Program autorski nauczania języka angielskiego w kl. I-III z elementami dramy stosowanej i aktywnej twórczości

„Angielski płynnie”

Program autorski
nauczania języka angielskiego
w kl. I-III
z elementami dramy stosowanej i aktywnej twórczości

Anna Więcławek

“If you want your children to be intelligent, read them fairy tales. If you want them to be more intelligent, read them more fairy tales.”
Albert Einstein

SPIS TREŚCI

I. Metryczka programu 4
II. Opis programu 4
1. Geneza 4
2. Koncepcja 5
3. Adresaci 6
III. Cele kształcenia i wychowania 7
IV. Treści 9
1. Materiał leksykalny 9
2. Struktury gramatyczne 10
V. Sposoby osiągania celów 11
1. Metody nauczania 12
2. Techniki nauczania 15
3. Formy pracy 20
4. Materiały i środki dydaktyczne 20
VI. Ocenianie 21
VII. Ewaluacja 24
VIII. Bibliografia 25

I. Metryczka

Przedmiot: język angielski
Etap edukacji: I etap nauki – szkoła podstawowa kl. I-III
Wymiar godzin w tygodniu: dwa zajęcia 45-minutowe
Autor: Anna Więcławek – nauczyciel mianowany w Szkole Podstawowej Nr 2
w Miechowie
Recenzent:
mgr Jacek Banasik – nauczyciel dyplomowany, ekspert z listy MEN
Data opracowania: VIII 2014 r.

II. Opis programu
1. Geneza
Program ten jest wynikiem doświadczeń i przemyśleń, które zrodziły się w trakcie 6-letniej pracy nauczycielskiej w Szkole Podstawowej Nr 2 w Miechowie. Stosowanie piosenek, rymowanek oraz techniki dramy w czasie lekcji było motywacją dla autorki do opracowania własnego programu nauczania języka angielskiego w kl. I-III wzbogaconego o elementy dramy stosowanej i aktywnej twórczości. Program koncentruje się głównie na zdiagnozowanych indywidualnych potrzebach ucznia związanych z przyswajaniem nowego słownictwa oraz wpływie dramy stosowanej na przebieg nauczania i zachowania ucznia. Poprzez odpowiednio przygotowany materiał leksykalno-gramatyczny można osiągnąć doskonalenie sprawności językowych ucznia niezbędnych w codziennej komunikacji. Natomiast dodatkowe elementy dramy stosowanej i aktywnej twórczości wpływają równocześnie na poprawę zachowania i funkcjonowania społecznego uczniów, co z kolei wpływa na efektywność nauczania języka obcego. Uczniowie przyswajają materiał w sposób naturalny poprzez komunikację z nauczycielem, śpiewanie piosenek oraz aktywną twórczość, czego wynikiem jest doskonalenie umiejętności współpracy z innymi ludźmi, kształtowanie osobowości, rozwijanie wyobraźni i wrażliwości. Elementy dramy stosowanej pomagają osiągnąć zamierzone cele społeczne, np. zmianę negatywnego podejścia ucznia do nauki języka obcego, naukę umiejętności interpersonalnych i społecznych, co może być pomocne w profilaktyce zaburzeń zachowania u uczniów.
Program pozwala na zrealizowanie wszystkich treści zawartych
w podręcznikach przeznaczonych do nauki języka obcego w pierwszym etapie edukacyjnym. Dodatkowo umożliwia rozwój zainteresowań i talentów oraz pozwala na zintegrowanie takich obszarów jak edukacja językowa i muzyczna ze sferą psychospołeczną. Zajęcia z wykorzystaniem metody dramy stosowanej uczą przełamywać barierę komunikacyjną i budują wiarę uczniów we własne możliwości.

