Żyj zdrowo - program własny

CYTAT

Szlachetne zdrowie
Nikt się nie dowie,
Jako smakujesz,
Aż się zepsujesz.
Tam człowiek prawie
Widzi na jawie
I sam to powie
Że nic nad zdrowie
Ani lepszego
Ani droższego.
Bo dobre mienie,
Perły, kamienie,
Także wiek młody
I dar urody,
Mieśca wysokie
Władze szerokie
Dobre są, ale –
Gdy Zdrowie wcale.
Gdy nie masz siły
I świat niemiły.
JAN KOCHANOWSKI


WSTĘP

Zdrowie jest najważniejszą wartością, dzięki której można realizować swoje aspiracje, plany, dążenia oraz być otwartym na drugiego człowieka.
Od momentu gdy dziecko przyjdzie na świat, przez cały okres laktacji, wprowadzania nowych produktów do diety malucha, a także w wieku przedszkolnym wykształcają się jego nawyki żywieniowe. Z tego powodu niezwykle istotne jest, aby jak najszybciej zachęcić je i wdrażać do prozdrowotnych zachowań.
Racjonalne odżywianie jest bardzo ważnym czynnikiem warunkującym prawidłowy rozwój dzieci. Dziecko, które otrzymuje odpowiednie składniki odżywcze w codziennej racji pokarmowej, jest zdrowe i uzyskuje dobre wskaźniki rozwojowe. Nieprawidłowe żywienie może spowodować niedostateczny rozwój i wzrost organizmu dziecka, może być przyczyną mniejszej sprawności fizycznej ustroju oraz powstawania niektórych chorób lub zaburzeń. Pożywienie dziecka powinno zawierać nie tylko odpowiedni skład ilościowy dostosowany do wieku dziecka, ale również dostarczać ustrojowi dziecka niezbędnych składników budulcowych i energetycznych: białek, węglowodanów tłuszczów, witamin, soli mineralnych. Pożywienie dziecka jest mu potrzebne do regulowania ważnych procesów życiowych, dlatego prawidłowe żywienie jest jednym z priorytetów i zajmuje ważne miejsce w naszym przedszkolu.
Racjonalne odżywianie wywiera wpływ na aktywność psychiczną dziecka, samopoczucie, na stosunek do zabawy, nauki i otaczającego świata zewnętrznego.

I ZAŁOŻENIA PROGRAMOWE

Przedszkole jest placówką, która zapewnia dzieciom racjonalne posiłki, które dostarczają niezbędnych składników odżywczych oraz wykształca odpowiednie nawyki żywieniowe na całe życie.
Program ,,Żyj zdrowo’’ opracowany został z myślą o dziecku, które nie tylko jest podmiotem zabiegów wychowawczych, ale także bierze w nich czynny udział. Dziecku nie wystarczy, że zdobyło pewną wiedzę z zakresu pozytywnych nawyków żywieniowych, pewne umiejętności czy nawyki. Dziecko powinno odczuwać potrzebę ich stosowania w życiu codziennym. Powinno świadomie „DBAĆ O SWOJE ZDROWIE’’
Program ten opracowany został w ścisłej integracji z planem pracy dydaktyczno wychowawczej i opiekuńczej przedszkola na rok szkolny 20132014 oraz Programem wychowania przedszkolnego
„Nasze przedszkole’’ Małgorzaty Kwaśniewskiej i Wiesławy Żaby-Żabińskiej
(Nr dopuszczenia DKOS-5002-038),na którym pracujemy w naszym przedszkolu.
Program zakłada rozwijanie aktywności poznawczej dziecka poprzez organizowanie warunków do kulturalnego spożywania posiłków oraz stworzenie warunków do właściwego spożywania posiłków-unikanie pośpiechu, estetyczny wygląd stołów, umycie rąk oraz zasiadanie do stołu, gdy wszystko jest gotowe. Bardzo ważne jest ciche i spokojne zachowanie się przy stole. Istotnym jest nauczenie i opanowanie przez dzieci techniki jedzenia. Umiejętności te rozwijamy i doskonalimy w czasie całego pobytu dziecka w przedszkolu. W pracy wychowawczej wdrażamy dzieci do zjadania całej porcji. Nie mniej ważnym zadaniem wynikającym z programu jest dążenie do przezwyciężenia

