Cukrzyca (diabetes mellitus) jest przewlekłą chorobą, której przyczyną jest zaburzenie wydzielania insuliny. Niedobór insuliny prowadzi do zaburzeń w zakresie wykorzystania glukozy przez komórki organizmu, co powoduje zwiększenie stężenia glukozy we krwi (hiperglikemię) oraz wydalanie glukozy wraz z moczem. Cukrzyca charakteryzuje się także zaburzeniami metabolizmu węglowodanów, tłuszczów i białek.
„OBJAWY CUKRZYCY
U DZIECI...”
Dziecko zaczyna stale odczuwać pragnienie i więcej pije. Kończy pić jeden kubek napoju i niemal natychmiast domaga się następnego. Oddaje też znacznie więcej moczu. Dziecko jest mniej aktywne, pokłada się. Czasem pojawiają mu się zajady na ustach. Nadal źle się czuje, wymiotuje. W bardzo ciężkim stanie w końcu zazwyczaj trafia do szpitala. Nierozpoznana cukrzyca może doprowadzić do śpiączki.
CO MÓWI TWÓJ CUKIER...”
Na czczo do 110 mg/dl - wynik prawidłowy,
110-125 mg/dl - wskazuje na nieprawidłową tolerancję glukozy,
Na czczo powyżej 126 mg/dl - cukrzyca,
Dwie godziny po posiłku poniżej 140 mg/dl - wynik prawidłowy,
40-200 mg/dl - wynik wskazuje na nieprawidłową tolerancję glukozy,
Powyżej 200 mg/dl -
cukrzyca,
„POWIKŁANIA CUKRZYCY...”
Rozwój przewlekłych powikłań stanowi wypadkową działania wielu czynników metabolicznych, hormonalnych, środowiskowych i genetycznych. Przewlekła hiperglikemia jest odpowiedzialna za rozwój przewlekłych powikłań o charakterze mikroangiopatii (uszkodzenia małych naczyń krwionośnych), a także makroangiopatii (uszkodzenia dużych naczyń krwionośnych). W przewlekłej hiperglikemii dochodzi do aktywacji szeregu niekorzystnych procesów metabolicznych (nieenzymatycznej glikacji białek, przemian szlaku poliolowego oraz stresu oksydacyjnego).
W profilaktyce przewlekłych powikłań cukrzycy bardzo ważna jest systematyczna kontrola metabolicznego wyrównania. Obok monitorowania glikemii bezwzględnie konieczne jest też monitorowanie metabolizmu lipidów, badania funkcji nerek poprzez kontrolę albuminurii (wydalania frakcji białek - albumin - z moczem), której wystąpienie jest sygnałem wskazującym na zagrożenie wystąpieniem nefropatii (uszkodzenia nerek). Ważnym parametrem wskazującym na zagrożenie występowaniem powikłań przewlekłych jest nadciśnienie tętnicze. Podwyższone wartości ciśnienia tętniczego i zmiany jego rytmu dobowego zwiększają ryzyko rozwoju powikłań mikronangiopatycznych. Rozpoznanie wczesnej fazy nadciśnienia u dzieci może być trudne, w pierwszym bowiem okresie mamy zwykle do czynienia z zatarciem różnicy pomiędzy ciśnieniem dziennym i nocnym (non dipper).
Co należy...
zbilansować skład i wielkość posiłku z dawką leku,
zapewnić w diecie odpowiednią ilość węglowodanów,
wykluczyć węglowodany proste,
ilość i pory posiłków dostosować do rodzaju,
terapii (sztywnych pór nie muszą rygorystycznie
przestrzegać osoby leczone analogami insulin),
unikać cukru i soli,
ograniczyć tłuszcze ze względu na dużą zawartość
cholesterolu i kalorii jeść dodatkowy, mały posiłek.
"TALERZ MAŁEGO CUKRZYKA"
Posiłki powinny być regularne, a ich skład
i kaloryczność ustalona zgodnie z wiekiem malca
i jego ruchliwością. Słodycze nie są zakazane,
ale tak jak zdrowym dzieciom, powinny być podawane
z umiarem. Gdy dziecko ma ochotę na czekoladkę,
należy wówczas podać mu większą dawkę insuliny.
Lepiej jednak przyzwyczaić małego diabetyka do
jedzenia mało słodkich dań i przekąsek, a do picia
zamiast słodkich soków dawać niesłodzone napoje,
a najlepiej wodę.