Nasza Ojczyzna - mała i duża. Program własny z elementami edukacji regionalnej

WSTĘP

Wiek przedszkolny to właściwy czas na przybliżanie dziecku świata i regionu w którym żyje. Nasze przedszkole stara się wprowadzić dziecko w życie najbliższego środowiska i uwrażliwić je na piękno rodzimej sztuki ludowej o czym świadczy tematyka planu rocznego na rok szkolny 2015/2016r szkolny. Realizacja zamierzeń związanych z edukacją regionalną sprzyja podejmowaniu przez dzieci różnorodnych działań w przedszkolu, domu, środowisku. Stanowi to pomost pomiędzy tym, co odeszło, a tym, co żyje, pomost między wnukami, a ich dziadkami. W naszym przedszkolu były już realizowane projekty edukacyjne o tematyce regionalnej obejmujące środowisko dziecka, zarówno to najbliższe, jak i w globalnym zakresie. Ponadto pamiętać trzeba ze wiek przedszkolny to właściwy czas na przybliżanie dziecku świata i regionu, w którym żyje.
Istotnym celem pracy wychowawczo-dydaktycznej będzie poznawanie własnych korzeni, a więc kształtowanie poczucia tego: „kim jestem”, „gdzie mieszkam”, „skąd pochodzę”. Uczy szanowania otaczającego świata, miłości do Małej Ojczyzny a także budzi respekt przed jej historią. Realizacja zamierzeń związanych z edukacją regionalną sprzyja podejmowaniu przez dzieci różnorodnych działań w przedszkolu, domu, środowisku. Stanowi to pomost pomiędzy tym, co odeszło, a tym, co żyje, pomost między wnukami a ich dziadkami. Uważam, że w dobie rozwoju techniki nie należy pomijać sztuki ludowej w wychowaniu dzieci. Co więcej na terenie województwa rozwinęło się w ciągu dziesięcioleci rzemiosło i rękodzieło. Wśród wielu zawodów możemy wyróżnić ciesielstwo, stolarstwo, kowalstwo, garncarstwo, wytwarzanie kwiatów z bibuły, malowanie na porcelanie, pszczelarstwo. Wymienione dziedziny rękodzielnicze przetrwały do dziś dzięki ogromnemu przywiązaniu ludności do tradycji. Jednak bez aktywnego wsparcia i prowadzenia działań promocyjnych tradycyjne zawody i wykonywane wyroby sztuki ludowej nie mają szans zachowania. Istnieje obawa, że mało popularne zawody i umiejętności nieprzekazywane młodym pokoleniom zaginą bezpowrotnie. Przeciwdziałając temu procesowi należy już w przedszkolu dać dzieciom możliwość zapoznania się z dawnymi zawodami.
Realizacja założonych celów odbywać się będzie poprzez udział dzieci w wycieczkach, spacerach, wystawach, pokazach, zajęciach dydaktyczno – wychowawczych, spotkaniach z interesującymi ludźmi naszego regionu.
Przedstawiony przeze mnie program jest zgodny z Podstawą programową wychowania przedszkolnego dla przedszkoli oddziałów przedszkolnych w szkołach podstawowych oraz innych form wychowania przedszkolnego - Rozporządzenia MEN z dnia 30 maja 2014 roku (Dz.U. 2014 poz. 803)

CELE:
poznanie przeszłości własnego regionu,
uświadomienie wpływu dziedzictwa kulturowego na życie pokoleń,
rozwijanie twórczych umiejętności i postaw prospołecznych,
nabieranie nawyków kolekcjonowania pamiątek rodzinnych, przedmiotów związanych z regionem, kształtowanie umiejętności wyrażania samego siebie w różnych formach (plastycznych, muzycznych, inscenizacyjnych),
zapoznanie z charakterystycznymi cechami zawodów,
kształtowanie umiejętności dostrzegania piękna i oryginalności swojego regionu,
poznawanie tradycji ludowych związanych z własnym regionem – stroje, pieśni, tańce, sztuka zdobnicza, spotkania z twórcami ludowymi,
budzenie zainteresowania rodzinnym miastem poprzez udział w spacerach i wycieczkach,
rozpoznawanie herbu swojego miasta oraz jego historii: w podaniach, legendach i wierszach,
podziwianie piękna otaczającego nas świata przyrody Beskidów i jej walorów turystycznych.