2. Koncepcja
Program autorski nauczania języka angielskiego w kl. I-III z elementami dramy stosowanej i aktywnej twórczości opracowany został w oparciu o Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z 30 maja 2014 r. zmieniające Rozporządzenie w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół (Dz. U. Poz. 803) Program ten opracowany został także na podstawie najnowszej literatury metodycznej oraz dostępnych programów nauczania języka angielskiego dla klas I-III. Wykorzystane zostały także doświadczenia zawodowe, pomysły, jak i wiedza nabyta podczas studiów, praktyki zagranicznej w szkole dwujęzycznej oraz szkoleń, w których autorka brała udział. Tematyka, której program dotyczy jest ściśle związana z treściami realizowanymi na pierwszym etapie edukacji wczesnoszkolnej. Zagadnienia są przystosowane do poziomu rozwoju psychiki dziecka na tym etapie, są związane z otaczającą rzeczywistością oraz dotyczą spraw życia codziennego i związanych z nimi doświadczeń. W miarę możliwości i dostępności materiałów zajęcia są uatrakcyjniane pracą z komputerowymi językowymi programami edukacyjnymi, wykorzystaniem internetu do nauki języka obcego, a także oglądaniem i słuchaniem bajek w języku obcym.
3. Adresaci
Program adresowany jest do dzieci sześcio-, siedmio- i ośmioletnich,
z uwzględnieniem ich cech rozwojowych. Współczesne badania z zakresu metodyki nauczania języków obcych oraz najnowsze osiągnięcia z zakresu psychologii, potwierdzają celowość nauczania języków obcych w jak najwcześniejszym wieku, ponieważ logicznym wnioskiem jest to, że umysł dziecka jest najbardziej chłonny, a narząd mowy z racji swojej plastyczności jest zdolny do poprawnego odtwarzania słów w obcym języku. Jak najwcześniejsze rozpoczęcie nauki języka obcego pobudza ogólną inteligencję dziecka, sprawia, że dziecko oswaja się językiem obcym na równi z językiem ojczystym i uczy się go bezpośrednio, jak od swoich rodziców, co może mieć wpływ na niwelowanie barier komunikacyjnych w późniejszym etapie rozwoju. Z tego powodu nauczanie języka obcego może być efektywniejsze. Istnieją różnice w sposobach przyswajania języka obcego przez chłopców i dziewczynki, jednakże obie te grupy dzieci w klasach początkowych uczą się poprzez działanie. Chłopcy na początkowym etapie edukacji potrzebują dodatkowej stymulacji sensoryczno-motorycznej. Słowo powinno być niemal zawsze wsparte obrazem, który jest dodatkowym bodźcem pozytywnym dla mózgu. Dziewczynki przyswajają nowe słowa znacznie szybciej i niezależnie od tego, czy są one wsparte obrazem, czy też nie. Badania naukowe potwierdzają związek pomiędzy systematyczną nauką języka obcego a poprawą zachowania i funkcjonowania społecznego chłopców. Jeśli chodzi o dziewczynki, nie ma to aż tak znaczących skutków.
Dzieci w tym wieku bardzo lubią śpiewać, tańczyć, bawić się i biegać, aczkolwiek dziewczynki śpiewają chętniej niż chłopcy. Na tym etapie rozwoju, dzieci mają potrzebę częstej zmiany aktywności, ponieważ nie potrafią przez dłuższy czas skoncentrować się na jednym zadaniu. W związku z tym, ćwiczenia językowe dla nich muszą być zróżnicowane, krótkie, kolorowe, obrazkowe i ciekawe. Bardzo istotne jest połączenie obrazu z dźwiękiem, zarówno z muzyką, jak i słowem oraz gestem. Opracowany program autorski uwzględnia potrzebę dostosowania sposobu przekazywania wiedzy do naturalnej w tym wieku aktywności dziecka, umożliwia zdobywanie wiedzy „przy okazji”, w atmosferze bezpieczeństwa i akceptacji, wspomaga rozwój dziecka zgodnie z jego potencjałem (według nowej podstawy programowej). Dzieci powinny uczyć się języka obcego bezstresowo, ale aktywnie przy wykorzystaniu wszystkich zmysłów. Zajęcia często przybierają formę gier i zabaw słowno - muzyczno - ruchowych.

