Telefony komórkowe, syndrom ADHD i problemy z zachowaniem u dzieci

Od kiedy ludzie posługują się telefonami komórkowymi oraz bezprzewodowymi urządzeniami każdego typu, toczy się spór, czy urządzenia te mogą wywoływać raka mózgu. Francuscy naukowcy twierdzą, że tak. Kto rozmawia przez komórkę dłużej niż 15 godzin w miesiącu, u tego występuje większe ryzyko nowotworów mózgu. Ich twierdzenie pokrywa się z innymi międzynarodowymi badaniami z ostatnich lat. Naukowcy stwierdzili, że kto używał telefonu komórkowego przez 15 godzin w miesiącu w okresie 5 lat, u tego występuje dwu- lub nawet trzykrotnie większe ryzyko zachorowania na nowotwór mózgu. Badacze potwierdzili, że nowotwory te mogą być zarówno złośliwe (glajaki) jak i łagodne (oponiaki), występujące w oponach mózgowo-rdzeniowych. Powodem, przez który nowotwory mózgu często rozwijają się u użytkowników telefonów komórkowych, są częstotliwości radiowe. Guzy pojawiają się najczęściej po przeciwnej stronie mózgu, do tej, po której telefon komórkowy był najczęściej stosowany.
Wyniki badań przeprowadzonych w Nowej Zelandii udowodniły, że współczesne dzieci i nastolatki mają podwyższone ryzyko zachorowania na nowotwory mózgu, a jako przyczynę naukowcy wskazują promieniowanie telefonów komórkowych. Wiele dzieci ma bezpośredni kontakt ze swoim telefonem komórkowym również w czasie snu, trzymając telefon w nocy w pobliżu/zasięgu ręki lub wręcz pod poduszką. Na podstawie wyników badań naukowcy stwierdzili, że jeśli dzieci będą dalej używać telefonów komórkowych w taki właśnie sposób, wielu z nich będzie miało podwyższone ryzyko zachorowania na nowotwór mózgu już w wieku 15-17 lat. Ponadto:
• telefony komórkowe negatywnie wpływają na rozwój emocjonalny dzieci;
• dzieci wystawione na oddziaływanie telefonów komórkowych przed i po urodzeniu o 50% częściej cierpią na zaburzenia zachowania;
• jeżeli ekspozycja na działanie telefonów komórkowych miała miejsce wyłącznie przed urodzeniem, ryzyko wzrastało o 40%;
• długi czas użytkowania zarówno telefonów komórkowych jest związany z rosnącym ryzykiem glejaka mózgu (złośliwy guz glejowych tkanek układu nerwowego);
• nowe badania naukowe wykazały, że ryzyko guza mózgu rośnie potrójnie w przypadku używania telefonów komórkowych przez ponad 25 lat, a ryzyko jest także większe u ludzi, którzy zaczęli używać telefonów komórkowych przed 20 rokiem życia;
• włączone jest w to również używanie zestawów głośnomówiących oraz wysyłanie wiadomości zamiast telefonowania;
Według naukowców dzieci mają szczególnie zwiększoną podatność na wystąpienie efektów ubocznych promieniowania telefonów ze względu na:
• mniejszy mózg
• cieńszą czaszkę
• zwiększoną przewodność tkanki mózgu
Te cechy powodują, że dzieci bardziej absorbują szkodliwe promieniowanie, ale jednocześnie winny jest również dłuższy czas ekspozycji na fale spowodowany tym, że już od najmłodszych lat dzieci są narażone na wpływ telefonów. Świadomi zagrożenia rodzice powinni ograniczać dzieciom korzystanie z telefonów komórkowych oraz usuwać je na noc z sypialni, szczególnie w przypadku dzieci do 18 roku życia. Włączony telefon komórkowy, nawet jeśli przez niego nie rozmawiamy, wysyła szkodliwe promieniowanie w obszarze około 1,5 m. Dlatego zwyczaj spania z telefonem przy łóżku jest zdecydowanie szkodliwy. Jeszcze bardziej destrukcyjny zwyczaj – szczególnie dla delikatnych organizmów dzieci – to nawyk zawieszania telefonów na szyi. Niemieckie Ministerstwo Ochrony Środowiska orzekło, że dzieci do lat 5 bezwzględnie nie powinny używać komórek, a dzieci starsze mogą korzystać z nich z dużym ograniczeniem.
