Zajęcia rozwijające zainteresowania uczniów w dziedzinie matematyczno-przyrodniczej

Zajęcia rozwijające zainteresowania uczniów
w dziedzinie matematyczno-przyrodniczej

Ogólne założenia programu

Program przeznaczony jest do realizacji w roku szkolnym 2013/2014 w ramach projektu „Ku rozwojowi z indywidualizacją” w wymiarze 30 godzin. Adresatem są uczniowie i uczennice klas I-III, przejawiający zainteresowania i uzdolnienia matematyczno – przyrodnicze, lubiący się uczyć, zdobywać nowe doświadczenia a także uczniowie, którzy są ciekawi świata.
Realizacja programu ma na celu poszerzenie i pogłębienie wiadomości i umiejętności, rozwijanie pomysłowości w myśleniu i działaniu oraz przekazanie uczniom/uczennicom
w nowy, atrakcyjny sposób treści z zakresu matematyki i przyrody.
Program ma pobudzać uczniów/uczennice do samodzielnego, logicznego myślenia, rozwinąć ich zdolności i zainteresowania, a także przygotować do dalszej edukacji matematyczno – przyrodniczej. Uczy współdziałania w zespole, kształtuje właściwe postawy i charakter młodego człowieka. Pomaga zagospodarować czas wolny tak, aby nie było w nim miejsca na nudę.

Cele programu:

Cel główny zajęć
-Kształtowanie sprawności intelektualnych poprzez rozwijanie predyspozycji poznawczych oraz specyficznych zdolności umysłowych

Cele dydaktyczne:
- rozwijanie zdolności i zainteresowań matematyczno- przyrodniczych uczniów i uczennic,
- wyposażenie uczniów zdolnych w większy zasób wiadomości i umiejętności,
- aktywizowanie do samodzielnego ,logicznego i twórczego myślenia ,
- doskonalenie umiejętności analizowania związków i wyciągania wniosków
- kształcenie giętkości i oryginalności myślenia, rozwijanie pamięci
- doskonalenie sprawności rachunkowej
- kształtowanie umiejętności posługiwania się językiem matematycznym, dokładnego wyrażania myśli
- rozwijanie umiejętności czytania ze zrozumieniem tekstu matematycznego,
- ROZWIJANIE UMIEJĘTNOŚCI:
- sprawnego dodawania, odejmowania, mnożenia i dzielenia liczb;
- układania figur z sześciennych klocków, obliczania ilości klocków potrzebnych do zbudowania określonej figury;
- ważenia i dokonywania obliczeń związanych z wagą;
- mierzenia i dokonywania obliczeń związanych z miarą;
- dokonywania obliczeń kalendarzowych;
- odczytywania wskazań zegara i dokonywania obliczeń czasu;
- dokonywania obliczeń pieniężnych.
- rozbudzanie zainteresowań przyrodniczych i potrzeby bezpośredniego kontaktu z przyrodą ,
- kształcenie umiejętności wnikliwej obserwacji środowiska naturalnego i wyciągania wniosków,
- poznanie piękna, różnorodności, współzależności przyrody ożywionej (człowiek, rośliny, zwierzęta) i nieożywionej (powietrze, woda ...),
-wyrabianie szacunku dla przyrody i jej piękna ,
-ukazywanie różnorodności zjawisk atmosferycznych,
-rozwijanie umiejętności posługiwania się bezpośrednimi (obserwacja, doświadczenia) i pośrednimi (książki, ilustracje, filmy) metodami poznawania przyrody,
- rozwijanie umiejętności analizowania, porównywania, uogólniania, rozwijanie wyobraźni, intuicji matematyczno – przyrodniczej,
-poznanie podstawowych pojęć ekologicznych ,wyrabianie nawyków i właściwych postaw ekologicznych typu: oszczędność wody, prądu, segregowanie odpadów,
- rozwijanie wrażliwości na problemy środowiska ,wdrażanie do czynnej ochrony przyrody
-kształtowanie umiejętności i potrzeby przeprowadzania prostych doświadczeń, eksperymentów, matematyczno – przyrodniczych,
- kształtowanie umiejętności formułowania problemów i ich rozwiązywania różnymi
dostępnymi sobie metodami.

Cele wychowawcze:
- wzmacnianie wiary we własne siły i możliwość osiągnięcia sukcesu
- kształtowanie umiejętności współdziałania i dobrej organizacji pracy w grupie
-kształtowanie pozytywnej motywacji do podejmowania zadań wymagających wysiłku intelektualnego,
-wspieranie dziecka i zachęcanie do wytrwałości w realizowaniu rozpoczętych zadań
-rozwijanie cech charakteru uczniów , takich jak: systematyczność , pracowitość, kreatywność, odpowiedzialność,
-zachęcanie do pomocy koleżeńskiej , wdrażanie do odpowiedzialności za wykonywane
zadanie.