III. Cele kształcenia i wychowania
Nadrzędnym celem nauczania języka angielskiego dzieci jest uwrażliwienie na język angielski i doświadczenie przez nie tego języka. Celem programu autorskiego jest zarówno wzbogacenie oferty pracy szkoły, jak
i wyjście naprzeciw oczekiwaniom rodziców. Uwzględniając aktualne i przyszłe potrzeby językowe i wychowawcze dziecka, program wyróżnia takie cele jak:
• rozbudzanie zainteresowań językiem angielskim poprzez oglądanie bajek w oryginalnej wersji językowej, słuchanie piosenek-rymowanek i opowiastek;
• kształtowanie i doskonalenie pamięci (uczenie się słownictwa, ról przedstawienia, tekstów piosenek);
• rozwijanie podstawowych kompetencji komunikacyjnych (uczenie się struktur, konstrukcji zdaniowych);
• pogłębianie wiedzy o kulturze i obyczajach krajów anglojęzycznych;
• rozwijanie postawy akceptacji, tolerancji wobec innych kultur;
• motywowanie do nauki języka angielskiego poprzez wzbudzanie poczucia sukcesu i akceptacji oraz poczucia bezpieczeństwa (pozytywne wzmacnianie i ocenianie, dostosowanie sposobu nauczania do aktywności dziecka);
• wspieranie twórczych działań dzieci w zakresie uczenia się języka (małe projekty, drama, tworzenie słowniczków obrazkowych);
• wdrażanie do pracy w grupie w trakcie gier i zabaw, lekcji, metoda „dramy”;
• rozwijanie sylwetki społecznej dziecka, uczucia przyjaźni (w trakcie oceniania bohaterów bajek, gier i zabaw, pracy w grupach);
• zaznajomienie z możliwością użycia komputera i Internetu w celu uczenia się języka (propozycje ciekawych edukacyjnych stron internetowych, słowników elektronicznych)
Proces uczenia się języka to przede wszystkim rozwój wszystkich sprawności językowych, tzn. słuchania, mówienia, czytania i pisania. Z uwagi na wiek, uczenie się języka obcego przez dzieci na pierwszym etapie edukacyjnym polega na stopniowym rozwijaniu rozumienia ze słuchu i reagowania na język gestem i słowem. Dziecko uczy się rozumieć polecenia nauczyciela, rozumieć język angielski wykorzystywany na lekcjach (classroom language, social language), pojmować ogólny sens prostych sytuacji komunikacyjnych i wypowiedzi, rozumieć nazwy wprowadzane na zajęciach (szczegółowo przedstawione w rozdziale (Treści). Druga faza uczenia się to nabywanie sprawności mówienia. Uczeń powtarza za modelem pojedyncze słowa, potem zwroty, recytuje krótkie rymowanki, śpiewa piosenki, odgrywa scenki sytuacyjne. Etap czytania, a potem pisania, wprowadzany jest później, w momencie kiedy dziecko przyswoi sobie odpowiedni zakres słownictwa i potrafi je prawidłowo wymawiać.

IV. Treści
Treści nauczania w ramach I etapu edukacyjnego zostały przedstawione spiralnie. Oznacza to, że wiadomości i umiejętności nabywane przez ucznia
w I klasie będą powtarzane i pogłębiane w kolejnych dwóch latach edukacji.

1. Materiał leksykalny

Kompendium materiału leksykalnego stanowi słowniczek obrazkowy – picture dictionary. Poniższy zestaw grup leksykalnych dotyczy wszystkich trzech klas i wzbogacony jest na każdym etapie w słownictwo tematyczne:
- kolory
- zwierzęta
- człowiek – części ciała
- zdrowie
- ubrania i dodatki
- alfabet
- dom i ogród
- członkowie rodziny
- pomieszczenia i sprzęty
- nazwy czynności i umiejętności
- jedzenie – potrawy i napoje, owoce i warzywa
- zabawki
- przybory szkolne
- sport – dyscypliny sportowe
- środki transportu
- świat – kraje, kontynenty
- kultura – zwyczaje i różnice kulturowe na świecie
- dni tygodnia, miesiące, pory roku
- pogoda
- liczby 1-100
- liczebniki porządkowe (na bieżąco w trakcie numeracji lekcji)
- świat baśni i fantazji

2. Struktury gramatyczne

Przedstawiony zestaw struktur gramatycznych jest wprowadzany zgodnie z zasadą stopniowania trudności na poszczególnych etapach, w kolejnych klasach.

- rzeczowniki –liczba pojedyncza i mnoga, nazwy własne i pospolite
- czasownik to be – zdania oznajmujące, pytania i przeczenia
- czasownik have got – zdania oznajmujące, pytania i przeczenia
- czasownik can – zdania oznajmujące, pytania i przeczenia
- przymiotniki dzierżawcze, np. my
- przymiotniki (kształt, kolor, wielkość)
- zaimki osobowe w funkcji podmiotu, np. I, you
- okoliczniki miejsca, np. next to, behind, in front of
- spójniki, np. and, but
- liczebniki główne od 1-100
- liczebniki porządkowe od 1-31
- przedimki, np. on, before, from
- przysłówki, np. fast, very much
- tryb rozkazujący – polecenia, zakazy
- czas teraźniejszy prosty – wyrażanie upodobań – I like, I don't like

Teksty piosenek i scenek językowych wykorzystywanych na lekcjach ściśle wiążą się z zaprezentowanym materiałem leksykalnym i strukturami gramatycznymi.

