SPRAWOZDANIE Z PLANU
ROZWOJU ZAWODOWEGO
NAUCZYCIELA KONTRAKTOWEGO
Wychowanie przedszkolne
WSTĘP
Staż na stopień nauczyciela mianowanego rozpoczęłam 01.09.2011r. a zakończyłam 24.02.2015r. Okres, w którym odbywałam staż, został przedłużony ze względu na moją nieobecność w pracy spowodowaną zwolnieniem lekarskim, a później urlopem macierzyńskim. Opracowany i złożony przeze mnie plan rozwoju zawodowego uwzględniał zadania do realizacji zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 1 grudnia 2004r. (Dz. U. Nr 260, poz. 2593 z późniejszymi zmianami) oraz zmiany dokonane rozporządzeniem z dnia 14 listopada 2007r. w sprawie uzyskania stopni awansu zawodowego przez nauczycieli (Dz. U. Nr 214, poz. 1580), specyfikę i potrzeby placówki, a także moją dotychczasową wiedzę i umiejętności.
Okres stażu był dla mnie czasem intensywnej pracy nad realizacją celów i sprostaniem wymaganiom jakie zawarłam w planie rozwoju zawodowego. Przez 2 lata i 9 miesięcy uczestniczyłam w działaniach przedszkolnych związanych z realizacja zadań wychowawczych, opiekuńczych i edukacyjnych. Pogłębiałam własną wiedzę i umiejętność wykorzystywania jej w praktyce, doskonaliłam znajomość przepisów w zakresie prawa oświatowego oraz dokonywałam bieżącej analizy własnych dokonań.
Sprawozdanie z realizacji zamierzonych zadań podjętych w okresie stażu przedstawiłam w poniższych rozdziałach.
1. Umiejętność organizacji i doskonalenia warsztatu pracy, dokonywanie ewaluacji
własnych działań, a także oceniania ich skuteczności i dokonywania zmian w tych działaniach
(§ 7 ust.2 pkt 1)
Analizowanie procedury awansu zawodowego
Rozpoczynając staż na nauczyciela mianowanego przypomniałam sobie procedurę i wymagania niezbędne do uzyskania kolejnego stopnia awansu zawodowego. Poprzez lekturę rozporządzenia MENiS z dnia 1 grudnia 2004r. wraz z późniejszymi zmianami, w sprawie uzyskania stopni awansu zawodowego przez nauczycieli, a także aktualnie obowiązujące rozporządzenia MEN z dnia 1 marca 2013r. oraz adekwatne fragmenty Karty Nauczyciela. Ponadto uczestniczyłam w warsztatach organizowanych przez Ośrodek Doskonalenia Nauczycieli w Oświęcimiu na temat „ O czym powinien wiedzieć nauczyciel ubiegający się o stopień nauczyciela mianowanego?” oraz „Zakończenie stażu i przygotowanie do postępowania egzaminacyjnego na stopień nauczyciela mianowanego”.
Znajomość przepisów prawa oświatowego pozwoliła mi na zrozumienie procedury awansu zawodowego, a tym samym ułatwiła mi przygotowanie planu rozwoju zawodowego oraz jego realizację.
Prowadzenie dokumentacji przedszkolnej
Przez okres stażu prowadziłam wymaganą dokumentacje przedszkolną:
- Opracowywałam miesięczne plany pracy wychowawczo-dydaktycznej, dbałam o to by były one zgodne z podstawą programową oraz obowiązującym programem wychowania przedszkolnego, uwzględniałam w nich możliwości rozwojowe dzieci oraz ich zainteresowania.
- Systematyczne dokonywałam wpisów do dziennika zajęć, zaznaczając realizowane punkty podstawy programowej.
- Sporządzałam półroczne podsumowania pracy, w których charakteryzowałam grupy, w których aktualnie pracowałam, dzieląc się z innymi nauczycielami osiągnięciami dzieci oraz ewentualnymi brakami czy problemami.
- W roku szkolnym 2011/2012 prowadziłam również kronikę Przedszkolną, która jest zapisem i dokumentacją fotograficzną najciekawszych wydarzeń z życia przedszkola.
Gromadzenie materiałów i pomocy dydaktycznych
Od początku swojej pracy starałam się systematycznie tworzyć i gromadzić wszelkiego rodzaju pomoce dydaktyczne tj.: książki, teksty, karty pracy, nagrania, historyjki obrazkowe, sylwety, kukiełki itp., które wykorzystywałam w trakcie zajęć z dziećmi. Ich atrakcyjność, wielorakość i oryginalność znacznie uatrakcyjniały zajęcia. Dbałam także o wystrój sali, by było czysto, kolorowa, a przede wszystkim przyjaźnie dla dzieci. Swoje pomysły czerpałam z dostępnych czasopism, propozycji internetowych oraz od starszych koleżanek.
Opracowanie scenariuszy zajęć
W trakcie trwania stażu prowadziłam zajęcia, które były hospitowane przez dyrektora oraz opiekuna stażu. Zawsze prowadzenie takich zajęć poprzedzało sporządzenie scenariusza, który oprócz tematu zajęć, zawierał realizowane cele, formy i metody pracy. Szczegółowy opis pomagał w prowadzeniu zajęć w sposób płynny i uporządkowany. Dobrze opracowany scenariusz ułatwiał także analizę i omówienie tychże zajęć oraz wyciągnięcie wniosków do dalszej pracy.
Przygotowałam również scenariusz zajęć otwartych z rodzicami, prowadzonych Metodą Ruchu Rozwijającego W. Sherborne.
Nawiązanie współpracy z opiekunem stażu
Zgodnie z obowiązującymi przepisami pani dyrektor przydzieliła mi opiekuna, którym została pani mgr Małgorzata Matlak. Naszą współpracę rozpoczęłyśmy od zawarcia „kontraktu”, w którym określiłyśmy główne cele i założenia wspólnej pracy. Dzięki otwartości, życzliwości, a przede wszystkim ogromnemu doświadczeniu pani Małgosi mogłam w każdej sytuacji liczyć na jej pomoc.
W celu doskonalenia własnego warsztatu pracy w okresie stażu kilkakrotnie obserwowałam działania opiekuna podczas prowadzonych przez niego zajęć. Sama prowadziłam też i analizowałam w obecności opiekuna własne zajęcia. Zdarzało się także, że moje zajęcia były obserwowane przez studentów odbywających praktyki.
Obserwacja zajęć u doświadczonego nauczyciela pozwoliła mi na poznanie nowych metod, form pracy z dziećmi oraz wielu zabaw kołowych, ruchowych, które są konieczne w naszej pracy.
Prowadzenie zajęć w obecności opiekuna stażu lub dyrektora służyło analizie słabych i mocnych stron prowadzonych przeze mnie zajęć. Zawsze wskazanie ewentualnych niedociągnięć czy braków stanowiło dla mnie źródło cennych rad i wskazówek na przyszłość. Natomiast dostrzeganie przez hospitujących mocnych stron prowadzonych przez mnie zajęć, było dodatkowym bodźcem i stanowiło motywację do działania.
