„Chcesz być silny i zdrowy – odżywiaj się zdrowo”
WSTĘP
We współczesnym świecie istnieje wiele zagrożeń dla zdrowia i życia człowieka ze względu na zanieczyszczone środowisko życia. Proponowana żywność jest często niezdrowa i zmodyfikowana, dlatego rolą nauczycieli jest nauczanie zasad zdrowego stylu życia, zasad prawidłowego odżywiania i wyrabianie nawyków higienicznego spożywania pożywienia.
Dzieci od najwcześniejszych lat zdobywają wiedzę na temat zdrowia i tworzą na tej podstawie własne postawy i przekonania. Większość z nich ma źródło w naśladownictwie i obserwacji otoczenia, rzadziej w odpowiednio przekazywanej wiedzy. Niezależnie od naszej woli, zdobyte w ten sposób informacje wpływają na to, jak dbamy o swoje zdrowie psychiczne i fizyczne, a w konsekwencji na budowanie – zdrowego lub nie – stylu życia. Rozwijanie potrzeby prawidłowego odżywiania może pomóc dzieciom w wyborze zdrowego stylu życia.
Wielu rodziców już od najmłodszych lat uczy dzieci dbania o swoje zdrowie wywierając presję i strasząc, np.: „musisz to zjeść, bo nie będziesz miał siły i zachorujesz”, czy „nie jedz chipsów, bo popsują ci się zęby i będą cię bolały”. Powoduje to, że pojęcie zdrowego odżywiania kojarzy się dzieciom z przymusem, strachem i nudzeniem ze strony dorosłych. Jednocześnie często ma miejsce tworzenie się szkodliwych stereotypów i nawyków związanych ze zdrowiem, np. używanie lekarstw/witamin z apteki przez jednego z domowników przez innych bez przepisu lekarza czy rozładowywanie napięć emocjonalnych przez sięganie po środki uspokajające według własnego uznania. Konsekwencją takiego stereotypu może być sięganie przed klasówkami/sprawdzianami po mocniejsze środki uspokajające lub papierosy, a czasem alkohol, narkotyki i dopalacze.
Racjonalne, zdrowe odżywianie jest bardzo istotne w osiągnięciu prawidłowego rozwoju przez dzieci. Ważna w prawidłowym żywieniu jest świadomość osób dorosłych. Obecnie w wielu domach można zaobserwować liczne błędy żywieniowe dotyczące całych rodzin. W związku ze świadomością tego zjawiska, ważne jest, aby już od najmłodszych lat uczyć w szkole zasad zdrowego odżywiania. Należy przy tym wyrabiać nawyki higieniczne spożywania pokarmów, wskazywać na znaczenie, występowanie i rolę witamin oraz innych składników odżywczych potrzebnych do życia i wzrostu ludzkiego organizmu. Proponowane przedsięwzięcie daje możliwość pokazania dzieciom zalet świadomego odżywiania się, umiejętności dokonywania wyboru pomiędzy tym, co zdrowe i odżywcze, a szkodliwe, choć smaczne oraz, żeby żyć zdrowo należy spożywać zdrowe, ekologiczne, wartościowe pokarmy.
Przedsięwzięcie ma charakter ogólnoszkolny. Adresatami są uczniowie klas I – III. Pomysł przedsięwzięcia „Chcesz być silny i zdrowy – odżywiaj się zdrowo” powstał w związku z realizowanymi w szkole programami „Owoce i warzywa w szkole” oraz „Mleko w szkole”.
CELE PRZEDSIĘWZIĘCIA:
• poznanie i utrwalenie zasad zdrowego stylu życia, a w szczególności zdrowego odżywiania;
• poznanie znaczenia zdrowego odżywiania oraz zachowania zasad higieny;
• zrozumienie wartości zdrowia oraz nauka troszczenia się o siebie
• poznanie pracy ludzi związanych ze zdrowym żywieniem: kucharza, lekarza, dietetyka;
• utrwalenie nawyków spożywania owoców, warzyw i nabiału oraz ograniczenie spożywania słodyczy;
• wychowanie świadomego konsumenta;
• dostrzeganie potrzeby estetyki spożywania pokarmów.
METODY PRACY:
słowne,
oglądowe,
działalności praktycznej,
problemowe.
