Wspomaganie dzieci w wieku przedszkolnym w kształtowaniu gotowości do nauki czytania i pisania - "Zaczarowany Świat Literek"

1. Wstęp
2. Uzasadnienie innowacji
3. Treści programowe zgodne z Podstawą Programową Wychowania Przedszkolnego
4. Cele innowacji
5. Etapy początkowej nauki czytania
6. Metody i formy realizacji innowacji
7. Warunki realizacji treści programowych
8. Ewaluacja działań edukacyjnych

„Nie ma takiej metody, która byłaby najlepsza dla wszystkich dzieci, a nawet dla jednego dziecka w różnym wieku nauki” •
E. Malmguist

1. Wstęp
Nauka czytania jest jednym z ważniejszych zadań edukacyjnych przedszkola, mającym przygotować wychowanków do nauki w szkole. Nie zawsze jednak udaje się osiągnąć zamierzone rezultaty, tym bardziej, że tradycyjne metody na ogół stosowane nie dają oczekiwanych zamierzeń. Sygnałem niepokojącym jest stale wzrastająca liczba dzieci przejawiających trudności w czytaniu i pisaniu (dysleksja, dysgrafia). Wczesną naukę czytania uznaje się za najskuteczniejszy czynnik, który stymuluje rozwój jednostki, gdyż przypada ona na okres najintensywniejszego rozwoju kory mózgowej.
Za interesującą i godną wprowadzenia w swojej pracy zawodowej uznano metodę; G. i J. Doman, J. Majchrzak oraz naturalną naukę języka.
Poniżej zostaną omówione poszczególne nowoczesne koncepcje nauki czytania. Ich zaletą jest całościowe podejście do procesów nauki czytania i pisania, tendencje dziecka do zabawy, jego ciekawość w dążeniu do poznawania otoczenia i chęć swobodnego wyrażania się.
Metoda G.Domana to metoda globalnego czytania wyrazów o odpowiedniej wielkości, prezentowanych w ściśle określony przez autora sposób w charakterystycznej kolejności jest ogniwem łączącym proces kształtowania pojęć techniką czytania. Współcześni psychologowie dzielą metody czytania na fonetyczną i globalną. Doman proponuje tą ostatnią, gdyż wg niego bardzo małe dzieci mogą i uczą się czytać wyrazy, zdania i rozdziały dokładnie w ten sam sposób, w jaki uczą się rozumieć mówione słowa, zdania i wypowiedzi. „Małe dzieci chcą się uczyć tak bardzo, że nie potrafią odróżnić nauki od zabawy. Pozostają w tym nastawieniu, dopóki my dorośli nie przekonamy ich, że nauka nie jest zabawą”.
Autor programu zachęca do zabawy w czytanie, która ma być bardzo krótka, początkowo można ją przeprowadzać kilka razy dziennie, ale za każdym razem może trwać zaledwie kilka minut. Powinno się ją przerwać zanim dziecko się zniechęci lub zmęczy. Materiałami do czytania mają być wyrazy zapisane na paskach kartonu 15x60cm. Wysokość liter 13cm szerokość 10cm. Zapisane powinny być kolorem czerwonym. Naukę rozpoczyna się od wyrazów „mama”, „tata”. Pokazuje się dziecku napis i mówi: „tu jest napisane mama ”. Dziecko powinno oglądać napis przez 10 sekund. Potem chwilę należy pobawić się z nim i znowu w podobny sposób pokazać napis. Nie pyta się dziecka, co tam jest napisane. Dopiero po kilku dniach należy zapytać:, „co tu jest napisane?”. Należy za odpowiedź pochwalić dziecko. Jeżeli nie odpowie nie powinno się go ganić, ani okazywać niezadowolenia. Dalsza nauka opiera się na wyrazach dotyczących bezpośrednio osoby dziecka: nos, oko, ręka, noga, język, stopa, zęby itd. Następna faza nauki obejmuje wyrazy dotyczące rodziny, otaczających przedmiotów, rzeczy, które posiada dziecko i czasowników związanych z czynnościami dziecka.