CZAS I PRZEBIEG REALIZACJI PLANU:
Czas realizacji planu z edukacji regionalnej: październik 2015r. - czerwiec 2016r.
Realizacja planu polega na stosowaniu różnorodnych metod pracy a następnie uwiecznienie przebiegu zajęć, wycieczek spotkań na zdjęciach. W realizacji projektu wykorzystam również takie formy i metody pracy jak praca z materiałami źródłowymi (np. wiersze, opowiadania, legendy, podania, przyśpiewki ludowe, scenariusze), „burza mózgów”, gry dydaktyczne.
Plan realizowany będzie realizowany w następujących etapach:
zapoznanie z założeniami ogólnymi projektu: celami, zadaniami, metodami, zakładanymi efektami; wytyczenie kierunków działań i pozyskiwanie osób zainteresowanych  udziałem w realizacji projektu,
przeprowadzenie zajęć umożliwiających realizację projektu, praca nad zadaniami ujętymi w opracowanym projekcie,
prezentacja efektów pracy, podsumowanie i ewaluacja planu.

PLAN EWALUACJI PROGRAMU

Cel ewaluacji będzie sprawdzenie stopnia przyswojenia wiedzy o mieście, regionie, kraju i zdobycia pożądanych umiejętności.

Zasadnicze problemy badawcze i kryteria ewaluacji:
czy program jest zgodny z podstawą programową?
czy program jest atrakcyjny?
czy napotkałam trudności przy realizacji programu?
czy program odpowiada potrzebom przedszkola?

Informacje niezbędne uzyskam od dzieci poprzez obserwację stopnia ich zaciekawienia omawianym tematem oraz od rodziców w rozmowach indywidualnych. Przeprowadzone podczas realizacji działania będę na bieżąco dokumentowała oraz zamieszczała fotorelacje na stronie internetowej przedszkola z zakładce „Muchomorki”.

BLOKI TEMATYCZNE:

1. „Moja rodzina”

2. „Moje przedszkole”

3. „Moje miasto”

4. „Mój kraj”

5. „Ginące zawody – ludzie, których warto poznać”

6. Ciekawe miejsca w Naszym mieście:
Muzeum Historyczne w Bielsku-Białej - Zamek książąt Sułkowskich – udział w warsztatach przygotowanych dla Przedszkoli:

Historia bielskiego zamku - historia bielskiego zamku jest zawiła i niezwykle ciekawa. Kto chce ją poznać, a przy okazji wykazać się umiejętnościami plastycznymi, niech odwiedzi nasze mury.

Koleżanko, kolego poznaj herb miasta swego - wyjątkowa historia herbu naszego miasta czeka na odkrycie, a wykonane ręcznie, ceramiczne kafle z godłami Bielska i Białej na udekorowanie przez uczestników warsztatów.
Moja pierwsza wizyta w Muzeum - kim jest muzealnik i czym się zajmuje? Co to jest eksponat? Czy na zamku mieszkają duchy? Zabytkowe sale Muzeum Historycznego w Bielsku-Białej czekają, by zdradzić najmłodszym gościom swoje tajemnice.
Skąd się wzięła muzyka? - zajęcia przenoszą najmłodszych w świat dźwięku i rytmu. Uczestnicy zapoznają się z historią muzyki i mają możliwość posłuchania nietypowych instrumentów. W części praktycznej wykonują swój pierwszy instrument.

Muzeum Motoryzacji w Bielsku-Białej ul. Kazimierza Wielkiego,
„Studio Filmów Rysunkowych”,
Muzeum Techniki i Włókiennictwa w Bielsku-Białej,
„Dom Tkacza” ul. Sobieskiego.

8. Uroczystości przedszkolne:
Andrzejki zapoznanie dzieci z różnymi wróżbami,
„Mikołaj” - zapoznanie ze zwyczajem obchodzenia wsi i miast przez orszak Św. Mikołaja, w towarzystwie: Aniołów, Diabła, Niedźwiedzia, Baby, Kozy, Śmierci i Kominiarza, wręczanie prezentów,
Wigilia - poznanie zwyczajów związanych z obchodami świąt, zachowanie postu przez dorosłych, oczekiwanie na pierwszą gwiazdkę, wigilijne potrawy, opłatek, przygotowanie stołu – wolne nakrycie dla gościa, sianko,
„Karnawał” - bal w przedszkolu,
„Tłusty czwartek” – tradycja zjadania tłustych pączków, jako przygotowanie do postu,
Dzień Babci i Dziadka,
„ Witamy wiosnę zielonym maikiem” - parada,
Obrzędy „Wielkiej Nocy” - poznanie obrzędów związanych z świętami – świąteczne śniadanie, odwiedzenie grup – dzielenie ciastowego baranka, zabawa dla dzieci: szukanie zajączka, drugi dzień – śmigus-dyngus,
zakończenie roku szkolnego,


Lp.