V. Sposoby osiągania celów
Planując pracę z dziećmi, nauczyciel uwzględnia wszystkie ich potrzeby
i wybiera odpowiednie metody, techniki nauczania, środki dydaktyczne i formy pracy. Zastosowane działania i środki charakteryzują się atrakcyjnością
i różnorodnością, wielokrotnością powtórzeń, odwołują się do tego, co jest dziecku bliskie, zaspakajają naturalną ciekawość i potrzebę bezpieczeństwa, dają możliwość bycia zauważonym. Szczególną uwagę nauczyciel zwraca na respektowanie dwóch podstawowych praw przyznanych dzieciom w toku prac Rady Europy w kwestii nauki języka angielskiego, jest to prawo do ciszy (dziecko osłuchuje się z nowymi słowami i strukturami i samo podejmuje decyzję o aktywnym uczestnictwie w mowie) oraz prawo do błędu (dziecko próbuje kontaktować się z otoczeniem metodą prób i błędów i nie może być
za to karcone, ani poprawiane). Nauczyciel poprawia błędy językowe w ten sposób, że daje dziecku przykład prawidłowej wymowy i struktur w języku obcym, nie zmusza jednak dziecka do mówienia.

1. Metody nauczania
Do najbardziej znanych i stosowanych w nauce języka angielskiego metod należą: metoda bezpośrednia, TPR, metoda komunikacyjna, audiolingwalna, gry i zabawy językowe. Dobór metod uzależniony jest od zadań przyjętych na daną jednostkę dydaktyczną oraz od dostępności środków, które zastosuje nauczyciel. W programie zostały omówione te, które autorka najczęściej wykorzystuje na lekcji oraz metody autorskie, które zrodziły się podczas pracy z dziećmi.
- Metoda audiolingwalna
Główny nacisk kładzie się na poprawne powtarzanie słów i fraz, a wzorem jest nauczyciel lub nagranie. Praca z uczniem skupia się na wykorzystaniu drylu językowego, który, choć krytykowany przez część dydaktyków, wydaje się być odpowiednim dla dziecka sposobem ćwiczenia struktur gramatycznych, wyrażeń i fraz typowych dla danego języka.
- Metoda komunikacyjna
Metoda ta wykorzystuje sytuacje zaistniałe na zajęciach, do komunikowania się w języku angielskim, gdyż chęć komunikacji i sama komunikacja jest ważniejsza niż poprawność wypowiedzi. W przypadku pracy w sytuacjach klasowych wykorzystywana jest zazwyczaj podczas stosowania classroom language i social language.
- Metoda TPR - Total Physical Response
Jest to metoda reagowania całym ciałem. Jest ona bardzo przydatna i niezbędna w pracy z młodszymi dziećmi, gdyż wykorzystuje ruch w nauce języka.Zakłada ona, że uczniowie pokazują zrozumienie nauczyciela ruchem lub gestem, a nauczyciel wspomaga swoje polecenia językiem ciała. Dzieci zachęcane są do pantomimy.
- Metoda bezpośrednia
Metoda ta zaleca używanie języka obcego kosztem zredukowania lub nawet całkowitej eliminacji języka ojczystego. Dzieci nie tylko są ,,otoczone” językiem angielskim, ale mają okazję postrzegać i poznawać świat właśnie
w tym języku. Ma to znaczenie dla dalszego procesu nauczania, ponieważ ogranicza chęć tłumaczenia wszystkiego z języka angielskiego na polski
i odwrotnie, co może prowadzić do problemów ze swobodnym komunikowaniem się. W tym przypadku przydaje się podawanie wiedzy metodą „kanapki”, to znaczy po raz pierwszy mówimy do dziecka po angielsku, następnie w języku ojczystym, a potem znów po angielsku, po czym konsekwentnie zostajemy przy języku angielskim.
- Metoda The Silent Way
Metoda, w której wykorzystywane są klocki Cuisenaire’a, czyli liczby w kolorach. Praca z kolorowymi klockami ułatwia koncentrację i skupienie uwagi. Mogą one być wykorzystywane do pracy z dziećmi dyslektycznymi, zapewniają polisensoryczność uczenia się, wielokrotne powtórzenia, słowne skojarzenia, które sprzyjają rozwojowi spostrzegawczości i percepcji wzrokowej,
Podczas zajęć autorka programu stosuje także własne metody nauczania języka angielskiego:
● Metoda odwróć kartkę - przydatna w uczeniu poprawnej pisowni, polega na tym, że uczniowie przepisują z tablicy angielskie słowa, a następnie odwracają kartkę i próbują te same słowa napisać z pamięci
● Gimnastyka po angielsku - metoda, która zrodziła się po analizie metody TPR respons, w której nauczyciel wykorzystuje słowa znanych dzieciom piosenek i nazywane po angielsku czynności takie jak: przeciągnij się, dotknij nosa, dotknij palców u stóp, obróć się wokół własnej osi, skacz, dotknij ramion, usiądź, wstań, skacz wysoko.

