PROGRAM EDUKACJI ZDROWOTNEJ
NA
LEKCJIACH WYCHOWANIA FIZYCZNEGO
W
PUBLICZNYM GIMNAZJUM W ..............
„ Ruch jest w stanie zastąpić prawie każde lekarstwo, ale wszystkie lekarstwa razem wzięte nie zastąpią ruchu”.
Opracował:
Dariusz Sułek
.............. 2012
Edukacja zdrowotna to proces kształtowania u uczniów nawyku (podstawy) dbałości o zdrowie własne i innych ludzi oraz umiejętności tworzenia zdrowego środowiska. W opinii europejskich ekspertów daje ona uczniom możliwość nabycia kompetencji (umiejętności, wiedzy i postaw), które są niezbędne do odpowiedzialnego uczestnictwa w życiu społecznym, ponieważ:
• pomaga odkrywać, jakie wybory służą rozwojowi i lepszej jakości życia,
• pomaga zrozumieć siebie i innych,
• pomaga budować obraz świata, który jest najbliższy codziennym doświadczeniom, uczy odpowiedzialności, jest pierwszym stopniem profilaktyki różnych zagrożeń i zachowań problemowych.
Edukacja zdrowotna jest procesem, który trwa przez całe życie i dotyczy wszystkich ludzi.
Edukacja zdrowotna jest nieodłącznym elementem promocji zdrowia. Edukacja zdrowotna pozwala odkryć jakie wybory służą zdrowiu, natomiast promocja zdrowia zapewnia warunki, aby możliwe było dokonywanie „zdrowych” wyborów.
Zarówno w edukacji zdrowotnej, jak i promocji zdrowia najistotniejszy jest aktywny, podmiotowy udział wszystkich grup społeczności szkolnej, w tym także uczniów
1. CELE EDUKACYJNE PROGRAMU.
• Kształtowanie nowego sposobu myślenia o zdrowiu tak, by stworzyć najlepsze warunki do uzyskania pełni zdrowia fizycznego, psychicznego i społecznego.
• Ukazanie uczniowi zdrowia jako wartości najwyższej, jaką dysponuje.
• Uświadomienie odpowiedzialności za zdrowie własne i innych.
• Zapoznanie ucznia ze sposobami zachowania, umacniania a także poprawy zdrowia.
• Przekazanie i utrwalenie wiedzy na temat zasad zdrowego stylu życia.
• Rozwijanie zdolności samokontroli, pielęgnacji zdrowia oraz do wspierania innych ludzi w tych zachowaniach.
• Wyrabianie nawyków i przyzwyczajeń związanych z ochroną i doskonaleniem zdrowia fizycznego i psychicznego.
• Zapoznanie z różnymi rodzajami zagrożeń zdrowia człowieka i sposobami ich eliminowania lub minimalizowania.
• Wzbogacanie i pogłębianie wiedzy o własnym organizmie, o prawach rządzących zdrowiem.
2. OSIĄGNIĘCIA UCZNIÓW PO ZREALIZOWANIU PROGRAMU EDUKACJI ZDROWOTNEJ.
Uczeń:
• Wie, jaki wpływ na nasz organizm ma ruch.
• Wie, ile czasu potrzeba, by stać się sprawnym.
• Potrafi sprawić, aby ćwiczenia stały się nawykiem.
• Zna różnego rodzaju gimnastykę/ klasyczna, artystyczna, taneczna, aerobik /
• Zna różne formy treningu: jogging, spacer, pływanie, jazda na rowerze, taniec
• Wie, jakie najczęściej występują kontuzje i potrafi udzielić pierwszej pomocy.
• Wie, co to jest stres i zna kilka technik relaksacji.
• Wie, jakie produkty spożywcze mają wartości odżywcze.
• Rozumie, dlaczego dieta powinna być urozmaicona, a posiłki regularne.
• Wie, jakie owoce i warzywa są źródłem, jakich witamin.
• Zna zasady higienicznego postępowania w odniesieniu do własnego ciała i środowiska.
• Wie jak bezpiecznie zachować się na spacerze, wycieczce, w czasie zajęć ruchowych.
• Wie jak uniknąć wad postawy ciała.
• Umie zaplanować swój dzień.
• Rozumie, na czym polega dobre komunikowanie się i współpraca z innymi.
• Posiada podstawowe informacje o szkodliwości alkoholu i nikotyny.
• Posiada podstawową wiedzę na temat narkotyków oraz HIV i AIDS.
• Zna podstawowe zasady przechowywania i zażywania leków i innych substancji.
• Zna pojęcia anoreksji i bulimii oraz ich skutki.