W następnym etapie najlepiej wprowadzić w parach wyrazy dotyczące przeciwieństw np.: duże – małe, długie – krótkie, gruby – chudy itp. Przejście od dwuwyrazowych wyrażeń do prostych zdań jest bardzo łatwym krokiem. Używając kart z pojedynczymi słowami trzeba dorobić kilka ze słowem „jest”. Używając kart o wymiarach 10x60cm należy wykonać zestaw pięciu zdań. Należy pokazywać je dziecku trzy razy dziennie przez pięć dni. Potem dodaje się codziennie dwa nowe zdania, a dwa wycofuje.
Następną fazą może być zrobienie książeczki z obrazkami o treści składającej się z wyrazów, które dziecko już poznało. Podczas nauki należy czytać głośno i pokazywać czytany wyraz. Potem dziecko powtarza. W miarę przechodzenia od zdań czterowyrazowych do pięciowyrazowych i dłuższych należy stopniowo zmniejszyć rozmiar liter, zwiększać liczbę słów oraz zmienić kolor liter z czerwonego na czarny. Następnym etapem będzie już przeczytanie przez dziecko prawdziwej i odpowiedniej książeczki. Czytanie w konwencji zabawy stało się źródłem zainteresowań E. Chmielewskiej, jako metodyka wychowania przedszkolnego. Wg niej zasada „utile ***** dulci”, czyli „przyjemne z pożytecznym”, obecna w metodzie Domana koresponduje z zasadniczą formą działalności dzieci w wieku przedszkolnym – zabawą. W warunkach polskiego przedszkola metoda ta nadaje się do prowadzenia w okresie przygotowania do czytania, tzw. przedliterowym. Pierwsze próby można podejmować w grupach 3-4-latków. Proponowane przez Domana sesje łatwo można wplatać w tematy kompleksowe, organizując w ciągu dnia kilka sesji utrwalających poznane słowa. Powtórzenia ok. 20 razy są istotne w procesie interioryzacji pojęć. Prowadzenie zabaw w grupach dzieci najmłodszych zapewnia wydłużenie czasu przygotowania do szkoły, co pozwala uniknąć stresów, jednocześnie krótkotrwała koncentracja uwagi dziecka obliguje nauczyciela do stosowania bardzo krótkich sesji czytania. Wielość sesji czytania wpływa na osłuchanie się z prawidłowym wzorcem artykulacyjnym słowa, ćwiczy słuch, różnicowanie wzrokowe oraz czynną artykulację werbalną i pragnienie wypowiadania się. Jeszcze inną zaletą tej metody jest to, że nie wymaga od dzieci nadmiernego wysiłku oraz zapewnia im możliwość sukcesu, którego wszyscy tak bardzo pragną i który u dzieci zwiększa zapał i chęć do nauki. Przyswojony metodą globalną zbiór słów stanowić może tzw. „wyrazy kluczowe” pomocne w dalszej nauce czytania (analizie i syntezie). Przepracowane i zinterioryzowane słowa łatwiej skojarzyć z desygnatem wzrokowym, słuchowym, a zatem łatwiej dokonać na nich operacji podziału na głoski czy sylaby. Z kolei Irena Majchrzak opracowała alternatywny w stosunku do programu szkolnego sposób zapoznania dziecka z literą. Autorka na podstawie własnych doświadczeń proponuje zmiany w metodach nauczania początkowej nauki czytania i pisania. Uważa, że pierwszym krokiem we wprowadzeniu dziecka w świat pisma powinno być zapoznanie go z literami własnego imienia. Wyróżnia ona następujące etapy w procesie nauki czytania i pisania:
1. Pierwszy kontakt z własnym imieniem, jako słowem pisanym – wręczanie imion dzieci napisanych na kartkach przez nauczyciela; ten etap autorka nazywa etapem inicjacji;
2. Ściana pełna liter – nauczycielka pisze na kartoniku imię kolejnego dziecka, wymienia kolejne litery, a dziecko liczy litery w swoim imieniu i przypina swoją wizytówkę na ścianie. Dziecko powinno ulokować swoją wizytówkę na takiej wysokości, aby mogło pod nią stanąć;
