Wśród różnorodnych działań integrujących , dominujące znaczenie dla rozwoju mają gry i zabawy integracyjne. Wprowadzenie gier i zabaw integracyjnych do codziennych zajęć edukacyjnych przyczynia się do zdobywania wiedzy i umiejętności pozwalających na rozwój predyspozycji indywidualnych każdego dziecka . Działania integracyjne maja niewątpliwie istotny wpływ na dobre kontakty interpersonalne w trakcie nauczania i uczenia się oraz wychowywania. Efektywnie wpływają na poznawanie prawidłowości , komunikowania się w grupie, uruchamiają procesy myślowe i emocjonalne , eliminują bariery i stresy a przez to ułatwiają przyswajanie treści przekazywanych na zajęciach. Uczą współpracy, wrażliwości, dają poczucie bezpieczeństwa oraz zaufania do otoczenia i siebie. Są bardzo ważne dla osób nieśmiałych i zamkniętych w sobie, potrzebujących pozytywnych wzmocnień.
Zajęcia integracyjne są najbardziej istotne na samym początku funkcjonowania grupy. Mają one być tak zaprogramowane, aby jej uczestnicy nie spostrzegli , że już się bawią.
Oto kilka propozycji zabaw integracyjnych:
1. „ Zapamiętywanie imion”
Wielkość grupy: 8-16 osób, czas: 10-15 min. Pomoce niepotrzebne
Sposób realizacji: Grupa tworzy koło. Jeden z uczestników przedstawia się mówiąc , np.” Mam na imię Tomek”. Następna osoba mówi: „ Mam na imię Kasia, a to jest Tomek”. Następna osoba mówi:” Mam na imię Asia. To jest Kasia, a to jest Tomek”. Następna osoba prowadzi dalej wyliczankę.
Inne warianty:
- do imienia można dodawać słowo rymujące się, np. :” Leszek Śmieszek”,
- do imienia można tez podać ulubione zajęcie , np. „ mam na imię Hania. Lubię jeździć na rowerze”. Na końcu zabawy chętne osoby powtarzają wszystkie imiona.
2. „ Sałatka owocowa”
Wielkość grupy: 25 osób. Czas: 10-15 min. Pomoce: krzesła
Sposób realizacji : uczestnicy siadają na rozstawionych dookoła krzesłach. Każdy z nich jest przydzielony do pewnej grupy owoców. Jest pięć grup owoców po pięć osób. Na początku gry grupy siedzą obok siebie. Jedna osoba, stojąca pośrodku, nie ma krzesła. Osoba ta wymienia wybraną grupę owoców , której zadaniem jest zmiana swojego miejsca. Miejsce to nie może być obok, ale w wybranej grupie owoców. Jeśli osoba siedząca w środku powie
” Sałatka owocowa” wszystkie osoby muszą zmienić swoje miejsce. Osoba w środku stara się zająć jedno z nich. Kolejna osoba, która nie ma krzesła przejmuje rolę środkowego.
3. „ Wrony i żurawie”
Wielkość grupy: dowolna. Czas: 10 min. Pomoce: kreda
Sposób realizacji: wszystkich uczestników należy podzielić na dwa zespoły: jeden z nich to wrony, drugi żurawie. Obydwie drużyny stoją gęsiego naprzeciw siebie w odległości około 2 metrów. Prowadzący głośno wymienia nazwę drużyny, która została wylosowana. Jeśli padnie hasło:” żurawie”- uciekają, a wrony ruszają w pościg za nimi. Jeśli którejś wronie uda się dotknąć ręką żurawia, zanim ten przekroczy wyznaczoną linię ( odległą o około 20 metrów od linii startu)- żuraw staje się wroną i w następnej kolejce goni swoich byłych kolegów z drużyny ( lub przed nimi ucieka). Zabawa trwa tak długo, dopóki któraś z drużyn nie złapie wszystkich przeciwników lub jeśli nie skończy się czas zabawy.
4. „ Ogonki”
Wielkość grupy: dowolna. Czas: 5-10 min. Pomoce: szarfy lub grubsze tasiemki.
Sposób realizacji: Każdy uczestnik zabawy ma włożoną z tyłu, za spodnie szarfę. Na sygnał prowadzącego każda osoba stara się wyjąć tych szarf jak najwięcej od bawiących się jak najwięcej. Po zakończonej zabawie każdy liczy ile ma szarf. Osoby, które mają tych szarf jak najwięcej, tworzą grupę. Jeśli grupa wymieni prawidłowo imiona wszystkich uczestników zabawy , zabawa rozpoczyna się od nowa, jeśli natomiast nie udało im się to, chwytają się za ręce i starają się złapać wszystkie osoby w jak najkrótszym czasie.
5. „ Grupki”
Wielkość grupy: dowolna. Czas: 10-20 min. Pomoce: sprzęt grajacy.
Sposób realizacji: uczestnicy dobierają się w dowolne pary i tańczą. Kiedy prowadzący mówi „ trzy”, „ cztery” lub pięć ( można tez wymienić wieksze liczby), uczestnicy tworza grupy składające się z odpowiedniej liczby osób. Ci którym nie uda się dołączyć do żadnej z grup , nie odpadają z gry, ale muszą w jakiś sposób przedstawić się grupie. Ćwiczenie to umożliwia podział grupy na zespoły „ na wesoło”. Zabawa trwa dalej. Uczestnicy tańczą w swoich grupach, po czym zamieniają je przy innym wariancie.
Inne warianty:
- zamiast podawać liczbę, można powiedzieć jakieś zdanie, na podstawie którego uczestnicy musza sami odgadnąć o jaką liczbę chodzi, np. liczba pór roku.
- w grupy mają się połączyć osoby o takim samym kolorze włosów,
- w grupy maja się połączyć osoby o takim samym kolorze ubrań, itd.
6. „ Lata ptaszek po ulicy”
W rytm słów chodzą po sali szukając partnera, z którym wykonują taniec do dowolnej muzyki. Chodząc mogą klaskać do rytmu:
” Lata ptaszek po ulicy, szuka sobie ziaren pszenicy,
A ja stoję sobie w kole i wybieram kogo wolę.
A ty ptaszku spiesz się spiesz, kogo lubisz tego bierz”.
W konsekwencji grom i zabawom integracyjnym przypisuje się niezwykle ważną rolę, gdyż:
„ Działaj tak, aby bawiący się aktywnie zapomnieli o kłopotach dnia codziennego”
Literatura:
1. Kraszewska M. , Rzepa A.: „ Gry i zabawy z dziećmi”. Sport dla wszystkich 1998,
nr 5.3.
2. Okoń W. „ O zabawach dzieci” PZWS, Warszawa 1950.
3. Materiał przygotowany na podstawie własnych doświadczeń , wiedzy i umiejętności .
Autor: Mariola Bułkowska
Przedszkole Miejskie nr 25
66-400 Gorzów Wlkp.