Psychoseksualne aspekty prostytucji

4.1. Przyczyny uprawiania prostytucji

W wielu pracach widoczna jest tendencja, aby wśród przyczyn psychologicznych wewnątrz jednostkowych powoływać się na koncepcje psychoanalityczne. Może to świadczyć o

postrzeganiu prostytuki jako osoby zdemoralizowanej, dewiacyjnej. Autorzy ci podkreślają równocześnie, że teorie te należą do przeszłości, ale sami nie prezentują

alternatywnych koncepcji o podłożu psychologicznym. W pierwszej połowie lat 90-tych pojawiły się dwie pozycje: jedna K. Imielińskiego z 1990 roku, a druga
O. Weiningera z 1994 roku prezentują psychologiczną etiologię, przy czym ta druga kładzie nacisk na dewiacyjność kobiety.
K. Imieliński prezentuje tzw. czynniki biologiczno- psychologiczne czyli takie , które wiążą uprawianie prostytucji oraz korzystanie z jej usług z właściwościami

psychologicznymi tkwiącymi w jednostce. Wśród nich wymienia: temperament, lenistwo, konsumpcjonizm, psychozy; powołuje się przy tym na osoby H. Lipperta, I. Blocha, C.

Lombroso i G. Ferrero. Ci dwaj ostatni autorzy głosili koncepcję “ urodzonej prostytutki”- osoby, która rodzi się z predyspozycjami charakterologicznymi do tego aby

być prostytutką, co znajduje swój wyraz w budowie cielesnej (degeneracja). Wśród cech charakteru wymienia: moralną obojętność, tendencje do czynienia wszystkiego co

jest złe, łakomstwo, próżność, etc. a obok nich anomalie w budowie ciała np.: zębów, hipertrofia owłosienia. Autor przedstawia równocześnie krytykę I. Blocha koncepcji

“urodzonej prostytutki’. Podłożem praw popytu i podaży prostytucji są poligamiczne skłonności mężczyzny i monogamiczne tendencje kobiety. Jednak tylko te kobiety

uprawiają prostytucję u których przeważają skłonności poligamiczne. Z powyższego wynika, że uprawianie prostytucji nie leży w naturze kobiety, dopiero wraz z

nabywaniem cech męskich nabywa ona tendencji do uprawiania jej. Podobnego zdania jest wiedeńczyk O. Weininger, który wylansował tezę o biseksualnej naturze człowieka.

Konstruuje obraz absolutnej kobiety i absolutnego mężczyzny, ale podkreśla, że takich typów nie spotyka się w rzeczywistości, gdyż człowiek jest mieszanką kobiecości i

męskości. Kobieta w przeciwieństwie do mężczyzny nie chce widzieć świata obiektywnie, nie znosi samotności. Emancypacja to przejaw energii seksualnej- tylko

prostytutka chce się wyemancypować. Wg Weiningera kobieta szuka tylko rozkoszy i to zarówno matka jak i prostytutka- dwa typy kobiet biegunowo sobie przeciwne. Przy

czym dla matki “chuć to środek do celu”, a dla prostytutki cel sam w sobie. Obie są bytami zdeterminowanymi tylko popędami . Skłonność do prostytucji tak jak

skłonność do macierzyństwa tkwi w danej kobiecie organicznie, od urodzenia. Dlatego tak jak wyróżnił absolutna kobietę i absolutnego mężczyznę, tak samo przyjął, że

istnieją dwie wrodzone, przeciwne sobie natury występujące u różnych kobiet w różnym nasileniu: absolutna matka i absolutna nierządnica . Rozróżnia je stosunek do

dziecka: absolutnej nierządnicy zależy tylko na mężczyźnie, absolutnej matce zaś na dziecku. Tym co je także odróżnia jest lęk, którego matka nie odczuwa w

przeciwieństwie do “niedołężnej i tchórzliwej” prostytutki . Pod względem intelektualnym i duchowym prostytutki są jednak bardziej od matek rozwinięte pod względem

intelektualnym . Prostytutka nie poddaje się ocenom społecznym, nie stosuje się do wzorów . Istota matki zasadza się na fakcie, że jest ona narzędziem do utrzymania

gatunku. Obcowanie płciowe jest dla niej środkiem do celu, dla prostytutki zaś coitus jest celem samym w sobie. Prostytutka jest lekkomyślna- w przeciwieństwie do

matki nie troszczy się o przyszłość. Nierządnica ma pociąg do ludzi będących złoczyńcami . Prostytutka jednak nie jest równoważnikiem zbrodniarza męskiego- ona bowiem

nie jest niemoralna, ale amoralna.

