«Ciężki jest los współczesnej kobiety.
Musi ubierać się jak chłopak, wyglądać jak dziewczyna,
myśleć jak mężczyzna i pracować jak koń»
(Elizabeth Taylor).
Wstęp.
Dokonując diagnozy młodzieży mieszkającej w internacie (grupa mieszana w wieku 16-18 lat, pochodząca z rodzin wielodzietnych, nierzadko dysfunkcyjnych, ze środowisk wiejskich) wyłonił się problem stereotypowego postrzegania i rozumienia roli kobiety we współczesnym świecie. Zarówno wśród dziewcząt, jak i chłopców można dostrzec silny wpływ modelu własnych rodzin na kształtowanie opinii na ten temat.
Opracowanie programu miało na celu przygotowanie młodych dziewcząt do podjęcia
i zrozumienia roli kobiety jaką kreują dzisiejsze czasy. Bazując na wiedzy zdobytej poprzez wieloletnie doświadczenie w pracy z młodzieżą, został on w pełni dostosowany do możliwości rozwojowych i potrzeb indywidualnych wychowanek.
Charakterystyczną cechą młodych ludzi jest nastawienie na rozwój, łatwość
w przyjmowaniu zmian oraz dążenie do pełnego zaspakajania własnych potrzeb. Wraz
z przemianami kulturalno-społecznymi i technologiczno-cywilizacyjnymi ulegają one coraz to nowym zmianom. Pojawiają się liczne formy niedostosowania społecznego, rozmaite nieprawidłowości w różnych sferach życia jednostki.
W założeniu program ten ma pozwolić na skuteczne przeciwdziałanie tym negatywnym zjawiskom, na eliminowanie zagrożeń dla współczesnej kobiecości. Ma przybliżyć pewne ogólnoludzkie wyzwania, które świat współczesny stawia kobiecie.
Odpowiednia współpraca i jedność oddziaływań opiekuńczo-wychowawczych nauczycieli pracujących z młodzieżą będzie gwarancją sukcesu naszego programu.
Cele programu:
Zapoznanie z dokumentami określającymi prawa kobiet,
Wyeliminowanie stereotypu kobiety,
Ukazywanie dziewczętom różnych aspektów bycia kobietą,
Przybliżenie obrazu kobiety w innych kulturach,
Uczenie tolerancji w stosunku do różnych ról podejmowanych przez kobietę,
Wzmacniania poczucia własnej wartości,
Wzbudzanie w wychowankach poczucia odpowiedzialności za własne wybory,
Rozwijanie umiejętności wyrażania własnych poglądów,
Kształtowanie pozytywnego myślenia,
Ukierunkowanie wychowanek na wszechstronny rozwój.
Formy pracy:
Praca indywidualna,
Zajęcia w grupach.
Metody i techniki pracy:
Rozmowy indywidualne i grupowe,
Pogadanki,
Pokazy oraz projekcje,
Spotkania, rozmowy, wywiady,
Warsztaty,
Referaty,
Dramy,
Burza mózgów,
Dyskusja.
Bloki tematyczne zawarte w programie:
I. Wytłumaczenie podstawowych pojęć zawartych w programie.
Sposób realizacji:
Dziewczęta zostaną zapoznane z poszczególnymi zagadnieniami: stereotyp, przyjmowanie ról, gender, feminizm, seksizm, prawa kobiet, dyskryminacja, autonomia, partnerstwo.
Pokaz multimedialny,
Dyskusja,
Wyjaśnianie wątpliwości,
Zajęcia metodą projektu (przyjmowanie ról przez kobiety),
Praca w grupach (wyjaśnianie i konstruowanie własnych pojęć z poznanych zagadnień.
Spodziewane efekty:
Dziewczęta będą potrafiły wyjaśnić znaczenie poszczególnych pojęć,
Wychowanki poznają treść dokumentów dotyczących praw kobiet,
Nauczą się rozróżniać dane zagadnienia,
Będą umiały wykorzystać zdobytą wiedzę w praktyce.