Harmonogram zajęć prowadzonych w obecności opiekuna stażu:
• 29.10.2014r. - „Co robią zwierzęta zimą?”- rozwiązywanie zagadek o leśnych zwierzętach połączone z słuchaniem opowiadania D. Głośnickiej pt. „Zapasy wiewiórki” – rozmowa na temat utworu, utrwalanie wiedzy na temat przygotowywania się zwierząt do zimy. „Wiewióreczki”- praca plastyczna, wypychanie styropianowych sylwet kawałkami bibuły. (Oddział V)
• 12.2011r. - „ Bombki choinkowe” – dziecko prawidłowo posługuje się liczebnikami głównymi: jeden, dwa, trzy. Próbuje samodzielnie przeliczać bombki na choince, potrafi poprawnie określić ich wielkość i kolor. „Choineczka” – praca plastyczna, ozdabianie sylwety choinki wg własnego pomysłu kuleczkami z bibuły i plasteliny. (Oddział I)
Harmonogram zajęć prowadzonych w obecności dyrektora:
• 09.02.2015r. – „Znamy te baśnie” – zapoznanie z wybranymi prawami dziecka w oparciu o bajkę pt. „Jaś i Małgosia”. Zabawy naśladowcze i ruchowe do muzyki. Rozwiązywanie zagadek dotyczących różnych postaci bajkowych. „Jaś i Małgosia” – wykonanie pacynek. (Oddział VI)
• 16.05.2014r. – „Zwierzęta egzotyczne” – wyprawa do zielonego zakątka, angażowanie dzieci w organizowanie zajęć teatralnych. ( Oddział II)
Wzbogacanie swojej wiedzy i doświadczenia poprzez udział w zajęciach innych nauczycieli
Przez ostatnie trzy lata miałam możliwość obserwacji zajęć prowadzonych przez wielu nauczycieli naszego przedszkola. Były to nie tylko działania wychowawczo– dydaktyczne, ale wszelkiego rodzaju działalność podejmowana na rzecz dzieci. Hospitacja zajęć prowadzonych przez doświadczone koleżanki znacząco wpłynęła na doskonalenie mojego warsztatu pracy, poznałam ciekawe metody i formy pracy z dziećmi, nowe zabawy, układy choreograficzne, sposoby radzenia sobie w sytuacjach trudnych i stresujących. Miałam możliwość obserwacji zajęć nauczyciela rytmiki, często obserwowałam też rozmaite zabawy dydaktyczne prowadzone przez różnych nauczycieli np. w czasie dyżurów.
Uczestniczyłam też w obserwacjach koleżeńskich u pani Urszuli Zajas w celu poznania działań nauczyciela, które pobudzają dzieci do aktywności i są dla nich atrakcyjne. Było to jedno z badań, którego wyniki posłużyły do opracowania wniosków i rekomendacji z przeprowadzonej ewaluacji wewnętrznej.
Harmonogramy zajęć prowadzonych przez opiekuna stażu i innych nauczycieli:
• 11.12.2014r. – „Poznajemy literkę „K, k”- poznajemy nową literę w oparciu o wyrazy: kot, Karol. Zaznaczanie poznanej litery w tekście. Czytamy proste zdani. Rozwiązywanie rebusów fonetycznych. Praca z K.P Aktywność Polonistyczna str. 26. Zestaw ćwiczeń gimnastycznych – przybory piłki. (Oddział V)
• 10.2013r. – „ Muchomorów nie zbieramy” – „Grzybki” – zapoznanie ze słowami i melodią piosenki. Rozpoznawanie i nazywanie grzybów: kurki, prawdziwka, muchomora. Wskazywanie muchomora- grzyba niejadalnego. „Muchomor” – naklejanie gotowych elementów, poznanie budowy grzyba. (Oddział II)
Współuczestniczenie w przygotowywaniu narzędzi służących do obserwacji i diagnozy
Systematycznie prowadziłam i dokumentowałam obserwacje pedagogiczne, których celem było poznanie możliwości i potrzeb rozwojowych dzieci. Posłużyły do tego opracowane wspólnie z koleżankami arkusze obserwacji. Ich analiza pozwoliła dostrzec poziom rozwoju i umiejętności poszczególnych dzieci oraz planowanie dalszej pracy wychowawczo – dydaktycznej z ich uwzględnieniem.
W oparciu o poczynione obserwacje dzieci dokonywałam diagnozy przedszkolnej oraz przygotowywałam informacje dla rodziców o gotowości dziecka do podjęcia nauki w szkole podstawowej.
Wzbogacanie bazy materialnej przedszkola
W ciągu kilkuletniej pracy dbałam o estetyczny wygląd naszej placówki. Kilkakrotnie zajmowałam się malowaniem różnych motywów na ścianach jadalni czy korytarzy. Starałam się by bajkowe, barwne postacie były dodatkową atrakcją dla dzieci, które będą chętniej zostawały w przedszkolu kolorowym i pełnym różnych bodźców wzrokowych. Miałam również okazję przygotowywać scenografię do przedstawień dzieci pt. : „On jest Królem – jasełka bożonarodzeniowe”, „Kot w butach” oraz „Śpiąca królewna”, które znacznie uświetniły występy dzieci i na stałe wzbogaciły nasz kącik teatralny. Wielokrotnie byłam też odpowiedzialna za przygotowywanie trwałych elementów dekoracji oraz różnych rekwizytów na uroczyste występy dzieci, co miało pozytywny wpływ na efekt finalny organizowanych imprez. Przyczyniłam się również do wzbogacenia przedszkolnej garderoby w dodatkowe stroje wykorzystywane w trakcie uroczystości.
Praca nad niektórymi elementami wymagała poświęcenia dłuższego czasu, ale zawsze efekt końcowy, uśmiechnięte i zadowolone twarze dzieci, a także zaangażowanie wszystkich pracowników dodatkowo motywowało i zachęcało do dalszej pracy.
Wzbogacanie wiedzy i doświadczenia dzieci poprzez organizowanie zajęć poza salą przedszkolną
Dzieci w wieku przedszkolnym bardzo chłoną wiedzę, są ruchliwe, aktywne, a sala zajęć często je ogranicza. Dlatego mając na uwadze dobro dzieci, ich wszechstronny rozwój, oraz realizując założenia podstawy programowej dotyczące przebywania dzieci na świeżym powietrzu często organizowałam piesze wyjścia do lasu, ogródków działkowych, gdzie dzieci mogły obserwować przyrodę, zmieniającą się zgodnie z porami roku. W trakcie omawiania tematyki związanej z ze zbożem i sposobach jego wykorzystywania odwiedziliśmy piekarnię „Magellan” gdzie dzieci zapoznały się z procesem wypiekania chleba. W ramach edukacji regionalnej zobaczyliśmy zabytkowy kościół w Osieku, w którym pani Alicja Brańka opowiedziała dzieciom trochę historii i ciekawostek, a także kapliczkę św. Tekli. Bardzo dużą atrakcją dla dzieci były spotkania ze strażakami w Ochotniczej Straży Pożarnej, gdzie zapoznawały się z ciężka i niebezpieczną pracą strażaka, oglądały sprzęt i specjalistyczne stroje. Współorganizowałam także wycieczkę ciuchcią do mini zoo w Inwałdzie, której głównym celem był bliski kontakt dzieci z naturą. obcowanie ze zwierzętami, a także uwrażliwienie na ich potrzeby. Byłam też współorganizatorem lekcji „Na szkle malowane” zorganizowanej w skansenie w Wygiełzowie oraz lekcji bibliotecznej w Bibliotece Publicznej w Oświęcimiu.
Wszystkie te działania miały na celu wzbogacać wiedzę i doświadczenia dzieci, były formą urozmaicającą zajęcia, a dla mnie sprawdzianem umiejętności organizacyjnych.
Doskonalenie swojej wiedzy i umiejętności na zorganizowanych warsztatach i kursach
Od początku swojej pracy zawodowej dbałam o doskonalenie własnego warsztatu pracy, poszerzałam swoją wiedze i umiejętności poprzez udział w różnych formach doskonalenia zawodowego. Tematykę warsztatów, szkoleń, kursów wybierałam kierując się ich przydatnością i atrakcyjnością. W okresie stażu brałam udział w następujących formach doskonalenia:
• Decoupage – warsztaty prowadzone przez panią Katarzynę Matlak. Udział w warsztatach pozwolił mi na poznanie nowej techniki plastycznej, którą mogę wykorzystać do dekoracji sali.
• Szkolenia prowadzone w ramach projektu „Wdrożenie zmodernizowanego systemu doskonalenia nauczycieli w powiecie oświęcimskim”. Był to cykl szkoleń poświęcony następującej tematyce:
- Skuteczna komunikacja.
- Aktywność teatralna.
- Praca z dzieckiem trudnym. Autyzm.
- Zabawy muzyczne z elementami metody Batii Strauss.
- Eksperymenty w przedszkolu.
• „Efektywna ewaluacja wewnętrzna w praktyce” - warsztaty prowadzone przez panią B. Kubiczek. Warsztaty te pozwoliły na pogłębienie wiedzy w zakresie ewaluacji wewnętrznej, a zdobyta wiedza znacznie ułatwiła mi pracę w zespole ewaluacyjnym.