CZAS TRWANIA PRZEDSIĘWZIĘCIA: cały rok szkolny
GŁÓWNE ZADANIA
1. Odżywianie a zdrowie. Rola kucharzy, lekarzy i dietetyków.
2. Gdzie „mieszkają” witaminy i wartości odżywcze? Dlaczego warto to wiedzieć?
3. Higiena spożycia i zasady zdrowego odżywiania.
4. Mali kucharze – poznajemy przepisy na zdrowe potrawy .
5. Zdrowy styl życia.
FORMY REALIZACJI ZADAŃ
* Inscenizacja wierszy np. J. Brzechwy „Na straganie”, J. Tuwima „Warzywa”.
* Wystawa produktów spożywczych, warzyw,owoców, przetworów mlecznych i nazywanie ich.
* Zabawy badawcze: „Jakie to jest?” – degustacja, „O czym mówię” – zagadki, „Co tak wygląda?” – prezentacja multimedialna, itp.
* Oglądanie filmów edukacyjnych np. „Jedzenie ma znaczenie!”.
* Wykonywanie różnego rodzaju prac plastycznych i technicznych: np. wydzieranki, wyklejanki techniką origami, college, wykonanie ludzików z owoców i warzyw, „Książki kucharskie”, Kiermasze zdrowej żywności, wykonanie kanapek, sałatek, deserów z wykorzystaniem owoców, warzyw i przetworów mlecznych. Wystawa prac. Konkursy plastyczne.
* Prezentacja warzyw i owoców: „Co powiedziałaby ... marchewka, gdyby umiała mówić?”
* Tworzenie piramidy zdrowego żywienia.
* Kreatywne pisanie np. tworzenie bajki„W pewnym mieście nie było warzyw i owoców ....” ,opowiadania „O Weronice, co wróżkę Witaminkę spotkała”, wierszy o owocach i warzywach.
* Wycieczka do osiedlowej poradni zdrowia, szkolnej kuchni, gabinetu lekarza stomatologa, pielęgniarki szkolnej, dietetyka itp. Rozmowy, wywiady, pogadanki.
* Inscenizacje np. „Chory uczeń u lekarza”, zabawy dramowe, konkurs na przebranie „Jakim jestem owocem/warzywem?”, przedstawienia kukiełkowe (kukiełki z warzyw i owoców).
* Nauka piosenek o owocach i warzywach, zdrowym odżywianiu np. „Witaminki dla chłopczyka i dziewczynki”, zabawy muzyczno-ruchowe z wykorzystaniem piosenek, tworzenie własnych piosenek/rymowanek – układanie słów i melodii.
* Przedstawienia dla rodziców. Wspólny zdrowy poczęstunek.
* Konkurs: „Jakie potrawy można zrobić z ... marchewki, ziemniaka, ttd?”
* Obchody Święta Pieczonego Ziemniaka
SPODZIEWANE EFEKTY:
• poznanie i stosowanie zasad prawidłowego odżywiania się;
• poznanie wartości odżywczych produktów;
• poznanie piramidy zdrowego żywienia;
• stawianie pytań i hipotez przez dzieci;
• stosowanie prawidłowych zasad przygotowywania i spożywania posiłków;
• wzbogacanie słownictwa dzieci;
• zrozumienie konieczności spożywania zdrowej żywności;
• pogłębianie zainteresowań problematyką prozdrowotną;
• rozwijanie umiejętności twórczej realizacji zadań, samodzielności w poszukiwaniu informacji na określony temat;
• rozwijanie aktywności twórczej uczniów;
• doskonalenie sposobów dbania o zdrowie;
• doskonalenie umiejętności pracy w grupie i właściwej organizacji.
PODSUMOWANIE
Edukacja zdrowotna jest to proces, w którym dzieci nabywają umiejętności dbania o zdrowie własne i społeczności, w której żyją. Promowanie i kształtowanie zdrowego stylu życia już od najmłodszych jest bardzo ważne i prowadzi do upowszechniania wiedzy o właściwych zachowaniach zdrowotnych. Realizacja przedsięwzięcia edukacyjnego na ten temat na pewno wzbogaci wiedzę dzieci i umożliwi im nabycie określonych umiejętności oraz prawidłowych przyzwyczajeń i nawyków. Zwiększy świadomość dzieci o zdrowiu i czynnikach zagrażających zdrowiu.