Jak uczyć odbioru sztuki na lekcjach j. polskiego?

Obowiązkiem współczesnej szkoły jest przygotowanie dzieci i młodzieży do sprawnego czytania i rozumienia treści zawartych w
przekazach środków masowej komunikacji.
Nauczanie literatury i kultury należy oprzeć na stałym ukazywaniu współzależności różnych znaków , które wzajemnie się uzupełniają i wzmacniają. Znaki pozawerbalne mają bowiem rozległe możliwosci oddziaływania emocjonalnego.

W obecnej dobie nie bez znaczenia jest fakt , że każdy utwór literacki moze być przetworzony na dzieło innego wyrazu: na film,słuchowisko radiowe, spektakl teatralny czy widowisko telewizyjne.
Lekcje "kulturalne" na języku polskim powinny się skupiać przede wszystkim na "czytaniu" znaków w inny sposób niż literacki,a nauczyciel ma pomagać uczniowi w ich odbiorze, nie odrywając go od książki.

Interesująca i ważna jest działalność oświatowa muzeów literackich.
Wiele placówek organizuje odczyty na tematy literackie, urządza spotkania autorskie i wieczorki poetyckie.
W wielu muzeach odbywają się projekcje filmów oświatowych i wyświetla się przezrocza o tematyce literackiej.
Niekiedy wszystko to uzupełniane jest odtwarzaniem nagranych dawniej wypowiedzi pisarzy oraz recytacjami ich własnych utworów.
Urządzając lekcję j. polskiego w muzeum zapewnimy uczniom - młodym widzom i słuchaczom możliwość wysłuchania poprawnej polszczyzny w wymowie samego twórcy danego utworu.

Poeta "maluje" słowami , malarz "wyraża" rysunkiem i barwą lecz obydwaj przemawiają do wyobrażni i uczuć młodego odbiorcy sztuki.
Często zdarza się , że na lekcji j. polskiego wkracza malarstwo.
Zbiory muzealne w naszym mieście są skromne , a wystawy organizowane ze zbiorów wypożyczanych zdarzają się rzadko.
Nie mając większych możliwości do obejrzenia reprodukcji dzieła często organizowane są wycieczki przedmiotowe do innych miast w celu ich obejrzenia.
Słownictwo związane z różnymi dziełami muzealnymi np. rzezbą, malarstwem, literaturą, historią można wprowadzić na lekcji języka polskiego przed wyjściem i obejrzeniem poszczególnych ekspozycji.
Z większą częścią nowych pojęć i terminów uczniowie zapoznają się już na miejscu w muzeum - najczęściej od przewodnika.
Po takiej lekcji "kulturalnej" uczniowie mogą już przygotować samodzielne prace pisemne w formie sprawozdania z wycieczki lub opisu np. obrazu, rzeżby, ubioru itp.

Wszystkie ćwiczenia w mówieniu i pisaniu mają na celu przygotować dzieci i młodzież do odbioru sztuki i do pełnego uczestnictwa w życiu kulturalnym.
Mają wyposażyć ucznia w różnorodne środki językowe służące wyrażeniu myśli i uczuć oraz nauczyć go świadomego i celowego posługiwania się tymi środkami.
Literatura w naszym wieku stała się również dostępna dzięki radiu i magnetofonowi. Urządzenia te w szkolnym kontakcie z uczniem odgrywają istotną rolę głównie jako "utrwalacz" literatury.
Dzięki ich funkcji utwory przestały być martwe.
Nauczyciel j. polskiego ma za zadanie kontaktować ze sztuką radia i przygotować młodzież do takich tworów jak np. słuchowisko.
Ponadto rozwija się,,wyobrażnia ucha\\\'\\\' zmieniająca słuchacza w człowieka widzącego.

Dzięki słuchaniu młody odbiorca- uczeń rozwija fantazję, wyobraznię, staje się bardziej skoncentrowany i refleksyjny.
Wybierając do analizy temat odbioru sztuki w szkole na lekcji j. polskiego starałam się przybliżyć te formy przekazu , które dla młodzieży są wzorcem dociekliwości a korzystanie z nich jest niezaprzeczalne.
Dzięki interpretacji odpowiednio poznanych dzieł sztuki w różnych jej formach uczniowie z pewnością będą umieli zwerbalizować własny sąd , ocenę, punkt widzenia i skonfrontować je z innymi.