przez dzieci uprzedzeń do potraw. Sprzyja i pomaga temu dostarczanie dzieciom pewnego zakresu wiedzy o spożywanych pokarmach i znaczeniu ich spożywania dla rozwoju ich organizmu: mleko i produkty mleczne, warzywa i owoce.
Ważną rolę odgrywa wzbudzenie zainteresowania dzieci pochodzeniem różnych produktów czy sposób przyrządzania potraw. Ciekawym rozwiązaniem jest prowadzenie hodowli roślin ,robienie kiszonek, pieczenie co sprzyja zainteresowaniu jedzeniem. Ważnym elementem racjonalnego odżywiania jest problem hamowania nadmiernego apetytu u dzieci oraz kształtowanie nawyków i przyzwyczajeń związanych z kulturą i higieną odżywiania.
Zabawy i sytuacje edukacyjne powinny być tak organizowane by były ciekawe, pobudzały dziecko do myślenia, poszukiwania, wyciągania wniosków. Program jest skierowany do dzieci 3-6 letnich. Jego realizacja umożliwia każdemu dziecku poszerzenie i pogłębienie wiadomości zgodnie z indywidualnymi możliwościami przy wykorzystaniu różnorodnych środków, form i metod pracy.

II CELE SZCZEGÓŁOWE PROGRAMU

Nadrzędnym celem wychowania przedszkolnego jest wspomaganie dziecka w jego całościowym rozwoju. Z celu nadrzędnego wynikają cele szczegółowe:
- wyrabianie pozytywnego stosunku do pożywienia zawierającego potrzebne dla zdrowia składniki,
- włączania do diety dość dużej ilości warzyw i owoców oraz produktów mlecznych,
- przyzwyczajania do spożywania pokarmów twardych wymagających wzmożonej pracy szczęk,
- ograniczenia podawania dzieciom potraw zbyt tłustych i mało urozmaiconych,
- wyrabianie ostrożności wobec nieznanych grzybów, owoców i warzyw,
- wyrabiania negatywnych postaw wobec szkodliwych używek.
Nauczyciel planując pracę z dziećmi powinien uwzględnić treści związane z:
- kulturą spożywania posiłków;
- umiejętnym organizowaniem przestrzeni, w której jedzenie się przygotowuje i konsumuje;
- przekazywaniem wiadomości o tym, jakie są zasady zdrowego żywienia w praktyce;
- poznawaniem i obsługiwaniem prostych urządzeń używanych w domowej kuchni.
Jednym z warunków racjonalnego odżywiania się jest regularność spożywania posiłków oraz spożywanie posiłków w pogodnym i spokojnym nastroju.

Podstawa programowa wychowania przedszkolnego ujmuje kwestie zdrowego odżywiania w następujących obszarach:
- Kształtowanie czynności samoobsługowych, nawyków higienicznych i kulturalnych. Wdrażanie dzieci do utrzymywania ładu i porządku.
Dziecko kończące przedszkole i rozpoczynające naukę w szkole podstawowej: właściwie zachowuje się przy stole podczas posiłków, nakrywa do stołu i sprząta po sobie;
- Wychowanie zdrowotne i kształtowanie sprawności fizycznej dzieci.
Dziecko kończące przedszkole i rozpoczynające naukę w szkole podstawowej: dba o swoje zdrowie; zaczyna orientować się w zasadach zdrowego żywienia;
- Wspomaganie rozwoju umysłowego dzieci poprzez zabawy konstrukcyjne, budzenie zainteresowań technicznych.
Dziecko kończące przedszkole i rozpoczynające naukę w szkole podstawowej : interesuje się urządzeniami technicznymi ( np. używanymi w gospodarstwie domowym) ,próbuje zrozumieć jak one działają i zachowuje ostrożność przy korzystaniu z nich.
Bardzo lubiane przez dzieci zajęcia w przedszkolu na temat gospodarstwa domowego i przygotowywania potraw są okazją do kształtowania pozytywnych nawyków racjonalnego odżywiania się. Zabawy kulinarne uczą współdziałania i współodpowiedzialności. Sprawiają, że dziecko jest dumne i szczęśliwe, gdy podejmuje decyzję dotyczącą wyboru dania a także wymyślania własnego. To również okazja, aby dziecko samodzielnie przygotowało listę zakupów zastanawiając się z dorosłymi, które produkty są zdrowe. Obcowanie z plastyczną materią o różnych konsystencjach, wąchanie smakowitych

aromatów, oglądanie i dotykanie produktów czy przypraw w ich pierwotnej formie dostarcza dzieciom ogromnej ilości bodźców rozwijających zmysły.