• „Cztery pory roku w tańcu i piosence” – kurs metodyczny organizowany przez Polskie Towarzystwo im. Carla Orffa. Obecność na kursie pozwoliła mi poznać proste układy choreograficzne, zabawy z tekstem, tańce dla dzieci, które mogłam wykorzystywać w trakcie codziennej pracy, a szczególnie na zajęciach muzycznych.
• „Metoda Ruchu Rozwijającego Weroniki Sherborne” I stopień – szkolenie zorganizowane przez Małopolski Niepubliczny Ośrodek Doskonalenia Nauczycieli przy Ośrodku Twórczej Edukacji Kangur. Szkolenie prowadzone przez świetnych fachowców m.in. prof. M. Bogdanowicz pozwoliło zupełnie inaczej spojrzeć na ruch i jego ogromną potrzebę w prawidłowym rozwoju dziecka. Zdobytą wiedzę i umiejętności staram się wykorzystywać jak najczęściej w pracy codziennej.
• „Ochrona danych osobowych w jednostkach oświatowych” - szkolenie przeprowadziło Przedsiębiorstwo – Naukowo – Badawczo – Usługowe. Pogłębienie wiedzy dotyczącej ochrony danych kazało być bardziej czujnym w trakcie wykorzystywania różnych danych dotyczących naszych podopiecznych, ich rodziców, a także i swoich.
• „W drodze do mianowania 1” – warsztaty organizowane przez Ośrodek Doskonalenia Nauczycieli w Oświęcimiu. Udział w tych warsztatach wzbogacił mnie o wiedzę dotycząca podstaw prawnych awansu zawodowego oraz warunków uzyskania stopnia nauczyciela mianowanego.
• „Nowe zasady organizacji pomocy psychologiczno – pedagogicznej w szkołach i placówkach oświatowych” – warsztaty organizowane przez Ośrodek Doskonalenia Nauczycieli w Oświęcimiu. Zdobyta wiedza pomogła mi lepiej zrozumieć zasady planowania i udzielania pomocy psychologiczno – pedagogicznej zgodnie z rozporządzeniem MEN z dn. 11.10.2010r.
• „Boże Narodzenie ze śpiewem, tańcem i zabawą wg idei Carla Orffa” – kurs metodyczny organizowany przez Polskie Towarzystwo im. Carla Orffa, obecność na wyżej wymienionym kursie pozwoliła mi poznać nowe zabawy integracyjne, rozwinąć umiejętność ekspresji ruchowej, zaczerpnąć nowe pomysły na wykorzystanie ruchu i muzyki w trakcie zajęć z dziećmi.
• „Każde dziecko jest potencjalnie uzdolnione, lecz na wiele różnych sposobów” Jak korzystać z teorii inteligencji wielorakich w przedszkolu? – szkolenie zorganizowane przez wydawnictwo MAC. Dzięki szkoleniu dowiedziałam się w jaki sposób rozpoznać w dziecku dany rodzaj inteligencji i jak ją można dalej rozwijać.
• „Zakończenie stażu i przygotowanie do postępowania egzaminacyjnego na stopień nauczyciela mianowanego” – warsztaty organizowane przez Ośrodek Doskonalenia Nauczycieli w Oświęcimiu. Udział w tych warsztatach pozwolił mi usystematyzować wiedzę dotyczącą awansu oraz lepiej przygotować się do egzaminu.
Poprzez udział w wymienionych formach doskonalenia wzbogaciłam swoją wiedzę i doświadczenia, rozwinęłam umiejętności oraz poszerzyłam możliwości zawodowe. Zdobytą wiedzę wykorzystywałam podczas zajęć z dziećmi i spotkań z rodzicami.
Aktywne uczestnictwo w WDN
W trakcie odbywania stażu aktywnie uczestniczyłam w Wewnątrzszkolnym Doskonaleniu Nauczycieli. Brałam czynny udział w radach szkoleniowych o następującej tematyce:
• „ Plan działań wspierających”.
• „Jak radzić sobie z trudnymi emocjami dzieci?”
• „Pierwsza pomoc przedmedyczna”
• „Ewaluacja wewnętrzna w praktyce” – szkolenie przeprowadzone przez panią wicedyrektor Wiktorię Pawlicę.
Sama przeprowadziłam również radę szkoleniową na temat „Prowadzenie zajęć ruchowych według Metody Ruchu Rozwijającego W. Sherborne”. Celem szkolenia było przypomnienie na czym polega specyfika tej metody, tego jak wiele radości i zabawy dostarcza dzieciom. Każdy nauczyciel otrzymał przygotowany przeze mnie skrypt, zawierający propozycje ćwiczeń jakie można wykorzystać w trakcie zajęć z małymi dziećmi.
Jako członek Rady Pedagogicznej systematycznie brałam udział w jej zebraniach, a przez cały rok szkolny 2014/2015 pełniłam funkcję protokolanta.
W roku szkolnym 2014/2015 byłam również członkiem i jednocześnie koordynatorem zespołu ewaluacyjnego. Moja praca polegała na przeprowadzeniu badań dających odpowiedź na postawione pytanie badawcze (Które działania nauczycieli pobudzają do aktywności dzieci i są dla nich atrakcyjne?) Następnie po przeanalizowaniu zebranych danych wraz z zespołem opracowaliśmy wnioski i rekomendacje do dalszej pracy, które zostały zaprezentowane Radzie Pedagogicznej.
Samokształcenie poprzez lekturę książek i czasopism
Oprócz poszerzania swojej wiedzy poprzez udział w różnorodnych formach doskonalenia zawodowego, skupiłam się również na samodzielnym wyszukiwaniu informacji, które mogłabym wykorzystać w pracy z dziećmi. W celu pogłębienia wiedzy metodycznej i pedagogicznej systematycznie czytałam literaturę fachową oraz czasopisma zawodowe. Wśród czasopism najwięcej informacji czerpałam z miesięcznika ,,Wychowanie w przedszkolu” i ,,Bliżej przedszkola”. Zawarta w nich treść dostarczała aktualnych informacji z zakresu psychologii i pedagogiki. Czasopisma te często były inspiracją w doborze tematów zajęć do planów miesięcznych. Aktywnie pracując nad samokształceniem zapoznałam się z następującymi pozycjami:
• „Metody pedagogiki zabawy z dziećmi w wieku przedszkolnym”- Robert Domań
• ,,Gimnastyka buzi na wesoło” – Iwona Rutkowska- Błachowiak
• ,,Opis i planowanie zajęć według Metody Ruchu Rozwijającego Weroniki Sherborn -M. Bogdanowicz, D. Okrzesik
• ,,Dziecięca matematyka. Edukacja matematyczna dzieci w domu, przedszkolu i szkole.”-E.Gruszczyk- Kolczyńska i E. Zielińska
• „Pierwsze doświadczenia naukowe przedszkolaka” – D. Chauvel, V. Michel
• „365 gier i zabaw na każdy dzień roku” – T. Dahlke
• „Sztuka orgiami” – R. Zanoni
• „Zabawy ruchowe dla dzieci zdrowych i niepełnosprawnych” – V. Karoskova
Wymienione wyżej pozycje w szczególny sposób przyczyniły się do poszerzenia mojej wiedzy na temat metod i form pracy wychowawczo –dydaktycznej z dziećmi w wieku przedszkolnym.
Przygotowanie sprawozdania z realizacji planu rozwoju zawodowego
Po zakończeniu stażu przygotowałam niniejsze sprawozdanie z realizacji zamierzeń zawartych w planie rozwoju zawodowego. Wszystkie zgromadzone w trakcie stażu dokumenty uporządkowałam, a następnie przeanalizowałam i dokonałam ich oceny. Wyznaczone zadania były zgodne z potrzebami przedszkola, dodatkowo motywowały mnie do dalszego rozwoju. Wszystkie zdobyte w trakcie stażu umiejętności przyczyniły się do podniesienia jakości mojej pracy.
