Wykorzystanie technik C. Freineta w pracy wychowawczo - dydaktycznej przedszkola

Z pośród nowoczesnych technik wychowania i nauczania opracowanych przez Celestyna Freineta można wybrać wiele i wykorzystać do pracy z dziećmi przedszkolnymi. Należą do nich:
1.ekspresja artystyczna - swobodna twórczość dzieci: słowna, plastyczna, muzyczna, ruchowa, w tym także w dziedzinie majsterkowania;
2. gazetka szkolna - tematycznie zbierane materiały służące między innymi do wystroju pomieszczeń, przekazu aktualnych i ważnych informacji, a także wymianie korespondencji między przedszkolakami;
3. korespondencja - w formie listów, gazetek oraz nagrań na taśmie magnetofonowej;
4. teczki zagadnieniowe, albumy tematyczne;
5. samorodne inscenizacje;
6. wycieczki, wywiady;
7. planowanie pracy wspólnie z dziećmi na okres tygodnia, podsumowanie wykonania
zaplanowanych czynności.
Proponowane techniki mają charakter otwarty, dlatego traktować je należy jedynie jako impuls do poszukiwania innych, lepszych rozwiązań.
Uwzględniając w pracy z dziećmi idee pedagogiki Freineta niezbędne będzie stosowanie następujących zasad:
1. swobody - polega ona na doborze tematu zajęcia lub zabawy zgodnie z potrzebami i chęciami dziecka;
2. motywacji - dziecko musi wiedzieć, po co wykonuje dana czynność, komu to będzie potrzebne;
3. dyskretnej pomocy nauczyciela -pamiętać należy, że są dzieci, które nie mają
pomysłów i powoli nabierają wiary we własne siły; nauczyciel w takich sytuacjach
pełni rolę doradcy, inspiratora;
4. pozytywnej oceny -każde dziecko w wykonywaną pracę wkłada wysiłek, na jaki je stać. Słowo pochwały i zachęty mobilizują do dalszej pracyi bardziej intensywnego wysiłku. Warto pamiętać i o tym, że dzieciom zdolniejszym można dawać zadania trudniejsze do wykonania. Ocena pracy dzieci powinna uwzględniać całą gamę przymiotników związanych z pochwałą, mianowicie: praca ciekawa, kolorowa, pomysłowa, estetyczna, barwna, interesująca, wesoła, zagadkowa.


PODSUMOWANIE
Jeśli uznajemy, że dziecko jest istotą z natury aktywną, ciekawą świata i dążącą do jego zgłębiania, to jest oczywiste, że wychowanie staje się uczestniczeniem w rozwoju, stąd jego naczelnym zadaniem jest podtrzymywanie naturalnego toku, organizowanie odpowiednich ku temu warunków, włączanie się w spontanicznie podejmowane przez dziecko działania, odpowiadanie na nie i powodowanie własnym działaniem zmian w formach aktywności dziecka. Mając na uwadze dobro dziecka, a także pełny rozwój jego osobowości, nauczyciel powinien stwarzać sytuacje sprzyjające wyzwalaniu aktywności własnej dziecka, przejawiające się w sferze ruchowej, słownej, muzycznej i plastycznej.
Niezwykle znaczącą pomoc stanowią opracowane przez C. Freineta techniki, które opisałam w niniejszej pracy. Zaobserwowałam też, że są one coraz częściej stosowane w przedszkolach i szkołach i cieszą się ogólnym zainteresowaniem, zarówno wśród nauczycieli jak i , a może nawet przede wszystkim, wśród dzieci.
Dowodem na to są liczne organizowane przez instytucje społeczno wychowawcze kursy i seminaria dotyczące koncepcji pedagogicznej Freineta.
Istnieją również tzw. ruchy Freinetowskie, które dają młodym nauczycielowi szansę spojrzenia niejako z zewnątrz na siebie i swoją pracę.



PRZYKŁADOWY KONSPEKT
w grupie dzieci pięcio-, sześcioletnich
z zastosowaniem technik C. Freineta.

Temat: CZTERY PORY ROKU

Cele:
* przypomnienie i uporządkowanie wiadomości o poszczególnych
porach roku- próby uogólniania i wiązania zjawisk przyrodniczych,
występujących w danej porze roku
* kojarzenie symboli z cechami poszczególnych pór roku
* prezentacja różnorodnego materiału, rozwijanie inwencji
twórczej oraz aktywności plastycznej.

