Scenariusz I Dnia Wiosny „Żyj smacznie i zdrowo” -
Stanisław: Witamy wszystkich na corocznym Święcie Wiosny.
Sylwia: W tym roku naszym hasłem przewodnim jest „Żyj smacznie i zdrowo”!
Stanisław: Jest to również hasło akcji edukacyjnej marki WINIARY prowadzonej we współpracy z Federacją Polskich Banków Żywności w polskich gimnazjach.
Sylwia Misją akcji „Żyj smacznie i zdrowo” jest nauczenie zasad prawidłowego i zdrowego odżywiania oraz zachęcenie do wspólnego spożywania posiłków i podejmowania pierwszych samodzielnych prób gotowania.
Stanisław: W ramach projektu promuje się wśród gimnazjalistów postawę proekologiczną, a także ideę niemarnowania żywności.
Sylwia: Do akcji przystąpiło już około 25 % wszystkich gimnazjów w Polsce, w tym nasze.
Stanisław: Nieprawidłowe żywienie jest w Polsce powszechnym i poważnym problemem. Młodzież zalicza się do grupy osób, najbardziej narażonych na jego skutki.
Sylwia: Do częstych błędów żywieniowych popełnianych przez gimnazjalistów należą: spożycie zbyt małej lub zbyt dużej ilości pożywienia, niezbilansowana dieta oraz nieodpowiedni styl życia.
Stanisław: Niedobór bądź nadmiar energii i składników pokarmowych w codziennej diecie prowadzi w pierwszej kolejności do obniżenia szansy edukacyjnej ucznia poprzez pogorszenie rozwoju fizycznego, intelektualnego czy emocjonalnego.
Sylwia : Niestety nieprawidłowe żywienie w młodości jest też przyczyną wielu chorób występujących w wieku DOROSŁYM.
Stanisław Niewystarczające spożycie wapnia w dzieciństwie, niezbędnego dla prawidłowego wzrostu kości, jest jednym z głównych czynników rozwoju osteoporozy. Jego mała zawartość w codziennej diecie wiąże się przede wszystkim z niewielkim spożyciem mleka i przetworów mlecznych.
Sylwia deficyt żelaza w dłuższej perspektywie doprowadza do niedokrwistości (anemii). Niedobory żelaza występują u osób spożywających małe ilości mięsa, drobiu i ryb oraz świeżych warzyw i owoców.
Stanisław niedostateczna ilość w diecie błonnika – zawartego w warzywach, owocach i pełnoziarnistych produktach zbożowych – zaburza pracę przewodu pokarmowego, powodując zaparcia.
Sylwia nadmierna konsumpcja żywności prowadzi do otyłości, a ta z kolei do miażdżycy, nadciśnienia czy cukrzycy.
Stanisław: Z danych statystycznych wynika, że obecnie ok. 20% gimnazjalistów ma problem z utrzymaniem właściwej wagi. Coraz częściej spożywamy w ciągu dnia więcej kalorii niż potrzebujemy, powodując odkładanie się niezużytej energii w postaci tkanki tłuszczowej.
Sylwia: Nadmierne spożycie kalorii idzie w parze z pogorszeniem składu i wartości odżywczej diety. W takim jadłospisie dominują duże ilości tłustych, słonych i słodkich przekąsek lub potraw, przy minimalnym spożyciu mleka, warzyw i owoców.
Stanisław: Do błędów żywieniowych należy zaliczyć również nieprawidłowo zbilansowaną dietę i złe zwyczaje żywieniowe, które po upływie dłuższego okresu doprowadzają też do pogorszenia sprawności fizycznej i psychicznej ucznia.
Sylwia: Niewłaściwe rozplanowanie posiłków w ciągu dnia, to najczęstszy zły nawyk żywieniowy. Badania przeprowadzone przez żywieniowców wykazują, że co szósty uczeń jada tylko dwa posiłki dziennie, przy czym przerwy między nimi dochodzą nawet do 10 godzin. Niestety, długie odstępy czasu między posiłkami powodują większy spadek poziomu glukozy we krwi, co wpływa na obniżenie koncentracji oraz rozdrażnienie. Dodatkowo spożywanie mniejszej liczby posiłków, ale za to bardziej obfitych powoduje gromadzenie się tłuszczów, a nie ich spalanie.