• Wie, że należy rozsądnie korzystać z urządzeń masowego przekazu i komputera.
3. PROCEDURA OSIĄGANIA CELÓW.
Wśród wielu metod, jakie będą się pojawiać w toku realizacji treści prozdrowotnych dominować będą metody aktywizujące uczniów, pobudzające do działania i tworzenia.
W realizacji edukacji zdrowotnej we wszystkich sferach aktywności ucznia pomogą nam różnorodne formy pracy:
- Zajęcia pozaszkolne przygotowujące do udziału w zawodach sportowych.
- Starty w zawodach.
- Spotkania z higienistką szkolną lub pielęgniarką.
- Akcje promujące zdrowie.
- Projekcje filmów ilustrujących dojrzewanie dziewcząt i chłopców, anoreksja i bulimia oraz zasady zdrowego odżywiania się.
- Zajęcia ruchowe.
- Wychowanie przez sport tj. wycieczki piesze, turnieje sportowo- rekreacyjne.
4. GŁÓWNE OBSZARY TEMATYCZNE EDUKACJI ZDROWOTNEJ.
• Higiena osobista i otoczenia
• Bezpieczeństwo w życiu codziennym, zapobieganie urazom, pierwsza pomoc
• Zdrowe odżywianie i aktywność fizyczna
• Praca i wypoczynek
• Zdrowie psychospołeczne
• Edukacja seksualna
• Zapobieganie używaniu substancji psychoaktywnych
• Przeciwdziałanie agresji i przemocy wśród uczniów
5. TEMATYKA ZAJĘĆ EDUKACJI ZDROWOTNEJ REALIZOWANYCH NA LEKCJACH WYCHOWANIA FIZYCZNEGO W GIMNAZJUM W ZĘBOWICACH.
1. Bezpieczna droga do szkoły.
2. Bezpieczeństwo w czasie lekcji, wyjazdów szkolnych, wycieczek pieszych i rowerowych oraz wyjazdów na zawody sportowe.
3. Wakacyjne przestrogi.
4. Jak zachować się w razie pożaru?
5. Pierwsza pomoc.
6. Codzienna higiena osobista.
7. Unikamy hałasu.
8. Z ekologią na ty-, czyli jak dbać o własne środowisko?
9. Zasady zdrowego odżywiania.
10. Kalorie i wartość odżywcza produktów.
11. Piramida żywienia.
12. Wartości odżywcze warzyw i owoców.
13. Higiena i estetyka przyrządzania i spożywania posiłków.
14. Współczesne choroby a zdrowa żywność.
15. Anoreksja i bulimia.
16. Codzienna gimnastyka w życiu człowieka.
17. Rola ruchu i wypoczynku.
18. Organizacja pracy i czasu wolnego.
19. Prawidłowa postawa ciała.
20. Więzi i relacje między członkami rodziny.
21. Dojrzewanie dziewcząt i chłopców.
22. Podstawowe zasady i reguły obowiązujące w relacjach międzyludzkich
23. Emocje, ich rozpoznawanie i wyrażanie.
24. Relaks dobrym sposobem na stres.
25. Problemy i potrzeby kolegów niepełnosprawnych, osób chorych i starszych.
26. Współpraca z innymi w pracy i zabawie.
27. Papierosy i ich wpływ na stan zdrowia.
28. Alkoholizm wśród młodocianych.
29. Substancje szkodliwe dla organizmu.
30. Racjonalne korzystanie ze środków masowego przekazu i komputera.
6. EWALUACJA PROGRAMU
Podczas realizacji zadań programu należy sprawdzać efekty ich oddziaływań.
W tym celu powinno się stosować:
- rozmowę wstępną z uczniami mającą na celu sprawdzenie ich wiadomości na temat zachowań zdrowotnych,
- stałą obserwację osiągnięć dzieci przez okres realizacji progra¬mu,
- ankietę dla uczniów i rodziców dotyczącą ich opinii w jakim stopniu realizacja zadań z zakresu edukacji zdrowotnej wpłynęła na kształtowanie postaw prozdrowotnych,
- test sprawdzający wiadomości uczniów z zakresu dbania o zdrowie.
7. WARUNKI POPRAWNEJ REALIZACJI PROGRAMU.
Program przeznaczony jest do klas I- III w gimnazjum. Na realizację treści przewiduje się jedną lub dwie godziny tygodniowo zajęć wychowania fizycznego. Zajęcia będą prowadzone z puli zajęć fakultatywnych w II klasie gimnazjum, w I lub II semestrze. Ważne, aby tematyka i realizacja zajęć była w korelacji z innymi przedmiotami, a także występowała współpraca z nauczycielami/ wychowawcą, higienistką, pedagogiem/.