TOK ZAJĘCIA

Nauczyciel recytuje wiersz E.Szelburg-Zarembiny pt." Bracia miesiące", po czym pyta:
- Czy domyślacie się o czym będziemy rozmawiać?
[o roku, o kalendarzu, o miesiącach]
- Czy potraficie wymienić, jakie miesiące występowały w wierszu?
- Jakim miesiącem rozpoczyna się, a jakim kończy rok?
Nauczyciel(N):Spróbujmy wymienić kolejno wszystkie miesiące od stycznia do grudnia.
Dzieci(D): wymieniają kolejne nazwy miesięcy (mogą je przeliczać na palcach).
N.: Rok możemy podzielić na 12 miesięcy. A czy można w inny sposób podzielić rok?
D.: Można podzielić na pory roku - wiosnę, lato, jesień, zimę.
N.: Podzielił tablicę na cztery części. W górnym rogu każdej części znajduje się zasłonięte drzewo. Drzewa te swymi kolorami będą symbolizować określone pory roku.
N.: Jak myślicie, dlaczego nasza tablica podzielona jest w ten sposób.
D.: Bo rok ma cztery pory.
Wybrane dzieci odsłaniają na tablicy zasłoniete drzewa i potwierdzają wcześniejszą odpowiedź.
N.: Nagrodę za prawidłowe odgadnięcię i nazwanie poszczególnych pór roku proponuję wam zabawę przy piosence.
D.: Śpiewają i ruchem ilustrują treść piosenki.
N.: Pyta:
- Czy wy lubicie słońce? Dlaczego?
- Czy słońce może robić dzieciom niespodzianki? Jakie?
- Jak myślicie, czy mogło nam ono zostawić jakąś niespodziankę w sali?
D.: [Oczekiwane są różne odpowiedzi, zgodnie z ich wyobrażeniami i odczuciami.]
N.: Sprawdźmy i zobaczmy, kto miał rację.
D.: Rozchodzą się po sali, szukając niespodzianki. Znajdują trzy duże koperty.
Z pierwszej - wybrane dziecko wyjmuje cztery palety. Każda paleta swoimi barwami przypomina inna porę roku.
N.: Przypaczcie się tym paletom
- Z czym kojarzą się Wam ich barwy?
- Którą z nich możemy wybrać do oznaczenia wiosny? (lata, jesieni, zimy).
D.: Przyporządkowują każdą paletę odpowiedniej porze roku.
Z drugiej koperty - chętne dziecko wyjmuje cztery kartoniki przedstawiające w sposób symboliczny charakterystyczne cechy pogody w poszczególnych porach roku.

D.: Odgadują znaczenie tych symboli i przyporządkowują danej porze roku.
N.: Spróbujcie odpowiedzieć na pytania - Jaka była pora roku, kiedy przyszliście po wakacjach do przedszkola?
D.:[jesień]
N.: Jaka będzie pora roku, gdy wyjedziecie na wakacje?
D.:[lato]
N.: Jaka porę roku mamy obecnie?
D.:[zima]
N.: Czy chcielibyścue mnie o coś zapytać lub powiedzieć w związku z omawianymi dziś porami roku?
D.:[oczekiwane są pytania i odpowiedzi]
N.: Zaprasza dzieci do wspólnego pląsu przy piosence pt. "Bałwankowa rodzina".
Nastepnie proponuje dzieciom, aby podeszły do stolików, na których zgromadzony jest różnorodny materiał (masa solna, masa papierowa, kolorowy papier, szmatki, bibuła, słoma, wata, nici; gotowe elementy - kwiatki, liście, ptaki; kartki z bloku rysunkowego).
N.: Czy chcielibyście z przygotowanego tu materiału wykonać obrazek ilustrujacy dowolną, wybraną przez was porę roku?
D.: Przyglądają się materiałom i określaja co do czego można wykorzystać, projektują, planują i przystępują do pracy.
Po jej zakończeniu rozmawiają z nauczycielką o swoich obrazkach, wykorzystanych pomocach, napotkanych trudnościach. Wspólnie oceniaja jej pod względem pomysłowości, kolorytu, estetyki, poczym organizują wystawkę w kąciku dla rodziców.


BIBLIOGRAFIA


1.Halina Sementowicz: Nowoczesna szkoła Francuska technik Freineta.
NK Warszawa 1966.
2. Anna Brzezińska: Rozwijanie twórczej aktywności dziecka w przedszkolu.
INK Poznań1986.
3.Zięcina M. : O swobodnej ekspresji w Szkole Technik Freineta.
Ruch Pedagogiczny 1962.
4.Zofia Olek-Redlarska : Nowoczesna Szkoła Technik Freineta-Międzynarodowe Spotkanie Nauczycieli. „Życie Szkoły” 1988, nr 2.
5.Kruk J.: Pedagogika Celestyna Freineta- Dzieło i inspiracje.
„Życie Szkoły” 1989,nr2
6. Szczepaniak A.: Fiszki autokorektywne w kształtowaniu umiejętności ortograficznych. „Życie Szkoły” 1989, nr 4.