Kl. IV-VI
Program własny nauczycielski, uzupełniający:
„U boku Maryi i Jezusa”
I. Założenia i nazwa programu
1. Uczeń w wieku szkolnym jest gotowy do podejmowania i realizowania różnych form katechizowania. Jedną z takich form jest przynależenie do Ruchu Dzieci Maryi, gdzie celem jest doprowadzenie do spotkania z Maryją i Jezusem.
Każdego ucznia pociąga proces kształcenia, duża aktywność podczas zajęć, otwartość, wyrozumiałość oraz poznanie nowych treści religijnych. Uczniowie ambitnie przeżywają uczucia wobec Boga. Rodzi się wtedy chęć potrzeby rozbudzania w dzieciach tęsknoty za bezpieczeństwem, pokojem oraz zaspokojeniem pragnienia, których źródłem jest sam Bóg.
2. Niniejszy program adresowany jest do uczniów naszej szkoły, czyli klas I – VI. Spotkania mają charakter otwarty, swobodny oraz bez narzucania ze strony nauczyciela. W spotkaniach mogą brać udział wszyscy uczniowie, którzy pragną bardziej poznać Jezusa i Maryję.
3. Program Ruchu Dzieci Maryi kładzie nacisk na aktywizowanie uczniów poprzez udział w:
- Spotkaniach
- Konkursach religijnych
- Przedstawieniach i apelach o tematyce religijnej
W czasie spotkań uczniowie będą mogli również wykazać się swoją twórczością artystyczną i plastyczną.
Program pełni misją mającą na celu wszechstronny rozwój ucznia katechizowanego w wymiarze religijnym, moralnym, estetycznym, psychicznym oraz społecznym. Poniższy program opiera się na przywołaniu znanych uczniom doświadczeń religijnych.
4. W czasie realizowania programu będą podejmowane wysiłki umożliwiające rozwijanie więzów łączących uczniów z Maryją – Matką Kościoła i Jezusem Chrystusem poprzez głębsze uczestnictwo w sakramentach, odkrywanie Bożego planu zbawienia w liturgii Kościoła, we Mszy Świętej, różnego rodzaju nabożeństw przeznaczonych dla dzieci, adoracjach, inscenizacjach biblijnych, przedstawieniach i apelach, konkursach, wystawach, zbiórkach oraz spotkaniach.
5. Proponowane treści dotyczą różnych aspektów życia zarówno członków grupy, jak i osób, z którymi pozostają oni w relacjach: rodziców, nauczycieli, koleżanek i kolegów.
6. Zadania przedstawione w programie są wyznaczone i realizowane w oparciu o kolejne okresy roku liturgicznego i skorelowane z rokiem szkolnym, które wzajemnie się uzupełniają.
7. Program Dzieci Maryi powstał w oparciu o:
- Założenia Programu Wychowawczego Szkoły
- „Podstawę programową katechezy Kościoła Katolickiego w Polsce” zatwierdzoną przez Episkopat Polski w czerwcu 2001 r.
- Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z 15.02.1999 r. w sprawie warunków i trybu dopuszczenia do użytku szkolnego programów nauczania a zakresu kształcenia ogólnego (Dz.U.1999 nr 14, poz. 130 § 2, ust. 2) ze zmianami z 21.09.2000 r. (Dz.U.2000 nr 90, poz. 1000)
- Podstawę programową Kształcenia Ogólnego dla sześcioletnich szkół podstawowych i gimnazjów (zał. Nr 1 do rozporządzenia MEN z 15.02.1999 r.)
- Pismo Święte Starego i Nowego Testamentu
- Program Wychowawczy Szkoły
- Program Profilaktyki Szkoły
oraz:
- Inscenizacje na rok szkolny. Wyd. Księgarnia Świętego Wojciecha – Poznań
- Święta w roku kościelnym – Praktyczne pomoce na lekcje religii i nabożeństwa dla dzieci. Wyd. Jedność 2002
- Spotkania z Biblią. Wyd. Jedność 2000
- Jedna Biblia wiele zabaw. Przewodnik. Wyd. Jedność 2002
- Pomysły zabaw na lekcje religii. Wyd. Jedność 2004
8. Pomocniczymi środkami dydaktycznymi są:
- Pismo Święte
- Literatura pedagogiczna i religijna
- Czasopisma religijne
- Kalendarz liturgiczny
- Magnetofon
- Programy multimedialne
- Komputer
- Nagrania CD
- Zeszyt
- Pomoce plastyczne
9. Program Dzieci Maryi został napisany ze względu na zapotrzebowanie i prośbę rodziców. Można go modyfikować, uzupełniać oraz dostosowywać do potrzeb danej grupy wiekowej
