Dział: Woda jako środowisko życia
Temat: Dlaczego w wodzie mogą żyć organizmy?
Temat lekcji zgodny z programem nauczania „Przyroda dla klas 4-6 szkoły podstawowej nr DKW 4014-39/99
Cele ogólne:
-rozwijanie zainteresowań przyrodą
-dochodzenie do wiedzy drogą obserwacji i pomiaru
-uczenie się wnioskowania i uogólniania
-interpretowanie zjawisk przyrodniczych
-dostrzeganie zjawisk przyrodniczo- skutkowych
-rozumienie konieczności zachowania równowagi w środowisku – zakłóconej często działalnością człowieka
-rozwijanie wrażliwości ekologicznej uczniów
-kształcenie umiejętności w zakresie komunikowania się, współpracy i działania w grupie
Cele szczegółowe:
-utrwalenie wiadomości o właściwościach wody, poznanych w klasie czwartej
-poznanie zależności między niektórymi właściwościami a rolą jaką woda odgrywa w przyrodzie
-przypomnienie substancji i czynników potrzebnych do życia organizmom żywym
-poznanie ważnej dla organizmów wodno-lądowych właściwości wody –napięcia powierzchniowego
Uczeń:
-wymieni właściwości wody, które umożliwiają życie różnym organizmom wodnym
-wymieni substancje potrzebne organizmom do życia w wodzie
-dostrzega zależności między organizmami żyjącymi w wodzie a ich środowiskiem
Metody pracy:
-podająca- pogadanka
-badawczo- problemowa {doświadczenie uczniowskie)
Formy pracy:
-grupowa i indywidualna
Środki dydaktyczne:
zlewki z wodą, gwożdziki(szpilki), spinacze, płyn do mycia naczyń, woda mineralna, lód, plansze przedstawiające modelowy obraz substancji stałej, ciekłej i gazowej oraz model tworzenia błony powierzchniowej, karta pracy ucznia umieszczona w zeszycie ćwiczeń, podręcznik
Przebieg lekcji
1 Organizacja klasy
2 Część nawiązująca
-zagadka
„zwykle się rozlewa, leje.
Czasem jak kamień twardnieje.
Bez niej trawy usychają..”
Zwierzęta i ludzie umierają”
(woda)
Wprowadzenie do działu „Woda jako środowisko życia”
Oto jak pięknie pisze o wodzie francuski pisarz A.Saint- Exupe’ry
„Wodo .nie masz ani smaku, ani koloru, ani zapachu.
Nie jesteś konieczna do życia,
Jesteś samym życiem.....
Jesteś największym bogactwem, jakie
istnieje na świecie.....”
3 Część postępująca
-Podanie tematu lekcji i zapisanie go na tablicy
-Uczniowie wymieniają czynniki potrzebne organizmom do życia i zapisują w zeszytach (zad.1 a str.80)
-Uczniowie przypominają z klasy czwartej poznane właściwości wody: stan skupienia(ciecz, gaz lód), najcięższa w temp.4*C, dobry rozpuszczalnik(gazów, soli mineralnych i substancji organicznych)
-Uczniowie wybierają odpowiedni model substancji i przedstawiaja na magnetycznej tablicy
przejścia z poszczególnych stanów skupienia wody i nazywają procesy
-Uczniowie zapisują te właściwości w zeszycie i podkreślają te, które ich zdaniem umożliwiają życie organizmom wodnym (zad. 1 b str.80)
Obserwujemy jak zachowuje się powierzchnia wody
-uczniowie w grupach wykonują doświadczenie zgodnie z kartą pracy( zeszyt ucznia str.80 zad. 2 dośw.1) –kładą spinacz biurowy na powierzchnię wody
-ustalają wynik doświadczenia i notują w zeszycie (spinacz utrzymuje się na wodzie)
-wykonują kolejne doświadczenie(zad.2 dośw.2)- popychają palcem spinacz
-ustalają i wpisują wynik do zeszytu (spinacz opadł na dno naczynia }
Nauczyciel-wprowadza pojęcie „napięcie powierzchniowe wody”,pokazuje na modelu jak układają się drobiny wody na powierzchni cieczy.
-uczniowie wykonują doświadczenie 3 (z karty pracy)-dodają kroplę detergentu do wody z pływającym spinaczem
-zapisują obserwacje i ustalają wnioski –detergenty niszczą błonę powierzchniową wody
4 Podsumowanie i ocena uczniów
Praca domowa-wypisać właściwości wody i określić ich wpływ na życie organizmów wodnych.