● Uczenie dzieci jak się uczyć – polega na wskazaniu dzieciom praktycznych metod nauki w domu, na przykład zasad korzystania ze słowników internetowych albo samodzielnego przygotowywania materiałów, np. słowniczka obrazkowego.
● Mind mapping – wykorzystywane są oprócz słów i symboli także kolory i rysunki na lekcjach języka angielskiego. Uaktywnia się dzięki temu prawa półkula mózgu odpowiedzialna za wyobraźnię, rytm, postrzeganie przestrzenne, a obie półkule mózgowe synergicznie ze sobą współpracują. Celem mind mappingu jest podniesienie efektywności pracy, sprawienie, aby proces nauki i zapamiętywania był prostszy, szybszy i przyjemniejszy. Sprzyja myśleniu twórczemu, wielokierunkowemu, a nie nudnemu i odtwórczemu.
● Rozszerzenie clasroom language o elementy codziennej komunikacji – istotne wydaje się uzmysłowienie uczniom, że językiem obcym można posługiwać się na co dzień i korzystne jest stopniowe wprowadzenie słów i wyrażeń, które funkcjonują w języku obcym w codziennej komunikacji. Z tego względu staram się wyłączać coraz więcej słów polskich z komunikacji i zastępuję je słowami i wyrażeniami angielskimi. Jest to zawsze wspierane gestem bądź obrazem.

● Czytanie z ust – polega na pracy z pacynką, która „mówi” do dzieci, i która może prowadzić swoisty dialog z nauczycielem. Nauczyciel pełni rolę tłumacza, pacynka „mówi” tylko po angielsku. Uczniowie zwracają uwagę na pacynkę i na nauczyciela i próbują mimowolnie naśladować mowę w języku obcym.
● Metoda stopniowego oswajania – polega na stopniowym i systematycznym włączaniu wszystkich uczniów w komunikację w języku obcym, jest to metoda zindywidualizowana, polegająca na konwersacji z uczniami. Coraz więcej słów jest włączanych do komunikacji i zasób ten jest stale rozbudowywany o nowe elementy.

● Uczenie się uszami – termin ten został wymyślony przez uczniów, po zadanym pytaniu „W jaki sposób uczymy się języka angielskiego?” Wskazuje on na potrzebę efektywnego słuchania u uczniów, którzy dostrzegają potrzebę dyscypliny i ciszy na lekcjach języka obcego. Nauczyciel wprowadza nowe słowa i na znak dany ręką wszyscy uczniowie je czytają i powtarzają.

● Akcja-inspiracja-motywacja – nauczyciel podejmuje działania, które wywołują u uczniów kreatywność, czyli inspirują ich do działania. Pochwała nauczyciela wywołuje u uczniów silną motywację do kolejnych działań (akcji).

● Angielski „przy okazji” – nauczyciel wykorzystuje każdą nadarzającą się okazję do wprowadzania nowych słówek, które często powtarzane, z czasem utrwalają się w umysłach uczniów. Metoda ta bazuje na wziętych z życia sytuacjach i emocjach, które te sytuacje wywołują.