2. Umiejętność uwzględniania w pracy potrzeb rozwojowych uczniów, problematyki środowiska lokalnego oraz współczesnych problemów społecznych i cywilizacyjnych.
(§ 7 ust.2 pkt 2)
Uwzględnianie w swojej pracy zadań zawartych w programie wychowawczym i profilaktyki przedszkolnej
Realizując główne założenia programu wychowawczego w ciągu swojej pracy starałam się dążyć do osiągnięcia przez dzieci jak największej samodzielności, a jednocześnie wdrażałam je do umiejętności współżycia i współdziałania w grupie. Wprowadzałam je w świat wartości moralnych, rozwijałam umiejętności społeczne, dbałam o rozwój sfery poznawczej, emocjonalnej i fizycznej zawsze biorąc pod uwagę indywidualne możliwości rozwojowe dziecka.
Zgodnie z działalnością profilaktyczną przedszkola realizowałam w ramach swoich zajęć założenia zawarte w programie profilaktyki „Dbam o swoje zdrowie, bawię się bezpiecznie i działam rozsądnie”. Kształtowanie wśród dzieci poczucia odpowiedzialności za własne zdrowie i bezpieczeństwo, a także rozwijanie umiejętności zachowania się sytuacjach zagrożenia, muszą byś wdrażane od najmłodszych lat. Zaś zapewnienie dzieciom bezpieczeństwa stanowi podstawowe zadanie przed jakim staje nauczyciel.
Poznanie sytuacji rodzinnej wychowanków
Zawsze pierwszym krokiem do poznania środowiska moich wychowanków było przeanalizowanie kart przyjęcia dziecka do przedszkola, z których dowiadywałam się podstawowych informacji o dziecku i jego rodzinie. Wnikliwe poznanie grupy w której się pracuje jest niezbędnym warunkiem prawidłowego procesu wychowawczego i dydaktycznego. Dlatego starałam się uzyskać jak najwięcej informacji o swoich wychowankach przede wszystkim poprzez prowadzenie wnikliwej obserwacji zachowań dzieci, ich funkcjonowania w grupie rówieśniczej oraz postępów w rozwoju. Prowadziłam z dziećmi rozmowy, które były inicjowane przeze mnie lub wynikały z potrzeby dziecka. Duże znaczenie dla głębszego poznania podopiecznych miała analiza prac i wytworów dzieci, którą prowadziłam systematycznie w ciągu swojej pracy. Zdobyte informacje odnotowywałam w kartach obserwacji. Ponadto prowadziłam indywidualne spotkania i konsultacje z rodzicami, które przybliżały mi sytuację rodzinną dziecka oraz relacje panujące w jego najbliższym otoczeniu.
Przez cały okres stażu byłam w stałym kontakcie z większością rodziców, w ten sposób starałam się na bieżąco informować ich o postępach dziecka, ewentualnych problemach, czy zachowaniu.
Współpraca z rodzicami
Przedszkole jest często dla dzieci ich drugim domem, dlatego szalenie ważne jest by oba te środowiska ze sobą współpracowały, dając sobie nawzajem wsparcie i zaufanie. Dobra współpraca z domem rodzinnym warunkuje osiągnięcie dobrych wyników w pracy wychowawczej z dziećmi.
W celu lepszej współpracy oraz głębszego poznania środowiska rodzinnego podejmowałam następujące działania:
- Prowadzenie spotkań grupowych dla rodziców, na których informowałam ich o poczynionych przez dzieci postępach i nabytych umiejętnościach. Służyłam radą w przypadku pojawienia się jakiś problemów czy wątpliwości.
- Zorganizowałam zajęci otwarte dla rodziców prowadzone Metodą Ruchu Rozwijającego W. Sherborne. Były to zajęcia o charakterze warsztatowym, na których rodzice wraz z dziećmi bawili się, ćwiczyli, baraszkowali czerpiąc radość ze wspólnej zabawy i spędzonego razem czasu. Po zajęciach na rodziców i dzieci czekał przygotowany poczęstunek, podczas swobodnej rozmowy można było podzielić się wrażeniami, spostrzeżeniami oraz uwagami na temat przeprowadzonych zajęć.
Wspólnie z panią Małgorzata Matlak zorganizowałam również zajęcia otwarte dla nowoprzyjętych dzieci w ramach tzw. dnia otwartego. Zajęcia miały na celu zapoznanie nowych dzieci ze specyfiką przedszkola, integrację w grupie, a przede wszystkim miały ułatwić późniejszą adaptację dzieci do warunków przedszkolnych.
- Starałam się włączać rodziców do przygotowywania i współuczestnictwa w uroczystościach przedszkolnych. Aktywność rodziców polegała głównie na przygotowywaniu strojów, rekwizytów dla dzieci wykorzystywanych podczas takich uroczystości jak: Mikołajki, Dzień Babci i Dziadka, Bal karnawałowy, Święto Rodziny, a także uroczystość, na której występowaliśmy gościnnie tj. Dni Osieka. Chętni rodzice przygotowywali także ciasto na poczęstunek dla dziadków.
W czerwcu 2014 włączyłam się w organizacje wraz z rodzicami „Rodzinnego pikniku”. Wspólnie przygotowaliśmy przedstawienie dla dzieci pt. „Rzepka” do wiersza J. Tuwima. Wielu rodziców zaangażowało się w przygotowanie ciast, obsługę stoisk gastronomicznych oraz organizację atrakcji dla dzieci.
- W roku szkolnym 2011/2012 redagowałam gazetkę ścienną zawierająca aktualne informacje dla rodziców na temat zamierzeń wychowawczo –dydaktycznych w poszczególnych miesiącach oraz ciekawe artykuły poruszające problemy wieku przedszkolnego. W trakcie realizacji programu Akademii Zdrowego Przedszkolak przygotowałam również dla rodziców gazetkę informującą o zasadach zdrowego i ekologicznego żywienia, a także przepisy do przygotowania zdrowych i atrakcyjnych dla dzieci posiłków.
- Systematyczne prezentowałam też wystawkę prac plastycznych dzieci przygotowywanych zgodnie z omawianą tematyką.
- Włączałam rodziców do pomocy w gromadzeniu różnorodnych materiałów np. przyrodniczych, które wykorzystywałam z dziećmi na zajęciach.
- W roku szkolnym 2012/2013 byłam współorganizatorem i opiekunem grupy na wycieczce integracyjnej rodziców, dzieci i nauczycieli przedszkola do Zakopanego i „Rabkolandu”. Wszyscy razem mieliśmy okazje wyjechać kolejką szynową na Gubałówkę, spacerowaliśmy jednym z najsłynniejszych deptaków, a w Rabkolandzie zabawie i szaleństwom na różnych urządzeniach nie było końca. Rodzinne wycieczki w naszym przedszkolu to już tradycja, zawsze cieszą się dużym powodzeniem. Jest to okazja do wspólnego spędzenia czasu, wzajemnych rozmów, a także spotkania się w innych niż na co dzień okolicznościach.
- W ramach realizowanego w mojej grupie programu „Czyste powietrze wokół nas” zorganizowałam wystawę prac przygotowanych przez dzieci i rodziców pt.: „Plakat antynikotynowy”.
- Pedagogizacja rodziców. Tą formę działania realizowałam głównie na zebraniach z rodzicami. Przygotowałam i przestawiłam referat na temat: „Adaptacja dziecka do warunków przedszkolnych – jak pomóc dziecku przetrwać trudne chwile.” Zapoznałam również rodziców z założeniami i celami „Programu przedszkolnej edukacji antytytoniowej”, gdyż ich akceptacja przez rodziców była warunkiem wdrożenia programu w grupie.
W styczniu 2015 roku przeprowadziłam wśród rodziców w ramach ewaluacji wewnętrznej badanie, którego głównym celem było poznanie ich opinii na temat atrakcyjności zajęć w przedszkolu. Zgromadzone dane pozwoliły na opracowanie wniosków i rekomendacji, które zostały przedstawione rodzicom na kolejnym zebraniu.
Przez cały okres stażu byłam w stałym kontakcie z większością rodziców, w ten sposób starałam się na bieżąco informować ich o postępach dziecka i jego zachowaniu.
