Autorski projekt działań edukacyjnych "Poznaję moje miasto" w oparciu o scenariusze kreatorskie.
Scenariusz 1 projektu edukacyjnego pt. "Poznaję moje miasto"
Temat: Najdawniejsze Kłodzko
Cel ogólny: poznanie strony internetowej "Dawne Kłodzko"
Cele szczegółowe:
Uczeń:
posługuje się technologią informacyjną
umiejętnie wyszukuje informacji
zna dawne nazwy Kłodzka
zna zabytki miasta
współpracuje w grupie
Metody:
słowno - oglądowe, praktycznego działania
Formy pracy:
zbiorowa , grupowa, indywidualna
Środki i materiały dydaktyczne: sala komputerowa, karta pracy
Etap zajęć
Przebieg zajęć
Umiejętności kluczowe
Uwagi
I Zaangażowanie
Nauczyciel objaśnia dzieciom cel wspólnych spotkań "o Kłodzku". Podaje ogólny zarys historyczny dotyczący dziejów miasta. Nauczyciel dokonuje podziału klasy na grupy 4-5 osobowe - losowanie przez uczniów kolorowych losów
- uswiadomienie celów
- komunikowanie się, słuchanie
II Badanie
Nauczyciel wręcza każdej grupie kartkę z zadaniami do wykonania. Uczniowie dokonują podziału funkcji – kto za co jest odpowiedzialny. Nauczyciel kieruje pracą grup.
- organizowanie się
- dokonanie podziału w grupie (lider, sprawozdawca)
- planowanie
i organizowanie pracy w grupie
- komunikowanie się
III Przekształcanie
Uczniowie przystępują do wykonania zadań. Dokonują obserwacji, odnajdują potrzebne informacje. Wyniki pracy zapisują na kartkach.
- umiejętność rozwiązywania problemów
- umiejętność robienia notatek
- podejmowanie rożnych ról w zespole
IV Prezentacja
Przedstawiciele zespołów prezentują zgromadzone wiadomości i zapoznają z nimi kolegów.
- podejmowanie odpowiedzialności za pracę w grupie
- komunikowanie się
- posługiwanie się technologią informacyjną
V Refleksja
Rozmowa uczniów i nauczyciela na temat "Czego i jak się nauczyli?"
uczniowie dokonują samooceny, podkreślają atrakcyjność takiej formy pracy, wyciągają wnioski. Nauczyciel ocenia pracę poszczególnych grup.
- ocena pracy grupy
- ocena własnego uczenia się
Zadania do wykonania dla grup:
1. Wymień zabytki Kłodzka
2. Podaj 5 przykładów dawnych nazw miasta Kłodzka
3. Wyszukaj najstarszego zdjęcia Kłodzka (opisz co widzisz)
4. Wybierz znaną Ci ulicę i sprawdź jak wyglądała dawniej. Jakie widzisz różnice?
Scenariusz 2
Temat: Kłodzko było grodem
Cel ogólny: przybliżenie historii Kłodzka
Cele szczegółowe:
Uczeń:
wie czym był gród
czyta ze zrozumieniem
posługuje się planem miasta
wie, czym jest legenda mapy
zna obszar dawnego grodu
zna nazwy zabytkowych bram do miasta
współpracuje w grupie
Metody:
słowno - oglądowe, praktycznego działania
Formy pracy:
zbiorowa , grupowa, indywidualna
Środki i materiały dydaktyczne: mapa Ziemi Kłodzkiej, Plany miasta, tekst z opisem murów obronnych, grafiki przedstawiające dawny gród oraz zdjęcia bram: Brama Czeska, Brama Zielona, Brama Mostowa Dolna i Górna, Brama Wodna, Brama Ząbkowicka
Etap zajęć
Przebieg zajęć
Umiejętności kluczowe
Uwagi
I Zaangażowanie
Nauczyciel ustala z dziećmi czym był gród (burza mózgów). Objaśnia róznicę między nazwą Ziemia Kłodzka i Kotlina Kłodzka.