3. Prezentacja alfabetu – umieszczona na jednej ze ścian taśma papieru zawiera wszystkie litery alfabetu, od A do Z. Małe pod dużymi. Litery ą, ę, ń nie będą miały odpowiedników w rzędzie liter dużych i te miejsca pozostaną puste, ponieważ ani jedno słowo nie zaczyna się na żadną z tych liter. Nauczyciel opisuje po kolei każdą literę zarówno ze względu na jej kształt, jak i na brzmienie. J. Majchrzak proponuje prezentację alfabetu połączyć z grą w loteryjkę. Dzieci podczas tej gry umieszczają znak przy każdej kolejnej literze, którą odnalazły w swoim imieniu. Wygrywa ten, kto pierwszy wypełni swą kartkę. Prezentacja alfabetu może zająć ponad miesiąc. Czas i tempo zależą od reakcji dzieci i od ich wieku. Na przykład z dziećmi trzy i czteroletnimi można każdego dnia poznawać kolejną literę;
4. „Targ liter” – wręcza się każdemu dziecku kopertę, w której znajdują się małe kartki z literami składającymi się na jego imię z prośbą, aby je złożył. Dziecko czyni to najpierw, śledząc napis na kopercie, a następnie w którymś momencie uczyni to z pamięci. To ćwiczenie należy powtarzać codziennie przez jakiś czas. Następnie nauczycielka informuje, że z tych liter można ułożyć inne wyrazy. Efektem tego doświadczenia jest stwierdzenie, że za pomocą liter naszego własnego imienia da się utworzyć tylko ograniczoną liczbę wyrazów. Aby móc napisać wszystko, co nam przyjdzie na myśl, musimy zdobyć wszystkie litery alfabetu. Wtedy będziemy pełnosprawnymi operatorami pisma. Autorka proponuje grę nazwaną „targiem liter”. Każdy wchodzi do gry ze swoim osobistym kapitałem to znaczy z literami swojego imienia, które otrzymał w kopercie. Pierwszą możliwością powiększenia tego kapitału jest uzyskanie dodatkowo od nauczyciela wszystkich liter, które występują w innych wariantach własnego imienia. Na przykład Piotr otrzyma dodatkowo u, ś, ć, k, e, jeśli mu przyjdzie na myśl, że może się nazywać Piotrek, Piotreczek, Piotruś. Kiedy skończy się granica tych możliwości można wymieniać się z kolegami? Każdy uczestnik gry pisze na oddzielnych karteczkach tyle „swoich” liter, ile potrzeba, by za nie uzyskać te, których nie ma. Jeżeli do tej pory dziecko było skoncentrowane na literach, które posiada, to teraz zacznie się przyglądać tym, których mu brak i szukać możliwych kontrahentów;
5. Gra w sylaby – na kartkach papieru pisze się sylaby najprostsze i złożone i rozdaje się je dzieciom. Komu sylaby ułożą się w słowo ten wygrywa? Fakt, że gra w sylaby jest grą losową, pobudza ciekawość:, co przyniesie następne rozdanie? Każde następne rozdanie to nowa szansa;
6. Nazywanie świata – są to ćwiczenia, które polegają na przyporządkowaniu odpowiedniej nazwy do wszystkiego, co znajduje się obok nas np.: tablica, okno, auto itp. Każdego dnia należy przyjść na zajęcia z koszykiem „pełnym” rzeczowników. Rzeczowniki należy rozdzielić między dzieci, a te mają rozbiec się po klasie i położyć kartkę z nazwą przy właściwym przedmiocie. Autorka sugeruje, aby stworzyć w przedszkolu jakiś rytuał związany z czytaniem. Przede wszystkim wyznaczyć specjalny czas, stałą porę dnia, w której klasa zmieni się w czytelnię, czyli miejsce, gdzie panuje cisza i gdzie każdy skupia się na własnym tekście. Od układanek słowno-obrazkowych, gdzie podpis składa się z jednego wyrazu, uczniowie będą przechodzić do bardziej skomplikowanych tekstów