Stanisław: Wśród uczniów utrzymuje się wysoka tendencja do zaspokajania tak zwanych „zachcianek”, czyli podjadania. Podjadanie między posiłkami dotyczy zwłaszcza słodyczy i może spowodować problemy ze spożywaniem pełnowartościowych posiłków. Z badań wynika, że 60 % gimnazjalistów z nadwagą lub otyłością ma również problemy z próchnicą zębów.
Sylwia: Kolejnym problemem zauważalnym u nastolatków jest mała aktywność fizyczna. Niestety, po przyjściu ze szkoły zapominają o sporcie i wybierają inne formy spędzania wolnego czasu. Najczęściej przez kilka godzin oglądają telewizję, grają w gry komputerowe. Na ogół przy tego typu odpoczynku towarzyszą im duże ilości wysokokalorycznych przekąsek bogatych w tłuszcze i cukry.
Stanisław: Niektórym ludziom prawidłowe odżywianie kojarzy się wyłącznie z drogą, trudnodostępną żywnością ekologiczną. Na szczęście są oni w błędzie! Warto zdać sobie sprawę, że racjonalne żywienie nie jest ani skomplikowane, ani przesadnie kosztowne. Poniżej przedstawiamy kilka wskazówek, jak odżywiać się smacznie, zdrowo i niedrogo.
Sylwia: W codziennym jadłospisie powinny znajdować się produkty w odpowiednich ilościach i proporcjach ze wszystkich grup pokarmowych występujących w piramidzie żywieniowej: przede wszystkim produkty zbożowe, następnie warzywa i owoce oraz produkty mięsne, a na końcu tłuszcze i słodycze. Tylko urozmaicona dieta jest w stanie pokryć dzienne zapotrzebowanie na wszystkie składniki pokarmowe.
Stanisław: Produkty zbożowe to główne źródło energii w diecie ucznia.
Powinniśmy jeść:
• Ciemne pieczywo – graham, razowe, pełnoziarniste żytnie
• Makarony, ryż brązowy – pełnoziarnisty
• Kaszę gryczaną, jaglaną, jęczmienną
• Musli, płatki kukurydziane, owsiane
Sylwia: Rzadziej powinniśmy sięgać po:
• Białe pieczywo, bułki i rogale
Stanisław: Kolejny ważny składnik właściwej diety to warzywa i owoce.
Powinniśmy jeść:
• Świeże owoce, niesłodzone owoce w puszkach lub mrożone
• Suszone owoce
• Świeże warzywa, mrożone, gotowane na parze lub duszone.
Sylwia: Rzadziej powinniśmy sięgać po warzywa smażone i słodzone konserwy owocowe.
Stanisław: Produkty, które powinniśmy często spożywać to:
• Chude mięso i drób bez skóry, z rusztu albo pieczone
• Ryby marynowane albo z rusztu
• Niewielkie ilości jajek
Sylwia: Rzadziej powinniśmy jeść:
• Mięso z widocznym tłuszczem
• Mięso smażone
• Podroby.
Stanisław: Produkty mleczne, które powinniśmy spożywać to:
• Mleko (również zsiadłe, kefir albo jogurt) jedynie odtłuszczone, najwyżej do 1% zawartości tłuszczu
• Chude/półtłuste sery i twarogi.
Sylwia: Rzadziej powinniśmy jeść:
• Słodzone jogurty
• Śmietanę
Stanisław: W najmniejszych ilościach powinniśmy spożywać tłuszcze. Jeśli już je jemy to powinniśmy sięgać po olej rzepakowy, oliwę z oliwek i masło
Sylwia: Rzadziej powinniśmy jeść twarde margaryny i smalec.
Stanisław: Ważnym składnikiem naszej diety są napoje. Najczęściej powinniśmy pić:
• Wodę, również mineralną
• Herbaty zwykłe, owocowe
• Koktajle owocowe, świeżo wyciskane soki
Sylwia: Nie powinniśmy zbyt często pić: napojów gazowanych i słodzonych soków.
Stanisław: Aby być zdrowym powinniśmy przestrzegać pozostałych zasad zdrowego żywienia, do których należą:
Sylwia:
• Codziennie jedz 5 posiłków o stałych porach i w określonych proporcjach.
• Ograniczaj spożycie cukrów prostych, tłuszczów nasyconych i soli.
• Bądź codziennie aktywny fizycznie - min. 1h dziennie.
• Pij codziennie odpowiednią ilość wody min. 1,5l.
Stanisław Codzienne zapotrzebowanie nastolatków na energię wynosi:
Chłopcy: 2600 – 3500 kcal/dobę.