Badania sugerują związek pomiędzy symptomami ADHD a używaniem telefonów komórkowych. ADHD charakteryzuje się wysokim poziomem rozproszenia uwagi, impulsywnością, niemożliwością pozostania na miejscu i tendencją do ponadprzeciętnego gadulstwa. Istnieje związek z wystawianiem dzieci na działanie telefonów komórkowych w okresie prenatalnym a problemami z wychowaniem i zachowaniem dzieci w późniejszym okresie życia. Wystarczy, aby kobieta w ciąży używała zestawu słuchawkowego dwa albo trzy razy w ciągu dnia, żeby zwiększyć ryzyko rozwoju hiperaktywności, problemów z zachowaniem, emocjami i relacjami z ludźmi u swojego dziecka, jeszcze zanim osiągnie ono wiek szkolny. Ryzyko pozostaje tym większe, jeśli dziecko używa także telefonu komórkowego samodzielnie przed 7 rokiem życia. Badania dowodzą, że matki, które używały telefonów komórkowych w ciąży mają 54% prawdopodobieństwa, że ich dzieci będą miały problemy z zachowaniem. Jeśli dzieci także później używają samodzielnie telefonów komórkowych przed 7 rokiem życia, powoduje to, że:
• u 80% z nich rośnie prawdopodobieństwo zaburzeń zachowania
• u 25% rośnie ryzyko problemów emocjonalnych
• u 34% rośnie ryzyko zaburzeń relacji z rówieśnikami
• u 35% istnieje ryzyko hiperaktywności
• 49% z nich jest bardziej podatnych na problemy z zachowaniem
Co więcej, dzieci, które przestały używać telefonów komórkowych, mają dużo większy spadek symptomów ADHD niż dzieci, które kontynuują ich używanie. Dodatkowo dzieci używające telefonów komórkowych są wystawione nie tylko na działanie fal radiowych ale również ołowiu, które wzrasta dramatycznie. Ponieważ telefony komórkowe są tak rozpowszechnione – w 2011 roku było około 5 miliardów użytkowników – uzasadnione są pytania o zdrowie publiczne. Telefony komórkowe łączą się ze stacjami bazowymi, które używają promieniowania radiowego, które może powodować „efekt termiczny”, to znaczy podnoszenie temperatury ciała człowieka, a także bóle głowy i nowotwory mózgu. Chociaż nie ma 100% dowodów na szkodliwość telefonów komórkowych, w 2011 roku WHO (Światowa Organizacja Zdrowia) zaklasyfikowała promieniowanie radiowe jako potencjalnie rakotwórcze dla ludzi. Promieniowanie radiowe jest kombinacją elektrycznej i magnetycznej energii, która przechodzi przez kosmos z prędkością światła, znane także pod nazwą promieniowanie elektromagnetyczne. Telefon komórkowy działa jak krótkofalówka, posiada odbiornik radiowy i nadajnik. Kiedy jest wykonywane połączenie, telefon używa fal radiowych poprzez swoją antenę, łącząc się z najbliższą stacją bazową (anteną naziemną do komunikowania się z telefonami). Stacje bazowe telefonów komórkowych emitują stałe poziomy promieniowania radiowego. Poziom promieniowania radiowego ze słuchawki telefonu komórkowego, na które wystawiona jest głowa – jest około 100 – 1000 razy bardziej intensywny niż to promieniowanie, które wychodzi ze stacji bazowych. Telefon komórkowy wykorzystuje promieniowanie elektromagnetyczne w zakresie fal mikrofalowych.
Niektóre narodowe komitety doradcze do spraw promieniowania, takich państw jak Austria, Francja, Niemcy czy Szwecja stworzyły zalecenia dla swoich obywateli, zmniejszające wpływ promieniowania:
• używanie zestawów słuchawkowych zmniejszające promieniowanie w okolicach głowy
• trzymanie telefonu komórkowego z dala od ciała
• zakaz rozmowy przez telefon w samochodzie bez zewnętrznej anteny
Niektórzy badacze twierdzą, że promieniowanie telefonów komórkowych ma wpływ na sen, w tym na opóźnienia w zasypianiu. W wyniku przeprowadzonych badań socjologicznych odkryto wzrost objawów spowodowanych bliskim sąsiedztwem źródeł pól elektromagnetycznych (takich jak stacje bazowe). Ludzie mieszkający w sąsiedztwie stacji nadawczej (w promieniu 300 metrów dla obszarów wiejskich oraz 100 metrów dla miast) zgłaszali objawy takie jak zmęczenie, bóle głowy, zaburzenia snu oraz pamięci.
ZASADA OSTROŻNOŚCI. Organizacja WHO zaleciła stosowanie ostrożności, którą jest „polityka zarządzania ryzykiem w razie wysokiego stopnia nieznajomości naukowej, odzwierciedlająca wymagania jakie powinny zostać podjęte w przypadku rzeczywistego zagrożenia bez oczekiwania na wyniki badań naukowych. Można wziąć pod uwagę „zasadę rozważnego unikania” oraz „takiego minimum, które jest możliwe do osiągnięcia”, jeśli chodzi o użytkowanie komórki. Każda ta zasada jest trudna do realizacji głównie za sprawą ogólnodostępności oraz ekonomicznego znaczenia telekomunikacji bezprzewodowej. Zalecenia dotyczą rzadkiego korzystania z telefonów komórkowych, stosowania telefonów o bardzo niskich poziomach promieniowania oraz ograniczania dla dzieci.