2. Uzasadnienie innowacji
Innowacja pedagogiczna pt., Wspomaganie dzieci w wieku przedszkolnym w kształtowaniu gotowości do nauki czytania i pisania” została napisana z myślą o dziecku w wieku przedszkolnym, które styka się ze słowem pisanym, oglądając książki, napisy na ulicach czy na ekranie telewizyjnym, obserwując obecność pisma w codziennym życiu dorosłych, choć samo nie umie jeszcze ani czytać, ani pisać. Wiek przedszkolny to okres bardzo ważny w życiu każdego dziecka. Posiada ono ogromną chłonność umysłu, ciekawi je otaczająca rzeczywistość, odkrywanie nowych, nieznanych mu rzeczy. Już kilkuletnie dziecko jest żywo zainteresowane światem liter. Dlatego warto rozpocząć naukę czytania jak najwcześniej, zanim dziecko odkryje, że czytanie jest trudną sztuką. Dzieci siedmioletnie nie są już tak zainteresowane pismem. Przed nimi otworzył się sekretny świat komputerów i język pisany wydaje się im niepotrzebny. A jednak korzystanie z Internetu, szybkie wyszukiwanie wiadomości i korzystanie z nich, skuteczna nauka języków obcych, wszystko to jest możliwe dzięki szybkiemu czytaniu ze zrozumieniem. Dlatego tak ważne jest to, aby przygotować dzieci do pełnego i aktywnego czytania z pełnym rozumieniem treści. Przygotowanie dziecka do nauki czytania i pisania wymaga dojrzałości wielu funkcji fizycznych i psychicznych. Należy pamiętać, że dziecko w tym wieku uczy się przez zabawę, w sposób spontaniczny. W codziennej pracy pedagogicznej chcemy wykorzystać naturalną chęć poznawania świata oraz wrodzoną aktywność dzieci i umożliwić im swobodne, wolne od przymusu obcowanie z pismem. Poznawanie liter, ćwiczenie percepcji wzrokowej i słuchowej, odczytywanie wyrazów i zdań będzie odbywać się przez zabawę. W trakcie realizacji programu chcemy stwarzać sytuacje sprzyjające nauce przez zabawę, zadbać o to, aby dziecko podczas nauki czuło się szczęśliwe, uwierzyło w siebie i we własne możliwości, odczuło, że to, co robi jest ważne. Odnoszenie sukcesów w zabawie to najlepsza motywacja do nauki czytania.
Uwzględniając indywidualne potrzeby i możliwości dzieci można dokonać przeglądu i analizy dotychczas stosowanych koncepcji i wybrać z nich, najatrakcyjniejsze i najskuteczniejsze dla dzieci w wieku przedszkolnym. Zabawa w czytanie powinna być wspieraniem rozwoju dzieci, a nie celem samym w sobie. Można stwierdzić, iż nie ma jednej metody nauki czytania, najlepszej dla wszystkich dzieci. Optymalne wydaje się połączenie i wykorzystanie elementów różnych metod, tak, aby każde dziecko na miarę swoich możliwości i we własnym tempie miało możliwość osiągnięcia umiejętności czytania i pisania. W procesie stymulowania umiejętności z tego zakresu chciałabym wykorzystamy metodę czytania globalnego Glenna Domana oraz metodę odimienną Ireny Majchrzak.
Odimienna metoda nauki czytania zakłada wczesny kontakt z pismem, rozwijanie analizy i syntezy wzrokowej. Punktem wyjścia jest imię dziecka, wchodzenie w świat pisma, jako świat znaczeń, a nieizolowanych liter.
3. Treści programowe zgodne z Podstawą Programową Wychowania Przedszkolnego
Kształtowanie gotowości do nauki czytania i pisania.
Dziecko kończące wychowanie przedszkolne i rozpoczynające naukę w szkole podstawowej:
1) potrafi określić kierunki oraz miejsca na kartce papieru, rozumie polecenia typu: narysuj kółko
w lewym górnym rogu kartki, narysuj szlaczek, zaczynając od lewej strony kartki;
2) potrafi uważnie patrzeć (organizuje pole spostrzeżeniowe), aby rozpoznać i zapamiętać to, co jest przedstawione na obrazkach;
3) dysponuje sprawnością rąk oraz koordynacją wzrokowo-ruchową potrzebną do rysowania, wycinania i nauki pisania;
4) interesuje się czytaniem i pisaniem; jest gotowe do nauki czytania i pisania;
5) słucha np. opowiadań, baśni i rozmawia o nich; interesuje się książkami;
6) układa krótkie zdania, dzieli zdania na wyrazy, dzieli wyrazy na sylaby; wyodrębnia głoski w słowach o prostej budowie fonetycznej;
7) rozumie sens informacji podanych w formie uproszczonych rysunków oraz często stosowanych oznaczeń i symboli, np. w przedszkolu, na ulicy, na dworcu.
4. Cele innowacji
Cel główny:
Zapewnienie dzieciom lepszych szans edukacyjnych poprzez wspieranie ich w rozwijaniu czynności intelektualnych niezbędnych do nabycia umiejętności czytania i pisania
Cele szczegółowe:
• Wspomaganie rozwoju mowy, wykorzystanie mowy do osiągnięcia coraz większej samodzielności i niezależności
• Stymulacja procesów odpowiedzialnych za osiągnięcie gotowości do nauki czytania i pisania: - percepcji wzrokowej
- uwagi
- percepcji dotykowej i sprawności manualnej
- percepcji słuchowej
- pamięci wzrokowej i słuchowej
- koordynacji wzrokowo- ruchowej
• Zainteresowanie korzystaniem z książek dla dzieci, poznawanie literatury dziecięcej
• Nabywanie doświadczeń z zakresu posługiwania się różnymi narzędziami pisarskimi
• Podejmowanie działalności plastyczno- konstrukcyjnej
• Rozwijanie dyspozycji psychofizycznych niezbędnych do nabycia umiejętności pisania
• Swobodne wyrażanie swoich myśli, potrzeb, stanów emocjonalnych w rozmowach z innymi osobami w codziennych sytuacjach
• Stwarzanie sytuacji edukacyjnych sprzyjających nabywaniu i rozwijaniu umiejętności czytania
• Dostosowanie tempa nauki do indywidualnych potrzeb i możliwości dzieci
• Zainteresowanie umiejętnością czytania i pisania poprzez zabawę i twórcze działanie
• Bezstresowe wchodzenie w świat pisma
• Rozumienie znaczenia symboli graficznych,
•Wzrokowe spostrzeganie elementów z otoczenia, ( jako czynnik warunkujący nabycie umiejętności czytania)
• Stopniowe nabywanie szerszego zasobu słownictwa