- uświadomienie celu
zajęć
- komunikowanie się, słuchanie
II Badanie
Podział na 3-4 osobowe grupy ekspertów (badaczy). Nauczyciel wręcza każdej grupie Plan miasta, tekst z opisem murów obronnych, grafiki z dawnym grodem kłodzko, zdjęcia bram wjazdowych do grodu. Uczniowie dokonują podziału funkcji – kto za co jest odpowiedzialny. Nauczyciel kieruje pracą grup.
- organizowanie się
- dokonanie podziału w grupie (lider, sprawozdawca)
- planowanie
i organizowanie pracy w grupie
- komunikowanie się
- słuchanie instrukcji nauczyciela, czytanie ze zrozumieniem,
- planowanie pracy
III Przekształcanie
Uczniowie przystępują do wykonania zadań. Dokonują obserwacji, odnajdują potrzebne informacje. Korzystając z tekstu odnajdują na planie miasta fragmenty murów obronnych i lokalizują miejsca dawnych bram. Korzystając z legendy odnajdują fragmenty zabytkowych murów obronnych i dokonują rekonstrukcji murów, zaznaczając je czerwoną pętlą na planie miasta.
- umiejętność rozwiązywania problemów
- umiejętność robienia notatek, wyszukiwania informacji
- podejmowanie rożnych ról w zespole
- współpraca w grupie
IV Prezentacja
Przedstawiciele zespołów prezentują wykonane zadanie, dzielą się zgomadzonymi wiadomościami.
- podejmowanie odpowiedzialności za pracę w grupie
- komunikowanie się
- posługiwanie się planem miasta
V Refleksja
Uczniowie dokonują samooceny, wypowiadają się na temat takiej formy pracy, wyciągają wnioski. Nauczyciel ocenia pracę poszczególnych grup.
- ocena pracy grupy
- ocena własnego uczenia się
A. Instrukcje nauczyciela w trakcie wykonywania zadań:
1. Zaznacz w podanym tekście nazwy bram do dawnego grodu.
2. Znajdż na planie miasta nazwy ulic wymienione w tekście.
3. Spróbuj wskazać miejsce, w którym była (jest) dawna brama, zaznacz krzyżykiem na planie miasta.
4. Znajdż na planie miasta pozostałości murów obronnych (korzystając z legendy)
5. Wiesz już gdzie były bramy i widzisz gdzie znajdują się pozostałości murów obronnych, spróbuj odtworzyć mur zakreślając petle na planie miasta.
B. Tekst żródłowy opisujący mury obronne:
Mury obronne
"Kamienne mury obronne wokół miasta wzniesiono pod koniec XIII wieku. Rozbudowano je w latach 1426 i 1469, już przy użyciu cegły - stanowiły one wówczas całość z obwarowaniami zamku na Górze Fortecznej.
Pierwotnie rozpoczynały się powyżej wylotu ulicy Armii Krajowej (tam znajdują się jeszcze istniejące fragmenty obwarowań), biegnąc ku Bramie Czeskiej, a następnie w dół po wschodniej stronie ulicy Traugutta ku ulicy Zawiszy Czarnego. W częsci murów, u wylotu ulicy Wojska Polskiego znajdowała się Brama Zielona. Mury biegły następnie wzdłuż Młynówki ku Bramie Mostowej Górnej, zlokalizowanej u wylotu ulicy Wita Stwosza, a następnie ku ulicy Wodnej, gdzie umieszczona była Brama Wodna. Od tego miejsca mury wiodły równolegle wzdłuż ulicy Łukasińskiego ku Bramie Ząbkowickiej, gdzie załamywały się dochodząc do zbocza Góry Fortecznej.
Mury obronne zachowały się jedynie w części - najlepiej zachowane fragmenty znajdują się u wylotu ulicy Traugutta, wzdłuż ulicy Nad Kanałem oraz poniżej ulicy Łukasińskiego."