Przesypywanie cukru, mąki, makaronów, zabawy z ważeniem czy przelewaniem doskonalą precyzję ruchów i kształtują umiejętność porównywania wielkości, liczenia, mierzenia oraz szacowania. W trakcie zabaw kulinarnych dzieci poznają witaminy i mikroelementy ważne dla prawidłowego rozwoju i dowiadują się w jakich produktach ich szukać. Dzięki samodzielnie przygotowywanym potrawom poznają różne smaki, rozwijają wyobraźnię i pozbywają się niechęci do nieznanych wcześniej składników.

III PROCEDURY OSIĄGNIĘCIA CELÓW

Osiągnięcie zamierzonych celów jest uwarunkowane odpowiednim doborem treści oraz dostosowaniem ich do wymagań i możliwości rozwojowych dzieci. Ważna jest również właściwa organizacja i przebieg procesu edukacyjnego, właściwy dobór treści, form , metod i środków dydaktycznych.
Praca nad kulturą i higieną odżywiania zapewni wtedy rezultaty, kiedy nauczyciel będzie dostarczał pozytywnych wzorów, a tych dostarcza codzienny pobyt dziecka w przedszkolu, literatura, piosenka, ilustracja. Ważna będzie atmosfera spokoju ładu i porządku, pogody i uprzejmości.
Należy sprawy związane z odżywianiem traktować poważnie, a dobór właściwych materiałów dydaktycznych wykorzystywać w codziennej pracy.

STOSOWANE FORMY I METODY

• metody oparte na praktycznym działaniu (wspólne wykonywanie sałatek owocowych, sałatek warzywnych, koktajli owocowych, wiosennych - jesiennych kanapek;
• metody aktywizujące – burza mózgów, mapa pojęć, sytuacyjne, krzyżówki, rozwiązywanie i układanie zagadek, scenki dramowe;
• metody oparte na obserwacji – pokaz;
• metody oparte na słowie – pogadanka, dyskusja, opis;
• wycieczki;
• inscenizacje;
• mini quizy;
• wystawy;
• konkursy
• spotkania i pogadanki z ciekawymi ludźmi :
• spotkanie z przedszkolnymi kucharkami, rozmowa połączona z pokazem sposobu przygotowywania posiłków dla dzieci;
• pogadanka z dietetykiem na temat ilości i jakości spożywania produktów żywnościowych, warunkujących prawidłowy rozwój dziecka;
• pogadanka z logopedą na temat prawidłowego przeżuwania pokarmów.
• spotkanie z intendentką
• wycieczki do gospodarstwa agroturystycznego
• rozmowy na temat przygotowanych posiłków dla dzieci –zorganizowanie między przedszkolnego konkursu plastycznego na temat „ Odżywiamy się smacznie i zdrowo”
• praca w grupach – wykonywanie sałatek owocowych i warzywnych
• zorganizowanie konkursu recytatorskiego na temat „ W krainie warzyw i owoców”
• wykorzystanie codziennych sytuacji do realizacji treści programowych
• korelacja z zajęciami plastycznymi i muzycznymi
• organizowanie zabaw tematycznych i dydaktycznych
• Konkurs fotograficzny dla rodziców moje weekendowe śniadanie

IV PRZEWIDYWANE EFEKTY PO ZAKOŃCZENIU
REALIZACJI PROGRAMU

• ( dziecko) rozumie potrzebę spożywania pokarmów niezbędnych dla zdrowia(warzyw, owoców, produktów mlecznych, zbożowych)

• nazywa produkty powstałe z mleka , spożywa je

• rozumie potrzebę powstrzymywania się od jedzenia produktów nie sprzyjających zdrowiu ( np. słodycze, coca- cola)

• potrafi samodzielnie nakryć do stołu

• potrafi kulturalnie spożywać posiłki

• przestrzega zakazu spożywania produktów niewiadomego pochodzenia

• określa smak i zapach wybranych produktów
• żywnościowych

• rozumie konieczność mycia owoców i warzyw
• wie co oznacza słowo jadłospis
• używa form grzecznościowych
• proszę, smacznego, dziękuję.

• prawidłowo posługuje się sztućcami
• umie kulturalnie zachować się w czasie posiłku
• pamięta o myciu rąk przed posiłkami i po wyjściu z toalety
• potrafi odstawić pusty talerz i kubek po skończonym posiłku

• zaplanuje własne posiłki
• potrafi ułożyć prosty jadłospis
• wie, że nie należy jeść dużo słodyczy
• potrafi wymienić produkty „zdrowe” dla organizmu