5. Etapy początkowej nauki czytania
1. Inicjacja
2. Ściana pełna liter
3. Prezentacja alfabetu i gra w loteryjkę
4. Targ liter
5.Nazywanie świata
6. Gry czytelnicze
I. Inicjacja
Globalne odczytywanie imion na wizytówkach
Zapoznanie z obrazem graficznym własnego imienia
Ćwiczenie analizy i syntezy wzrokowo- słuchowej, dostrzeganie różnic i podobieństw w kształcie liter i ich brzmieniu
Porównywanie imion pod względem długości, liczby liter, szukanie w nich liter wspólnych
Inicjacja otwiera łańcuch ćwiczeń i zabaw z dziećmi o charakterze zabawowym i równocześnie analitycznym, polegającym na porównywaniu zapisu imienia własnego z imionami kolegów.
Propozycje zabaw:
1. Codzienne sprawdzanie obecności przez: •a) ustawianie się przed wizytówką, odczytywanie swojego imienia i osób nieobecnych, oprócz wizytówek ściennych, wizytówki ruchome
b) nauczyciel pokazuje dzieciom kolejne wizytówki, które dzieci rozpoznają i wkładają do pojemników z napisem, dzieci obecne’’ Pozostałe wizytówki nauczyciel czyta razem z dziećmi. Jedno z nich wkłada do pojemnika z napisem, dzieci nieobecne’’
c) zaznaczanie obecności przy swojej wizytówce
d) dwa pudełka z napisem: obecni, nieobecni – dzieci przekładają wizytówki przychodząc i wychodząc z przedszkola
2.Rozsypanka
Zagubione imiona’’- odnajdywanie swojej wizytówki wśród innych rozsypanych na dywanie lub wizytówki wskazanego kolegi
3.Zabawy w kole; •a) rozdanie wizytówek, na chybił trafił’’- Jedno dziecko bez kartki szuka swojego imienia, poszukiwania trwają aż wszyscy mają swoje wizytówki
b),, Krążą nasze imiona’’- na znak, dzieci podają wizytówki do sąsiada. Na drugi znak przestają podawać. Następnie każde rozpoznaje, odczytuje wizytówkę, którą trzyma w ręku.
4.Krzesełka;
a) odszukanie swojego krzesła, ustawienie przy stole
b),, Czarodziejskie krzesła’’- krzesła ustawione w kole, każde dziecko siedzi na swoim krzesełku, nauczyciel włącza muzykę, dzieci wstają, zamykają oczy, nauczyciel zmienia miejsce kilku, dzieci odnajdują swoje krzesełka. Ćwiczenia powtarzamy.
Prezentacja wszystkich liter alfabetu drukowanych i pisanych, małych i wielkich
Wyodrębnianie liter i odkrycie ich fonetycznej funkcji
Zabawy i gry z wykorzystaniem liter, sylab, wyrazów o prostej budowie
Dobieranie podpisów do przedmiotów, obrazków
Przyporządkowanie odpowiedniej nazwy do wszystkiego, co znajduje się wokół nas
Uzupełnianie zdań brakującymi wyrazami
Dopasowywanie wyrazów do odpowiadających im ilustracji
Inscenizacje
Wykonywanie poleceń zapisanych na kartkach
Odczytywanie zagadek i udzielanie odpowiedzi w formie słownej lub plastycznej
Układanie zdań do historyjki, opowiadania
Sesje czytelnicze
Codzienne czytanie dzieciom tekstów literackich
6. METODY I FORMY REALIZACJI PROGRAMU
Podczas podejmowania zadań z zakresu czytania i pisania w przedszkolu obowiązuje dowolność i dobrowolny udział dzieci w zajęciach. Atmosfera w trakcie działań nie jest nastawiona na rywalizację i współzawodnictwo.
Dzieci są motywowane aktywnością kolegów. Każde dziecko dochodzi do określonego etapu wiedzy we własnym tempie, nie czując presji uciekającego czasu. Zajęcia odbywają się w atmosferze akceptacji i bezpieczeństwa.