Sylwia: Dziewczęta : 2100-2800 kcal/ dobę
Stanisław: Zobaczmy jak wygląda przykładowy jadłospis dla nastolatka.
I śniadanie (ok. 650 kcal): Płatki owsiane z mlekiem, 3 kromki pieczywa z chudym twarożkiem i rzodkiewką, herbata z cytryną
Sylwia : II śniadanie (ok. 320 kcal) Bułka z polędwicą i ogórkiem, średni banan, woda.
Obiad (ok. 910 kcal) Rosół z makaronem, pieczony filet z ryby, ziemniaki gotowane, surówka z marchwi i jabłka, 4 brokuły gotowane, kompot – 1 szklanka , pomarańcza.
Stanisław: Podwieczorek (ok. 200 kcal) Mleko – 1 szklanka, mały kawałek ciasta drożdżowego.
Kolacja (ok. 520 kcal) Sałatka warzywna z serem żółtym, chleb razowy – 2 kromki, herbata z cytryną.
Sylwia: Jeśli nie masz pomysłu na śniadanie, obiad czy kolację skorzystaj z książki kucharskiej, przepisów dostępnych w Internecie lub wypróbowanych przepisów rodzinnych mamy czy babci.
Stanisław: Jak już powszechnie wiadomo, śniadanie to najważniejszy posiłek dnia; niemal każdy to wie, ale niestety nie każdy codziennie je pełnowartościowe śniadanie.
Sylwia: Zazwyczaj wstajemy na ostatnią chwilę i czasu starcza nam tylko na szybką kawę lub herbatę. Śniadanie powinno być konkretne i dostarczać odpowiednich składników, które dadzą nam sporą dawkę energii.
Stanisław: Jeżeli pominiemy tak ważny posiłek jakim jest śniadanie to wolniej myślimy, jesteśmy mniej wydajni w pracy, ospali, rozdrażnieni i zwyczajnie nie mamy siły stawiać czoła trudnym zadaniom.
Sylwia: My oczywiście zachęcamy do jedzenia śniadań.
Stanisław: O tym jak szybko można przygotować coś pysznego na śniadanie przekonacie się osobiście. A teraz przejdziemy do konkursów.
Najpierw zapraszamy członków komisji, aby zajęli miejsca przy stole jurorskim. A będą to: Pani Dyrektor, Pani B., Pan K. i Pan F.
KONKURSY
Sylwia: Czas na pierwszy konkurs. Zapraszamy po jednym przedstawicielu z każdej klasy do Konkursu– wyciskanie soku na czas. (gdy przyjdą już wszyscy uczestnicy czytasz dalej)
Każdy uczestnik ma za zadanie wycisnąć sok z pomarańczy i wlać go szklanki do wyznaczonego poziomu.
Zawodnik, który zrobi to najszybciej wygrywa.
Będziecie robić to kolejno.
Zaczynamy od najstarszych.
Jako pierwsza klasa I Z.
Członkowie klas mogą kibicować swoim zawodnikom.
Członków komisji prosimy o zapisywanie wyników na przygotowanych kartach.
Sylwia: Zapraszamy do kolejnego konkursu po trzech przedstawicieli z każdej klasy do Konkursu– na najzdrowsze kanapki.
Z przygotowanych składników musicie zrobić zdrowe i pięknie wyglądające kanapki. Komisja oceni estetykę wykonania, pomysłowość i dobór zdrowych składników. Jeśli ktoś z komisji ma ochotę, można się poczęstować i ocenić i smak
Przyznajemy trzy pojedyncze miejsca dla trzech najlepszych klas.
Po ocenie komisji poczęstujecie swoimi kanapkami wszystkich tu obecnych.
Na wykonanie zadania macie 10 minut. Po wykonaniu zadania należy posprzątać stanowiska, a śmieci wyrzucić do przygotowanych koszy.
Sylwia: Zapraszamy do kolejnego Konkursu– na piosenkę o tematyce zdrowego odżywiania.
Poprosiliśmy wcześniej, aby klasy przygotowały krótką piosenkę z własnym tekstem do znanej melodii.
Komisja oceni tekst, wykonanie i ogólne wrażenie – w każdej kategorii można przyznać od 0 do 5 punktów.
Po wszystkich konkursach :
Stanisław: Poprosimy komisję konkursową o ogłoszenie wyników i wręczenie dyplomów.
WYNIKI wszystkich konkursów podamy na koniec i wręczymy dyplomy!!!