2. Techniki nauczania
Metody nauczania dzieci w kl. I-III wymagają zastosowania technik, które wykorzystują różnorakie predyspozycje dzieci.
Większość zaplanowanych do realizacji technik jest znana nauczycielom języka angielskiego i może ulegać wielokrotnym modyfikacjom. Na pierwszym miejscu i szerzej omówiono szczególnie te techniki, które są wyróżnikiem tego właśnie programu, i które autorka często stosuje na lekcjach w ramach rozszerzenia i wzbogacenia treści w elementy muzyczno-teatralne.
- Nauka poprzez piosenkę i rymowankę
Technika ta wyrabia pamięć mechaniczną i pozwala na wprowadzenie struktury gramatycznej i słownictwa przewidzianego na daną jednostkę lekcyjną. Występuje ona na każdych zajęciach, ponieważ jest przez dzieci bardzo lubiana, a jednocześnie stanowi najlepszy sposób zapamiętywania całych zwrotów, które później służą w procesie komunikacji oraz są bazą
do innych ćwiczeń. Towarzyszy jej ruch, który ułatwia zrozumienie i zapamiętanie treści.
- Technika teatralna
Dialogi, odgrywanie ról, krótkie scenki i inscenizacje są warte wykorzystania w jak najszerszym zakresie. Wprowadzają one elementy akcji, zwalniają dzieci z odpowiedzialności za błędy językowe, a także stwarzają pole dla improwizacji oraz inspirują dzieci do działania. Elementy dramy występują na każdej lekcji, ponieważ służą one ćwiczeniu komunikacji i umożliwiają odgrywanie mini-scenek, które są zwieńczeniem pracy z danym rozdziałem tematyczno – leksykalnym.
- Nauka poprzez zabawę - gry i zabawy językowe
• Bingo obrazkowe
Jest to gra z użyciem pionków i plansz, takich samych dla każdego ucznia, zawierających 9 ilustracji. Każde dziecko na swojej planszy zaznacza pionkami umówioną ilość obrazków, których nazwy dobrze zna. Nauczyciel odczytuje wyrazy w dowolnej kolejności. Jeśli dziecko postawiło pionek na danym wyrazie, może go zdjąć. W chwili, gdy dziecko zdejmuje ostatni pionek, woła głośno: BINGO!
• Zabawy True/False, Yes/No
Nauczyciel prawidłowo lub błędnie nazywa wskazywane przedmioty. Dzieci oceniają poprawność wypowiedzi używając słów yes/no, true/ false.
• Domino obrazkowe
• Memory game - zapamiętywanie kolejności przedmiotów
• Odgadywanie nazwy ukrytego obrazka
• The words train - pociąg ze słowami
Dzieci powtarzają we właściwej kolejności słowa wypowiedziane przez poprzedników i dodają jedno własne.
• Simon says – Szymon mówi
Nauczyciel wydaje polecenia znane z wcześniejszej nauki, np. Stand up, please. Dzieci wykonują je tylko wtedy, gdy są poprzedzone zwrotem Simon says.
• Rozpoznawanie przedmiotów ukrytych w woreczku
• Głuchy telefon
• Zgadnij, o czym myślę
Nauczyciel opisuje za pomocą znanych grupie słów oraz gestów wybrany przedmiot, dzieci odgadują, o której rzeczy jest mowa.

• Kategorie
Nauczyciel podaje kategorię wyrazów, a dzieci wymieniają należące do niej nazwy przedmiotów.
• Odd man out – odrzuć obrazek, który nie pasuje do reszty
Nauczyciel prezentuje trzy przedmioty lub rysunki, z których dwa należą
do tej samej kategorii, a trzeci do innej. Dzieci oceniają, który z nich nie pasuje do reszty.
• Gry planszowe stolikowe i dywanowe
Nauczyciel przygotowuje dużą kostkę do gry oraz dowolną planszę
z rysunkami lub cyframi, bądź przygotowane w dużym formacie rozkłada
na dywanie. Dzieci przesuwają pionki, bądź przeskakują pola zgodnie
z wyrzuconą ilością oczek i nazywają przedstawione na obrazkach przedmioty lub wykonują wynikające z treści rysunków polecenia.
• Colourful ball - zabawa w kolory z użyciem piłki
Nauczyciel ustala z dziećmi, jaki kolor uniemożliwia złapanie piłki. Prowadzący (może być nim także uczeń) wypowiada nazwę koloru, a dziecko łapie piłkę, o ile nie jest to ,,zakazany” kolor i powtarza jego nazwę.
• Change the place - zamiana miejsca
Dzieci otrzymują obrazki i siadają w kole. Nauczyciel wypowiada dwa wybrane słowa, a dzieci, którym zostały one przypisane, zamieniają się miejscami.