W połowie lat 90-tych na łamach kilku czasopism naukowych pojawiło się kilka artykułów w których został przedstawiony wpływ uprawiania prostytucji na postrzeganie

świata i otoczenia społecznego. Z badań psychologicznych przeprowadzonych przez J. Moczydłowską w Goniądzu wynika, że dziewczęta trudniące się prostytucją są bacznymi

obserwatorami i uczestniczkami życia społecznego, choć percepcja świata i przeżycia z nim związane są bardzo wybiórcze, generalizowane, pesymistyczne. Małżeństwo jest

przez nie postrzegane jako zagrożenie miłości, natomiast szczęście i stabilizacja życiowa jest nieodłącznie związana z posiadaniem znacznej sumy pieniędzy. W

wypowiedziach dziewcząt pojawia się wątek biedy, braku pieniędzy, pracy, lęku o przyszłość. Życie seksualne jest przez nie przedstawiane jako pozbawiony uczucia

wysiłek fizyczny. Mężczyźni są osobami brutalnymi, wulgarnymi, nieodpowiedzialnymi, wykorzystującymi kobiety. One same są zaś wyrozumiałe, rozsądne, cierpliwe, ale

bezradne wobec własnych uczuć i samotne. W innym artykule autorka rozwija problem postrzegania osoby mężczyzny przez młodociane prostytutki . Jest on kojarzony z

motywami śmierci, zbrodni, gwałtów i innych aktów przemocy fizycznej, których ofiarami są zwykle kobiety i dzieci. Negatywnym wzorem dla większości kobiet jest osoba

ojca lub ojczyma. Stąd wypływa ich zgeneralizowana nieufność do mężczyzn: jako wrogów, przyczyn cierpienia kobiety. Często mężczyzna jest pijany.
Negatywny obraz pozostaje w sprzeczności z zachowaniem nieletnich prostytutek- bardzo interesują się chłopcami, dążą do bliskich kontaktów z nimi. Są łatwowierne i

naiwne. Ideał mężczyzny oparty jest na jego wyglądzie zewnętrznym , na dalszym miejscu wymieniają takie cechy jak: uczciwość, męskość, dobry charakter. Temat życia

seksualnego jest przemilczany przez wiele z nich, natomiast te dziewczęta, które wypowiadają się na jego temat robią to z aprobatą. Zdecydowana większość z nich

podświadomie wyklucza możliwość osiągnięcia szczęścia życiowego w związku z drugim człowiekiem- w małżeństwie, w rodzinie. W ich podświadomości zakodowany jest lęk i

niepewność w kontaktach z mężczyznami co może doprowadzić do sytuacji, gdy kobieta zwiąże się z mężczyzną, ale będzie prowokowała sytuacje konfliktowe, wystawiała go

na próbę, co w konsekwencji doprowadzić może do kryzysu.

Podobnie negatywny stosunek mają dziewczęta uprawiające prostytucję do szkoły- czego dowodzą badania cytowanej już autorki . Zjawiskiem powszechnym jest drugoroczność.

Jest to spowodowane niską motywacją do ukończenia szkoły. Wykształcenie wg tych dziewcząt nie jest niezbędne do zdobycia znacznych dochodów finansowych. Dziewczęta te

prezentują niski poziom wiedzy o świecie, ubóstwo zainteresowań poznawczych. Konieczność ukończenia szkoły uznają za ograniczenie ich wolności
i niezależności. Lekcje oceniają jako nudne i trudne, nauczycieli jako obojętnych wobec sytuacji ucznia oraz nadmiernie wymagających. Rówieśnicy także oceniani są jako

“dziecinni”, “nie znający życia”, “snobistyczni”. Stosunek dziewcząt do szkoły zmienia się w placówce resocjalizacyjnej, co spowodowane jest faktem, że tu wymagania

dostosowane są do ich poziomu.

