Lubię muzykę - program własny

„Kto śpiewa, troski rozwiewa”
przysłowie polskie

LUBIĘ MUZYKĘ

Autorski program zajęć umuzykalniających dla najstarszej grupy przedszkolnej.

Szkoła Podstawowa
nr 6 w Cieszynie
Maria Lorek

SPIS TREŚCI

1.Wstęp
2.Cele ogólne kształcenia i wychowania
3.Treści nauczania i wychowania
4.Cele operacyjne oraz przewidywane osiągnięcia dziecka
5.Formy, metody i warunki pracy
6.Ewaluacja
7.Spis utworów
8.Literatura

Wstęp

Celem programu „LUBIĘ MUZYKĘ” jest podniesienie jakości pracy szkoły poprzez wzbogacenie jej oferty edukacyjnej o zajęcia umuzykalniające w najstarszej grupie przedszkolnej.
Dzieci przedszkolne mające kontakt z nauczycielami ze szkoły, są lepiej przygotowane emocjonalnie i psychicznie do podjęcia nauki w pierwszej klasie. Mają możliwość poznania nauczycieli szkoły, co zwiększa ich poczucie bezpieczeństwa w nieznanym dotąd środowisku.
Celem programu „LUBIĘ MUZYKĘ” jest rozbudzenie wrażliwości muzycznej i estetycznej dzieci, rozwijanie zamiłowania do śpiewu, muzyki, tańca oraz zaspokajanie potrzeby ruchu.
W procesie kształcenia i wychowania muzyka pełni następujące funkcje:
- rozwija procesy poznawcze: spostrzegawczość, uwagę, pamięć oraz sprawność operacji myślowych,
- rozwija wyobraźnię i wrażliwość,
- uczy klasyfikowania i wartościowania,
- kształtuje stosunek do kultury rodzimej i narodowej,
- działa terapeutycznie i uspokajająco,
- rozwija sprawność fizyczną,
- uczy skupienia, rozwija poczucie piękna i kształci wolę.
Program obejmuje ekspresję wykonawczą i twórczą. Jego celem jest zainteresowanie dzieci muzyką i śpiewem, pokazanie jej atrakcyjności także poprzez zabawę. Dzięki niemu każde dziecko może osiągnąć satysfakcję ,nawet to, dla którego śpiewanie jest trudne ze względów intonacyjnych.

Cele ogólne kształcenia i wychowania

Ogólne cele programu „LUBIĘ MUZYKĘ”, to:
- rozbudzanie zamiłowania do muzyki, śpiewu i tańca,
- kształcenie poczucia rytmu,
- rozwijanie predyspozycji i wrażliwości muzycznej,
- kształcenie możliwości głosowych,
- rozwijanie twórczej aktywności,
- kształcenie percepcji słuchowej,
- rozwijanie koordynacji wzrokowo-ruchowej,
- integracja grupy.
Ćwiczenia i zabawy muzyczne wpływają dodatnio na kształtowanie pozytywnych cech charakteru dzieci i przygotowują do podjęcia nauki w szkole poprzez:
- rozwijanie społecznych postaw i zachowań,
- rozwijanie silnej woli,
- budzenie wiary we własne siły,
- kształcenie poczucia odpowiedzialności,
- rozwijanie umiejętności skupienia uwagi na wykonywanym zadaniu.

Treści nauczania i wychowania

Program pt. „ LUBIĘ MUZYKĘ” został opracowany w oparciu o podstawę programową wychowania przedszkolnego zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Edukacji Narodowej z dnia 23 grudnia 2008 r. Dziennik Ustaw z dnia 15 stycznia 2009 r. Numer 4, poz. 17
Obszar 8. Wychowanie przez sztukę – muzyka i śpiew, pląsy i taniec.
Dziecko kończące przedszkole i rozpoczynające naukę w szkole podstawowej:
- śpiewa piosenki z dziecięcego repertuaru oraz łatwe piosenki ludowe, chętnie
uczestniczy w zbiorowych tańcach, śpiewie i muzykowaniu;
- dostrzega zmiany dynamiki, tempa i wysokości dźwięków utworu muzycznego, wyraża je w pląsach i tańcach;
- tworzy muzykę przy użyciu instrumentów perkusyjnych, improwizuje ją ruchem;
- w skupieniu słucha muzyki w tym także muzyki poważnej.
Nauczyciel może indywidualizować nauczanie i dostosowywać treści do możliwości i potrzeb dziecka. W pracy pedagogicznej należy stosować różne formy i metody. Konieczne jest zastosowanie tutaj metod czynnych, zabawowych oraz aktywizujących.