(Tomasz Żabski, http://www.dawneklodzko.pl/index.php?kat=o_klodzku&side=mury_obronne , 13.01.2015, godz. 9.00)
C. Załączniki: grafiki i zdjęcia:
1. Kłodzkiego grodu ( nr 1)
2. Bramy Czeskiej ( nr 2)
3. Bramy Zielonej ( nr 3)
4. Bramy Mostowej Dolnej (nr 4)
5. Bramy Mostowej Górnej (nr 5)
6. Bramy Wodnej (nr 6)
7. Bramy Ząbkowickiej (nr 7)
Scenariusz 3
Temat: Dlaczego kłodzko?
Cel ogólny: poznanie pochodzenia nazwy miasta Kłodzko
Cele szczegółowe:
Uczeń:
zna legendy dotyczące nazwy miasta
wzbogaca słownictwo
działa twórczo
interpretuje ruchem i słowem poznaną treść
współpracuje w grupie
Metody:
słowna, eksponująca
Formy pracy:
zbiorowa , grupowa, indywidualna
Środki i materiały dydaktyczne: "Legendy i opowieści Ziemi Kłodzkiej" R. L. Majewscy,
Etap zajęć
Przebieg zajęć
Umiejętności kluczowe
Uwagi
I Zaangażowanie
Nauczyciel nawiązuje do poprzednich zajęć. Rozmowa z dziećmi na temat przydatności zdobytej wiedzy.
- uświadomienie celu
zajęć
- komunikowanie się, słuchanie
II Badanie
Zapoznanie uczniów z treścią legend – nauczyciel odczytuje tekst pt "Skąd wzięło swoją nazwę Kłodzko?" (s.31).
Objaśnia niezrozumiałe nazwy, wyrażenia.
Dokonuje podziału na 5 osobowe zespoły.
- organizowanie się
- komunikowanie się
- uważne słuchanie
- planowanie pracy (inscenizacji)
III Przekształcanie
Uczniowie przystępują do wykonania zadania: grupy wybierają dowolną wersję legendy, opracowują scenariusz inscenizacji, wcielają się w rolę, modyfikują treść.
- planowanie pracy
- kontrolowanie czasu
- ustalenie ról
- komunikowanie się
- współpraca w grupie
- interpretowanie legend
IV Prezentacja
Zespoły prezentują przygotowane inscenizacje, dzielą się zapamiętanymi faktami.
- podejmowanie odpowiedzialności za pracę w grupie
- komunikowanie się
V Refleksja
Uczniowie dokonują samooceny, wyciągają wnioski. Nauczyciel ocenia pracę grup.
- ocena pracy grupy
- ocena własnego uczenia się
Fragment opisujący legendy dotyczące pochodzenia nazwy Kłodzka:
"Skąd wzięło swoją nazwę najpiękniejsze i najstarsze, bo o przeszło tysiącletniej historii, główne miasto Ziemi Kłodzkie, tego nikt naprawdę nie wie. Istnieje na ten temat wiele legend, a jedna z nich zaczyna się tak:
Na południowym stoku Fortecznej Góry, w miejscu, gdzie dzisiaj znajduje się kłodzki rynek, rósł prastary, ogromny dąb.Potężniejszego drzewa próżno było szuka w bliższej i dalszej okolicy. Pień miało tak gruby, że sześciu chłopa trzeba było, aby go obją, a korona dawała cień ogromnej połaci ziemi. Między rozłożystymi konarami i gałęziami, częsciowo już uschłymi ze starości i połamanymi przez wiatry, gnieździły się zawsze ogromne roje ptactwa. Nic w tym dziwnego, że drzewo było uważane za "święte" - swoim wyglądem budziło wielki respekt u ludzi. Pod "świętym" drzewem odprawiano pogańskie obrzędy, rozstrzygano spory, a w księżycowe noce spotykali się tutaj często zakochani.