Współorganizowanie spotkań i uroczystości przedszkolnych
(zgodnie z „Kalendarzem uroczystości w przedszkolu”)
Przez cały okres stażu brałam czynny udział w organizowaniu i współorganizowaniu uroczystości przedszkolnych. Był to ciąg imprez, które powtarzały się cyklicznie, co roku, a należały do nich:
- Mikołajki
- Uroczysta wigilia
- Dzień Babci i Dziadka
- Bal karnawałowy
- Uroczyste pożegnanie zimy (Topienie Marzanny)
- Dzień Dziecka
- Święto Rodziny
- Gościnne wystąpienia na Dniach Osieka
Ponadto współorganizowałam z rodzicami „Piknik rodzinny”, który cieszył się dużym zainteresowaniem.
Praca nad przygotowaniem uroczystości przedszkolnych mimo iż pochłaniała dużo czasu i wymagała sporego zaangażowania, dawała sporo satysfakcji z wykonanej pracy. Zaś radość dzieci i wdzięczność rodziców oraz dziadków były największą nagrodą. Była to dodatkowa motywacja do dalszej pracy. Zorganizowane uroczystości, wspólne zabawy, wpływały pozytywnie na wzajemne relacje przedszkolaków. Mogli oni zaprezentować swoje talenty, umiejętności przełamując własną tremę. Publiczne prezentacje rozbudzały w dzieciach wiarę we własne możliwości oraz integrowały całą społeczność przedszkolną.
Współpraca z innymi nauczycielami w celu organizacji wycieczek
Wycieczki są formą zajęć zorganizowanych i zaplanowanych w ciągu całego roku szkolnego. Przyczyniają się do kształtowania odpowiednich postaw w kontakcie z poznawanym otoczeniem społecznym, przybliżają dzieciom środowisko lokalne, dziedzictwo kulturowe, budują przywiązanie do rodzimego krajobrazu. Realizując powyższe zadania we współpracy z innymi nauczycielami zorganizowałam następujące wycieczki:
• Integracyjną wycieczkę z rodzicami do Zakopanego i „Rabkolandu”
• Wyjazd ciuchcia do mini zoo w Inwałdzie
• Wyjazd do teatru Banialuka w Bielsku-Białej na spektakl pt. „Calineczka”
• Wyjazd do parku krajobrazowego w Wygiełzowie, udział w lekcji „Na szkle malowane”
• Wycieka do Miejskiej Biblioteki Publicznej w Oświęcimiu oraz Szkoły Muzycznej na spektakl pt.: „Królewna Śnieżka”.
Organizowanie wycieczek przyczyniło się do integrowania zespołu przedszkolnego. Była to też atrakcyjna dla dzieci forma zdobywania wiedzy.
Współpraca z specjalistami
Celem wzmocnienia własnych oddziaływań wychowawczych i dydaktycznych, realizując założenia powyższego punktu nawiązałam współpracę z psychologiem oraz logopedą. Przez cały okres stażu byłam w kontakcie z psychologiem szkolnym, który w razie problemów czy wątpliwości służył swoją radą i wsparciem.
We wczesnym wykrywaniu wad wymowy u dzieci zawsze mogłam liczyć na pomoc pani Anny Klęczar, która jako świetny specjalista diagnozowała dzieci młodsze, zalecała ćwiczenia językowe, artykulacyjne, oddechowe, które mogłam realizować z wychowankami. Czuwałam też nad dostarczaniem rodzicom indywidualnych zeszytów ze wskazówkami logopedy do dalszej pracy w domu.
Przygotowanie dzieci do udziału w konkursach, festiwalach i wystąpieniach zgodnie z ich możliwościami, umiejętnościami i predyspozycjami
W traktatu trwania mojego staży przygotowywałam dzieci do licznych wystąpień, głównie tych organizowanych w naszym przedszkolu. Tu wszystkie dzieci mogły zaprezentować swoje umiejętności taneczne, wokalne i recytatorskie. Były one tak aranżowane by każde dziecko, nawet bardzo nieśmiałe mogło wystąpić przed szerszą publicznością. Ważnym zadaniem było przygotowywanie dzieci do konkursów plastycznych oraz muzycznych zgodnie z ich zainteresowaniami i zdolnościami.
Wspólnie z koleżankami przygotowywałam dzieci do konkursu muzycznego „Kolędować małemu w Dolinie Karpia – konkurs kolęd i pastorałek”, organizowanego przez Regionalny Ośrodek Kultury Doliny Karpia w Zatorze. Dzieci odpowiednio zajęły w nich trzecie i pierwsze miejsce.
Całą grupą wzięliśmy udział w konkursie plastycznym Akademii Misia Haribo „Poznaj Świat z Misiem Haribo”. Konkurs miał na celu rozwijanie twórczego myślenia i pogłębianie ciekawości poznawczej świata u dzieci. Przedszkolaki otrzymały zestaw kreatywny, płytę oraz grę planszową które umożliwiły poznanie różnorodnych kultur i obyczajów na świecie. Przygotowywałam też dzieci do następujących indywidualny konkursów plastycznych:
• „Dobranocki z dawnych lat” – konkurs organizowany przez Muzeum Dobranocek w Rzeszowie
• „Ukochany zwierzak” – konkurs organizowany przez Przedszkole Miejskie Nr 2 w Czarnkowie.
• „Jesienne duszki i leśne skrzaty” – konkurs organizowany przez Młodzieżowy Dom Kultury w Krakowie.
• „Pisanka wielkanocna”- konkurs organizowany przez Szkołę Podstawową Nr 2 w Osieku.
• „Światło czarodziejem magii” – organizowanego przez Uniwersytet Pedagogiczny w Krakowie.
Zorganizowałam również wystawę prac, które dzieci przygotowały wspólnie z rodzicami. Były to plakaty antynikotynowe, które przygotowywano w ramach realizowanego programu „Czyste powietrze wokół nas”. Każda praca została nagrodzona drobnym upominkiem.
Wszystkie te działania dostarczały dzieciom wiele radości i satysfakcji, były też cennym doświadczeniem i motywacją do dalszej pracy.
Nawiązanie współpracy z środowiskiem lokalnym
Nawiązanie współpracy z środowiskiem lokalnym ma duże znaczenie dla podnoszenia efektywności pracy placówki, daje możliwość rozwoju oraz prezentacji osiągnięć szerszemu odbiorcy. Realizując obowiązki wychowawcy stosowałam różnorodne formy pracy mające na celu wzmocnienie własnych oddziaływań wychowawczych i dydaktycznych wśród moich wychowanków. W związku z tym nawiązałam współpracę z następującymi instytucjami:
- Współpraca z Gminną Biblioteka Publiczną w Osieku, która polegała głównie na przygotowywaniu dzieci do udziału w występach z okazji corocznych obchodów „Dni Osieka” oraz na organizowaniu lekcji bibliotecznych dla starszych dzieci.
- Współpraca z redakcja „Echa Osieka”. W roku szkolnym 2013/2014 systematycznie przygotowywałam materiały (tekst, zdjęcia), do gazety dotyczące wydarzeń i uroczystości odbywających się w przedszkolu.
- Współpraca z Gminnym Ośrodkiem Pomocy Społecznej i Stowarzyszeniem Inicjatyw Społecznych w Osieku, polegała ona na włączaniu się w organizowanie uroczystości związanych z Mikołajem tj.: wykonanie plakatów informacyjnych oraz przygotowanie dekoracji na sali WDK. W ramach obchodów „Dnia Dziecka” dwukrotnie byłam odpowiedzialna za przygotowanie i prowadzenie konkurencji sportowych dla dzieci młodszych.
- Współpraca z Ochotniczą Strażą Pożarną, dzięki uprzejmości strażaków starałam się by każdego roku dzieci mogły odwiedzić siedzibę straży. Poznać ich ciężką i niebezpieczną pracę, uczestniczyć w pogadance na temat bezpieczeństwa i zapobiegania pożarom. Zawsze dzieci mogły też usiąść za kierownicą strażackiego wozu, a nawet używać sprzętu gaśniczego.
