Opis i analiza
Uczeń sprawiający szczególne problemy wychowawcze („trudny uczeń”)
1. Identyfikacja problemu
M. jest uczniem przygotowującym się do uzyskania zawodu kucharz. Wychowuje się w rodzinie pełnej, ma siostrę. Oboje rodzice pracują zawodowo poza miejscem zamieszkania, w związku z tym późno wracają do domu z pracy lub wyjeżdżają do pracy w godzinach, w których M. wraca ze szkoły. Sytuacja materialna rodziny jest dobra. Uczeń w ostatnim czasie skarżył się na problemy ze zdrowiem. Odbył szereg wizyt u lekarzy. Twierdził, że boli go serce. W ubiegłym roku szkolnym oraz na początku bieżącego roku szkolnego M. przejawiał szczególne problemy wychowawcze. Zakłócał tok lekcji, nie potrafił dostosować się do norm i zasad obowiązujących podczas lekcji. Postanowiłam problem rozwiązać we współpracy z innymi nauczycielami uczącymi M..
2. Geneza i dynamika zjawiska
Przeprowadziłam wiele rozmów z rodzicami oraz z siostrą M.. Tata chłopca stwierdził, że nieprawidłowe zachowanie syna może wynikać z braku kontaktu oraz kontroli z jego strony, oraz ze strony mamy M., co prawdopodobnie spowodowane jest ich pracą, a co z tego wynika częstą nieobecnością w domu. M. często powtarzał (na przerwach), że jest w domu sam z siostrą i, że sami muszą przygotowywać sobie posiłki i etc. W ostatnim czasie siostra M. wyprowadziła się z domu i, jak sama powiedziała na zebraniu w szkole, nie ma teraz kontaktu z bratem. Powiedziała, że to też może być przyczyną nieprawidłowego zachowania chłopca, gdyż nie rozmawia z nim tak jak wcześniej.
3. Znaczenie problemu
Brak kontaktu ze strony rodziców, rodzeństwa może być przyczyną nieprawidłowego zachowania w szkole. Okres adolescencji, w którym znajduje się obecnie M., w przełożeniu na stan niepełnosprawności intelektualnej w stopniu lekkim, to czas, w którym bardzo duże znaczenie ma poziom przywiązywania uwagi ze strony rodziców do wszelkich działań dziecka. Ważne jest docenienie wszelkich starań ucznia w szkole i w domu, wzmacnianie pozytywne w przypadku nawet najmniejszych osiągnięć. Brak kontroli ze strony rodziców, brak kontaktu z najbliższym rodzeństwem może przejawiać się problemami w nauce i w zachowaniu w szkole.
4. Prognoza
negatywna: - jeżeli wychowawca oraz rodzina ucznia nie podejmą jakichkolwiek działań zmierzających do rozwiązania istniejącego problemu może to doprowadzić do dalszych nieprawidłowych zachowań ucznia, a nawet do jego demoralizacji.
pozytywna: - wdrożenie odpowiednich działań ze strony wychowawcy oraz rodziców ucznia może doprowadzić do poprawy jego zachowania.
5. Propozycje rozwiązań
Niezbędna jest dobra współpraca wychowawcy z rodzicami ucznia, jednakowe oddziaływanie szkoły oraz domu rodzinnego. Wyjaśnienie problemu rodzicom, udzielenie wskazówek jak powinni postępować ze swoim dzieckiem. Nawiązanie dobrego kontaktu z uczniem, poprzez wspólne rozmowy w czasie zajęć z wychowawcą, w trakcie zajęć, na których uczeń przygotowuje się do wykonywania zawodu. Ważne jest zachęcanie ucznia do wszelkiej aktywności na lekcjach oraz poza zajęciami,a tym samym wzmocnienie pozytywne wszelkich podjętych przez ucznia działań, o których wychowawca wie. Należy nasilić pracę w zakresie motywowania ucznia do pracy na lekcjach, do angażowania się ucznia w życie szkoły, do pełnienia określonych funkcji w zespole klasowym, do organizowania oraz kontrolowania wszelkich działań mających miejsce w życiu klasy i szkoły. Należy konsultować się z innymi nauczycielami na temat postępów ucznia w zachowaniu oraz systematycznie konsultować się z rodzicami ucznia w zakresie kontroli jego zachowania.
6. Wdrażanie oddziaływań
Bardzo ważną sprawą było uświadomienie rodzicom istoty problemu. Przeprowadziłam wiele rozmów w szkole z rodzicami i siostrą M. podczas spotkań indywidualnych oraz zebrań rodzicielskich. Prowadziłam również rozmowy telefoniczne, w których informowałam rodziców o zaistniałych problemach w zachowaniu ich syna w szkole. Angażowałam ucznia do podjęcia określonych działań na rzecz klasy oraz do pełnienia funkcji w zespole klasowym poprzez liczne rozmowy z uczniem na forum klasy oraz rozmowy indywidualne. Jako nauczyciel przedmiotów w kształceniu zawodowym praktycznym wprowadziłam system wykonywania fotografii sporządzanych przez uczniów potraw w trakcie tych zajęć oraz zajęć pozalekcyjnych. Następnie zamieszczałam te fotografie na stronie internetowej szkoły, a potem informowałam o tym uczniów.
7. Efekty oddziaływań
W efekcie podjętych oddziaływań nastąpiły pozytywne zmiany w zachowaniu ucznia: M. założył stronę internetową na portalu społecznościowym: facebook w internecie. M. na tym portalu zamieszcza do dnia dzisiejszego fotografie sporządzanych na zajęciach potraw, opisuje te fotografie. Co więcej zamieszcza tam informacje z życia klasy, informacje o przeprowadzonych przez wychowawcę konkursach, o szkoleniach wychowawcy oraz o zabraniach rodzicielskich. Strona uzyskała wiele „polubień” od innych, np. od innych restauracji, czy nawet od gminy Słubice;
M. jest gospodarzem klasy. Bardzo lubi organizować różne działania. Obecnie sam zainteresował się organizowaniem pożegnania uczniów klasy III ZSZ;
Uczeń okazuje wszelką pomoc, np. pomaga innemu nauczycielowi w czynnościach higienicznych związanych z opieką nad uczniem poruszającym się na wózku inwalidzkim;
M. bardzo lubi organizować i porządkować pracownię zajęć praktycznych. Dba o jej czystość i wystrój. Bardzo lubi, kiedy poleci mu się jakieś zadanie do wykonania.
LITERATURA:
„Psychologia w szkole”
Niemierko „Wychowanie w klasie szkolnej”
„Psychologia w szkole” - współpraca z rodzicami w praktyce
Opracowała: Anna Bąk