Niskie osiągnięcia szkolne oraz brak motywacji do ukończenia szkoły nie wypływa z obniżenia inteligencji czy niedorozwoju umysłowego. Badania przeprowadzone w latach

30-tych przez H.F. Stelzer dowodziły, że prostytucja jest zdominowana przez osoby niedorozwinięte umysłowo. Także późniejsze badania J. Pabian i M. Lipka podkreślają

mniejszą lub większą rolę niedorozwoju umysłowego w populacji nieletnich trudniących się prostytucją. Badania J. Moczydłowskiej przeczą im : większość badanych

dziewcząt mieści się w granicach normy intelektualnej. Średni IQ wynosi 96. Charakterystyczny jest natomiast nieharmonijny rozwój funkcji myślowych. Występuje u nich

znaczna rozbieżność między wynikami uzyskiwanymi w skalach słownych i bezsłownych. Zdecydowanie lepsze wyniki uzyskują w skalach niewerbalnych. Oznacza to, że są to

osoby o dobrze rozwiniętej koordynacji wzrokowo-ruchowej, bardzo spostrzegawcze, sprawne manualnie. Zdecydowanie gorsze wyniki uzyskują w skalach niewerbalnych,

głównie w podtestach: “Wiadomości”, “Powtarzanie cyfr”, “Arytmetyka”, co ma związek z absencja na zajęciach szkolnych. Z drugiej strony dziewczęta te wykazują się

znajomością norm i zasad współżycia społecznego charakterystyczną dla ich wieku. Własne zachowania i ich skutki nie są poddawane krytycznemu osądowi. Ich obraz innych

ludzi jest zdecydowanie negatywny.

W drugiej połowie lat 90-tych prace poświęcone historii zjawiska omawiają podejście badaczy z XIX i początków XX wieku w stosunku do prostytucji. Powołują się przy tym

na wymienione już wcześniej nazwiska, dodając także inne: Duchâteleta, P. Tarnowskiej . Poruszane są kwestie całkowitej oziębłości płciowej, a także całkowitego braku

uczuć, moralna obojętność- w ten sposób skonstruowano model “urodzonej dziwki”. Ponownie jest też poruszana teza o pierwotnych instynktach monogamicznych kobiet
i poligamicznych mężczyzn: zaburzenie ich tj. pojawienie się tendencji poligamicznych u kobiet oznacza pojawienie się także predyspozycji do uprawiania prostytucji.

Podnoszone są także psychopatyczne i histeroidalne cechy osobowości oraz niedorozwój umysłowy . Często są one połączone z alkoholizmem tych kobiet. Wspominane są też

dewiacje seksualne np.: trybadyzm. Natomiast promiskuityzm seksualny będący podłożem skłonności do prostytucji wynika z faktu braku pogodzenia się z kobiecą rolą

seksualną i przejęcie “męskiego” stosunku do życia seksualnego (H. Deutsch).

Na istnienie różnego rodzaju anomalii fizycznych jak i psychicznych wskazują prace N. Roberts oraz L. Adler, które koncentrują się właśnie na przedstawieniu koncepcji

psychoanalitycznych, antropologicznych. Obie prace obfitują w liczne cytaty i obie stoją na stanowisku krytycznym wobec nich .
Wśród autorów polskich M. Kowalczyk-Jamnicka wymienia m.in. J. Pabian, która stała na stanowisku występowania u prostytutek patologicznych cech osobowości,

prymitywizmu umysłowego i powierzchowności myślenia. Stanowisko to jest sprzeczne z prezentowanymi wcześniej badaniami J. Moczydłowskiej. Jako istotne przeżycie

traumatyczne wymieniane jest wczesne rozpoczęcie współżycia seksualnego, próby seksualnego wykorzystania. Wagę tego elementu podkreślają wyniki badań M.Kowalczyk-

Jamnickiej, która zanalizowała wpływ wiedzy oraz aktywności seksualnej na prostytuowanie się:
1) zaniedbania w sferze edukacji seksualnej, nieobiektywne źródła czerpania informacji ;
2) uczestnictwo w zabawach o charakterze seksualnym w dzieciństwie, doświadczenie przemocy seksualnej ;
3) wczesne przejawianie zainteresowania sprawami seksualnymi
i przeciętnie o cztery lata wcześniejsze od badanych ze społeczności kontrolnej rozpoczynanie współżycia seksualnego ;
4) brak więzi uczuciowej a partnerami seksualnymi;
5) brak trwałości pierwszych związków erotycznych .

