Program wspomagania i korygowania rozwoju dziecka stymulujący rozwój mowy i wymowy

Stymulowanie rozwoju mowy i wymowy dziecka poprzez:
Ćwiczenia oddechowe:

a)Ćwiczenia i zabawy oddechowe:
- wciąganie i wydmuchiwanie powietrza (wdech na jeden, wydech na 2,3,4, itd.),
- dmuchanie, np. chłodzenie gorącej zupy,
- nadymanie policzków, przepychanie powietrza,
- dmuchanie na wiatraczek, płomień świecy, papierki,
- wdech z unoszeniem rąk w górę, wydech z opuszczaniem rąk w dół
- zabawa w „Huśtanie misia”, unoszenie zabawki na brzuszku
b)Ćwiczenia wydłużające fazę wydechu:
- zdmuchiwanie lekkich przedmiotów z powierzchni stołu, kartki za pomocą rurki,
- dmuchanie na przedmiot unoszący się, zawieszony lub opadający,
- puszczanie baniek mydlanych.
c)Ćwiczenia na oddychanie przeponowe:
- naśladowanie śmiechu różnych osób,
- zdmuchiwanie pyłków z ubrania, z wymową głoski, np. f lub bez,
- ćwiczenia łączące wydech z wymową poszczególnych głosek łub zbitek głosek, np. a ..., cykcyk ..., tiktak ..., ffff ..., ptptpt ... itp.

Ćwiczenia fonacyjne:

a)usypianie lalki na samogłoskach (modulowanie głosu): a, e, i, o, u, y,
b)długie syczenie,
c)ćwiczenia w utrzymywaniu jednostajnego, równego dźwięku opartego na jednej samogłosce,
d)szybkie wypowiadanie zbitek głoskowych, np.: za, ze, zi, zo, zu, zy, itp.
e)powtarzanie zdań 2-3 wyrazowych na jednym wydechu, potem coraz dłuższych,
f)powtarzanie zdań szeptem (zwracanie uwagi na to, aby szept był wyraźny)

Ćwiczenia usprawniające motorykę aparatu artykulacyjnego:
a)ćwiczenia żuchwy:
- opuszczanie i unoszenie szczęki dolnej,
- przesuwanie szczęki dolnej w prawo i w lewo,
- wysuwanie szczęki dolnej do przodu i cofanie jej.
b)ćwiczenia warg:
- ściąganie ust w dzióbek,
- rozchylanie kącików ust i ściąganie ich (szeroki uśmiech, smutna minka),
- nakładanie wargi górnej na dolna i odwrotnie,
- cmokanie,
- parskanie z użyciem głosek prr,
- przesadna artykulacja głosek a-e-i-o-u-y, itp.
c)ćwiczenia języka:
- wysuwanie języka i cofanie go przy szeroko otwartej jamie ustnej,
- przesuwanie języka od kącika do kącika warg,
- oblizywanie wargi górnej, następnie dolnej, oblizywanie ruchem okrężnym,
- oblizywanie zewnętrznej i wewnętrznej strony zębów,
- wypychanie policzków językiem,
- unoszenie czubka języka do zębów górnych i dolnych,
- kląskanie językiem: czubkiem i środkiem języka.
d)ćwiczenia podniebienia miękkiego:
- ziewanie i chrapanie na wdechu i wydechu,
- dmuchanie z zatkanym nosem,wymawianie sylab: ak, ka, ku, uk, aka, oko, eke, itp

Ćwiczenia artykulacyjne:

a)wymowa głosek w izolacji, sylabie, wyrazie, zdaniu.
b)wymowa głosek o cechach opozycyjnych, np. p-b, k-g, itp.
c)wymowa głosek dźwięcznych i bezdźwięcznych
d)zagadki bez fonii, odgadywanie głosek, słów, itp., wymawianych przez nauczyciela bez fonii, po układzie aparatu artykulacyjnego ( z wykorzystaniem ilustracji)
e)wymawianie głosek, prostych słów z przesadną artykulacją z wykorzystaniem lusterek
f)wymawianie samogłosek zgodnie z oglądaną ilustracją, zwracając uwagę na prawidłowy układ ust odpowiedni dla poszczególnej samogłoski

Ćwiczenia z obrazkiem:

a)Wypowiadanie się dzieci na temat oglądanej historyjki obrazkowej
b)Opis obrazków różniących się kilkoma szczegółami
c)Wymyślanie opowiadania do wylosowanego obrazka
d)Układanie opowieści do otrzymanych kolejno obrazków

Zabawy z rytmem:

a)Wyszukiwanie ze zbioru obrazków, tych które się rymują
b)Próby samodzielnego układania rymowanychwierszyków
c)Układanie rymów do podanych obrazków
d)Wystukiwanie rytmu wedlug wzoru

Rozwijanie słownika:

a)Poszukiwanie przez dzieci obrazków określających odpowiednio: rzeczy, czynności, kolory, ubiory, itp.
b)Słuchanie wierszyków np. J. Brzechwy, opowiadanie ich własnymi słowami
c)Układanie zdań przez dzieci z podanym przez nauczyciela słowem
a)ćwiczenia słuchu fonemowego oraz analizy i syntezy słuchowej:
- wyodrębnianie głosek w wyrazach,
- wyodrębnianie sylab w wyrazach,
- wyodrębnianie wyrazów w zdaniu,
- wyodrębnianie zdań w mowie,
- ćwiczenia tempa wypowiedzi,
d)Ćwiczenia intonacji wypowiedzi
e)Podawanie jak największej ilości słów na podaną głoskę
f)Zabawa w kończenie zdania
g)Zabawa w opisywanie wyglądu danego przedmiotu
h)Prowokowanie samorzutnych wypowiedzi dzieci
i)Rozróżnianie mowy prawidłowej od nieprawidłowej
j)Zabawa w echo
k)Rozpoznawanie odgłosów z płyty CD

Cel: Stworzenie warunków do stymulowania prawidłowego rozwoju mowy, kształtowanie prawidłowej mowy i umiejętności porozumiewania się


Opracowała: mgr Patrycja Sokoła