• Gra w karty
Dzieci otrzymują po kilka kart z wymieszanego zestawu par kart obrazkowych. Jedna karta nie ma pary. Uczestnicy gry starają się zebrać jak najwięcej par, ciągnąc od siebie po kolei po jednej karcie i nie pozostać z kartą bez pary (zasada gry w ,,Piotrusia”). Jeżeli gracz zdobędzie kartę do pary, zatrzymuje ją po uprzednim podaniu nazwy przedmiotu przedstawionego
na obrazku.
• Łańcuszek pytań i odpowiedzi
Dzieci siedzą w kole, w którego środku leży kilka przedmiotów. Po kolei wybierają po jednej rzeczy i podają sąsiadowi, pytając o jego nazwę.
• Klasowa pacynka
Wybrana przez nauczyciela pacynka towarzyszy dzieciom na wszystkich zajęciach. Uczy się z nimi i bawi, mówi tylko w języku angielskim.

- Techniki multimedialne
Zastosowanie fragmentów filmu lub bajki umożliwia skorzystanie z tej techniki
w warunkach lekcyjnych. Służy ona prezentacji nowego materiału.
- Internet i programy komputerowe
Znacznym urozmaiceniem programu jest wykorzystanie Internetu
i programów edukacyjnych do nauki języka angielskiego. Lekcje te mają
za zadanie rozbudzić motywację dzieci, a przekazanie rodzicom informacji
o stronach internetowych i programach, do których warto sięgnąć, umożliwia kontynuację procesu nauczania po lekcjach, w warunkach domowych.
3. Formy pracy
Nauczyciel może zastosować różnorodność form, co wpływa na atrakcyjność zajęć i tworzy dobrą atmosferę w klasie. Formy często stosowane na początkowym etapie nauki to:
- praca indywidualna
- praca w parach otwartych – wybrana para prezentuje się przed całą klasą
- praca w parach zamkniętych – wszyscy uczniowie pracują w parach
- praca w grupach – uczniowie pracują w wyznaczonych grupach
Pracując z piosenką i „dramą”, szczególną uwagę trzeba zwracać na:
- pracę z tekstem
- wchodzenie w rolę – gry sceniczne
- ćwiczenia dykcji
- ćwiczenia ruchowe
4. Materiały i środki dydaktyczne
Materiały i środki używane przez nauczyciela w znacznym stopniu wpływają na motywację ucznia i inspirują go do nauki języka obcego. Zalicza się do nich:
- Podręczniki – niezbędną częścią zestawu są płyty CD z nagraniami tekstów piosenek, opowiastek oraz płyty DVD z bajkami, np. podręcznik English Adventure (używany aktualnie przez autorkę programu);
- Pomoce naukowe i środki dydaktyczne, takie jak:
• kasety z nagraniami dodatkowych piosenek
• flashcards – karty obrazkowe
• wordcards – karty z wyrazami
• authentic materials – zdjęcia, mapy
• realia – sznurki, kasztany
• słowniki obrazkowe
• plansze i plakaty
• pacynki

VI. Ocenianie
Ocenianie to istotny element procesu dydaktycznego, a jego celem
w klasach I-III jest nie tylko informowanie dziecka o poziomie posiadanej wiedzy i nabytych umiejętnościach, ale przede wszystkim motywowanie i inspirowanie go do dalszego zdobywania wiedzy. Z tego powodu w edukacji wczesnoszkolnej powinna dominować motywacyjna rola oceny. Nauczyciel opracowuje szczegółowe zasady oceniania, biorąc pod uwagę wymagania określone w podstawie programowej i w autorskim programie. Ocenianie powinno być jawne, systematyczne i realizowane w różnorodnych formach. Z jego zasadami należy zapoznać uczniów i rodziców. Ocena kierowana przez nauczyciela do dziecka powinna być informacją przede wszystkim o tym, co uczeń już potrafi. W drugiej kolejności, nauczyciel informuje czego uczeń jeszcze nie umie i co ma zrobić, żeby się tego nauczyć. Przedmiotem monitorowania są przede wszystkim umiejętności zgodne z programem nauczania. Do sprawdzenia wiadomości i umiejętności uczniów proponuje się korzystanie z kart badania umiejętności oraz prowadzenie przez nauczyciela obserwacji w każdym miesiącu nauki szkolnej. Analiza wyników badania umiejętności ma dostarczyć nauczycielowi niezbędnych informacji do planowania dalszej pracy i może być wykorzystana do formułowania oceny opisowej osiągnięć uczniów. Karty badania umiejętności nauczyciel może przygotować samodzielnie lub skorzystać z tych, które są dołączane do pakietów edukacyjnych, z których korzystają uczniowie.
Tabela 1. Raport umiejętności ucznia – ocena opisowa.
Imię i nazwisko ucznia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Klasa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Wiedza i umiejętności ucznia
znajomość słów i struktur
słuchanie
rozmowa
wypowiedź
czytanie
pisanie
umiejętność uczenia się
motywacja
praca w zespole


