz, palą papierosy?
a)tak
b)nie
7. Czy próbowałeś(-aś) już rzucić palenie?
a)tak
b)nie
8. Jeśli tak, to ile razy?
a)raz
b)od dwóch do pięciu razy
c)więcej niż pięć razy
9. Jak sądzisz, czy palenie papierosów zagraża Twojemu zdrowiu?
a)tak
b)nie
10. Czy zacząłbyś(-ęłabyś) palić papierosy, gdybyś tyle wiedział(-a), na temat skutków palenia , ile wiesz teraz?
a)tak
b)nie
11. Czy chciałbyś(-abyś) rzucić palenie, gdyby było to łatwe?
a)tak
b)nie Dziękuję
Data..........................

Arkusz ewaluacyjny dla ucznia zajęć świetlicy

Uprzejmie proszę o informacje dotyczące sposobu prowadzenia przeze mnie zajęć. Twoja opinia jest dla mnie bardzo ważna, gdyż pozwoli na lepsze ich przygotowanie w przyszłości
Wybraną odpowiedź zakreśl
1.Czy zajęcia były:
a)nudne
b)średnio interesujące
c)interesujące
2. Na zajęciach
- najbardziej podobało mi się........................................
- nie wzbudziło mojego zainteresowania........................................
- można wyeliminować........................................

4. Czy chciałbyś (chciałabyś) aby zajęcia częściej były prowadzone w taki sposób?

TAK NIE NIE JESTEM ZDECYDOWANY(A)

Dziękuję -


PRZYCZYNY PALENIA PAPIEROSÓW:
SKUTKI PALENIA PAPIEROSÓW

- palenie działa uspokajająco
- łagodzi stres, relaksuje
- nuda, pali się dla "zabicia czasu"
- palenie jest modne
- grupa ludzi, którzy palą akceptuje nas
- palenie ułatwia nawiązywanie kontaktów

- palenie prowadzi do raka płuc i innych chorób układu oddechowego
- wiąże się z dużym obciążeniem finansowym
- niszczy zdrowie innych osób
- dym zanieczyszcza powietrze
- osoby palące papierosy mają często ciemne zęby, poplamione palce
- nieświeży oddech
- ubrania przechodzą dymem papierosowym