1. Cel programu
Kiedy dwa lata temu uczniowie klasy III b rozpoczynali swoją karierę w GM Nr 4, trzon klasy stanowili uczniowie z mojej klasy wyrównawczej ze Szkoły podstawowej Nr 8. Była to klasa VI b, zespół dzieci o specjalnych potrzebach edukacyjnych i wychowawczych. Pozostała po nich obszerna dokumentacja pedagoga i wychowawcy klasy. Do tego zespołu dzieci doszli uczniowie, którzy w większości mieli takie same potrzeby edukacyjne i wychowawcze. U uczniowie klasy I b GM nr 4 prezentowali niski poziom kultury. Były to wrażliwe dzieciaki, które kompletnie nie potrafiły zachowywać się zgodnie z przyjętymi normami w naszej szkoły. Swoje uczucia w sposób niekontrolowany uzewnętrzniały.
Rodzice niespecjalnie się nimi interesowali w gonitwie codziennego życia.
Drugi rok nauki w szkole był owocnym w sensie zbierania efektów żmudnej pracy dydaktycznej i wychowawczej w moim zespole klasowym. Pierwszy miesiąc nauki w klasie trzeciej przyniósł nasilenie się negatywnych zjawisk w klasie. Uczniowie III b poczuli się dorośli i w infantylny sposób zaczęli ją demonstrować. Zaczęły się częste wezwania wychowawcy na zajęcia z innymi nauczycielami, którzy nie mogli sobie z nimi poradzić,
uczniowie nagminnie spóźniali się na pierwsze lekcje, unikanie niektórych z nich z powodu nie radzenia sobie z wymaganiami nauczycieli itp. Wobec tego uznałam, że należy w sposób planowy i przemyślany podjąć skuteczne działanie, mające na celu wyeliminowanie negatywnych zjawisk w klasie. Ostatnie zdanie w pełni odzwierciedla cel mojego „Programu Wychowawczego klasy III b”.
2. Opis programu
Program zakładał ścisłą współpracę wszystkich nauczycieli uczących w tej klasie, współpracę z rodzicami dzieci. Rodzice mieli przestać się ograniczać do roli wysłuchujących i uczestniczących w zebraniach dla nich przeznaczonych, ale zgodnie z założeniami uczestniczyli w lekcjach wychowawczych i aktywnie w nich uczestniczyli, zabierając w nich głos. Wraz ze swoimi dziećmi / tymi przyłapanymi na paleniu / brali udział w cyklu profilaktycznym, mającym na celu odstręczyć młodych ludzi od palenia. Wprowadziłam świeżo po szkoleniu program profilaktyczny „Spójrz inaczej”, który dowartościowując każdego członka zespołu pośrednio eliminował zachowania agresywne w klasie. Prowadził do większej integracji zespołu Uczniowie uczyli się zachowań asertywnych, umiejętności radzenia sobie ze stresem i wyrażania uczuć pozytywnych. Udział i samodzielna organizacja imprez klasowych miała zbliżyć do siebie uczniów i wychowawcę. Lekcje zawodoznawcze
i spotkania z absolwentami szkoły przybliżały młodzieży tematykę wyboru szkół i miały na celu pomóc im w tym, nie zawsze łatwym, wyborze.
Po zrealizowaniu programu liczyłam na znaczne wyeliminowanie negatywnych zjawisk w klasie, szczególnie liczyłam na pełne zaangażowanie się w ten projekt rodziców dzieci.
3. Wdrażanie programu
Wdrażanie programu nastąpiło natychmiast po jego napisaniu. Zaangażowali się
w jego realizację wszyscy nauczyciele. Monitorując zachowania wychowanków III b zorganizowałam radę zespołów wychowawczych, dotyczących wzajemnych relacji na linii:
uczeń – nauczyciel , ale również uczeń – uczeń. Odbyły się one: 09.12.2003, 16.12.2003 r.
W radach wzięli udział wszyscy nauczyciele uczący w mojej klasie. Zostały wyjaśnione nieznane okoliczności trudności w nauce niektórych uczniów, którzy wcześniej ich nie ujawniali./ skomplikowane sprawy rodzinne /.
Ustalono, że należy:
Odnotować nie tylko spóźnienie, ale i czas tego spóźnienia, w celu wyeliminowania, chociaż w części tego zjawiska
Zadawać, nie tylko proste zadania, ale także te trudne, by uczniowie mieli prawidłową samoocenę.
Znaleźć sposób na skuteczne zachęcenie ich do uczestnictwa w lekcjach odbywających się o ósmej rano.