Natomiast na niezbyt odległy od drzewa plac targowy, jaki pozostał po założonym jeszcze prawdopodobnie przez Rzymian obozie warownym - Luca, przychodzili ludzie z bliskich, dlaszych, a nawet odległych stron, aby wymienia i sprzedawa towary. Spotykali się więc w pobliżu "świętego" drzewa, na targowisku z osady położonej na prawym brzegu Nysy, w miejscy, gdzie dzisiaj znajduje się dzielnica Kłodzka zwana Jurandowem i z Książka - wsi, która leży obecnie w granicach Kłodzka, okolic Gorzuchowa, Święcka i wielu innych osad, położonych wzdłuż Nysy Kłodzkiej i jej dopływów - Bystrzycy Dusznickiej, Ścinawki czy Białej Lądeckiej.
Mijały lata, a "święty" dąb trwał niewzruszony na swoim miejscu, chociaż coraz więcej suchych konarów wyłamywały mu wichry. I trwałby tak pewnie do końca świata, gdyby nie nawałnica o wyjątkowej, potężnej sile, która i jego - mocarza, wreszcie powaliła.
Ludzie chodzili nadal do "świętego" drzewa i spotykali się przy nim. A ono chociaż martwe, miało w sobie jakąś dziwną moc, schorowanym przywracało zdrowie, godziło zwaśnionych i rozjaśniało umysł, co pozwalało podejmowa rozsądne decyzje.
Z czasem z ogromnego dębu pozostała tylko ogromna kłoda (kloc), której żadna siekiera ani piła ugryź nie mogła, a na Fortecznej Górze powstał gród obronny, który wziął swoją nazwę od tej właśnie kłody.
Inna wersja legendy związanej z motywem kłody ignoruje "święte" drzewo, sugerując, że założycielką Kłodzka była córka Kraka, zwana Zlatowlasą lub Walaszką, która - chcąc wyznaczyć teren przyszłego grodu -rzucała wraz ze swym narzeczonym kłody z Fortecznej Góry. W miejscu, gdzie się one zatrzymywały zbudowano gród, a na pamiątkę zrzuconych kłód nazwano go Kłodzko.
Według Aeluriusa – kłodzkiego siedemnastowiecznego dziejopisa nazwa miasta wywodzi się od słowa "klotz" – co w tłumaczeniu na polski oznacza rownież kłodę – pniak – kloc.
Przytacza on taką legendę.
Zanim jeszcze Kłodzko stało się osadą handlową okoliczne tereny porastały olbrzymie puszcze. Osiedlający się tu ludzie zaczęli wycinać lasy, aby zakładać osady i pola uprawne. W miejscu gdzie dzisiaj znajduje sie kłodzki rynek, a gdzie niegdyś usytuowano plac targowy po wykarczowanym lesie pozostał tylko pień drzewa – kloc.
W pojęciu ludzi kojarzył się on z targowiskiem i dlatego udający się na targ mawiali, że "idą do klotz lub wracają z klotz" (kloc) itp.
Z czasem coraz bardziej rozwijający się gród otrzymał nazwę Klotz. Pózniej nazwa ta uległa metamorfozie i Klotz został przekształcony w Glatz (niemiecka nazwa Kłodzka)". ( "Legendy i opowieści Ziemi Kłodzkiej" R. L. Majewscy, s. 31-33)
Scenariusz nr 4
Temat: Podróż w czasie – gra miejska
Cel ogólny: zwiedzanie murów obronnych
Cele szczegółowe:
Uczeń:
stosuje się do instrukcji
orientuje się w terenie
zna obszar dawnego grodu i murów obronnych
pamięta nazwy i usytuowanie zabytkowych bram
wspólpracuje w gupie
Metody:
praktycznego działania, słowna
Formy pracy:
zbiorowa , grupowa, indywidualna
Środki i materiały dydaktyczne: kolorowe paski papieru (do wylosowania członków 2 drużyn: czerwoni, zieloni)spisane instrukcje i zadania do wykonania, plany miasta, zdjęcia dawnych bram.
Etap zajęć
Przebieg zajęć
Umiejętności kluczowe
Uwagi
I Zaangażowanie
Nauczyciel nawiązuje do poprzednich zajęć dotyczących grodu. Podaje cel zajęć.
