Przedsięwzięcie edukacyjne "Ładnie mówię ja, ładnie mówisz ty". Stymulowanie rozwoju mowy dziecka w oparciu o wiersze własnego autorstwa "Wierszyki - rymowanki dla Janka i Hanki". dla dzieci w wieku przedszkolnym

Przedsięwzięcie edukacyjne

„Ładnie mówię ja, ładnie mówisz ty”. Stymulowanie rozwoju mowy dziecka w oparciu o wiersze własnego autorstwa „Wierszyki – rymowanki dla Janka i Hanki”.

dla dzieci w wieku przedszkolnym

Opracowała: Aneta Bielecka


Bielsko – Biała
2012

Tytułem wstępu

Mowa jest czynnikiem wpływającym na wielostronny rozwój dziecka, na jego kontakty z otoczeniem i powodzenie w szkole.
Osiągnięcie prawidłowego stanu mowy zależy od określonych czynników wewnętrznych i zewnętrznych, takich jak: prawidłowo ukształtowany aparat mowy i układ nerwowy, prawidłowo funkcjonujący narząd słuchu, prawidłowy rozwój umysłowy oraz odpowiednie warunki środowiskowe i wychowawcze.
W zakresie kształtowania mowy dziecka ważną rolę odgrywa przedszkole. W tym miejscu dziecko uczy się słuchać i mówić, zadaje pytania, udziela odpowiedzi i formułuje wnioski. W czasie różnorodnych zabaw dziecko przyswaja odpowiednie słownictwo, uczy się stosować poznane wyrazy we właściwych językowi polskiemu wyrażeniach i zwrotach, doskonali poprawną dykcję i wymowę, właściwe akcentowanie, dostosowuje tempo mówienia i nasilenie głosu.

Wyrobieniu tych wszystkich nawyków i umiejętności służą ćwiczenia ortofoniczne, pośród których wyróżnia się: ćwiczenia oddechowe, fonacyjne, logorytmiczne, artykulacyjne, usprawniające narządy mowy, kształtujące słuch fonematyczny, oraz ćwiczenia słownikowe i gramatyczne.

Ćwiczenia ortofoniczne dotyczą strony dźwiękowej języka. Wśród nich wyróżniamy:

Ćwiczenia logorytmiczne – to ćwiczenia muzyczno-ruchowe i słowno-ruchowe, gdzie składnikiem wiodącym jest rytm. Ćwiczenia te kształcą ruchy całego ciała, co ma pośredni wpływ na ruchy narządów mowy oraz kształcenie poczucia rytmu umożliwiającego prawidłowe stosowanie prozodii mowy, tj. melodii, akcentu, rytmu.
Ćwiczenia oddechowe – usprawniają aparat oddechowy, zwiększają pojemność płuc, kształtują ruchy przepony, uczą ekonomicznego zużywania powietrza w czasie mówienia, różnicują fazy oddychania (wdech-wydech), wydłużają fazę oddechową, a także działają uspokajająco po większym wysiłku fizycznym i psychicznym.
Ćwiczenia fonacyjne – uczą właściwego posługiwania się głosem, wykształcają u dzieci odpowiednią wysokość i natężenie dźwięku.
Ćwiczenia usprawniające narządy mowy – przyczyniają się do podniesienia sprawności ruchomych narządów mowy.
Ćwiczenia artykulacyjne – doskonalą poprawną artykulację wszystkich głosek, usprawniają mięśnie narządów mowy: warg, szczęk, tylnego podniebienia, krtani.
Ćwiczenia kształtujące słuch fonematyczny – przygotowują do precyzyjnego słyszenia, rozwijają i doskonalą zdolność różnicowania najmniejszych elementów składowych mowy czyli głosek.

Ćwiczenia słownikowe – wzbogacają słownik dziecka, zarówno czynny jak i bierny tzn. poszerzają zasób wyrazów, którymi posługuje się w mowie oraz takich, których znaczenie rozumie, ale ich nie używa.

Ćwiczenia gramatyczne – rozwijają poprawność gramatyczną, wdrażają do stosowania prawidłowych form fleksyjnych i prawidłowych konstrukcji składniowych.

Cele przedsięwzięcia

Proponowane przeze mnie przedsięwzięcie dla dzieci w wieku przedszkolnym dotyczy kształtowania i rozwijania prawidłowej mowy i dbania o właściwą stymulację rozwoju mowy.
Materiał do realizacji przedsięwzięcia został opracowany z wykorzystaniem wierszy własnego autorstwa „Wierszyki – rymowanki dla Janka i Hanki”. Zawiera on przykłady zabaw i ćwiczeń ortofonicznych, słownikowych i gramatycznych przeznaczonych dla dzieci w wieku przedszkolnym. Proponowane zabawy i ćwiczenia mogą być wykorzystywane w czasie głównych zajęć dydaktycznych, jak również rano i po południu w przedszkolu.

