Scenariusz inscenizacji wielkanocnej

Beata Adamska, Zespół Szkół i Placówek w Szpitalu Klinicznym
im. W. Degi w Poznaniu

Gimnazjum

Data: ........................................
Prowadzący: ........................................
........................................
........................................

Narrator1: ........................................
Witajcie goście i widzowie mili coście się tu dzisiaj licznie zgromadzili. Chcielibyśmy, by to spotkanie w pamięci wam zostało, by wielkanocne symbole przypomnieć wam dało.

Narrator 2: ........................................
Wielkanoc to najradośniejsze święto – zarówno w kościelnym roku liturgicznym, jak i w obrzędowym kalendarzu Polski. W 325 r. sobór w Nicei postanowił, że Wielkanoc należy obchodzić po pierwszej wiosennej pełni księżyca. Są to święta ruchome i przypadają pomiędzy 21 marca, a 25 kwietnia. Święta Wielkanocne poprzedza Wielki Post, który obowiązuje od środy Popielcowej do Wielkiej Niedzieli, dawniej bardzo rygorystycznie przestrzegany.

Uczeń I: ........................................
Przygotowania do świąt nasilały się od Niedzieli Palmowej, która była wstępem do Wielkiego Tygodnia. Bielono izby i obejścia, wietrzono pościele i krzątano się wokół jadła na wielkanocny stół. Dzisiaj przedstawimy Wam, tradycje związane z Wielkim Tygodniem, te zapomniane, nieznane i te, które jeszcze dziś są obchodzone. Posłuchajcie!

Uczeń II: ........................................
Jest taki dzień w roku, w którym odkrywam, że przyszła wiosna. Nie potrafię określić, jak to się dzieje. Może to specyficzny zapach kwiatów, których brakowało zimą. Może cieplejszy wiatr, może dotyk promyczka słońca.
Są takie święta raz w roku, co budzą życie, budzą czas. Wszystko rozkwita w słońcu blasku i w sercach naszych radość trwa.

Uczeń III: ........................................
Gdzieś w najdalszym kącie schowane są sanki. Nadchodzi Wielkanoc robimy pisanki. Wszyscy na te święta czekamy z tęsknotą. Będą baby, mazurki, zjemy je z ochotą.

Narrator 1: ........................................
Święto Zmartwychwstania Chrystusa jest wielkim świętem wiosennym, triumfalnym świętem zwycięskiego, nieustannie odradzającego się życia, świętem wielkiej nadziei i obietnicy nieśmiertelności zmartwychwstania.

Narrator 2: ........................................
Niedziela Palmowa nazywana też niegdyś Kwietną lub Wierzbną, wprowadza nas w atmosferę wydarzeń bezpośrednio poprzedzających śmierć i zmartwychwstanie Chrystusa. Tego dnia święcimy palmy. Poświęcenie palm odbywa się na pamiątkę uroczystego wjazdu Chrystusa do Jerozolimy, kiedy to zgromadzony lud rzucał pod Jego stopy zielone gałęzie palm. Palmy są symbolem męczeństwa, zmartwychwstania i nieśmiertelności duszy. Jest jeszcze kilka miejsc w Polsce, gdzie do poświęcenia przynosi się własnoręcznie wykonane palmy. Niezwykle pięknie, zdobione są na Kurpiach zaś największe na Podkarpaciu.

Uczeń IV: ........................................
Palmy pachną jak łąka
w samym środku lata
siada mama przy stole
a przy mamie tata
i my.
Wiosna na nas zza firanek zerka
A pstrokate pisanki chcą tańczyć oberka.

Uczeń V: ........................................
A na Kurpiach splata się wysoko
Wiatr im wstążki porywa,
Chce je zanieść obłokom.
A która Kurpianka
Najwyższą palmę uwije
- to aż powałę wyrośnie jej synek.

Narrator 1: ........................................
Obchody świąteczne Wielkanocy rozpoczynają się po Niedzieli Palmowej. Tydzień ten zwany Wielkim to czas wielu pięknych i podniosłych uroczystości religijnych. Jest to czas intensywnych przygotowań domowych, do świąt oraz ciekawych zwyczajów i obyczajów ludowych. Przyrządzano świąteczne mięsa, sosy, świąteczne wypieki – baby wielkanocne, placki, mazurki i serniki.

Narrator 2: ........................................
Wielki Tydzień był czasem porządkowania nie tylko domów, ale i własnego wnętrza poprzez modlitwę, post i umartwienia. Święcono wodę i ogień, przygotowywano jajka wielkanocne. Podczas licznych nabożeństw wierni kościoła katolickiego rozpamiętują wydarzenia z ostatnich dni życia Chrystusa.
W Wielki Piątek rozpoczyna się malowanie pisanek.

Uczeń VI: ........................................
Dzieci pisanki malują od świtu; trochę zieleni i trochę błękitu
i na pisance wnet kwiatuszki z bajki rosną jak żywe:
niezapominajki, obok nich fiołki i bazie wierzbowe.
I już pomysły przybiegają nowe: kurczak żółciutki, a przy nim baranek;
jest coraz więcej i więcej pisanek!

Narrator 1: ........................................
W Wielką Sobotę odbywa się święcenie pokarmów i wody. Warto pamiętać, że dobór potraw w koszyku nigdy nie był przypadkowy. Od wieków każdy dar Boży symbolizował co innego, uznanego przez ludową jak i chrześcijańską tradycję. W koszyku obowiązkowo powinno się znaleźć siedem potraw. Symbolizują bowiem treść chrześcijaństwa. Później pojawiły się jeszcze inne.