- uświadomienie celu zajęć
- słuchanie
- komunikowanie się
II Badanie
Uczniowie rozwiązują miniteścik "Co wiem o Kłodzku?".
Przypomnienie zasad bezpieczeństwa związanych z pieszą wycieczką i poruszaniem się
w ruchu ulicznym.
Podział klasy na 2 zespołów oznaczonych kolorami (losowanie kolorowych pasków papieru).
- przypomnienie , utrwalenie wiadomości
- organizowanie się
- komunikowanie
III Przekształcanie
Wręczenie drużynom wstępnej instrukcji gry miejskiej "Podróż w czasie".
Omówienie zasad gry. Wyjście do miasta.
Odszukiwanie dalszych instrukcji w miejscach oznaczonych kopertą.
- umiejętność rozwiązywania problemów
- podejmowanie współpracy z innymi grupami
- podejmowanie różnych ról w zespole
- orientowanie się w terenie
IV Prezentacja
Wypowiedzi przedstawicieli grup na temat otzrymanych instrukcji i zadań podczas zwiedzania starej części miasta.
- korzystanie ze zdobytej wiedzy w nowych sytuacjach
- ocena własnej pracy
V Refleksja
Rozmowa uczniów i nauczyciela na temat tego "Czego i jak się nauczyli?"
Uczniowie oceniają atrakcyjność takiej formy pracy.
- ocena pracy grupy
- ocena włąsnego uczenia się
Załączniki:
1. Zdjęcia zabytkowych bram miasta (wymienione w scenariuszu nr 2)
2. Plany miasta (zał. 8)
3. Zadania do wykonania dla drużyn (zał. 9)
4. Miniteścik "Co wiem o Kłodzku?" (zał. 10)
1. Jak dawniej nazywało się Kłodzko?........................................
2. Czy Kłodzko zawsze należało do Polski?........................................
3. Która część miasta jest najstarsza?........................................
4. Podaj przykłady kłodzkich zabytków:........................................
5. Co najchętniej pokazał(a)byś turyście w Kłodzku?........................................
Opis gry miejskiej "Podroż w czasie".
Gra miejska "Podróż w czasie" to zmodyfikowana powszechnie znana wśrod harcerzy gra w "Podchody".
W grze biorą udział dwa zespoły: "Czerwonych" i "Zielonych". Gra przebiega etapami, w których uczestnicy, zmierzając do celu, muszą odnaleźć kolejne zadanie. Uczestnicy otrzymują pisemne instrukcje zawierające wskazówki do dalszych poszukiwań. Każde miejsce skrywające zadanie oznaczone jest symbolem "X". Celem wyprawy jest tajemnicze odkrycie – jedna z kłodzkich bram do dawnego grodu.
W oznaczonych miejscach znajdują się koperty z dalszymi poleceniami, jednakże koperty oznaczone są czerwoną lub zieloną kropką, co oznacza, że dana koperta przeznaczona jest dla drużyny Czerwonych lub Zielonych. Gra nie przewiduje zwycięzcy, ma na celu stworzenie możliwości do współpracy i sprawdzenie tzw. orientacji w terenie.
Opisy zawarte w instrukcjach, zawierają nazwy ulic oraz zabytkowych miejsc, co pozwoli uczestnikom na lepsze poznanie okolicy i utrwalenie istotnych informacji. Dodatkowo w kopertach mogą się znajdować zdjęcia lub plan miasta (dla urozmaicenia zadania).
Instrukcja dla obydwu drużyn:
1. "Droga drużyno tropicieli! Zapraszam Was na wyprawę w miejsca, w których odkyryjecie coś niezwykłego. Po drodze do celu, będziecie mieli zadania do wykonania, szukajcie zadań w miejscach oznaczonych "X".
Po wyjściu z budynku szkoły kierujcie sie na lewo do Parku Strażackiego. Tam, w okolicach pijalni szukajcie "X".
2. (Czerwoni) Witajcie! Jesteście gotowi by iśc dalej? Udajcie się w kierunku Gimnazjum Publicznego im. Wł. St. Reymonta. Przy ogrodzeniu szkoły będą ukryte dalsze instrukcje.
