Przedszkolak w świecie wartości

Mały człowiek, aby mógł zaistnieć jako istota społeczna poddawany jest ciągłemu procesowi socjalizacji, który dokonuje się stopniowo, poprzez nieustanne gromadzenie doświadczeń, głównie w kontaktach społecznych. W dzieciństwie kształtuje się osobowość, nawyki, sposoby zachowania się, potrzeby, wzory postępowania. Wiek ten charakteryzuje się dużą elastycznością dając szansę rodzicom i wychowawcom na stymulowanie i pielęgnowanie pożądanych społecznie zachowań. Wtedy można wykorzystać lub stracić szansę wychowania człowieka prospołecznego, ważne jest , aby w tym okresie rozwoju wyposażyć dziecko we właściwy system wartości , a co za tym idzie dobrze przygotować je do aktywnego uczestnictwa we wszystkich dziedzinach życia społecznego, aby mogło pełnić w nim określone role.
Świat, w którym żyjemy jest światem wartości, wartość oznacza to wszystko, co jest ważne i cenne dla jednostki i społeczeństwa oraz jest godne pożądania i naśladowania, łączy się z pozytywnymi przeżyciami i stanowi cel ludzkich dążeń. Wśród wartości uniwersalnych, które rozwijamy u dzieci w naszym w przedszkolu znajdują się:
1. Szacunek /grzeczność połączona z troską o uczucia i dobro drugiej osoby/.
2. Uczciwość / mówienie i poszanowanie prawdy, rzetelność, nieprzywłaszczanie sobie cudzej własności, stosowanie zasady bezstronności i równości praw/.
3. Odpowiedzialność /rzetelne wypełnianie swoich obowiązków, dbanie o dobro i zapobieganie złu, a także gotowość do ponoszenia konsekwencji własnych wyborów i zachowań/.
4. Odwaga / rozumiana jako wartość moralna – podejmowanie trudnych, służących dobru decyzji oraz przeciwstawianie się złu/.
5. Samodyscyplina / umiar i rozwijanie własnego potencjału / umiar rozumiany jako umiejętność nakładania sobie zdrowych ograniczeń, unikanie skrajności, dążenie do ładu i równowagi, zdolność cieszenia się tym, co mamy/.
6. Pokojowość / unikanie przemocy; postawa człowieka, który zawsze poszukuje rozwiązań uwzględniających interesy wszystkich zainteresowanych stron oraz dobro ogólne/.
7. Sprawiedliwość /uczciwość w ocenianiu i sądzeniu, przestrzeganie zasady równości praw, poszanowanie prawdy oraz prawość postępowania, czyli ludzka przyzwoitość, postępowanie fair/.
8. Szczęście, optymizm, humor /poczucie trwałego zadowolenia oraz wewnętrznej harmonii i spokoju, które są skutkiem życzliwości i akceptacji siebie oraz otaczającego świata, a także wiary w jego zasadnicze dobro/.
9. Przyjaźń i miłość /przyjaźń – bliski i równoprawny związek pomiędzy osobami oparty na wzajemnej sympatii, życzliwości, szczerości, zaufaniu, gotowości do niesienia pomocy oraz czerpaniu przyjemności z przebywania razem/.
10. Solidarność /pomoc ze szlachetnych pobudek/.
11. Piękno /coś, co nas zachwyca i czyni lepszymi/.
12. Mądrość /celowe przyczynianie się do dobra poprzez właściwe wybory/.
Dziecko ze względu na swoją niedojrzałość psychofizyczną i niezaradność wymaga specjalnej ochrony i opieki. Ma ono niepodważalne prawo do życia, nazwiska, narodowości, do życia w rodzinie. Specjalne uprawnienia przyznane dziecku przez prawo mają mu zapewnić odpowiednie warunki życia, pełny rozwój osobowości, a także możliwości pozytywnej samorealizacji swojego losu.
Poniżej przedstawiamy praktyczne odzwierciedlenie naszych działań w zakresie kształtowania i wzmacniania systemu wartości u dzieci w naszej grupie:
• Przyjemność czerpania radości z życia, np. wyraz twarzy, sposób mówienia, bycia, poruszania się
• Otwartość i ciekawość w stosunku do nowych możliwości
• Poczucie humoru wobec świata, ale przed wszystkim wobec samego siebie
• Swoboda w okazywaniu uczuć
• Otwarta postawa wobec świata realnego
• Asertywność
• Umiejętność zachowania się w sytuacjach stresujących
• Kreatywność.
Zachowania rodziców, które mają wpływ na poczucie własnej wartości u dziecka:
• Nauka zasad
• Rozmowy na temat oczekiwań wobec dziecka
• Samodzielność dziecka
• Jasne granice
• Liczą się z potrzebami i zdaniem dziecka
• Komplementy w stosunku do dziecka
• Krytyka i jej przyjmowanie
• Poczucie humoru
• MIŁOŚC I SZACUNEK wobec dziecka.

Takie taktyki zakładają pozycję, która znacznie oddala się od poczucia bezradności, a
jest wiarą we własne możliwości i umiejętności. Wówczas przejawia się postawa: potrafię, poradzę sobie, a nie: nie potrafię, nie poradzę sobie.
W procesie kształtowania systemu wartości u dziecka bardzo ważne jest, wzmacnianie poczucia własnej wartości. Człowiek, również ten mały, o wysokim poczuciu własnej wartości podejmuje dobrze przemyślane decyzje i sensownie zachowuje się w sytuacjach konfliktowych. Umiejętność podejmowania decyzji i rozwiązywania konfliktów pozwalają skutecznie opierać się naciskom kolegów i środowiska w sprawach ważnych dla małego dziecka.