Bibliografia
1. Anderson P., Long-term cell phone use linked to brain tumor risk.
http://www.medscape.com/viewarticle/834888
2. Czy telefony komórkowe zwiększają ryzyko raka mózgu?
http://wiadomosci.onet.pl/nauka/czy-telefony-komorkowe-zwiekszaja-ryzyko-raka-mozgu/mqdyb
3. Komórki zwiększają ryzyko ADHD?
http://komorkomania.pl/14133,komorki-zwiekszaja-ryzyko-adhd

4. Mercola, J., Warning: cell phones may trigger ADHD and other behavior problems.
http://articles.mercola.com/sites/articles/archive/2012/07/04/cellphone-radiation-may-cause-adhd.aspx

5. Mobile phones and your health.
http://www.betterhealth.vic.gov.au/bhcv2/bhcarticles.nsf/pages/Mobile_phones_and_your_health?open

6. Nowotwory mózgu u dzieci wywołane przez telefony komórkowe.
http://faktydlazdrowia.pl/nowotwory-mozgu-u-dzieci-wywolane-przez-telefony-komorkowe/

7. Pedersen T., Possible link between ADHD in children & cell phone use.
http://psychcentral.com/news/2013/04/21/possible-link-between-adhd-in-children-cell-phone-use/53948.html

8. Sarich, Ch., Korzystanie z telefonu komórkowego trzykrotnie zwiększa ryzyko nowotworu mózgu.
http://faktydlazdrowia.pl/korzystanie-z-telefonu-komorkowego-trzykrotnie-zwieksza-ryzyko-nowotworu-mozgu/
9. Szkodliwe pole “EM” (elektromagnetyczne).
http://www.greenharmony.pl/informacje-o-odpromiennikach/1034-szkodliwe-pole-elektromagnetyczne.html

10. Wpływ promieniowania telefonów komórkowych na zdrowie.
http://edu.gazeta.pl/edu/h/Wp%C5%82yw+promieniowania+telefon%C3%B3w+kom%C3%B3rkowych+na+zdrowie

opracowała Anna Więcławek