4.2. Funkcje prostytucji

Autorzy z reguły nie poświęcają uwagi znaczeniu jakie ma prostytucja dla społeczeństwa, a także dla poszczególnych jednostek. Poprzestają na stwierdzeniu, że skoro

istnieje od bardzo dawna i nie poddaje się wpływom represjonowania i likwidowania jej to świadczy to o fakcie, że jest ona nieodłącznym elementem życia społecznego,

istniejącym tak jak inne instytucje np.: małżeństwo. Jedynie K. Imieliński przedstawił listę funkcji jakie zjawisko to spełnia.

4.2.1. Terapeutyczna funkcja

Autor za M. Stein dowodzi, że prostytucja przez pomoc w zaspokojeniu potrzeb seksualnych umożliwia klientowi zachowanie zdrowia . Są mężczyźni, którzy w pełni

zaspokajają tę potrzebę tylko z prostytutkami- mimo tego, że funkcjonują w normalnych związkach z żonami lub przyjaciółkami. Związki te nie dostarczają im

wystarczającej satysfakcji i potrzebują dodatkowej stymulacji, cudzołóstwo zaś mogłoby zagrażać ich związkowi. Prostytucja daje im możliwość eksperymentowania,

zaspokojenia ukrytych potrzeb. Dodatkowo poprzez stworzenie warunków intymności i zaufania prostytutka umożliwia otwarte i swobodne mówienie o seksie i problemach,

które nurtują klienta. Nie ocenia ponieważ nie zna jego życia. Mężczyzna może odnaleźć w tych kontaktach poczucie własnej wartości, uporać się z lękiem, uzyskać

odprężenie od stresującej go pracy. W efekcie pozwala mu to wytworzyć obraz własnej osoby. Klienci często przychodzą do prostytutki z problemami, które powinny być

rozwiązywane przez zawodowych terapeutów. Jak podaje K. Imieliński prostytutka jest wykorzystywana do świadczenia różnego rodzaju pomocy emocjonalnej:

1) wsparcia ego i wzmocnienia pewności siebie w sprawach zawodowych, małżeńskich i osobistych;
2) interwencji kryzysowej (rozwód, śmierć bliskiej osoby, utrata pracy);
3) pomoc w ekspresji stłumionych i nieakceptowanych tendencji seksualnych;
4) poradnictwo i edukacja seksualna ;

Wszystkie wymienione powyżej funkcje spełnia prostytutka profesjonalistka, wykwalifikowana, kulturalna; określana mianem call-girl (należąca do elity prostytucji).

Prostytutka uliczna, prymitywna nie spełnia tych funkcji lub czyni to w niewielkim stopniu.

4.2.2. Seksualne odprężenie

Jest to główna funkcja prostytucji . Liczy się tu wygoda, szybka satysfakcja, urozmaicenie, dostępność o każdej porze dnia i nocy, brak zobowiązań i odpowiedzialności.

Jak podaje M. Stein jest to związane z dziedzictwem po antropoidalnych przodkach: mężczyzna jest promiskuitywny w wyborze swej partnerki seksualnej przez całe swe

życie jeżeli nie podlega restrykcjom społecznym.

4.2.3. Zdobywanie nowych doświadczeń seksualnych
Psychoseksualne aspekty prostytucji.

Dla wielu mężczyzn prostytutka jest źródłem podstawowej edukacji seksualnej, dla innych zaś bardziej wyrafinowanych technik, których nie mogą praktykować w swych

stałych związkach . Tu mężczyzna przełamuje swe zahamowania, traci poczucie winy. Wśród technik należy wymienić głównie formy seksu oralnego tj. fellatio i

cunnilingus.W dalszej zaś kolejności triolizm, voyeuryzm, sadomasochizm, ekshibicjonizm. Elementami pomocniczymi są tu filmy pornograficzne, narkotyki, kostiumy.