Metody pracy:
-doświadczenia ,eksperymenty, badania
-obserwacje spontaniczne i kierowane
-metody audiowizualne, filmy przyrodnicze
-metody aktywizujące: gry i zabawy dydaktyczne
-praktyczne
-problemowe
-podające
-programowe z użyciem komputera
- ,,burza mózgów”
- sporty intelektualne – krzyżówki, rebusy, łamigłówki, zagadki
- samodzielnego dochodzenia do wiedzy
- stosowania zdobytej wiedzy w praktyce

Formy pracy:
-Praca zespołowa/grupowa/
-Praca indywidualna
-Zajęcia w terenie
KORELACJA Z EDUKACJĄ MATEMATYCZNĄ
• Materiał przyrodniczy jako pomoc do układania zadań, liczenia, ważenia
• Odpady jako materiał pomocniczy do działań praktycznych w zakresie ważenia,
porównywania i mierzenia objętości różnych substancji
•Wyszukiwanie w terenie materiałów o podobnych cechach
• Badanie stosunków przestrzennych w terenie( nad, pod, obok itp.)
•Układanie krzyżówek i rebusów matematycznych, do rozwiązania których niezbędna jest
wiedza matematyczna i ekologiczna
•Wykorzystywanie danych statystycznych do układania zadań( objętości, długości,
szerokości)
• Ćwiczenia praktyczne: mierzenie obwodów pni drzew
• Obliczenia kalendarzowe: długości miesięcy, dni i nocy, pór roku

Treści przyrodnicze

I. Poznajemy najbliższe otoczenie i warsztat pracy przyrodnika- matematyka..

- Przyroda i jej składniki.
- W jaki sposób poznajemy przyrodę? Zmysły człowieka.
- Jak poznawać przyrodę? Przyrządy i pomoce przyrodnika.
- Jak się orientować w terenie? Określamy kierunki geograficzne.
GRA: „Przyrządy przyrodnika”

II .Tajemnice zjawisk przyrodniczych. Zabawy z eksperymentami.
- Obserwujemy pogodę- poznajemy składniki pogody i sposoby ich pomiaru.
- Czym jest powietrze? Właściwości powietrza.
- Skąd się bierze wiatr?
- Pory roku i ich następstwa.
- Z czego zbudowane są chmury?
- Położenie Słońca nad widnokręgiem.
- Dlaczego jest dzień i noc?

III. Tajemnice życia na lądzie
- Od skały do gleby. Czy wszystkie skały są twarde?
- Warunki życia na lądzie.
- Na łące, w lesie, na polu, w parku, w sadzie- świat roślin i zwierząt pod lupą.
- Od nasionka do drzewa.
- Obserwujemy i pielęgnujemy rośliny i zwierzęta:
-zasady pielęgnacji roślin
- zasady opieki nad zwierzętami.
- Rośliny i zwierzęta chronione.
GRA –„Wycieczka/ rejs/”.

IV. Woda- cudowna substancja, bezcenny skarb. . Tajemnice życia w wodzie.

Woda to życie.
- Stany skupienia wody w przyrodzie- niezwykłe właściwości wody.
- Jak woda krąży w przyrodzie? Opady i osady atmosferyczne.
- Wody słodkie i wody słone.
- Wody płynące, stojące, zbiorniki wodne.
- Rzeka- od źródła do ujścia. Największe rzeki w Polsce.
- Warunki życia w wodzie- rzece , jeziorze, morzu, oceanie.
GRA: „Dżin i latający dywan”.

Jak wykorzystujemy wodę?
- Woda w naszym ciele.
- Woda schowana pod ziemią.
- Woda w domach, fabrykach, zakładach przemysłowych, rolnictwie.
- Woda- źródło energii.
- Transport wodny.
- Odpoczynek nad wodą, sporty wodne.
-
Jakość naszych wód
- Co brudzi naszą wodę? Źródła zanieczyszczenia wody.
- Jak opisać czystość wody? Badanie wody.
- Jaka powinna być woda, którą pijemy?
- Kwaśne deszcze- dlaczego rośliny i zwierzęta nie lubią kwaśnych deszczy?
- Jakość wód głębinowych.
- Zasoby wody w Polsce i na świecie.

Chronimy i oszczędzamy wodę.
- Zużycie wody na świecie.
- Skąd się bierze woda w kranie? Jak oszczędzać wodę w domu?
- Dlaczego chronimy i oszczędzamy wodę?
- Magazyny, czyli rezerwuary wody. Wodne obszary chronione.
- Dokąd trafiają ścieki? Jak je oczyszczamy? Stacje uzdatniania wody.

V. Ziemia – nasza planeta. Co lub kto jej zagraża?
- Poznanie czynników będących źródłem zanieczyszczeń przyrody.
- Właściwości powietrza. Badanie zanieczyszczenia powietrza w najbliższej okolicy.
- Smog i kwaśny deszcz- co to jest?
- Hałas- jak można go ograniczyć?
- Katastrofy ekologiczne.
- Co to jest energia? Jak należy oszczędzać energie elektryczną, gazową, cieplną?
- Odpady są tam, gdzie ludzie. Segregacja odpadów i recykling.
- Dzień ciszy- bajki relaksacyjne.
VI.. Korzystanie z różnych źródeł wiedzy przyrodniczej
- ukazanie możliwości poszerzania wiedzy o przyrodzie
- poznanie multimedialnych programów przyrodniczych
- doskonalenie techniki posługiwania się komputerem

Treści matematyczne
-są realizowane w połączeniu z treściami przyrodniczymi, stosownie do omawianej tematyki .Dzięki temu uczniowie będą rozwijać i doskonalić sprawność rachunkową, umiejętności analitycznego i logicznego myślenia.

