KONSPEKT LEKCJI JĘZYKA POLSKIEGO PRZEPROWADZONEJ W KLASIE I GIMNAZJUM
Temat: Kulturoznawcza rola Biblii
Główne cele lekcji:
Lekcja ma na celu ugruntowanie wiadomości z zakresu Biblii, uświadomienie uczniom jej wpływu na rozwój języka, literatury i sztuki oraz wskazanie przykładów obecności i żywotności związków frazeologicznych i wyrażeń z Biblii we współczesnej polszczyźnie.
Cele lekcji:
Po zakończeniu lekcji uczeń powinien:
- rozpoznawać podstawowe motywy i wątki występujące w Biblii i innych tekstach kultury
- wyróżniać w tekście związki frazeologiczne i odczytać ich znaczenia
- odczytać dosłowne i metaforyczne znaczenia wyrazów
- rozpoznać aluzje biblijne w innych tekstach kultury
- umieć samodzielnie sformułować wypowiedź z zastosowaniem zwrotów frazeologicznych pochodzących z Biblii
- gromadzić potrzebne informacje
- korzystać z klasycznych źródeł informacji (słowników, encyklopedii, zbiorów malarstwa)
- dokonać prezentacji przygotowanego materiału
Uwagi dotyczące realizacji:
Lekcja prowadzona jest przez jedną godzinę. Uczniowie podzieleni zostali na dwie grupy zadaniowe. Mieli czas na zgromadzenie materiałów oraz przygotowanie prezentacji. Jest to lekcja podsumowująca, sprawdzająca wiedzę uczniów i kształtująca ich umiejętność wypowiadania się - prezentacji.
Konieczne jest odpowiednie przygotowanie sali lekcyjnej, aby uczniowie mogli pracować w grupach.
Tematem kolejnej lekcji będzie: Obecność motywów biblijnych w literaturze na przykładzie Starego Testamentu.
Środki dydaktyczne:
- przygotowane przez uczniów materiały do prezentacji
- tablica
Przebieg lekcji:
WPROWADZENIE
Nauczyciel wprowadza uczniów w temat lekcji. Przypomina, iż każdy zespół miał opracować nazwy, zwroty lub wyrażenia pochodzące z Biblii pod kątem:
a) ich pierwotnego znaczenia
b) znaczenia metaforycznego lub innego (np. nazwa własna), które funkcjonuje we współczesnym języku
c) obecności danego motywu w innych dziedzinach sztuki niż literatura
Grupa I: zakazany owoc, plaga egipska, Sodoma i Gomora, umywać ręce
Grupa II: niewierny Tomasz, sąd ostateczny, wdowi grosz, sól ziemi
Na tablicy przygotowana została tabela, która uczniowie będą uzupełniać podczas prezentacji.
Wyraz lub wyrażenie Pierwotne znaczenie Znaczenie metaforyczne obecne we współczesny języku Obecność motywu w innych dziełach sztuki
ROZWINIĘCIE
Uczniowie dokonują omówienia przygotowanych materiałów. Sposób ich prezentacji i jej zawartość merytoryczna zależy od pomysłowości grupy i wkładu pracy. Może to być np. oprowadzanie po Muzeum Sztuki z wykorzystaniem reprodukcji rzeźb i obrazów. W prezentacji może brać udział jedna osoba lub więcej. Lider zespołu na końcu prezentacji omawia wkład każdego ucznia w pracę grupy. Poszczególne grupy przyznają punkty innym zespołom, oceniając ich prezentacje w skali od 1 pkt. do 4 pkt. Nauczyciel dokonuje własnej oceny, biorąc pod uwagę samoocenę uczniów. Podczas każdej prezentacji sekretarz grupy uzupełnia tabelę przygotowana wcześniej na tablicy.
ZAKOŃCZENIE
Nauczyciel prosi uczniów, aby samodzielnie wypełnili tekst z lukami, który będzie sprawdzianem ich wiedzy zdobytej na bieżącej lekcji i wcześniej, podczas omawiania tekstów z Biblii. (czas 10 min.)
Należy zacząć od dopisania imion biblijnych postaci, z którymi łączą się podane niżej przedmioty i zjawiska, a następnie uzupełnić tekst:
mądrość.......................... Dawid........................................
siła............................ Judasz........................................
srebrniki......................... ofiarny.....................................
kozioł...................... Salomon......................................
Agnieszka zawsze była dla mnie........................................ Nigdy jednak nie zwracała na mnie uwagi. Nie będę........................................Czuję się trochę jak ........................................kiedy widzę ją z Krzysztofem.
Lekcję kończymy zebranie sprawdzianów oraz kartek z oceną punktową poszczególnych grup.
Praca domowa:
Ułóż zdania z pięcioma dowolnie wybranymi zwrotami z Biblii, biorąc pod uwagę ich przenośne znaczenie.
Opracowała Iwona Gaweł