4.2.4. Więzi

Większość autorów, jak pisałam w rozdziale I, uznaje rzeczowy charakter stosunku klient - prostytutka, a także obojętność uczuciową partnerów za istotne elementy

składowe definicji prostytucji. Jednak jak pisze K. Imieliński niejednokrotnie nie wyklucza to istnienia więzi klient - prostytutka. Charakter tych więzi jest jednak

przedmiotem kontraktu tak jak i osoba prostytutki. Odgrywanie określonej roli w poszczególnych układach umożliwia klientom swobodną ekspresję ich pragnień bez poczucia

lęku lub wstydu. Ciągle jednak więzi te trwają tak długo jak długo trwa opłacony przez klienta kontakt z prostytką. Prawie połowa klientów podaje prostytce swoje

nazwisko i telefon kontaktowy, co świadczy o zaufaniu w stosunku do niej. K Imieliński podaje pięć ról, jakie odgrywają klienci:

1) kochankowie - rola romantyczna; prostytutka gra tu rolę romantycznej partnerki, zaspokajającej potrzeby afirmacji, pochwał; sami klienci mają tendencję do

deklarowania swych uczuć, adorowania prostytutki; rolę tę grają przeważnie czterdziestolatkowie przeżywający kryzys wieku średniego ;
2) koledzy - więź z prostytutką ma charakter kumplowski, prostytutka jest tu powiernicą; chcą się podobać prostytutce lecz możliwość zdobycia jej sympatii i

wypowiedzenia się jest dla nich ważniejsza; motywem skłaniającym do kontaktu z prostytutką jest osamotnienie, dlatego też niektóre z tych więzi trwają latami, a

prostytutka jest traktowana jako druga żona;
3) niewolnicy - realizujący swe potrzeby submisji i poniżenia wobec dominującej pani, co rozgrywa się na płaszczyźnie symbolicznej; wywodzą się z osób, które w

swym otoczeniu nie mają nikogo, kto byłby silniejszy od nich samych; prostytutka ma dostarczać im rozkoszy bez wzbudzania w nich poczucia winy, usuwając lęki a

jednocześnie kanalizując instynkty destrukcyjne ;
4) opiekunowie - zaspokajający swe potrzeby dominacji, poszukują bardzo młodych i niedoświadczonych prostytutek traktując je jako swe wychowanki, córki, grając

rolę mądrego, dojrzałego mężczyzny ;
5) nieletni (młodzieńcy) - klienci szukający komfortu macierzyńskiego; preferują starsze kobiety o pełnych kształtach; często klienci ci mają problemy z

określeniem swej tożsamości seksualnej, z lękiem koncentrują się na swych obszarach genitalnych; w kontaktach
z kobietami poszukują nie tylko bliskości fizycznej, ale głównie emocjonalnej - nacechowanej tolerancją, co pozwala im na swobodną ekspresję swych pragnień seksualnych

4.3. Klienci prostytutek

K. Imieliński przytacza wywody I. Blocha o “podwójnej duszy” u człowieka. Człowiek ma w sobie pragnienie do ordynarności, brutalności, poniżenia, brudu i od czasu do

czasu musi im dać upust. Masochizm sprzyja rozwojowi prostytucji czego dowodem jest raport A. Kinseya wg którego 3/4 wszystkich mężczyzn w Stanach Zjednoczonych w

pewnych okresach swego życia korzysta z usług prostytutek . Badania M. Stein przeprowadzone w latach 70-tych w stanach Zjednoczonych dowodzą, że prostytucja nie jest

instytucją aprobowana społecznie, ale cieszy się poparciem szanowanych członków społeczeństwa - większość klientów to mężczyźni między 40-50 rokiem życia z czego

połowa jest żonata (prof. René König uważa, że są to głównie mężczyźni między 35-40 rokiem życia).
K.Imieliński podaje także klasyfikacje klientów prostytutek czyli motywów korzystania z usług za H.Greenwald podaje trzy grupy klientów:

1) okazyjnych - głównie uczestnicy kongresów, wystaw lub innych większych imprez, którzy kierują się potrzebą “przeżycia czegoś”;
2) stali - utrzymują kontakty głównie z jedną prostytutką, spełniana jest
w ten sposób ich potrzeba zaufania bez konieczności ponoszenia odpowiedzialności;
3) nerwicowi - tacy którzy potrzebują perwersyjnych kontaktów seksualnych (ponad 50% wszystkich klientów prostytutek).
Podaje także za M. L. Jahannem ( psychologiem z Monachium) powody, które skłaniają mężczyzn do korzystania z usług prostytutek:
1) małżeństwo nie przynosi mężczyźnie zaspokojenia jego potrzeb seksualnych;
2) ciekawość;
3) hołdowanie “zasadzie wydolności”, chęć sprawdzenia się i dorównania kolegom.

Wśród przyczyn korzystania z usług prostytutek należy także wymienić zaburzenia i zahamowania w sferze seksualnej. K. Imieliński akcentuje przede wszystkim

osamotnienie: 80% klientów to ludzie żonaci, prostytutka spełnia rolę “pojemnika na śmieci”, psychiatry, jest obiektem odreagowania się , seksualnego jak i duchowego.

Autor twierdzi, że klienci poszukują samozaspokojenia w ciele klientki, jako że nie są w stanie nawiązać prawdziwej, głębokiej więzi emocjonalnej. Same prostytutki

także wymieniają powody dla których mężczyźni korzystają z ich usług, które pokrywają się z wymienionymi poprzednio:

1) kompleks małowartościowości, który sprawia, że aby go zwalczyć mężczyzna musi posiąść kobietę jedynie płacąc jej;
2) prostytutka jako obiekt żalenia się na swoją żonę;
3) poszukiwanie kontaktu seksualnego bez odpowiedzialności.

Należy zaznaczyć, że motyw korzystania z usług prostytutki wpływa na sposób traktowania jej przez klienta .

4.4. Prostytucja a AIDS

Początek okresu będącego przedmiotem mojej pracy przyniósł informacje dotyczące związku prostytucji z AIDS i narkomanią. Autorzy są zgodni, że częsta zmiana partnerów

seksualnych - a ma to miejsce w przypadku prostytutek zwiększa prawdopodobieństwo trafienia na partnera zarażonego wirusem HIV . W niektórych krajach Afryki i Azji

częstość infekcji w populacji prostytutek sięga 80%. Prace zwracają uwagę na konieczność edukacji całego społeczeństwa jak i grup podwyższonego ryzyka tj. prostytutek
i narkomanów o sposobach zarażenia się AIDS. K. Imieliński podaje jakie praktyki seksualne zwiększają ryzyko zarażenia się tym wirusem. Porusza kwestie miłości

francuskiej, analnej, masażu rosyjskiego oraz sposoby zredukowania ryzyka zarażenia się . Zwraca także uwagę na niebezpieczeństwo jakie związane jest z faktem

wypierania przez prostytutki jak i ich klientów informacji na temat skutków uprawiania niebezpiecznego seksu, co przejawia się m.in. niechęcią do używania prezerwatyw

wśród tych ostatnich (pokutuje tu przekonanie, że zmniejszają one doznania seksualne u mężczyzny).

Wśród prób podejmowanych przez państwo w celu ograniczenia ilości zakażeń począwszy od połowy lat 80-tych K. Imieliński podaje stosowanie różnych represji wobec nich,

zamykanie domów publicznych, skłanianie do przymusowych badań. To wszystko jednak przyczyniło się do wzrostu prostytucji potajemnej, a w konsekwencji liczby zakażeń .

Z drugiej strony zostało też zainicjowanych wiele ruchów samych prostytutek, ich związków, których celem jest popieranie zawodowego jak i kulturalnego rozwoju kobiet

uprawiających ten zawód. Zwracają one uwagę na fakt, że prostytutka bardziej od innych osób jest narażona na zakażenie ze strony klienta. Zwraca to uwagę na rolę

klienta i konieczność obudzenia w nim świadomości, że on także jest odpowiedzialny za swoje i cudze zdrowie .