Specyfika rozwoju i uczenia się dziecka w wieku przedszkolnym polega m.in. na tym, że uczy się ono spontanicznie, w różnych sytuacjach, często przypadkowo i mimowolnie. Jest to tzw. uczenie okazjonalne. Niezaprzeczalnie zabawa jest podstawowym rodzajem działalności tego wieku, wiec i ona towarzyszyć będzie nauce czytania.
Aby osiągnąć założone cele programowe wykorzystane będą następujące metody pracy: • Metody słowne
- swobodna rozmowa, dialog, pogadanka, słuchanie czytanych baśni, legend, bajek, opowiadanie treści utworów, objaśnianie, instrukcja słowna
• Metody poglądowe
- pokaz, wzór, przykład
• Metody aktywizujące
– pedagogika zabawy ,, KLANZA”, gry i zabawy integracyjne, aktywność ruchowa, odkrywanie, poszukiwanie, przeżywanie i działanie
• Metoda Dobrego Startu M. Bogdanowicz
• Metoda Hany Tymichowej
• Metoda M. Frostig
Metody słowne i poglądowe będą podporządkowane metodom czynnościowym, angażującym dziecko do działania:
• Metoda samodzielnych doświadczeń
• Metoda zadań stawianych do wykonania
• Metoda ćwiczeń utrwalających
Wymienione metody będą wymagały różnych sposobów realizacji procesu edukacyjnego: •- prace dzieci związane z doświadczaniem i eksperymentowaniem
- różnego rodzaju Zabawy z uwzględnieniem zabaw twórczych
- gry dydaktyczne
- zajęcia zorganizowane w zespołach i z całą grupą
- kontakty nauczyciela z dziećmi w różnych sytuacjach
- spacery, wycieczki
- uroczystości
W czasie realizacji programu zostaną wykorzystane różne formy pracy: •- indywidualna
-grupowa
- zbiorowa
- jednolita i zróżnicowana
7. WARUNKI REALIZACJI TREŚCI PROGRAMOWYCH:
1. Umieszczenie w sali alfabetu w formie pasa liter pisanych i drukowanych, wielkich i małych z uwzględnieniem dwuznaków i zmiękczeń.
2. Przeprowadzenie „Aktu inicjacji” i umieszczenie w sali imion dzieci w formie wizytówek.
3. Codzienne sprawdzanie obecności dzieci poprzez ustawianie się przed swoją wizytówką.
4. Umieszczenie imion na krzesełkach, w sali, jako znaków rozpoznawczych.
5. Przygotowanie dla każdego dziecka: koperty podpisanej jego imieniem, która zawiera litery imienia dziecka do układania oraz dużej wizytówki do zabawy.
6. Organizowanie zabaw i gier czytelniczych doskonalących umiejętność czytania.
7. Systematyczne poszerzanie kącika czytelniczego o zestawy słowno-obrazkowe.
8. Organizowanie sesji czytania.
9. Akceptacja indywidualnych możliwości dzieci w opanowaniu nauki czytania i pisania.
10. Przygotowany i zorganizowany nauczyciel.
11. Stwarzanie atmosfery radości i samozadowolenia ze zdobytych umiejętności.
Prawidłową realizację treści programowych zapewnia również baza dydaktyczna. Należą do niej pomoce: •- znajdujące się w przedszkolu: płyty CD: z podkładami muzycznymi oraz z zagadkami słuchowymi, dobrze wyposażony kącik książki, oraz pozycje książkowe I. Majchrzak dotyczące gier czytelniczych: „Nazywanie świata”, •- wykonane przez nauczyciela:
• wizytówki
• podpisy na szafkach, półkach, krzesełkach
• taśma z alfabetem zawierająca litery drukowane i pisane umieszczona na ścianie -„Ściana pełna liter”.
• Kartki z imionami
• koperty z pojedynczymi literami imienia dziecka
• wyrazy, zdania, równoważniki zdań na kartonach
• koperty z rozsypankami wyrazowymi i sylabowymi
• koperty z obrazkami i wyrazami (zdaniami) •• koperty z zadaniami do wykonania
• kartki z sylabami
• pudełko do zabaw literowych (wyrazowych) - „Magiczne pudełko”
• ilustracje tematyczne
• historyjki obrazkowe.

