Cele lekcji:
1. Poznawczy - próba nazwania cech charakteru, usposobienia i intelektu bohatera . Słownictwo nazywające cechy. Charakterystyka pośrednia i bezpośrednia .
2. Kształcący - wyszukiwanie właściwych fragmentów w tekście lektury, rozpoznawanie i zaznaczanie charakterystyki pośredniej i bezpośredniej.
3. Wychowawczy - Siła człowieka leży w nim samym.
Metoda - Praca z tekstem, praca w grupach , problemowa.
Pomoce: „Słownik wyrazów wartościujących” [w:] Maria Nagajowa
„Nauka o języku dla nauki języka”
Tok lekcji:
1. Nawiązanie do nowej lekcji :
- Przypomnienie wiadomości dotyczących życia i działalności Skawińskiego.
- Miejsce ojczyzny w życiu człowieka.
Wnioski: Ogrom nieszczęść Skawińskiego był spowodowany tym , że latarnik był człowiekiem bez oparcia bliskich, bez kraju.
2. Podanie tematu lekcji .
3. Przygotowanie pracy w grupach
Gr. I Wypiszcie z podanych wyrazów te, które odnoszą się do charakteru i osobowości Skawińskiego.
Zakładany efekt pracy : Cechy charakteru - aktywny, ambitny, bezinteresowny, bohaterski, buntowniczy, bystry, cierpliwy, cnotliwy, czuły, czynny, dobroduszny, dobrotliwy, fachowy, gorliwy, konsekwentny, mądry, miłosierny;
Gr. II Wypiszcie z zestawów wyrazów wartościujących człowieka te, które nazywają cechy umysłu i osobowości.
Zakładany efekt pracy : Cechy usposobienia i umysłu - Usposobienie ; energiczny, żywy, smutny, impulsywny, nostalgiczny, małomówny. Umysłu; inteligentny, kompetentny, logiczny, myślący, oświecony, światowy.
Gr. III Ze słownika nazw wartości wypisz te, które odnoszą się do Skawińskiego.
Zakładany efekt pracy: Wartości w życiu Skawińskiego - altruizm, człowieczeństwo, delikatność, duma, fachowość, fantazja, gorliwość, honor, karność, lojalizm, niepodległość, otwartość, pokój, powściągliwość, przyzwoitość, samodoskonalenie, samodyscyplina, szczerość, ufność, wyrozumiałość, życzliwość.
4. Prezentacja materiału słownikowego przez przedstawicieli grup, uzasadnienie podanych cech przykładami z lektury, wyszukiwanie w tekście przykładów.
5. Przypomnienie terminów „charakterystyka pośrednia i bezpośrednia” - rozpoznawanie czytanych fragmentów charakterystyki z tekstu lektury, używanie terminów : charakterystyka pośrednia i bezpośrednia.
6. Ustalenie planu charakterystyki - punkty na tablicy.
7. Podsumowanie
Skawiński, człowiek „bez ojczyzny”, wieczny tułacz, musiał uchodzić z kraju za udział w powstaniu listopadowym. Bohater sienkiewiczowskiej noweli to dobry, wrażliwy na cudzą krzywdę człowiek , tuła się po świecie szukając ojczyzny. Mimo licznych nieszczęść nie boi się walczyć o swoje szczęście i cichą przystań na starość. To człowiek opoka, skała - nie poddał się przeciwnościom losu - wciąż zaczynał od nowa , ufny, pełen nadziei, że tym razem się uda.
8. Zadanie domowe: Napisz ciąg dalszy losów Skawińskiego.