W 1993 roku na łamach “Alkoholizmu i Narkomanii” pojawił się fragment Narodowego Programu AIDS Ministerstwa Zdrowia w Norwegii, w którym zostały zaprezentowane

specjalne programy, kroki podejmowane w celu zredukowania ryzyka infekcji HIV wśród prostytutek. Do metod oddziaływania należą: środki masowego przekazu, zapewnienie

odpowiednich świadczeń zdrowotnych, programy lokalne zakładające pracę profesjonalistów w ramach grupy lokalnej, podejście zmierzające do zmiany stereotypów

dotyczących używania prezerwatyw, a także zaangażowanie przez Ministerstwo Zdrowia prostytutek, które miałyby prowadzić kampanię informacyjną na temat AIDS i HIV w

obrębie własnej grupy. Ich wiedza i doświadczenie są także wykorzystywane przez pracowników służby zdrowia i pracowników socjalnych. Nie została także pominięta

kwestia klientów prostytutek. Kładzie się nacisk na potrzebę informowania społeczeństwa o niebezpieczeństwie zarażenia się HIV drogą płciową. Skierowane są one głównie

do tych grup mężczyzn, którzy korzystają z usług prostytutek z racji przebywania długi czas poza domem tj. wojskowi, kierowcy ciężarówek etc.

Grupą szczególnie zagrożoną zakażeniem nie tylko AIDS ale także hepatitis B, chorobami wenerycznymi są narkomani. Jest to spowodowane faktem, że większość z nich na

pewnym etapie zaczyna uprawiać prostytucję, aby zdobyć środki na narkotyki lub też sprzedaje swe ciało bezpośrednio za “działkę”. Wstrząsający opis życia narkomanów w

Berlinie lat 70-tych przedstawia książka “My dzieci z dworca ZOO” Christiane F. z końca lat 80-tych. Narkomani - już 12-letnie dzieci obu płci prostytuują się nie

przestrzegając zasad bezpiecznego seksu i im dłużej trwają w nałogu, tym ich wymagania są coraz mniejsze.

Obok narkotyków innym elementem, który wpływa na podejmowanie nieracjonalnych kontaktów o charakterze prostytucyjnym jest alkohol. Jak podaje J. Moczydłowska w 1993

roku najliczniejsza grupa mężczyzn korzystających z tych usług to właśnie przypadkowi klienci pod wpływem alkoholu. Także dla prostytutek alkohol jest środkiem

ułatwiającym nawiązywanie znajomości. Z czasem alkohol przestaje być środkiem, a staje się celem samym w sobie .


Bibliografia

Adler L.,Życie codzienne w domach publicznych w latach 1830-1930, Poznań 1999, s.72-77;
Christiane F.,My, dzieci z dworca ZOO, warszawa 1987.
Foucault M., Historia seksualności, Warszawa 1995.
Kowalczyk-Jamnicka M., Społeczno-kulturowe uwarunkowania prostytucji w Polsce, Bydgoszcz 1998, s. 14-21.
Imielińki K., Manwce seksu, prostytucja, Łódź 1990, s. 118-122.
K. Imieliński, op. cit., s. 175-176; Jo Kittelsen i Ann-Lise Middelthon, Prostytucja, Narkomania, HIV, AIDS, w: Alkoholizm i narkomania 1993, nr 4.
Moczydłowska J.,Obraz swiata dziewcząt prostytuujących się, w: Problemy opiekuńczo-wychowawcze 1994, nr 9.
Moczydłowska J., Obraz mężczyzny w percepcji nieletnich prostytutek, w: Problemy Alkoholizmu 1995, nr 11-12.
Moczydłowska J.,Prostytucja a alkoholizm,w: Problemy Alkoholizmu 1993, nr 6.
Moczydłowska J., Szkoła w percepcji nnieletnich dziewcząt trudniących się prostytucją, w: Nowa szkoła 1995, nr 9.
Moczydłowska J, Poziom inteligencji u nieletnich dziewcząt trudniących się prostyttucją, w: Szkoła specjalna 1995, nr 5.
Roberts N.,Dziwki w historii, prostytucja w społeczeństwie zachodnim, Warszawa 1997, s. 338-354.
Wieninger O., Płeć i charakter, Warszawa 1994, s. 12-14.