8. Ewaluacja działań dydaktycznych

Dzięki realizacji treści przedstawionych w programie edukacji językowej dziecko:
• Prawidłowo trzyma ołówek i inne narzędzia pisarskie
• Posługuje się przyborami do rysowania
• Ma rozwinięty słuch fonematyczny
• Rozumie znaczenie znaków i symboli graficznych
• Dysponuje sprawnościami niezbędnymi do nauki pisania
• Swobodnie posługuje się mową do wyrażania swoich myśli, potrzeb, stanów emocjonalnych w codziennych sytuacjach
• Formułuje zdania poprawne pod względem gramatycznym
•Uważnie słucha rozmówcy, przez dłuższą chwilę skupić się na słuchaniu opowiadania, bajki lub muzyki
• Recytuje z pamięci wiersze, śpiewa piosenki
• Rozpoznaje obraz graficzny swojego imienia oraz imion innych dzieci
• Dostrzega różnice w kształcie i brzmieniu liter
• Chętnie korzysta z książek dla dzieci
• Czyta Całościowo ujmowane wyrazy
• Uzupełnia zdania brakującymi wyrazami
• Czyta proste zdania ze zrozumieniem
• Podejmuje próby samodzielnego pisania
• Rozpoznaje i nazywa litery drukowane i pisane, małe i wielkie

