„Dziecko lubi wyrażać siebie za pomocą gestu, rysunku czy muzyki.”
Każda z dziedzin sztuki, w tym również muzyka i plastyka, dostarcza odbiorcy wielu doznań estetycznych, stymuluje ich przeżywanie i rozwija wrażliwość na piękno.
„Zajęcia integracyjne muzyki z plastyką muszą być realizowane z pełną świadomością najistotniejszych praw rządzących muzyczną organizacją dźwięków i plastyczną organizacją świata kształtów i barw oraz z pełnym odczuciem emocjonalnego wyrazu utworów muzycznych i plastycznych”.
W czasie słuchania muzyki często towarzyszą nam skojarzenia wzrokowe czy całe obrazy, także często sięgamy do słownictwa związanego ze światem plastycznym, mówimy o dźwiękach wysokich, niskich, ciemnych, jasnych, dalekich czy bliskich.
Integracja między tymi dwoma przedmiotami może być stosowana w dwóch układach.
Słuchana muzyka staje się podnietą do ekspresji plastycznej dziecka, związanej blisko z treścią, nastrojem czy formą wysłuchanego utworu muzycznego.
Podnietą twórczą jest utwór plastyczny, którego treść, nastrój lub forma transponowane są na dźwięki, powstają więc „utwory muzyczne” tworzone przez dzieci.
„ Z zajęć o charakterze integracyjnym dziecko wynosi korzyści poznawczo-intelektualne i korzyści wpływające na jego rozwój emocjonalny.(…). Celem zajęć jest między innymi zwrócenie uwagi na fakt, że te same przeżycia, treści można wyrazić, przedstawić środkami właściwymi dla danego rodzaju sztuki”.
Efektem spotkań muzyczno-plastycznych jest więc nabywanie umiejętności wyrażania odczuć estetycznych za pomocą wielu technik plastycznych i różnych form aktywności muzycznej. Prowadzą one do pełnego rozwoju osobowości twórczej.
„Odpowiednio zintegrowana działalność muzyczno - plastyczna zawiera w sobie wartości wychowawcze, kształcące, poznawcze. Muzyka wpływa na sferę emocjonalno-wyobrażeniową dziecka, a sztuki plastyczne wzbogacają przeżycia, rozwijają smak estetyczny, kształtują poczucie piękna. Dziecko słuchając muzyki, pragnie bezpośrednio wyrazić to, co odczuwa, a jednym ze sposobów może być właśnie ekspresja plastyczna”.
Interpretacja plastyczna utworów muzycznych pobudza wyobraźnię i stwarza okazję do ekspresji słownej i ruchowej. Dziecko chętnie słucha muzyki, rysuje, śpiewa i równocześnie odczuwa potrzebę ruchu. Emocjonalne zaangażowanie jest czynnikiem, który wpływa na rozwój wyobraźni dokonujący się pod wpływem muzyki.
Mimo wielu różnic, pod względem środków wyrazu pomiędzy muzyką a plastyką, integracja tych dwu przedmiotów jest z wielu przyczyn natury psychologicznej, dydaktycznej i estetycznej w pełni uzasadniona.
Pomaga zrozumieć każdemu dziecku treści dla niego „abstrakcyjne” i stwarza szansę zainteresowania się sztuką.
Łączenie muzyki z plastyką
Wielka orkiestra symfoniczna.
Zajęcia rozpoczynają się fragmentem Symfonii Nr 5 c-moll, cz.I. Allegro con brio. L. van Beethovena, odtworzonym z kasety video.
Dzieci wypowiadają się na temat wysłuchanego utworu, określają nastrój, tempo, dynamikę, wymieniają słyszane i rozpoznane instrumenty, ustalają, kto prowadzi orkiestrę, co to jest batuta, partytura oraz gdzie odbywają się koncerty orkiestry symfonicznej.
Kolejne zadanie to wykonanie szkicu rozmieszczenia instrumentów orkiestry symfonicznej. Jest ono realizowane w 4-5 -osobowych grupach z pomocą prowadzącego zajęcia.
Zabawa „Dyrygenci”.
Podkład muzyczny może stanowić „Bolero” Ravela. Uczniowie „dyrygują” wielką orkiestrą symfoniczną - swobodna ekspresja ruchowa.
„Idziemy na koncert” to nazwa kolejnej części zajęć. Obejmuje ona odtworzenie z kasety utworu w wykonaniu orkiestry symfonicznej (Marsz z baletu „Dziadek do orzechów” P.Czajkowskiego lub Marsz torreadora z opery „Carmen” G.Bizeta), w trakcie którego uczniowie projektują plakat zapraszający na koncert.
Podsumowanie stanowi prezentacja i wspólny wybór najciekawszych prac.