II. Cele edukacyjne
1. Przygotowanie uczniów do konkursów religijnych
2. Przygotowanie uczniów do przedstawień religijnych na terenie szkoły i parafii
3. Współpraca z księdzem w parafii ........................................
4. Rozwijanie zainteresowań literaturą religijną (pozycje książkowe, prasa religijna)
5. Wprowadzenie do aktywnego uczestnictwa w życiu parafii
6. Uczestnictwo w spotkaniach na terenie szkoły i parafii
7. Przygotowanie do aktywnego uczestnictwa w życiu parafii
8. Szerzenie czci Maryi przykładem życia i działalnością apostolską
9. Kształtowanie swojego życia
10. Częsty udział w życiu sakramentalnym oraz pogłębianie wiary i wiedzy religijnej
11. Otwarcie na Chrystusa i Jego dary w życiu osobistym, środowisku rodzinnym, parafialnym oraz szkolnym
12. Integracja środowiskowa, szkolna oraz parafialna poprzez świętowanie Bożego Narodzenia,Wielkanocy oraz innych Świąt Liturgicznych wynikających z kalendarza kościelnego i liturgicznego
13. Formacja duchowa i moralna
14. Rozbudzanie życia wiarą
15. Na miarę swoich możliwości wspomaganie materialne dzieci z krajów misyjnych oraz z biednych rodzin raz do roku (Wielkanoc)
III. Cele katechetyczne
1. Kształtowanie przynależności do społeczności Kościoła
2. Kształtowanie osobowości na przykładzie wzoru świętych
3. Pragnienie przebywania w obecności Boga i Maryi – przed Najświętszym Sakramentem, uczestnictwo w nabożeństwach: Różaniec, Droga Krzyżowa, prowadzenie Adoracji eucharystycznych, uczestniczenie w liturgii eucharystycznej
4. Uczenie dialogu z Bogiem przez wdrażanie w celebrację Mszy Świętej: czytania, psalm, modlitwa wiernych, procesja z darami
5. Budzenie zainteresowań życiem wiary i doświadczenia radości z wiary
6. Wzbudzanie radości i ufności z faktu przyjaźni z Panem Jezusem i Maryją
7. Kształtowanie wartości własnej osoby i umiejętności pracy nad rozwojem swoich zdolności (artystycznych i plastycznych)
8. Ukazanie sakramentów, jako darów Bożych pomocnych na drodze do spotkania z Jezusem
9. Uczenie postaw modlitewnych podczas Eucharystii oraz nabożeństw
10. Kształtowanie szacunku do Maryi i Pana Boga
11. Budzenie potrzeby modlitewnego kontaktu z Bogiem i Maryją
12. Kształtowanie postawy szacunku wobec Pisma Świętego
13. Formowanie własnego zachowania w kościele podczas liturgii Mszy Świętej oraz nabożeństw
14. Kształtowanie umiejętności włączenia się w świętowanie wiary ludu Bożego w czasie roku liturgicznego
15. Uczenie się zgodnego współżycia i współdziałania przez pracę w zespole podczas spotkań
16. Kształtowanie świadomości przynależności do społeczności Kościoła
17. Rozwijanie koordynacji wzrokowo-ruchowej
18. Kształtowanie osobowości na przykładzie wzoru świętych
IV. Metody zastosowane w realizacji celów
1. Dydaktyczno – wychowawcze
- praca w grupach
- praca indywidualna
- testy
- gry dydaktyczne
- rozsypani
- puzzle
- piosenka
- prace plastyczne
- medytacje
- zdania niedokończone
- pokaz
- piosenka
- śpiewniczek Dzieci Maryi
- drama
- i wiele innych...
2. Biblijne
- czytanie i analiza tekstów biblijnych
- opowiadanie
- inscenizacje
- puzzle logiczne
- wywiad biblijny
- czytanie z podziałem na role
- praca plastyczna
3. Liturgiczne
- refleksja
- celebracja
- liturgia, nabożeństwa, adoracja
V. Plan pracy
(Plan pierwotnie sporządzono w formie tabelarycznej - dop. red.)
Lp.