Przykładowe sugestie oceny opisowej:
Znajomość słów i struktur językowych
Uczeń:
• opanował zakres słownictwa wprowadzany na lekcjach;
• potrafi nazwać przedmioty/zwierzęta, o których się uczył na lekcjach;
• rozumie znaczenie podstawowych struktur gramatycznych oraz poprawnie je stosuje, np. I am, I’ve got.
Słuchanie
Uczeń:
• rozumie polecenia nauczyciela;
• rozumie ogólny sens historyjek i scenek prezentowanych na lekcjach;
• potrafi wyróżnić proste informacje ze słuchanych tekstów.

Czytanie
Uczeń:
• czyta po cichu ze zrozumieniem;
• czyta głośno zgodnie z zasadami wymowy;
• potrafi zrozumieć ogólny sens prezentowanych tekstów;
• potrafi wybierać szczegółowe informacje z prezentowanych tekstów.

Rozmowa
Uczeń:
• potrafi odpowiadać na pytania nauczyciela;
• samodzielnie zadaje pytania na tematy dotyczące najbliższego otoczenia;
• potrafi przeliterować znane sobie słowa.

Wypowiedź
Uczeń:
• potrafi nazwać i w prosty sposób opisać postaci, przedmioty lub zwierzęta ze swojego najbliższego otoczenia;
• potrafi samodzielnie opowiedzieć o sobie i swoim najbliższym otoczeniu.

Pisanie
Uczeń:
• samodzielnie podpisuje swoje prace plastyczne pojedynczymi wyrazami;
• potrafi napisać krótki, prosty tekst według podanego wzoru;
• potrafi samodzielnie napisać kilka prostych zdań na omawiane tematy.

Umiejętność uczenia się
• potrafi skupić uwagę na lekcjach;
• jest wrażliwy na brzmienie języka angielskiego;

Nauczyciel po analizie monitorowanych osiągnięć uczniów, korzysta
ze specjalnie przygotowanych pomocy dydaktycznych (zeszytów ćwiczeń, kart pracy) dla uczniów, którzy potrzebują dodatkowych zadań oraz dla tych, którzy pracują szybko, albo przejawiają szczególne zainteresowania.
Ważną rolę w uczeniu się, odgrywa dokonywana przez ucznia samodzielna ocena własnych osiągnięć, czyli samoocena.

VII. Ewaluacja
Program ten może być modyfikowany w zależności od możliwości uczniów, ilości godzin języka angielskiego w tygodniu oraz używanego podręcznika. Nauczyciel ma swobodę w doborze metod i form pracy. Dobór elementów treści nauczania może ulec zmianie, zaś nie powinien wpłynąć na jakość założonych osiągnięć. Podczas realizacji tego programu nauczyciel nie tylko wzbogaca treści nauczania w elementy muzyczno-teatralne, ale także pomaga w kształtowaniu u ucznia niezależności i odpowiedzialności za własne postępy w opanowywaniu języka obcego. Nauczyciel dąży do tego, aby uczeń samodzielnie planował i organizował sobie pracę, także w zależności od własnych zainteresowań i potrzeb.

VIII. Bibliografia

1. Mariola Bogucka, Program nauczania języka angielskiego zgodny z podstawą programową z 23 grudnia 2008, 27 sierpnia 2012 i 30 maja 2014.
2. Jeremy Harmer, The Practice of English Language Teaching, Pearson Education Limited, 2007.
3. Izabela Jaros, Język angielski z klockami Cuisenaire’a, Wydawnictwo Pedagogiczne ZNP, Kielce 2006.
4. Diane Larsen-Freeman, Techniques and Principles in Language Teaching, Oxford University Press, 2010.
5. Ośrodek Rozwoju Edukacji - Programy nauczania w rzeczywistości szkolnej. Tworzenie – wybór – ewaluacja
http://ore.edu.pl/index.php?option=com_phocadownload&view=category&id=70:realizacja-podstawy-programowej&Itemid=992

6. Genevieve Roth, Teaching very young children pre-school and early primary, Richmond Publishing, 1998.

Informacja dodatkowa
W roku szkolnym 2014/2015 na cykl kształcenia 1-3 został wybrany podręcznik English Adventure wydawnictwa Pearson.