- Współpraca z Pocztą, w trakcie wyjść na pocztę dzieci miały okazję obejrzeć pomieszczenie, poznać drogę listu, a także samodzielnie przyklejały znaczki, oraz wysyłały listy do św. Mikołaja.
- Nawiązałam również współpracę z okolicznymi sklepami, apteką oraz piekarnią. W sklepach dzieci mogły samodzielnie zrobić drobne zakupy, poznały pracę ekspedientki i utrwalały zwroty grzecznościowe. W aptece od pań farmaceutek usłyszały o konieczności zażywania leków w czasie choroby oraz o kategorycznym zakazie ich przyjmowania bez nadzoru osoby dorosłej. W piekarni „Magellan” dzieci zapoznały się z procesem wypiekania chleba, obejrzały maszyny, urządzenia i piece oraz otrzymały słodkie upominki.
Organizacja zbiórki pieniędzy w ramach akcji „Góra Grosza”
W trakcie trwania mojego stażu dwukrotnie przeprowadziłam w naszym przedszkolu akcję „Góra Grosza”. Jest to ogólnopolska akcja organizowana przez Towarzystwo „Nasz Dom” pod patronatem Ministra Edukacji Narodowej. W sumie udało nam się zebrać bliska 370 złotych. Przeprowadzenie akcji miało na celu nie tylko pomoc potrzebującym ale także uwrażliwienie przedszkolaków na krzywdę innych dzieci oraz czerpanie radości z pomagania innym.
Ponadto podczas odbywania stażu, wzięłam z moją grupą udział w Przedszkolnym Programie Edukacji Antytytoniowej pt. „CZYSTE POWIETRZE WOKÓŁ NAS” (kwiecień/maj 2014) , przeprowadzonym wspólnie z Powiatową Stacją Sanitarno-Epidemiologiczną w Oświęcimiu. Jego celem był wzrost kompetencji rodziców w zakresie ochrony dzieci przed ekspozycją na dym tytoniowy, oraz zwiększenie umiejętności dzieci w zakresie radzenia sobie w sytuacjach, gdy przebywają w zadymionych pomieszczeniach lub, gdy dorośli palą przy nich tytoń. Aby przeprowadzić program, konieczna była współpraca z rodzicami, w tym celu zorganizowałam zebranie informujące o zamiarze przeprowadzenia powyższego programu, przedstawiałam jego cele i założenia, oraz do każdego rodzica wystosowałam LIST, którego wzór znajdował się w programie. Rodzice wyrażali zainteresowanie programem, wszyscy udzielili zgody na udział dzieci w programie, także rodzice palący, gdyż ważne było, aby nie dopuszczać do trudnych sytuacji rodzinnych i nie wzbudzać agresji dziecka wobec palącego rodzica. W ramach programu dzieci poznawały wady palenia, zalety oddychania świeżym, nie zanieczyszczonym powietrzem, a także dowiadywały się jak groźne jest palenie bierne. Wszystkie scenariusze opracowane były w formie zabawowej, towarzyszyła im maskotka Dinka. Podsumowaniem programu było przygotowanie krótkiej prezentacji zawierającej zdjęcia i opisy przeprowadzonych działań.
Byłam również koordynatorem programu 6 Edycja Piramidy Żywienia Przedszkolaków, pod nazwą „Uczymy się o jedzeniu w ekologicznym znaczeniu”, organizowanego przez Akademie Zdrowego Przedszkolaka.
Prowadzone warsztaty poświęcone były żywności zdrowej, ekologicznej, która ma ogromny wpływ na nasze zdrowie i samopoczucie. Dzięki dostarczeniu przez organizatora licznych materiałów, scenariuszy i pomocy zajęcia były ciekawe i atrakcyjne dla dzieci. Przedszkolaki mogły samodzielnie przygotowywać zdrowe posiłki, gościły z wizytą w przedszkolnej kuchni, gdzie panie kucharki prezentowały potrawy z ekologicznych jajek. Udokumentowaniem przeprowadzenia akcji w naszym przedszkolu było zamieszczenie sprawozdania w formie prezentacji multimedialnej na stronie internetowej www.zdrowyprzedszkolak.pl.
3. Umiejętność wykorzystywania w pracy technologii informacyjnej i komunikacyjnej (§ 7 ust.2 pkt 3)
Wykorzystywanie komputera do opracowania dokumentacji związanej z rozwojem zawodowym
Od początku mojej pracy komputer był narzędziem potrzebnym, a wręcz niezbędnym. Dzięki umiejętności obsługi komputera opracowałam i sporządziłam dokumentację związaną z awansem zawodowym nauczyciela tj. plan rozwoju zawodowego oraz niniejsze sprawozdanie.
Wykorzystywanie poczty elektronicznej do współpracy z innymi nauczycielami
Kontakty z innymi nauczycielami zdecydowanie ułatwiła i przyspieszyła możliwość korzystania z poczty elektronicznej. Za jej pośrednictwem w trakcie trwania mojego stażu kontaktowałam się wielokrotnie z panem R. Klęczarem oraz panią K. Szostak, z którymi w roku szkolnym 2013/2014 współpracowałam nad prowadzeniem strony internetowej przedszkola. Pełniąc funkcję protokolanta, za pomocą poczty elektronicznej otrzymywałam od swoich koleżanek informacje dotyczące pracy wychowawczo – dydaktycznej w poszczególnych oddziałach.
Również drogą e-mailową kontaktowałam się z koordynatorem akcji „Uczymy się o jedzeniu w ekologicznym znaczeniu” w sprawie niezbędnych materiałów do realizacji programu Akademii Zdrowego Przedszkolaka.
Będąc koordynatorem w zespole do spraw ewaluacji za pośrednictwem poczty elektronicznej konsultowałam poszczególne etapy naszej prace z ekspertem panią Bożeną Kubiczek.
Wykorzystywanie komputera do organizowania warsztatu pracy
Przy użyciu komputera opracowywałam następującą dokumentację przedszkolną:
- miesięczne plany pracy wychowawczo – dydaktycznej
- scenariusze zajęć i uroczystości przedszkolnych
- protokoły z zebrań Rady Pedagogicznej
- karty obserwacji dziecka
- półroczne i roczne sprawozdania z pracy wychowawczo – dydaktycznej.
Ponadto komputer był mi niezbędny w przygotowywaniu pomocy do zajęć tj.: kart pracy, ilustracji, tekstów wierszy, opowiadań, sylwet, szablonów, nagrań na CD itp. Dużo korzystałam z komputera prowadząc kronikę przedszkolną (przegrywanie, wywoływanie zdjęć, pisanie tekstów) oraz gazetkę informacyjną dla rodziców (pisanie i drukowanie tematyki kompleksowej, tekstów poznanych piosenek, wierszy oraz ciekawych artykułów). Również z wykorzystaniem komputera w roku szkolnym 2013/2014 pisałam artykuły dotyczące działalności przedszkola, do lokalnej gazety „Echa Osieka”.
Za pomocą komputera przygotowywałam także prezentacje multimedialne, które były formą sprawozdania z zrealizowanych programów „Uczymy się o jedzeniu w ekologicznym znaczeniu” Akademii Zdrowego Przedszkolaka oraz „Czyste powietrze wokół nas” Program przedszkolnej edukacji antytytoniowej.
Wykorzystywanie Internetu do wyszukiwania materiałów potrzebnych do pracy i informacji dotyczących awansu i prawa oświatowego
Dzięki umiejętności wykorzystywania w pracy technologii informacyjnej, często logowałam się na portalach edukacyjnych, gdzie pozyskiwałam ciekawe informacje przydatne w pracy. Przeglądałam przykładowe scenariusze zajęć, podpatrywałam różne techniki plastyczne, poznawałam nowe zabawy i dowiadywałam się o prowadzonych konkursach dla dzieci.
Internet był również dla mnie źródłem cennych informacji dotyczących awans zawodowego nauczycieli. Za jego pośrednictwem zapoznawałam się z przepisami i aktami prawa oświatowego, nowelizacjami ustaw i nowymi rozporządzeniami MEN. Korzystałam też z publikacji innych nauczycieli odbywającymi staż oraz konsultowałam się z nimi poprzez fora internetowe.