Zadania wychowawcze
Zagadnienia do realizacji
Formy realizacji
Termin realizacji
Uwagi
1 Zagadnienia organizacyjne –
Zawiązanie grupy jako wspólnoty partej na słowie Bożym i przyjaźni - opracowanie planu pracy Ruchu Dzieci Maryi
- ustalenie kalendarza imprez szkolnych według planu pracy szkoły
- ustalenie kalendarza imprez szkolnych według kalendarza roku liturgicznego
- ustalenie regulaminu uczestnictwa w Ruchu Dzieci Maryi - zebranie chętnych uczniów
- ustalenie terminu spotkań
- omówienie zasad funkcjonowania Ruchu Dzieci Maryi
- spotkanie w grupie na terenie szkoły
Wrzesień
2 Poznajemy Ewangelię – pogłębianie wiedzy poprzez lekturę Pisma Świętego - konkurs Wiedzy Biblijnej - przygotowanie etapu szkolnego, dekanalnego i diecezjalnego
- opracowanie testów
- spotkania w celu utrwalania wiadomości
Wrzesień-grudzień
3 Prowadzenie do codziennej modlitwy różańcowej w parafii - aktywne uczestnictwo w nabożeństwach różańcowych
- zaproszenie kolegów, znajomych i rodziny na nabożeństwa różańcowe - organizowanie i prowadzenie modlitwy różańcowej
- czytanie rozważań, rozdawanie obrazków
Cały październik
4 Zorganizowanie wystawy prac plastycznych wykonanych różnymi technikami pt. „Jan Paweł II w moim życiu” - zachęcenie uczniów całej szkoły do podjęcia aktywności
- segregujemy prace
- przygotowujemy miejsce i opisujemy ekspozycje - wystawa na terenie kościoła i szkoły II tydzień października
5 Ojcu Świętemu oddajemy nasz hołd - Dzień Papieski w naszej szkole
- Dzień Papieski w naszej parafii - opracowanie scenariusza
- nauka tekstów i pieśni
- próby do przedstawienia
- zaprezentowanie przedstawienia w naszej szkole i parafii
Październik
14 i 16
6 Zorganizowanie zbiórki na wyjazd dzieci na Oazę Dzieci Maryi: „Nasze wakacje z Bogiem i Maryją” - przygotowanie kartek świątecznych i innych przedmiotów związanych ze Świętami Bożego Narodzenia
- zachęcenie uczestników do podjęcia aktywności
- pomoc dzieciom wyjeżdżającym na Oazę Dzieci Maryi - opracowanie wzorów kartek świąteczny
- ozdabianie kartek różnymi materiałami
- rozprowadzanie kartek i przedmiotów na terenie parafii
- wykonanie kartek różnymi technikami plastycznymi
Październik – grudzień
7 Zaangażowanie do udziału w Roratach - aktywny udział w Roratach
- wykonanie plakatu adwentowego do parafii i szkoły - udział w nabożeństwach
- wspólny śpiew podczas nabożeństw
- losowanie Dzieciątka Jezus
- wykonanie lampionu
Listopad-grudzień
8 Spotkanie z Mikołajem - zorganizowanie spotkania ze Świętym Mikołajem
- dzielimy się radością i przyjaźnią
- wykonanie prezentów dla innych dzieci
- wiersze o Mikołaju
- wykonanie plakatu na spotkanie ze Świętym Mikołajem - przygotowanie wierszy
- przygotowanie drobnych upominków
Grudzień
9 Przygotowanie przedstawienia Maryjnego na Uroczystość Niepokalanego Poczęcia NMP - przedstawienie w kościele
- poświęcenie i wręczenie medalików uczniom klasy II
- wykonanie plakatu na przedstawienie - opracowanie scenariusza
- nauka pieśni i tekstów o Maryi
- próby do przedstawienia
- zaprezentowanie przedstawienia w naszej parafii
Grudzień
10 Spotkanie opłatkowe - wspólny śpiew kolęd
- dzielenie się opłatkiem
- wykonanie zaproszeń dla rodziców - spotkanie wigilijne na terenie parafii
Grudzień-styczeń
11 Jasełka - przedstawienie w szkole i kościele - opracowanie scenariusza jasełek
- próby w szkole
i kościele
- wykonanie dekoracji
W szkole:
Grudzień
W parafii:
Styczeń
12 Przynosimy Jezusowi Światło –
„Taniec Światła” - przedstawienie w kościele - przygotowanie potrzebnych rekwizytów: świece, serca
- scenariusz przedstawienia
- próby
2 lutego
13 Śpiewamy na chwałę Jezusowi i Maryi - Konkurs Piosenki Religijnej - przygotowanie tekstów pieśni i piosenek religijnych