Cele operacyjne oraz przewidywane osiągnięcia dziecka

Podczas zajęć umuzykalniających dziecko:
- uważnie słucha piosenek śpiewanych przez nauczyciela, nagrań piosenek, różnych rodzajów muzyki, w tym klasycznej,
- śpiewa piosenki dostosowane do jego możliwości głosowych,
- śpiewa piosenki z podziałem na role,
- rytmizuje krótkie teksty piosenek, jednocześnie rytmicznie klaszcząc, tupiąc, stukając itp.,
- reaguje na zmiany w muzyce według wskazówek nauczyciela,
- dostrzega zmiany dynamiki, tempa i wysokości dźwięków utworu muzycznego podczas zabaw muzycznych,
- improwizuje na instrumentach perkusyjnych, gra rytmicznie na wybranych instrumentach muzycznych,
- wydobywa dźwięki z różnych przedmiotów np. gazety, kamyki, patyki,
- ilustruje krótkie wiersze i opowiadania dźwiękami wydobytymi z różnych przedmiotów,
- improwizuje własną i usłyszaną muzykę ruchem,
- opowiada ułożoną do muzyki krótką historyjkę,
- chętnie uczestniczy w pląsach i tańcach zbiorowych współczesnych, ludowych,narodowych,
- porusza się dowolnie do słuchanej muzyki,
- porusza się w rytm słyszanej muzyki: maszeruje, podskakuje, itd.
- tańczy naśladując ruchy nauczyciela,
- tańczy układy różnych kroków zgodnie z poleceniem nauczyciela,
- przedstawia muzykę ruchem ze wstążkami, chustkami naśladując nauczyciela,
- wymyśla kroki taneczne samodzielnie, w parach, w małych zespołach,
- prezentuje wymyślone tańce na forum grupy,
- okazuje radość z zabaw przy muzyce.

Formy, metody i warunki pracy

Formy i rodzaje zajęć muzycznych w przedszkolu, to: śpiew, zabawy ruchowe przy muzyce, taniec i ćwiczenia rytmiczne, gra na instrumentach perkusyjnych.
Śpiew: jest jedną z podstawowych form ekspresji dziecka, a piosenka najprostszym utworem muzycznym, który, dziecko jest w stanie przeżyć, zrozumieć, zapamiętać i odtworzyć.
Zabawy ruchowe przy muzyce: ruch jest naturalną potrzebą każdego dziecka zaspokaja jego potrzeby, wyraża uczucia myśli i emocje. Dziecko pozbawione
ruchu staje się niespokojne i pełne zahamowań. W przedszkolu często stosuje się formę zabaw ruchowych ze śpiewem.
Taniec i ćwiczenia rytmiczne: oprócz rozwijania całego szeregu dyspozycji psychofizycznych i społecznych pomagają w wyrażaniu emocji przeżyć i doświadczeń, sprzyjają osiągnięciu harmonii we wszystkich sferach osobowości. Do najbardziej rozpowszechnionych tańców w przedszkolu należą tańce ludowe i integracyjne.
Gra na instrumentach perkusyjnych: kształtuje wrażliwość dziecka na barwę dźwięku, rozwija poczucie rytmu. Wspólne muzykowanie wpływa na koncentrację uwagi i zdyscyplinowanie, rozwija sprawność manualną dzieci. Grę na instrumentach stosujemy w ćwiczeniach słuchowych, rytmicznych i ruchowych w powiązaniu z piosenką i w zadaniach twórczych.
Podczas realizacji treści programowych należy stosować pracę z całą grupą, w małych zespołach oraz pracę indywidualną z dzieckiem szczególnie uzdolnionym muzycznie.