Współuczestniczenie w prowadzeniu strony internetowej przedszkola
W roku szkolnym 2013/2014 byłam odpowiedzialna za prowadzenie strony internetowej naszego przedszkola (www.zspnr1wosieku.pl). Publikowałam ogólne informacje dotyczące kadry, Rady Rodziców czy rozkładu dnia. Przede wszystkim jednak zdjęcia, teksty opisujące najważniejsze wydarzenia przedszkolne m.in.:
• Wycieczki do Wygiełzowa i ciuchcią do mini zoo w Inwałdzie
• Spotkanie z Mikołajem
• Karp nie tylko na wigilijnym stole
• Bal karnawałowy
• Dzień Babci i Dziadka
• „Wyjazd do teatru na spektakl pt. „Calineczka”
• Święto Rodziny i uroczyste otwarcie ogrodu przedszkolnego
• Artykuł „Mamo, tato nie pal przy mnie”
Wykorzystanie Internetu do dzielenia się swoją wiedzą z innymi nauczycielami
W ramach realizacji założeń tego punktu publikowałam swoje własne prace na portalu edukacyjnym edux.pl. Zaproponowane przeze mnie scenariusze zajęć dydaktyczno-wychowawczych mogły posłużyć innym nauczycielom w planowaniu własnych zajęć. Publikowałam również projekt swojego planu rozwoju zawodowego oraz niniejsze sprawozdanie. Ponadto na stronie tej zamieściłam również referat dotyczący prowadzenia zajęć ruchowych Metodą Ruchu Rozwijającego W. Sherborne.
Podnoszenie swoich umiejętności i kwalifikacji na zorganizowanych formach doskonalenia
Niestety nie udało mi się zrealizować tego punktu mojego planu. Jednak starałam się podnosić swoje umiejętności poprzez samokształcenie oraz systematyczne korzystanie z komputera i Internetu w codziennej pracy.
4. Umiejętność zastosowania wiedzy z zakresu psychologii, pedagogiki i dydaktyki oraz ogólnych zagadnień z zakresu oświaty (§ 7 ust.2 pkt 4)
Aktualizowanie wiedzy z zakresu psychologii, pedagogiki i dydaktyki poprzez samokształcenie
W ciągu trwania stażu starałam się na bieżąco gromadzić informacje, które przyczyniały się do poprawy mojej pracy wychowawczej i dydaktycznej. W tym celu brałam udział w różnorodnych formach doskonalenia nauczycieli, których opis znajduje się w punkcie 1 niniejszego sprawozdania.
Pracując nad samokształceniem, studiowałam literaturę pedagogiczną i zapoznałam się z następującymi pozycjami książkowymi:
• „Jak mówić, żeby dzieci nas słuchały, jak słuchać, żeby dzieci do nas mówiły”- A. Faber, E. Mazlish. Pozycja ta zawiera cenne wskazówki dotyczące komunikowania się z dzieckiem tak, aby czuło się dostrzegane, rozumiane i w danym momencie, trudnym dla niego najważniejsze.
• „Psychologia rozwoju człowieka” – B. Harwas-Napierała, J. Trempała. Książka ta zawiera niezbędne informacje dotyczące rozwoju człowieka w różnych okresach życia, dla mnie szczególnie ważnym był rozdział poświecony wczesnemu dzieciństwu. Autorzy opisują prawidłowy rozwój dziecka w wieku przedszkolnym w różnych sferach.
• „Wspomaganie dzieci w rozwoju zdolności do skupiania uwagi i zapamiętywania” – E. Gruszczyk – Kolczyńska, E. Zielińska. Publikacja ta, to poradnik zawierający propozycje działań pomagających dzieciom w skupianiu uwagi, świadomym zapamiętywaniu i odtwarzaniu tego co ważne.
• „Psychologia dla nauczycieli” – D. Fontana
• „Integracja sensoryczna na co dzień” – M. Borkowska, K. Wagh. Poradnik ten zawiera propozycje ciekawych, prostych i przyjemnych ćwiczeń dla dzieci, stymulujących układ nerwowy.
• „Elementarz dla rodziców. Dziecko ryzyka a wychowanie.” – E. M. Minczakiewicz, B. Grzyb, Ł. Gajewski. Jest to poradnik nie tylko dla rodziców, opisuje zachowania dzieci, które mogą niepokoić, świadczyć o jakiś deficytach czy zaburzeniach. Autorzy podkreślają rolę rodziców w rozpoznawaniu ewentualnych problemów, opracowali też narzędzia pozwalające zbadać rozwój dziecka w wybranych obszarach.
W czytanej literaturze i czasopismach („Bliżej przedszkola”, „Wychowanie w przedszkolu” , „Nauczycielka przedszkola”) szukałam pomocy w rozwiązywaniu bieżących problemów, a także aktualnych informacji z zakresu psychologii i pedagogiki oraz inspiracji przeprowadzenia zajęć na określony temat.
Udział w pracach zespołu do spraw pomocy psychologiczni- pedagogicznej
Zgodnie z rozporządzeniem MEN z dn. 17.11. 2010r w sprawie zasad udzielania i organizacji pomocy psychologiczno – pedagogicznej w publicznych szkołach i placówkach, dla każdego dziecka wymagającego pomocy tworzono zespół w skład którego wchodzili nauczyciele, wychowawcy i specjaliści. W trakcie trwania mojego stażu byłam członkiem takiego zespołów, moja praca polegała na planowaniu i koordynowaniu udzielanej dziecku pomocy oraz opracowaniu kart indywidualnych potrzeb dziecka, a także planów działań wspierających.
W celu lepszego przygotowania się do powierzonej roli, uczestniczyłam w szkoleniu rady pedagogicznej na temat „Przygotowanie planów i programów z zakresu pomocy psychologiczno – pedagogicznej”. Zdobyłam informacje dotyczące tworzenia niezbędnej dokumentacji oraz praktyczne porady jak ów pomoc organizować.
Współpraca z organizacjami wspierającymi przedszkole tj. Gminnym Ośrodkiem Pomocy Społecznej i Poradnią Psychologiczno-Pedagogiczną
Współpraca przedszkola z Gminnym Ośrodkiem Pomocy Społecznej dotyczy głównie kwestii finansowej. Pomoc w postaci refundacji kosztów żywienia i opłat za przedszkole udzielana jest dzieciom z rodzin o najniższych dochodach. Moim zadaniem w tym zakresie było rozpoznawanie poprzez obserwacje i przeprowadzone rozmowy sytuacji rodzinnej podopiecznych, aby w miarę potrzeb i możliwości zapewnić im dodatkowe wsparcie w ramach pomocy GOPSu.
W trakcie trwania mojego stażu aktywnie włączałam się również w organizację imprez okolicznościowych organizowanych przez GOPS, co zostało już opisane w rozdziale drugim.
W ramach realizacji tego założenia wielokrotnie podjęłam współpracę z pracownikiem Poradni Psychologiczno – Pedagogicznej, p. Anną, która była również pracownikiem ZSP Nr 1 w Osieku. Pani Ania zawsze służyła radą w sytuacjach problemowych dotyczących niepokojących zachowań dziecka, konieczności podjęcia lub nie terapii logopedycznej, czy kierowania dziecka na badania specjalistyczne wykonywane w poradni. W okresie stażu często korzystałam z wiedzy i doświadczenia pani Ani, kiedy dziecko budziło moje obawy, co do opanowanych umiejętności, poziomu rozwoju mowy, czy zachowania. Konsultowałam również osiągnięcie gotowości szkolnej przez dzieci. Zawsze starałam się stosować do udzielanych wskazówek, dotyczących prowadzenia z dziećmi ćwiczeń usprawniających aparat mowy oraz poprawiających koncentrację uwagi. Jednak w czasie trwania mojego stażu ostatecznie nie kierowałam żadnego z wychowanków do Poradni.