Uczeń I: ........................................
Baranek – jest symbolem Chrystusa Odkupiciela i chroni dom przed pożarem, a jego mieszkańców przed śmiercią od pioruna. Pojawił się na stole i w koszyczku dzięki papieżowi Urbanowi V.

Uczeń II: ........................................
Chleb – we wszystkich kulturach ludzkości był i jest pokarmem podstawowym, niezbędnym do życia. Gwarantował dobrobyt i pomyślność. Wśród chrześcijan zawsze był symbolem nad symbolami – przedstawia, bowiem Ciało Chrystusa.

Uczeń III: ........................................
Jajko – jest dowodem odradzającego się życia, symbolem zwycięstwa nad śmiercią. Tę symbolikę rozpowszechnili niemieccy zakonnicy. Wywodził się on z dawnego zakazu spożywania jaj podczas Wielkiego Postu. Jajka na stół powracały ponownie na Wielkanoc.
Uczeń IV:
Sól – to minerał życiodajny, dawniej posiadający moc odstraszania wszelkiego zła. Bez soli nie ma życia. To także oczyszczenie, samo sedno istnienia i prawdy. Stąd twierdzenie o „soli ziemi”, jak to w kazaniu na Górze powiedział Chrystus o swoich uczniach.

Uczeń V: ........................................
Wędlina – zapewnia zdrowie i płodność, a także dostatek, bo przecież dawniej nie każdy mógł sobie pozwolić na szczególny pokarm.

Uczeń VI: ........................................
Chrzan – zawsze był starym, ludowym znakiem wszelkiej siły i fizycznej krzepy. Współdziałając z innymi potrawami zapewnił ich skuteczność.

Uczeń I: ........................................
Ciasto reprezentowane było głównie przez wielkanocne baby, a jej nieudany wypiek był wielką kompromitacją, poza tym, musiał to być wypiek własny, domowy.

Narrator 2: ........................................
Tradycja siedmiu błogosławionych darów, znana w Polsce wszędzie, od bardzo dawna kultywowana jest po dzień dzisiejszy.
I jeszcze coś o koszyku: Powinien być zrobiony z wikliny, słomy lub sosnowych łubów. Wyścielony serwetką, ozdobiony bielą koronek i zielenią bukszpanu, barwinki lub gałązkami borówki, jest wyrazem wielkiej radości, którą dzielimy się podczas wielkanocnego śniadania.

Uczeń II: ........................................
Już nie kołaczą kołatki
już koniec wielkopostnej żałoby.
Trzymamy w rękach kwiatki,
idziemy z mamą na groby.

W kościele, w kamiennej grocie
Pan Jezus z krzyża zdjęty.
Jutro nam zmartwychwstanie
radosny, uśmiechnięty.

Zadzwonią kościelne dzwony
pełne wielkiego wesela:
ucieszą się wszyscy ludzie.
To będzie Wielka Niedziela.
Narrator1:
W Wielką Niedzielę odbywają się uroczyste msze rezurekcyjne wokół kościoła.

Uczeń III: ........................................
Wielkanocne obyczaje
wszyscy dobrze znamy,
Pamiętamy o nich,
Gdy się przy stole zbieramy.
Piękna i rodzinna
Jest Polska Wielkanoc,
A każdy świąteczny obyczaj
ma swą niezwykłą moc.
Siadamy więc przy stole,
Jajkiem się dzielimy
W te radosne święta
Wszyscy się weselimy.

Uczeń IV: ........................................
A co dzieje się w poniedziałkowy ranek?

Uczeń V: ........................................
Pisk! Krzyk! Śmiech! Cała ulica tu biegnie!
Wiadra, miski, konwie i dzbanek...
Któż się zimnej wody zlęknie?
Chyba tylko ten z cukru baranek.

Narrator 2: ........................................
Z drugim dniem Wielkanocy związany jest obyczaj zwany śmigusem – dyngusem lub lanym poniedziałkiem, zwany także żartobliwie „Dniem św. Lejka”. W tym dniu, nie mogło nikomu ujść na sucho. Wśród pisków, krzyków i śmiechu urządzano dyngusa ładnym i lubianym pannom. Ta dziewczyna, której nie oblano wiadrem wody albo nie wrzucono do rzeki czy stawu, czuła się obrażona.

Uczeń VI: ........................................
Ela z II B wody bała się.
A ponieważ śmigus – dyngus mokry bywa,
nałożyła długi płaszcz przeciwdeszczowy.
A ponieważ śmigus – dyngus głowy zmywa,
naciągnęła żółty czepek kąpielowy.

Uczeń I: ........................................
Ela z II B wody bała się.
A ponieważ śmigus – dyngus mokry bywa,
ukryła się w kącie tuz koło śmietnika.
A ponieważ śmigus – dyngus głowy zmywa,
to nie wystawiła nawet warkoczyka.

Uczeń II: ........................................
Ela z II B wody bała się.
A ponieważ śmigus – dyngus mokry bywa,
Znaleźli ją starsi bracia: Lechu z Mietkiem.
A ponieważ śmigus – dyngus głowy zmywa,
wylali dwa wiadra wody na Elżbietkę.

Wszyscy: ........................................
Goście mili coście się tu zgromadzili
W wielkanocne święta wszyscy się radujcie,
i jak tradycja każe jajkiem poczęstujcie.
By wam nie zabrakło.
zdrowia i radości,
a pod waszym dachem
niech spokój zagości.