3. (Czerwoni) Zdjęcie Bramy Czeskiej. Ciepło! Znajdź mnie!
(Zieloni) Plan miasta, na którym uczniowie już pracowali (scenariusz nr 2). Zadanie: Poszukaj miejsca, w którym stała Brama Czeska.
4. Nauczyciel wręcza uczniom tekst opisujący bieg murów obronnych. Zgodnie z opisem kierują się wzdłuż ulicy Traugutta. Po drodze szukamy X.
5. Na wysokości postoju taxówek jest X. Zadanie dla Czerwonych: Zapytaj osobę z kiosku o ulicę Zawiszy Czarnego. Zieloni: Zapytajcie pracownika warzywniaka, jak dojść do Kanału Młynówka.
6. Dochodzimy do ulicy Nad Kanałem. Przy fragmentach dawnego muru jest X. Zadanie dla obydwu drużyn: Zróbcie z tego miejsca zdjęcie mostu św. Jana. Jest tam też strzałka nadająca kierunek.
7. Idziemy za strzałkami. Jest X. Zadanie dla Zielonych, to zdjęcie Bramy Wodnej. Znajdź mnie!
8. Dalej za strzałkami ul. Wodną do góry. Przy ul. Wita Stwosza jest X. Czerwoni zdjęcie Bramy Mostowej Górnej. Znajdź mnie! Zieloni: zdjęcie Bramy Mostowej Dolnej. Znajdź mnie!
9. Z mostu wracamy w kierunku ratusza. Przy fontannie jest X. Czerwoni: zapytajcie przechodnia o ulicę Łukasińskiego.
10. Idziemy ulicą Łukasińskiego. Jest X w okolicach Bramy Ząbkowickiej. Zieloni: Zdjęcie Bramy Ząbkowickiej. Zrób mi zdjęcie:)
11. Powrót do szkoły.
Scenariusz nr 5
Temat: Kłodzki gród współcześnie
Cel ogólny: wykonanie makiety starej części miasta, rekonstrukcja grodu
Cele szczegółowe:
Uczeń:
doskonali umiejętność planowania
kształtuje zdolność orientacji przestrzennej
zna obszar dawnego grodu i murów obronnych
utrwala nazwy zabytkowych bram
wspólpracuje w gupie
działa twórczo
Metody:
słowna, oglądowa, praktycznego działania
Formy pracy:
zbiorowa , grupowa, indywidualna
Środki i materiały dydaktyczne: panoramy współczesnego Kłodzka (zdjęcia, grafiki), duża ilość kartonowych pudełek o rożnej wielkości, niebieska folia, taśma klejąca, taśma malarska, nożyczki, arkusze szarego papieru, duże kawałki tkanin, farby, flamastry (najlepiej markery).
Etap zajęć
Przebieg zajęć
Umiejętności kluczowe
Uwagi
I Zaangażowanie
Nauczyciel nawiązuje do gry miejskiej. Pyta "Czy dawne Kłodzko (obszar dawnego grodu) był duży czy mały?
Zorganizowanie przestrzeni do pracy.
- uświadomienie celu zajęć
- słuchanie
- komunikowanie się
II Badanie
Nauczyciel eksponuje grafiki
i zdjęcia z widokami w dawnym
i współczesnym Kłodzku. Tworzenie mapy pojęciowej do terminu "rekonstrukcja".
Podział zadań, ustalenie pracy w zespołach.
- przypomnienie, utrwalenie wiadomości
- organizowanie się
- odnalezienie roli w grupie
- komunikowanie się
III Przekształcanie
Uczniowie przechodzą do wykonania zadania – odbudowy dawnego grodu we współczesnym mieście.
- umiejętność planowania
- zdolność twórczego rozwiązywania problemów
- podejmowanie współpracy z innymi grupami
- podejmowanie różnych ról w zespole
IV Prezentacja
Omówienie przez przedstawicieli grup zadań, za które grupa byla odpowiedzialna
- ponoszenie odpowiedzialności za wspólną pracę
-korzystanie ze zdobytej wiedzy w nowych sytuacjach
- ocena własnej pracy
V Refleksja
Wypowiedzi uczniów na temat własnej pracy. Nauczyciel ocenia słownie pracę grup.