EWALUACJA- to sposób działania, za pomocą, którego opisujemy rezultaty końcowe zaistniałych faktów, zarówno z pozytywnej jak i negatywnej strony, lub dla podwyższenia, jakości pracy.

W innowacji będą zastosowane następujące metody ewaluacyjne:
-arkusz obserwacji dzieci,
-diagnoza umiejętności dzieci pod koniec edukacji przedszkolnej

OCZEKIWANE:
EFEKTY DLA DZIECI

1. Bezstresowo wkracza w próg dojrzałości szkolnej.
2.Rozwija i opanowuje umiejętność czytania i pisania poprzez działanie.
3.Chętnie korzysta z książek dla dzieci.
4. Rozumie istotę czytania, jako nośnika informacji.

EFEKTY DLA NAUCZYCIELA

1. Wzbogaca własny warsztat pracy.
2. Ma możliwość dostosowania treści programu do indywidualnych potrzeb i możliwości dzieci.
3. Wprowadza dziecko w świat nauki czytania i pisania poprzez zabawę, bezstresowo.

EFEKTY DLA PRZEDSZKOLA

1. Podniesienie, jakości pracy przedszkola.

Arkusz obserwacji dzieci

1 Prawidłowo trzyma ołówek i inne narzędzia pisarskie

TAK NIE
2 Posługuje się przyborami do rysowania

TAK NIE
3 Rozumie znaczenie znaków i symboli graficznych

TAK NIE
4 Dysponuje sprawnościami niezbędnymi do nauki pisania

TAK NIE
5 Swobodnie posługuje się mową do wyrażania swoich myśli, potrzeb, stanów emocjonalnych w codziennych sytuacjach

TAK NIE
6 Formułuje zdania poprawne pod względem gramatycznym

TAK NIE
7 Uważnie słucha rozmówcy, przez dłuższą chwilę skupić się na słuchaniu opowiadania, bajki lub muzyki

TAK NIE
8 Recytuje z pamięci wiersze, śpiewa piosenki

TAK NIE
9 Rozpoznaje obraz graficzny swojego imienia oraz imion innych dzieci

TAK NIE
10 Dostrzega różnice w kształcie i brzmieniu liter

TAK NIE
11 Chętnie korzysta z książek dla dzieci

TAK NIE
13 Czyta całościowo ujmowane wyrazy

TAK NIE


BIBLIOGRAFIA
1. Chmielewska E. /1995/. Metoda Glena Domana, jako alternatywna propozycja nauki czytania. „Wychowanie w Przedszkolu”, nr 2.
2. Doman G. i J. /1992/. Jak nauczyć małe dziecko czytać – cicha rewolucja. Bydgoszcz „Exalibur”.
3. Kamińska K. /1999/. Nauka czytania dzieci w wieku przedszkolnym. Warszawa..
4. Majchrzak I. - „Wprowadzenie dziecka w świat pisma”, Wyd. ŻAK, Warszawa 1999.
5. Majchrzak I. - „Nazywanie świata-odimienna metoda nauki czytania”, MAC-Edukacja,2005.
6. Majchrzak I. -„Inicjacyjna funkcja imienia własnego w nauce czytania”, Edukacja w przedszkolu-1998.
7. Cieszynska J. ”Kocham uczyć czytać” – poradnik dla rodziców i nauczycieli, Wyd. Edukacyjne, 2013 Kraków