Przyczyny i skutki migracji - scenariusz zajęć

Data:..... nauczyciel prowadzący- ....................

Konspekt lekcji geografii w klasie ....................

TEMAT: Przyczyny i skutki migracji.

BLOK TEMATYCZNY: Problemy demograficzne świata i Polski.

CEL OGÓLNY: Poznanie przyczyn migracji, prognoza i ocena skutków ekonomicznych i społecznych.

CELE SZCZEGÓŁOWE:
Wiadomości. Uczeń potrafi:
- wyjaśnić terminy: migracja, emigracja, imigracja, deportacja, repatriacja, drenaż mózgów.
- określić kierunki, zasięg i przyczyny migracji

Umiejętności. Uczeń potrafi:
- ocenić społeczne i ekonomiczne skutki migracji
- wskazać zagrożenia wynikające z procesów migracji

CELE WYCHOWAWCZE:
Postawy: - wnioskuje na podstawie wykonanych zadań
- efektywnie współpracuje z nauczycielem
Zainteresowania – wzbudzanie zainteresowania procesami migracji w Polsce i na świecie
METODY PRACY:
Podająca
Problemowa
Burza mózgów
FORMY PRACY:
Indywidualna- analiza diagramów, map
Zbiorowa- określanie przyczyn migracji
ŚRODKI DYDAKTYCZNE: karty pracy, Mapa świata -ludność,
mapy w atlasie, podręcznik


PRZEBIEG LEKCJI:
I. Część organizacyjna- przywitanie uczniów, sprawdzenie obecności
II. Część powtórzeniowa- nawiązanie do zagadnień z ostatniej lekcji, sprawdzenie wiedzy uczniów- kartkówka
III. Część nawiązująca- podanie celu lekcji i tematu
IV. Część postępująca:
1. Burza mózgów na temat przyczyn migracji.
2. Praca w grupach- określenie rodzajów migracji.
3. Pogadanka- kierunki i czas trwania migracji. Ruchy migracyjne Polaków dawniej i dziś.
4. Praca z podręcznikiem, analiza diagramów i map.
5. Wykonanie tabeli przedstawiającej skutki ekonomiczne i społeczne ruchów migracyjnych dla państw imigracyjnych i emigracyjnych.
V. Część powtórzeniowa, przypomnienie i uporządkowanie wiadomości z lekcji, ocenienie pracy uczniów

Praca domowa: Znajdź najnowsze dane statystyczne dotyczące emigracji i imigracji ludności Polski. Oblicz saldo migracji ludności Polski.
MIGRACJA- przemieszczanie ludności związane ze zmianą miejsca zamieszkania.
EMIGRACJA- opuszczenie dotychczasowego miejsca zamieszkania.
IMIGRACJA- przybycie do nowego miejsca zamieszkania
DEPORTACJA- przymusowy pobyt w odległej miejscowości lub poza granicami kraju, przesiedlenie ludności (z przyczyn politycznych, społecznych) lub odesłanie nielegalnego imigranta do kraju
REPATRIACJA- powrót do kraju osób, które opuściły go dobrowolnie lub pod przymusem.
Saldo migracji- różnica między napływem a odpływem ludności.
Rodzaje migracji:
- jednokierunkowe- na stałe
- powrotne- czasowe miejsca zamieszkania i okresowe wyjazdy do pracy, szkół, na wypoczynek.
Migracje mogą odbywać się w granicach kraju lub regionu – migracje wewnętrzne (ze wsi do miast oraz z regionów mniej uprzemysłowionych do bardziej uprzemysłowionych). Między krajami – migracje zewnętrzne.
1. Podział, rodzaje i przyczyny migracji
„drenaż mózgów”- odpływ ludzi dobrze wykształconych (informatyków, lekarzy) do krajów wysoko rozwiniętych.

2. Główne kierunki migracji od czasów wielkich odkryć geograficznych:
-z Europy Zach. do Ameryki N- przyczyny: ekonomiczne, skutek: zróżnicowanie ludności
-z Afryki środkowej do obu Ameryk-przymusowe (niewolnicze), napływ ludności czarnej
-z Europy do kolonii w Afryce, Azji, Ameryce S, Australii-kolonizacja, osiedlenie się ludności europejskiej na innych kontynentach

3. Migracje współczesne:
-fala migracyjna wywołana przez II wojnę światową
-olbrzymie przemieszczenia ludności na terenach objętych wojnami (np. dawna Jugosławia)
-migracje ekonomiczne z państw rozwijających się do rozwiniętych gospodarczo

4. Ocena migracji:
a. państwo emigracyjne: utrata młodych wykształconych ludzi, rozbicie rodzin, opustoszałe zabudowania
b. państwo imigracyjne: pozyskanie taniej siły roboczej, odrębność wyznaniowa i kulturowa ludności napływowej
5. Migracja w Polsce

Przyczyny (Skłania: wojny, głód przeludnienie, bezrobocie, prześladowania rasowe, etniczne, religijne, polityczne, klęski żywiołowe, katastrofy ekologiczne
Przyciąga: Wyższy poziom życia, większe zarobki, mieszkanie, bezpieczeństwo, lepsze warunki środowiska) i skutki migracji (drenaż mózgów, przyrost, naturalny, nielegalna praca)–
Konsekwencje migracji na świecie:
Dla KSR: zmniejszenie liczby ludności, odpływ młodych ludzi, osłabienie presji na lokalny rynek pracy, straty wykwalifikowanej siły roboczej.
Dla KWR: wysoki przyrost rzeczywisty, łagodzi deficyt siły roboczej
Wielkie migracje ludności świata, Europy, Polski.