Treści programowe zdrowe odżywianie Termin realizacji uwagi

Wrzesień

I. Włączenie Przedszkola do programu Kubuś Przyjaciel Przyrody oraz Akademia Zdrowego Przedszkolaka, Pijmy wodę

II. Co to jest zdrowa żywność-zapoznanie z piramidą żywienia
Spotkanie z dietetykiem –prelekcje dla rodziców i dzieci

III. Cykliczne zajęcia kulinarne w przedszkolu polegające na przygotowywaniu przez dzieci zdrowych przekąsek kompotów na bazie sezonowych warzyw i owoców, -

-pobudzanie u dzieci zmysłu smaku i węchu, wzroku i dotyku poprzez umożliwienie im samodzielnego przygotowywania posiłków i degustacji – każda grupa przygotowuje coś innego i częstuje inne grupy

literatura – którą można wykorzystać do prowadzenia zajęć o następującej tematyce

- bajka zwierzątka ze zdrowego zakątka- piramida zdrowia

-Co to jest zdrowa żywność-zapoznanie z piramidą żywienia

- jak rozpoznać zdrową żywność
wiersz ,,Jak to jest z tym odżywianiem.

- zdrowe pieczywo- ,,Od ziarenka do bochenka’’ -historyjka obrazkowa wycieczka do piekarni poznanie różnych gatunków pieczywa

IV. Drzewa owocowe-śliwa
co można zrobić ze śliwek- dzień śliwki w Strzelcach zachęcanie rodziców do odwiedzenia Strzelec i pokazania jak się robi powidła

V. Zaczarowana jabłoń-
Surowe gotowane bardzo smaczne i zdrowe
- rozumie potrzebę mycia owoców przed jedzeniem
- wykona sałatkę owocową sok jabłkowy, zapozna się z urządzeniem elektrycznymi sokowirówka, upiecze jabłko z powidłami

Październik

I."Jadłospis dla przedszkolaka” – poznanie przez dzieci elementarnych zasad zdrowego żywienia
-rozumienie znaczenia umiaru w jedzeniu słodyczy, chipsów, itp.
- stworzy kącik eksponujący zdrowy styl życia, plakat, gazetki,

II. owocowy qwiz –konkurs wewnątrz
przedszkolny

III. Kolorowy tydzień” – promowanie jedzenia warzyw i owoców

Dzień marchewki –całe przedszkole

IV. Robimy zaprawy na jesienne deszczowe dni

-kiszenie kapusty
-kompoty

V. Dzień ziemniaka- co można zrobić z ziemniaka spotkanie z rodzicami

Literatura do wykorzystania

- Teatrzyk sylwet na podstawie wiersza J Brzechwy „ Na straganie”

Pan pomidor
Jan Julian Tuwim „Warzywa”
Brzechwa „Chrzan”

Listopad

I. Święto dyni- nie tylko lampiony pieczemy placuszki z dyni

II. Wycieczka na warsztaty kulinarne

III. Konkurs dla rodziców fotograficzny ,,moje weekendowe śniadanie’’

Grudzień

I. Kiermasz zdrowej żywności – warsztaty z rodzicami, wykonanie sałatek, układanie jadłospisów .

II. Piernikowe święto –pieczenie pierników z babcią
Nauka nakrywania do stołu

Styczeń

I. Owoce z dalekich krajów- egzotyczne owoce ananas banan kiwi, mango –degustacja zabawy jaki to smak

III. Mleko i jego przetwory jak zrobić ser z mleka doświadczenia

Luty

I. Zdrowie na kanapkach
-hodujemy kiełki rzeżuchę szczypiorek .
wykonanie kanapek ze zdrowej żywności

II. Konkurs na wierszyk lub rymowankę o zdrowej żywności.

Marzec

I.Zdrowa woda-Pijmy wodę ćwiczenia Denisona

II. Nowalijki co to takiego

Kwiecień

I. Kto mądrzejszy jajko czy kura

literatura : wiersz jajko J Brzechwy
bajka skąd się biorą jajka historyjka obrazkowa

II. wycieczka do gospodarstwa agroturystycznego

Maj

I.Spotkanie w Bibliotece -słuchanie wierszy związanych z tematyką zdrowego odżywianie się

II. Galaretki kolorowe z owocami dla mamy i taty

Czerwiec

I. Międzyprzedszkolny Festiwal Piosenki pod hasłem: Chcę być zdrowy

........................................

- Słuchanie bajki „ Kraina Paskudy”A Przybylak opowiadanej przez nauczycielkę, stworzenie okazji do zapoznania dzieci z niezdrowymi produktami spożywczymi ( chipsy, hamburger, oranżada, coca cola , słodycze)

- „Spotkanie z witaminkami” -z wykorzystaniem opowiadania nauczycielki „ O księżniczce Zuzance i rycerzu Witaminku”