Udzielanie rad i pomocy dzieciom i rodzicom w sprawach trudnych
Wiedza psychologiczno – pedagogiczna była mi pomocna również przy udzielaniu pomocy dzieciom z problemami adaptacyjnymi, z trudnościami w nauce, mającymi problem z przestrzeganiem norm współżycia w grupie, a także w rozwiązywaniu sytuacji konfliktowych.
Pracując w oddziale dzieci trzyletnich kładłam głównie nacisk na stworzenie przyjaznej atmosfery, ułatwiającej dziecku moment rozstania z rodzicami. Większość tych działań kończyła się sukcesem, wymagało to jednak dłuższej współpracy z opiekunami, którzy niejednokrotnie również nie radzili sobie z tą trudną sytuacją. Już na dniu otwartym zapoznałam rodziców z kilkoma sposobami, które mogą ułatwić moment pójścia dziecka po raz pierwszy do przedszkola.
Z dziećmi, które wykazywały pewne trudności w nauce starałam się w miarę możliwości pracować indywidualnie w rankach lub godzinach popołudniowych. Były to głównie ćwiczenia usprawniające manualnie, ćwiczenia ortofoniczne oraz językowe – rozwijające mowę, zwiększające zasób słownictwa a także ćwiczenia z zakresu kompetencji matematycznych.
Każde dziecko jest inne, ma inne potrzeby, zainteresowania i wywodzi się z innego środowiska domowego. Nagle w przedszkolu zostaje wprowadzone w grupę, w której musi nauczyć się obcować. Są to pierwsze społeczne doświadczenia dzieci gdzie nie towarzyszą im rodzice. W związku z tym, w grupie przedszkolaków często wybuchają konflikty, z którymi dzieci nie potrafią sobie same poradzić i potrzebują pomocy osoby dorosłej. Dlatego też, starałam się pomagać wychowankom rozwiązywać ich konflikty. Chciałam by umiały nazywać swoje emocje, by łatwiej było im dostrzec źródło zaistniałych problemów, a co za tym idzie w miarę samodzielnie lub z niewielką pomocą same mogły dany konflikt zażegnać lub rozwiązać. Urządzałam rozmowy i pogadanki na temat zachowania się w grupie, odnoszenia się do kolegów i koleżanek oraz osób dorosłych. Organizowałam zajęcia, na których dzieci uczyły się rozpoznawać i okazywać swoje emocje i uczucia. Starałam się integrować grupę poprzez różnego rodzaju gry i zabawy. Ważnym elementem pracy wychowawczej były tzw. „kontrakty grupowe”, które tworzyłam razem z dziećmi. Zawarte w nich zasady i normy, dzieci starały się przestrzegać podczas zajęć i zabaw. Dzięki nim, dzieci starały się bardziej kontrolować swoje zachowanie, zwracały uwagę na potrzeby innych, bardziej spontanicznie używały zwrotów grzecznościowych.
Zawsze w miarę swoich możliwości służyłam też pomocą rodzicom, którzy widząc jakiś problem prosili o konsultację czy poradę. Szczególnie w ostatnim roku trwania mojego stażu wielu rodziców konsultowało się w sprawie ewentualnego odroczenia dziecka od obowiązku szkolnego.
5. Umiejętność posługiwania się przepisami dotyczącymi systemu oświaty, pomocy społecznej lub postępowania w sprawach nieletnich, w zakresie funkcjonowania szkoły, w której nauczyciel odbywa staż
(§ 7 ust.2 pkt 5)
Analiza przepisów prawa oświatowego
W trakcie trwania stażu zapoznała się z podstawowymi przepisami regulującymi system oświaty tj.:
• Ustawa o systemie oświaty
• Ustawa – Karta Nauczyciela
• Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 1 grudnia 2004r. wraz z późniejszymi zmianami w sprawie uzyskiwania stopni awansu zawodowego przez nauczycieli
• Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 1 marca 2013r. w sprawie uzyskiwania stopni awansu zawodowego przez nauczycieli
• Rozporządzenie Ministra edukacji narodowej z dnia 27 sierpnia 2012 r. w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego
• Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 30 maja 2014 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół
• Rozporządzenie MEN z 17 listopada 2010 roku w sprawie zasad udzielania i organizacji pomocy psychologiczno – pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach
• Rozporządzenie MEN z dnia 30 kwietnia 2013 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie zasad udzielania i organizacji pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach
• Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 31 grudnia 2002 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny w publicznych i niepublicznych szkołach i placówkach.
Znajomość powyższych aktów prawnych służyła mi w wykonywaniu codziennej pracy ale także była niezbędna w czynnościach związanych z odbywaniem stażu. Swoją wiedze w tym zakresie aktualizowałam poprzez samodzielne studiowanie aktów prawnych na stronie internetowej MEN i Kuratorium Oświaty, także poprzez uczestnictwo w szkoleniach i zebraniach Rady Pedagogicznej podejmujących ów tematykę.
Analiza dokumentacji wewnątrzprzedszkolnej
Na bieżąco też zapoznawałam się ze zmianami wprowadzanymi w aktach prawnych obowiązujących w naszym przedszkolu, takich jak:
• Program Wychowawczy Przedszkola
• Program Profilaktyki w Przedszkolu „Dbam o swoje zdrowie, bawię się bezpiecznie i działam rozsądnie”.
• Regulamin Spacerów i Wycieczek w Przedszkolu Publicznym w Osieku.
• Regulamin Pracy Zespołu Szkolno – Przedszkolnego Nr 1 w Osieku.
• Regulamin Rady Pedagogicznej Przedszkola Publicznego w Osieku.
• Roczny Plan Pracy Przedszkola.
• Plan nadzoru Pedagogicznego.
• Statut.
Aktywne uczestnictwo w kreowaniu prawa wewnątrzprzedszkolnego
W ramach prac Rady Pedagogicznej brałam udział w konstruowaniu i modyfikowaniu wyżej wymienionych dokumentów wewnątrzprzedszkolnych, co dało mi szanse wykorzystania mojej wiedzy w praktyce. Ponadto na bieżąco prowadziłam obowiązkową dokumentację przedszkolną.
Podsumowanie
W okresie od 1 września 2011 roku do 24 lutego 2015 roku, starałam się sumiennie i z pełnym zaangażowaniem realizować zadania ujęte w Planie Rozwoju Zawodowego. Uważam, że czas ten został w pełni wykorzystany, a założone cele osiągnięte.
Realizacja zaplanowanych działań dała mi dużo satysfakcji, a to co udało mi się zrobić przyczyniło się nie tylko do wzrostu jakości mojej pracy, ale i do lepszego funkcjonowania przedszkola. Potrafię planować i organizować własny warsztat pracy, daję sobie radę z doborem i zastosowaniem ciekawych metod pracy, organizuję wycieczki oraz wypełniam zadania ogólnorozwojowe. Chcąc podwyższać własne kompetencje korzystam z różnych ofert doskonalenia zawodowego, na bieżąco pogłębiam swoją wiedzę studiując fachową literaturę z zakresu psychologii i pedagogiki. Bardzo chętnie i z dużą wdzięcznością korzystam z doświadczenia i pomocy opiekuna oraz innych nauczycieli, co wpływa na podniesienie jakości mojej pracy pedagogicznej. Znam i stosuję przepisy prawa oświatowego w zakresie potrzeb naszej placówki. Aktywnie i sumiennie uczestniczę w realizacji zadań opiekuńczo – wychowawczo – dydaktycznych wynikających z planu pracy placówki. Na bieżąco w swojej pracy korzystam z komputera oraz wykorzystuję technologię informacyjną.
Uważam, że w okresie trwania mojego stażu spełniłam wszystkie wymagania stawiane nauczycielowi kontraktowemu ubiegającemu się o stopień nauczyciela mianowanego. Wszystko czego nauczyłam się przez ten okres stanowi bazę mojego dalszego rozwoju zawodowego. Chciałabym, aby moje zajęcia z roku na rok stawały się bardziej ciekawe i atrakcyjne dla dzieci, dlatego nadal chcę podnosić swoje kwalifikację i doskonalić swój warsztat pracy. Praca ta, wymaga ode mnie dużego zaangażowania, stanowi wyzwanie, ale daje też wiele radości i satysfakcji.