- przygotowanie uczniów do Międzyszkolnego Konkursu Piosenki Religijnej
Styczeń-kwiecień
14 Przeżywanie wydarzeń paschalnych – Wielki Post - uczestnictwo w nabożeństwach Drogi Krzyżowej
- prowadzenie nabożeństw Drogi Krzyżowej z dziećmi w każdy piątek Wielkiego Postu
- refleksja nad własnym życiem
- Rekolekcje Wielkopostne
- Misterium paschalne
- stworzenie wolontariatu w celu zbierania datków na pomoc potrzebującym - nabożeństwa
- spotkania
- teksty do rozważania Stacji Drogi Krzyżowej
- postanowienia wielkopostne
- inscenizacja o zmartwychwstaniu Jezusa
- udział w rekolekcjach
Okres Wielkiego Postu
15 Czuwa nad nami – III rocznica śmierci Jana Pawła II - przedstawienie w kościele i szkole - opracowanie scenariusza
- teksty o Janie Pawle II
- próby
- przygotowanie potrzebnych rekwizytów
2 kwietnia
16 Msza Święta - przygotowanie uczniów do aktywnego uczestnictwa we Mszy Świętej
- teksty oprawy liturgii Mszy Świętej - czynny udział w celebracji Mszy Świętej
Cały rok
17 Podsumowanie roku szkolnego i katechetycznego – ewaluacja programu - przegląd założonych zadań i określenie stopnia ich realizacji,
- wnioski na kolejny rok szkolny i katechetyczny - omówienie osiągnięć
i porażek,
- wspólna ocena działalności koła i zarazem programu autorskiego,
- przygotowanie ramowego planu pracy koła na następny rok szkolny i katechetyczny z uwzględnieniem wniosków z pracy w obecnym roku szkolnym
Czerwiec
VI. Przewidywane osiągnięcia uczniów
Po roku zajęć uczestnicy Ruchu Dzieci Maryi powinni:
• Znać święta i podział czasu roku liturgicznego
• Poprawnie wykonać powierzone mu funkcje liturgiczne
• Aktywnie i z zaangażowaniem odgrywać role religijne, podczas przedstawień
• Recytować teksty religijne
• Zaśpiewać pieśni i piosenki religijne
• Twórczo pracować w grupie i indywidualnie podczas spotkań
• Wyrażać cześć i szacunek do Kościoła, szkoły i rodziny
• Powiedzieć jak powinniśmy słuchać słowa Bożego i odnajdywać je w codziennym życiu
• Brać udział w konkursach religijnych na terenie szkoły i poza nią
• Uczestniczyć we Mszy Świętej niedzielnej i świątecznej oraz nabożeństwach: Różaniec, Roraty, Droga Krzyżowa
• Chętnie uczestniczyć w spotkaniach na terenie szkoły i parafii
• Powiedzieć jaka jest rola Maryi w jego życiu
• Swoim zachowaniem pokazać, że jest Dzieckiem Maryi i Dzieckiem Bożym
• Podejmować realizację własnego życia na wzór Maryi i Jezusa
• Wyrażać szacunek do drugiego człowieka
VII. Ewaluacja programu
Przedstawiony program Ruch Dzieci Maryi będzie ewaluowany w trakcie realizacji i modyfikowany w zależności od potrzeb zebranej grupy uczniów, kalendarza pracy szkoły, a także kalendarza roku liturgicznego.
Najlepszym wynikiem pracy grupy uczniów będzie ich zaangażowanie w przygotowanie przedstawień, oprawy liturgii Mszy św., nabożeństw liturgicznych, udział w konkursach religijnych oraz spotkaniach.
Istotnym elementem ewaluacji będzie także obserwacja postępów dzieci na zajęciach oraz podczas przygotowanych przez nie przedstawień,
Jestem przekonana, że wiedza i umiejętności zdobyte w trakcie realizacji niniejszego programu pomogą uczniom wnieść do swoich domów wiele ciekawych i mądrych pomysłów aby po chrześcijańsku wykorzystać czas wolny.
VIII. Uwagi o realizacji programu
Program dostosowany jest do warunków i możliwości szkoły. Realizowany będzie w trakcie specjalnie organizowanych spotkań na zajęciach kółka religijnego w klasach I – VI.
Planuje się, że w zajęciach kółka uczestniczyć będzie około 10 uczniów. Zajęcia prowadzone społecznie, odbywać się będą na terenie parafii lub szkoły za zgodą rodziców i we współpracy z nimi.
Treści programowe Ruchu Dzieci Maryi mogą być włączone w tematykę katechez.