- ocena pracy grupy
- ocena włąsnego wkładu w wykonanie zadania.
Załączniki:
1. Panoramy współczesnego miasta Kłodzka... (zał. 11...)
Ewaluacja projektu "Poznaję moje miasto".
Scenariusz 1 "Najdawniejsze Kłodzko".
Zajęcia odbywały sie w sali komputerowej. Głównym celem zajęć było przybliżenie dzieciom strony internetowej poświęconej historii Kłodzka www.dawneklodzko.pl . Moim ukrytym założeniem było rozbudzenie ciekawości wśrod uczniów i zachęcenie ich do poszukiwania potrzebnych informacji przy użyciu technologii informacyjnej.
Zadania do wykonania przy użyciu komputera i dostępu do sieci internetowej były skorelowane z celami szczegółowymi: dawne nazwy Kłodzka, zabytki miasta.
Uczniowie pracowali w zespołach 3 osobowych, co umożliwiało im szybsze wyszukiwanie informacji i zapisywanie rozwiązań na kartach pracy. Dzieci miały możliwość "samodzielnego dobrania się w trójki".
Zaangażowanie dzieci przerosło moje oczekiwania. Wyszukiwanie znanych miejsc
i porównywanie ich z dawnymi czasami wzbudziło w dzieciach wiele emocji. Cały proces poszukiwań i poruszania się po stronie internetowej wzbudzał zainteresowanie oraz dawał satysfakcję z odnalezionych informacji i zdjęć.
Uczniowie uważnie słuchali moich poszczególnych instrukcji. O zaciekawieniu tematem świadczyły pojawiające się pytania, np. "Co to jest zabytek?" oraz "Co to jest konwikt?".
Trafiła się grupa dziewczynek, która stwierdziła, że żadna z nich nie mieszka w Kłodzku
i nie znają ulic w mieście. Zostały poproszone o odnalezeinie ulicy, na której mieszkają ich dziadkowie.
Założone cele i uwzględnione w scenariuszu umiejętności kluczowe zostały osiagnięte. Natomiast zdobyta wiedza będzie zapamiętana, ponieważ wzbudzała dużo emocji.
Ponad to dzieci wzbogaciły słownictwo, doskonaliły umiejętność pisania i poszerzyły swoją wiedzę o rzeczy nowe związane z miastem, w którym żyją na codzień lub spędzają w nim znaczną część czasu w związku t tym, że uczęszczają do kłodzkiej szkoły.
Scenariusz 2 "Kłodzko było grodem".
By zaciekawić dzieci i zchęcić do pracy rozwiesiłam mapę Ziemi Kłodzkiej i zadałam pytanie jaka jest różnica między Ziemią kłodzką a Kotliną Kłodzką. Ku mojemu zdziwieniu pojawiła sie poprawna odpowiedż, że "Kotlina wchodzi w skład Ziemi Kłodzkiej". Objaśniłam zatem dzieciom skąd określenie kotlina, pokazując na mapie obszar górski, który sprawia, że teren pomiędzy górami to jakby "kociół".
Na pytanie "Czym był gród?" dzieci bezbędnie określiły, że to "taki teren z zamkiem i murami". Wiadomość o tym, że kłodzko ma tysiąc lat i, że było kiedyś grodem były zaskoczone.
By uzmysłowić dzieciom, gdzie obecnie znajduje się obszar dawnego grodu posłużyłam się grafiką ukazującą panoramę miasta z początku XVIII wieku i aktualnym planem miasta.
Uczniowie pracowali w zespołach 4 osobowych (przez odwrócenie się jednej pary do drugiej). Każdy zespół otrzymał ten sam zestaw materiałów: grafika z panoramą miasta, plan miasta, zdjęcia ukazujące bramy wjazdowe do dawnego grodu oraz opis usytuowania murów obronnych.