I. Działania arytmetyczne na liczbach:
- grupowanie liczb według kryterium
- budowanie kwadratów magicznych
- porównywania różnicowe
- praktyczne stosowanie związków między dodawaniem i odejmowaniem
-doskonalenie sprawności rachunkowych
- gry i zabawy matematyczne
II. Mnożenie i dzielenie
- wielokrotność liczb
- praktyczne stosowanie związków między mnożeniem a dzieleniem
- rozwiązywanie zadań na porównywanie różnicowe
III. Układanie , przekształcanie, rozwiązywanie zadań tekstowych:
- jednodziałaniowych /prostych
- dwudziałaniowych / złożonych – zapis rozwiązania w jednym zapisie/
- zadań na porównywanie różnicowe
- zapisywanie rozwiązań zadań różnymi sposobami (graf, drzewko, równania)
- rozwiązywanie zadań za pomocą równania z niewiadomą oznaczoną okienkiem
-- rozwiązywanie zadań nietypowych
- rozwiązywanie i analizowanie zadań źle sformułowanych /np. z nadmierną ilością danych
itp./
- przekształcanie i schematyzowanie treści zadań
- układanie, przekształcanie zadań tekstowych do podanych sytuacji, rysunków i formuł
matematycznych
-rozwiązywanie zadań matematycznych o podwyższonym stopniu trudności

III. Matematyka w życiu codziennym- wiadomości praktyczne
- mierzenie i ważenie przedmiotów
- obliczenia zegarowe i kalendarzowe, pieniężne
- konstruowanie gier matematycznych: gry planszowe, zagadki, łamigłówki, krzyżówki,
rebusy matematyczne
IV. Figury
- konstruowanie figur z patyczków, rysowanie figur , odcinków
- obliczanie obwodów wielokątów
- proste obliczanie pola figur

Planowane osiągnięcia

Umiejętności kluczowe:
• Planowanie i prowadzenie obserwacji, pomiarów i prostych eksperymentów
• Prezentowanie wyników obserwacji, pomiarów i eksperymentów.
• Dostrzeganie związków przyczynowo-skutkowych.
• Rozwiązywanie problemów w twórczy sposób.
• Komunikowanie się w różnych sytuacjach.
• Dostrzeganie walorów przyrodniczych danego regionu

Przewidywane osiągnięcia uczniów:

Uczeń, który weźmie udział w programie w roku szkolnym 2013/14
będzie :
- opisywał życie w wybranych ekosystemach
-wymieniał warunki konieczne do rozwoju roślin,
- prowadził hodowle roślin,
-. znał i rozpoznawał chronione gatunki zwierząt,
-prowadził i opisywał obserwacje, doświadczenia i eksperymenty,
-. znał wpływ przyrody nieożywionej na człowieka,
- opisywał pogodę poprzez jej składniki i dokonywał pomiarów,
-. poznawał zasady działania odnawialnych źródeł energii,
-. badał znaczenie wody w przyrodzie
. dokonywał obserwacji przez mikroskop i przygotowywał proste preparaty,
-. dokonywał obserwacji przyrodniczych i pobierał materiały przyrodnicze w terenie
-. rozwiązywał nietypowe zadania matematyczne, ,
- używał obliczeń matematycznych w doświadczeniach ,
- potrafił argumentować , bronić własnego zdania,
- posiadał umiejętność długiej koncentracji i ogniskowania uwagi na zadaniu.


Ewaluacja programu:

Podczas realizacji treści programowych należy brać pod uwagę głównie zaangażowanie uczniów, ich aktywność podczas zajęć oraz wykazywanie inicjatywy w pracy samodzielnej. Motywowanie uczniów ma służyć ich aktywnej pracy na zajęciach.
Wykorzystane zostaną następujące formy monitorowania postępów uczniów:
• bieżące sprawdzanie efektywności realizacji treści nauczania – pomiar osiągnięć uczniów przez obserwację aktywności uczniów podczas zajęć oraz ich zaangażowania w realizację samodzielnych zadań, rozmowy z uczniami na zajęciach, analizę samodzielnych prac uczniów;
• test matematyczno - przyrodniczy z treści realizowanych w czasie zajęć ,
• analiza frekwencji uczniów na zajęciach
• ewaluacja programu będzie przeprowadzona na koniec roku szkolnego za pomocą ankiet ewaluacyjnych
• ankietowanie wśród rodziców uczniów – uczestników zajęć - dotyczące realizacji programu nauczania i diagnozujące spełnienie oczekiwań rodziców w stosunku do przyjętych założeń koła;