Metody: zabawowa, praktycznego działania, metody problemowe oraz aktywizujące.
Wiek przedszkolny, to czas gdy dziecko przede wszystkim działa, jest aktywne, dlatego, najcenniejsze są metody uwzględniające właśnie te potrzeby. Pracując z dziećmi nie jest możliwe stosowanie tylko jednej metody, wszystkie one wzajemnie uzupełniają się i są niezbędne podczas systematycznych działań wychowawczo- dydaktycznych. Zajęcia umuzykalniające odbywają się jeden lub dwa razy w tygodniu w przestronnej sali wyposażonej w pianino i w sprzęt audiowizualny. Czas trwania powinien być dostosowany do wieku, dla dzieci pięcioletnich to jest 25-35 minut. Zajęcia prowadzone są w oparciu o metodę Emila Jaques-Dalcroze’a, metodę pedagogiczno - artystyczną, której celem jest poszukiwanie drogi do muzyki poprzez różnego rodzaju działania twórcze, ćwiczenia słuchowe, głosowe i ruchowe. Środki dydaktyczne niezbędne do pracy z dziećmi to przede wszystkim instrumentarium stworzone przez Carla Orffa oraz liczne pomoce w postaci takich rekwizytów jak: obręcze, tarcze, piłki, woreczki, wstążki, szarfy, chusty, itd. Zajęcia umuzykalniające prowadzone w formie zabawowej mają na celu wyzwolenie swobody psychicznej, przezwyciężenie nieśmiałości i różnego rodzaju zahamowań, przyczyniają się do integracji grup.

Ewaluacja

Ewaluacja programu „LUBIĘ MUZYKĘ” ma na celu pozyskanie informacji na temat:
- zainteresowań, wiedzy oraz umiejętności dzieci w zakresie edukacji muzycznej,
- stopnia atrakcyjności prowadzonych zajęć,
- skuteczności metod i form stosowanych przez nauczyciela.

Dokonywana będzie na bieżąco podczas zajęć i zabaw. Będzie polegała na obserwacji dzieci podczas wykonywanych zadań(skupienie, aktywność dzieci, zaangażowanie, chęć uczestniczeniach w zajęciach). Bieżące obserwacje oraz opinie dzieci będą miały wpływ na wprowadzanie ewentualnych zmian tak ,by polepszyć jakość następnych zajęć, a także zwiększyć atrakcyjność i skuteczność oddziaływań. Pod koniec roku szkolnego przeprowadzona zostanie ankieta ewaluacyjna wśród rodziców i nauczycieli wychowania przedszkolnego, która pozwoli mi ocenić efekty pracy, ich zgodność z oczekiwaniami oraz przyrost wiedzy i umiejętności u dzieci. Ostateczne wyniki ewaluacji pozwolą na określenie przydatności programu, jego mocnych i słabych stron oraz dadzą wskazówki do ewentualnego uzupełnienia lub zmodyfikowania.

Spis utworów

Piosenki:
„Jadzie pociąg z daleka”
„Nie chcę cię”
„Mam chusteczkę haftowaną”
„Stary niedźwiedź”
„Wlazł kotek na płotek”
„Mało nas”
„Panie Janie” ( kanon)
„Pognała wołki”
„Hej koło Cieszyna”
„Słoneczko”, muz. M. Bąk, sł. M. Dehnel
„Żołnierzyki” , muz. T. Mayzner, sł. J. Marek
„Wielka wyprawa”, muz. T. Mayzner, sł. H. Ożogowska
„Zima”, muz. T. Mayzner, sł. F. Szymański
„Kolęda”, muz. T. Mayzner, sł. F. Szymański
„Walczyk” melodia ludowa z Mazowsza
„Mazurek Dąbrowskiego” , sł. J. Wybicki
Tradycyjne polskie kolędy: „ Bóg się rodzi”, „Dzisiaj w Betlejem”, „Hej w dzień narodzenia”, „Pójdźmy wszyscy do stajenki”

Muzyka artystyczna różnych epok :
„Kołysanka” Johannes Brahms
„Jesień” Antonio Vivaldi
„Wiosna” Antonio Vivaldi
„Scherzo” Ludwig van Beethoven
„Barkarola” wg. Opracowania M. Komorowskiej

Literatura

1. Ławrowska R. „Muzyka i ruch’ ’WSiP, Warszawa 1991
2. Broda I. „Program wychowania przedszkolnego” WSiP, Warszawa 2013
3. Malko D. „Metodyka wychowania muzycznego w przedszkolu” WSiP
4. Smoczyńska – Nachtman U. „Kalendarz muzyczny w przedszkolu” WSiP Warszawa 1998
5. Brzozowska – Kuczkiewicz M. „Emil Jaques – Dalcroze i jego rytmika” WSiP Warszawa
6. Podstawa programowa z dnia 23 grudnia 2008 r. w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół /Dz. U. z 2009 Nr 4, poz. 17/.
7. Chomiaczewska A. „ Przedszkole pełne muzyki. Program do zajęć rytmiczno - umuzykalniających.”
8. Pachołek A. „Śpiewam, gram i tańczę – z muzyką na Ty. Program autorski.”

Opracowała :Maria Lorek