Zachęcilam dzieci do pracy stwierdzenie, że są teraz grupą ekspertw, badaczy, którzy mają za zadanie odtworzyć obszar dawnego grodu.
Podając bardzo konkretne istrukcje:
zaznaczcie w tekście nazwy bram miejskich i nazwy podanych ulic,
patrząc na plan miasta, znajdżcie podane w tekście ulice
zwroćcie uwagę na legendę: jak są zaznaczone fragmenty murów obronnych? (czerwona linia z kółeczkami)
śledząc opis dawnych murów obronnych znjadżcie na planie, miejsca dawnych bram
i zaznaczcie "X"
mając już bramy zaznaczcie czerwoną pętlą pozostałe częci nieistniejących murów
Jako ciekawostkę, dzieci oglądają zdjęcia poszczególnych bram miejsckich. Rozpoznają miejsca, w których znajdują sie ich pozostałości.
Zajęcia, które zaproponowałam dzieciom okazały się trudne, ale nie niewykonalne. Ucieszył mnie fakt, że pomimo pojawiających sie trudności dzieci się nie zniechęciły i zadanie jakie miały do wyknania zostało zrealizowane. Z pomocą nauczycieli (moją i wychowawcy), każda grupa znalazła miejsca bram i zaznaczyła poprawnie przebiegające mury obronne.
Uczniowie pracowali w skupieniu i z zaangażowaniem. Sprawnie i jakby samoczynnie dokonywali podziału na role w grupie: jedni od razu byli sekretarzami, na odczytywaniu z planu miasta skupiał sie ktoś inny, głośne czytanie tekstu dla pozostałych członków grupy też przypadało w udziale bez sprzeciwów.
Praca z planem miasta, była dla dzieci nowością. Cieszyły się kiedy odnajdywały np. miejsca pracy rodziców.
Scenariusz 3 "Dlaczego Kłodzko"
Podczas tych zajęć uczniowie poznają legendy dotyczące nazwy miasta Kłodzka. Kontrowersyjne było dla dzieci moje początkowe stwierdzenie, że historią można się bawić.
Poproszone o uwagę wysłuchały uważnie odczytanych legend.
Następnie dobierają sie w zespoły 5 osobowe i na podstawie poznanych opowieści, mają za zadanie opracować inscenizację. Jedyny warunek to rama czasowa jaką jest 10 min na przygotowanie występu.
Grupa I wybrała fragment o "świętym dębie" wprowadzając elementy innowacji. Uczniowie przerobili wątek powalenia przez nawałnicę w sytuację, w której drzewo zostaje powalone przez waśnie i kłotnie ludzi. Rozzłoszczone osoby kopały w dąb tak mocno, aż ten się przewrócił.
Grupa II wybrała fragment mówiący o karczowaniu puszczy. Dzieci odtworzyły opowieść, w której jedna osoba jest dębem, reszta dzieci wykopuje drzewo, aż dąb zostaje powalony.
Grupa III połączyła dwie legendy. Ich inscenizacja ukazywała wątek karczowania puszczy z nawałanicą. W pierwszej części ludzie piłują i wykopują drzewo, po czym zmęczeni i zniechęceni odchodzą. Pojawia się narrator, który zapowiada ciąg dalszy zdaniem "Następnego dnia": dzieci naśladują odgłosy burzy, grzmotów, deszczu i silnego wiatru. Dziecko – dąb upada niczym powalone.
Dzieci zapytane o taki sposób przyswajania legend uznały, że było zabawnie i podobało im się.
Podczas pracy zespołowej zaobserwowałam zaangażowanie wszystkich dzieci oraz wyłonienie lidera, który niezdecydowanym dzieciom narzucał role. Dzieci nie wykazywały sprzeciwu, zależało im na efekcie końcowym, czyli wspólnemu opracowaniu i odegraniu inscenizacji. Istotny wpływ na taki przebieg zajęć miało ograniczenie czasowe, które sprawiało większą mobilizację członków grupy.