Ponieważ wielu uczniów w tej klasie wymaga specyficznych wymagań, często różnych, nauczyciel powinien wyraźnie uczniowi, jakie ma wobec niego wymagania.
Rodzice zaakceptowali działania nauczyciela a spora ich część chętnie podjęła się nowych a czasami nieoczekiwanych zadań. O zaangażowaniu rodziców świadczą załączniki
dołączone do „Programu…” Program pozwolił na bliższe poznanie się wychowawcy z uczniami i ich rodzicami. Okazało się, że nie stoimy po dwóch stronach barykady, ale obok siebie i mamy na celu dobro tych samych dzieci. Odbyła się w ramach godzin wychowawczych lekcja z udziałem rodziców, pedagoga szkolnego, wszystkich uczniów i wychowawcy. Tematem lekcji było rozwiązanie zaistniałego w klasie konfliktu. Należało też dokładnie określić co jest zabawą a co już znęcaniem się. Uczniowie mieli okazję uświadomić sobie niestosowność własnego zachowania. Systematyczne wdrażanie programu przyczyniło się do powolnej zmiany zachowania uczniów
4. Ewaluacja programu
Taki „Program…” był potrzebny. Uświadomił on trzem podmiotom szkoły jak każdy z nich jest ważny, a zakłócona działalność jednego odbija się na pracy pozostałych.
Na koniec zaplanowałam arkusz ewaluacyjny dla siebie jako wychowawcy i dla uczniów.
Z moich obserwacji wynikło, że uczniowie chętnie uczestniczyli w zajęciach prowadzonych zgodnie z programem profilaktycznym „Spójrz inaczej”. Zaciekawiały ich lekcje z udziałem rodziców, chociaż dla niektórych była to gorzka lekcja życia. Moi uczniowie pod koniec roku na tyle stali się dojrzali i odpowiedzialni za to co robią, że sami byli w stanie zaproponować swój udział w ”Dniu Patrona” w formie realizacji klasowego projektu Pt. „Bogusław X”. Pracowała nad realizacją tego projektu cała klasa, połowa wzięła udział w przedstawieniu.
Ujawniło się podczas tej pracy wiele talentów, choreograficznych, tekściarzy, reżyserskich.
W ten sposób powstał muzyczno- słowno- taneczny spektakl Pt. „Bogusław X” Pomorski Książę w stroju hip-hopowca, walczący z Brandenburczykami, przeżywający miłość do Anny Jagiellonki uwieńczoną ślubem zakochanej pary. Materiał słowno-muzyczny został przez jednego z uczniów samodzielnie nagrany w profesjonalnym studiu nagrań. Całość pod kierunkiem wychowawcy okazała się być produktem wysokiej jakości.
Uczniowie odpowiadając na pytania ankiety uznali:
/w tabeli umieszczone zostały najczęściej udzielane odpowiedzi/
LP 1.Zajęcia najbardziej interesujące 2.Zajęcia, które najbardziej polubiłeś/aś 3.Jak oceniam swoją aktywność na g-w. 4.Co ci dały zajęcia w kręgu? 5.Tematy, których Ci zabrakło na lekcjach
1. 10 osób- o uczuciach Większość- lekcje w kręgu. Tak samo odpowiedzieli u.na pytanie, które zajęcia najbardziej utkwiły Ci w pamięci. 8- b. aktywnie 11-poznałem lepiej siebie 13- żadnych
2. 2 osoby - te z udziałem rodziców 7- śr. aktywnie 5-nic mi nie dały 6-sport i turnieje w szkole
3. 9 osób - przygotowanie projektu „BogusławX” 6-mało aktywnie 5-nie mam zdania 4- wolnych lekcji
Większość osób w klasie wypowiedziała się pozytywnie na temat minionych lekcji wychowawczych, najbardziej podobały się im te, które poruszały ich serca i te gdzie mogli się wyżyć w działaniu, które dawało im radość.
5. Efekty końcowe
Efekty można podać w punktach:
1. Zmniejszyła się agresja wśród wychowanków III b / mniejsza liczba interwencji/.
2. Stali się na tyle dojrzali, że mogła dojść do skutku w maju trzydniowa wycieczka ekologiczna poza Szczecin.
3. Uczniowie pod kierunkiem nauczyciela zrealizowali projekt pt. „Bogusław X”
4. Zacieśniła się współpraca wychowawcy z rodzicami.
5. Uczniowie lepiej poznali siebie i bardziej potrafią radzić sobie ze stresem.
6. Zespół klasowy wyraźnie się zintegrował w pozytywnym sensie tego słowa.