II. Funkcjonujące w społeczeństwie stereotypy kobiet.
Sposób realizacji:
Omówienie i ukazanie różnych form wizerunku kobiety:
Portret matki, żony, gospodyni domowej, kobieta sukcesu, bizneswomen, karierowiczki,
Burza mózgów – stworzenie alternatywnego obrazu kobiety,
Odnieś się do poniższych tez:
„Podstawowym powołaniem kobiety jest miłość rozumiana jako macierzyństwo”
„Co rozumiesz przez bycie kochającą, pełną poświęcenia żoną”
„Jak spełnić się będąc strażniczką „domowego ogniska”
Drama: wcielanie się w poszczególne role kobiet,
Wywiad z kobietą sukcesu,
Spotkanie z matką i gospodynią domową,
Ankieta pt. „Czy traktując kobiety na równi z mężczyzna świat aż tak bardzo by się zmienił”?
Sondaż na temat: „ Mój wymarzony obraz kobiety”.
Spodziewane efekty:
Wychowanki będą potrafiły rozróżnić stereotypowe traktowanie kobiety,
Zdobędą wiedzę o możliwościach realizowania się jako kobieta,
Będą umiały zrozumieć i wcielić się w różne role kobiety,
Nauczą się określać wzorcowy wizerunek kobiety.
III. Kobieta we współczesnym świecie.
Sposób realizacji:
Poszerzenie wiedzy na temat traktowania kobiet w różnych religiach i kulturach:
Projekcja filmów,
Pokaz slajdów,
Warsztaty: wyszukiwanie podobieństw i różnic,
Dyskusja; „ Polka kontra kobiety innych narodowości”,
Ankieta: „ Kraj najbardziej przyjazny kobiecie”.
Spodziewane efekty:
Dziewczęta poszerzą wiedzę z zakresu funkcjonowania kobiet w innych kulturach,
Nauczą się mówić o tym co myślą, będą wyrażać swoje uczucia oraz szanować siebie
i innych,
Nauczą się akceptować wybory innych kobiet podejmujących różnorodne role
w życiu,
Docenią polską kulturę i traktowanie kobiet w naszym społeczeństwie.
IV. Rozwijanie poczucia własnej wartości.
Sposób realizacji:
Dziewczęta uczą się samoakceptacji i pozytywnego wyrażania siebie:
Praca w grupie - „ Krąg wzajemnego poznania”,
Inscenizacje, scenki,
Ćwiczenia w parach,
Dyskusja: „Co lubię w sobie”,
Plakat, rysunek,
Pantomima.
Spodziewane efekty:
Dziewczęta poznają swoją wartość i będą potrafiły dostrzec swoje mocne strony,
Zdobędą umiejętność odnajdywania różnic międzyludzkich i ich akceptacji,
Nauczą się właściwej autoprezentacji,
Podniosą własną samoocenę.
V. Każdy człowiek ma prawo do realizowania siebie i własnych potrzeb.
Sposób realizacji:
Wychowanki trenują umiejętność wyrażania własnych uczuć, opinii i sądów:
Ćwiczenia w grupach „ Moje emocje”,
Zabawa „ Wesoły zwierzak”,
Scenki, odgrywanie ról,
Pantomima,
Trening asertywności,
Dyskusja pt „ Bądź grzeczną dziewczynką...”
Ankieta „Jak rozmawiać z innymi nie rezygnując z siebie”.
Spodziewane efekty:
Wychowanki rozwiną umiejętność wyrażania i szanowania własnych potrzeb,
Nauczą się mówić o tym co myślą i czują,
Będą umiały szanować siebie i innych,
Dziewczęta opanują sztukę odmawiania.
VI. Znaczenie wszechstronnego rozwoju kobiety.
Sposób realizacji:
Motywowanie do pracy nad sobą, poszerzania wiedzy, rozwijania zdolności i zainteresowań:
Cykl zajęć poświęconych samokształceniu,
Koła zainteresowań,
Warsztaty,
Praca indywidualna i w grupach,
Konkursy na własne projekty,
Zachęcanie do aktywności w organizacjach pozaszkolnych,
Wycieczki edukacyjne,
Pogadanki, wykłady, prelekcje.
Spodziewane efekty:
Dziewczęta będą dbały o swój rozwój intelektualny oraz własną autonomię,
Nauczą się pozytywnych zachowań oraz właściwego postrzegania świata,
Otworzą się na nowe doświadczenia,
Będą dążyć do samodoskonalenia,
Rozwiną swoje zdolności i zainteresowania.