Bloki tematyczne


Cele operacyjne

Formy realizacji
1.
„Moja rodzina”
poprawne nazywanie członków rodziny z uwzględnieniem stopnia pokrewieństwa
przedstawianie się własnym imieniem i nazwiskiem, podawanie własnego adresu – określanie miejsca zamieszkania
dostrzeganie i poszanowanie obowiązków członków rodziny,
dziecko okazuje uczucia w rodzinie
dziecko współorganizuje i uczestniczy w uroczystościach rodzinnych
dziecko posługuje się zwrotami grzecznościowymi
dziecko dostrzega i kultywuje tradycje rodzinne związane z rokiem liturgicznym i przyrodniczym
dziecko jest tolerancyjne wobec innych wierzeń, kultur i obrzędów
rozmowa, albumy, zdjęcia rodzinne, drzewo genealogiczne

rozmowa, zabawy dydaktyczne
literatura, rozmowy, pokaz,

wiersze, literatura, piosenki, uroczystości, rozmowy
2.
„Moje przedszkole”
dziecko wie, jakie ma prawa i obowiązki oraz, jakie zwyczaje i tradycje obowiązują w przedszkolu
dziecko uczestniczy w uroczystościach i akcjach przedszkolnych
dziecko wie, co mieściło się wcześniej w budynku przedszkolnym i zna rozmieszczenie pomieszczeń
dziecko zna osoby pracujące w przedszkolu i wie, jaką pracę wykonują
dziecko wie, że może zwrócić się o pomoc do każdej pracującej w przedszkolu osoby,

rozmowa, ilustracje, „Harmonogramy lub Kodeksy Przedszkolaka „Regulamin korzystania z zabawek”,Karta Praw Dziecka, wiersz „Prawa dziecka”
zwiedzanie przedszkola, kronika przedszkolna, zdjęcia,


wycieczka po przedszkolu - wspomnienia osób pracujących najdłużej
3.
„Moje miasto”

dziecko potrafi podać pełną nazwę miasta oraz określić jego położenie i odszukać je na mapie
dziecko rozpoznaje i nazywa główne ulice,
dziecko zna wybrane zabytki Starego Miasta, potrafi je nazwać i rozpoznać na ilustracjach
dziecko zna lokalizację wybranych obiektów użyteczności publicznej (dworzec PKP i PKS, Urząd Miasta)
dziecko potrafi wymienić kilka zakładów użyteczności publicznej (Straż Pożarna, poczta, Policja) i powiedzieć, jaką funkcję pełnią,
dziecko określa zajęcia ludności miasta,
dziecko zna elementy historii miasta,
dziecko wie, jak wygląda herb współczesny miasta i jak wyglądał dawny
dziecko zna wybrane pomniki i wie, z jakiego powodu zostały postawione np. Bolek i Lolek,Reksio,
mapa Polski, pokaz, mapa regionu, rozmowy, ilustracje

spacery, wycieczki,

widokówki, rozmowy,

wycieczki, rozmowy
4.
„Mój kraj”.
dziecko zna przynajmniej 1 legendę związaną z państwem polskim
dziecko potrafi wymienić kilka faktów z historii Polski
dziecko umie opisać krajobraz nadmorski, górski, nizinny
dziecko potrafi wymienić najciekawsze zabytki Krakowa, Gdańska, Warszawy
dziecko potrafi rozpoznać stroje ludowe i tańce Podhala, Śląska, Mazowsza
dziecko potrafi wymienić kilku wybitnych Polaków oraz ich osiągnięcia (np. Jan Paweł II, F. Chopin, M. Kopernik)

5.
„Ginące zawody – ludzie, których warto poznać”.

Zna specyfikę zawodów tj. ciesielstwo, stolarstwo, kowalstwo, garncarstwo, wytwarzanie kwiatów z bibuły, malowanie na porcelanie oraz pszczelarstwo
Spotkania z ciekawymi ludźmi – przedstawicielami zawodów.