Cel główny:
- wspomaganie i stymulowanie rozwoju mowy dziecka

Cele szczegółowe:
- rozwijanie kompetencji językowej
- kształtowanie umiejętności prawidłowej wymowy
- wzbogacanie słownika czynnego i biernego
- usprawnianie motoryki narządów artykulacyjnych
- wyrabianie sprawności i precyzji ruchów oddechowych
- rozwijanie percepcji słuchowej
- doskonalenie koordynacji słuchowo-ruchowej
- posługiwanie się mową poprawnie gramatyczną
- rozwijanie kultury słowa potocznego i artystycznego
- zwiększenie wiedzy słownikowej o otaczającym świecie
- kształtowanie poczucia rytmu
- doskonalenie koncentracji uwagi
- doskonalenie pamięci słuchowej i rozwijanie wyobraźni
- zainteresowanie literaturą dziecięcą
- zainteresowanie umiejętnością czytania i pisania
- rozbudzanie ciekawości aktywnością słowną
- dostarczanie radości i satysfakcji z własnych działań i występów na tle grupy

Zakładane efekty – osiągnięcia dzieci

Dziecko:
- uważnie słucha rozmówcy
- swobodnie posługuje się mową
- formułuje wypowiedzi poprawne pod względem gramatycznym
- poznaje nowe słowa
- poszerza swoja wiedzę o otaczającym świecie
- recytuje z pamięci wiersze
- rozwija słuch fonematyczny
- w czasie wypowiedzi stosują odpowiednią wysokość i natężenie dźwięku
- rytmicznie powtarza rymowanki
- czerpie radość i satysfakcję ze swoich działań i wspólnych zabaw z rówieśnikami

Bibliografia

Malkiewicz M. „Jarmark logopedyczny” Gdańsk 2009
Demelowa D. „Minimum logopedyczne nauczyciela przedszkola” Warszawa 1994
Emiluta-Rozya D. „Wspomaganie rozwoju mowy dziecka w wieku przedszkolnym” Warszawa 1994
Lipowiecka B., Łojewska B., Michalik T., Nycz J., „Rozwijanie mowy i myślenia dziecka sześcioletniego” WOM Bielsko- Biała 1993
Poradniki logopedyczne z ćwiczeniami. Uczymy się poprawnie mówić. Warszawa 1998, 1999
Bielecka A. „Wierszyki – rymowanki dla Janka i Hanki”

WRZESIEŃ

„Hej, przedszkolaki”

Hej przedszkolaki, mamy plan taki!
Zróbmy wielkie koło, bawmy się wesoło,
Do przodu dwa kroki, ręce na boki,
A teraz do góry, policzymy chmury
Jeden, dwa, trzy, cztery i podskoki cztery,
Teraz usiądź swobodnie, na dywanie wygodnie.


1.Słuchanie wiersza recytowanego przez nauczyciela.

2.Ćwiczenia słownikowe i gramatyczne:

- odpowiadanie na pytania dotyczące treści wiersza
- tworzenie rymów do podanych wyrazów: koło, kroki, góry
- tworzenie zdrobnień: koło, góra, ręce, chmury, kroki

3. Ćwiczenia logorytmiczne – marsz i rytmiczne recytowanie fragmentu wiersza „Jeden dwa trzy, cztery i podskoki cztery”.

4. Ćwiczenia słuchowe – podział wyrazów na sylaby ( z klaskaniem, tupaniem) :koło, hej, góry, chmury, przedszkolaki, podskoki.

5. Gimnastyka buzi i języka „ Liczymy ząbki”.

6. Ćwiczenia oddechowe „Przeganiamy chmurki”. Dzieci dmuchają na kulki zrobione z białych serwetek (chmurki).

7. Nauka wiersza na pamięć, fragmentami , powtarzanie za głosem nauczyciela.

8. Ilustracja ruchowa treści wiersza.

9. Zabawa słuchowa, artykulacyjna, fonacyjna „Głuchy telefon”.

10. Ćwiczenia fonacyjne – recytacja wiersza z różnym natężeniem: ciszej, średnio głośno, głośniej.

PAŹDZIERNIK
„Grzyby”
Muchomorów się nie jada,
bo się w brzuszku nie układa.
Borowika chętnie zjem,
kiedy tylko chcę.
Kurki żółte całe,
smaczne ale małe.
Rydzy pomarańczowe
do zjedzenia są gotowe.

1.Słuchanie wiersza recytowanego przez nauczyciela.

2.Ćwiczenia słownikowe i gramatyczne:

- odpowiadanie na pytania dotyczące treści wiersza
- opisywanie wyglądu grzybów na podstawie ilustracji : borowik, rydz, kurka, muchomor
- tworzenie liczby mnogiej od podanych wyrazów: kurka, borowik, muchomor, rydz
- tworzenie zdrobnień: muchomor, brzuch, grzyb, kura

3. Zabawa logorytmiczna „Spacer po lesie”. Dzieci chodzą po sali, na dźwięk bębenka zatrzymują się, powtarzają rymowankę o grzybie jednocześnie tupiąc. ( Nauczyciel pokazuje kolejno obrazki przedstawiające grzyby).

4. Ćwiczenia słuchowe „Dokończ wyraz” (mu..., bo...., ku.., ry.., grzy..).

5. Gimnastyka języka: „ Malujemy kropki muchomorowi”, „Jemy smacznego borowika”.

6. Zabawa artykulacyjna „Kto chowa się pod grzybkiem przed deszczem?”. Dzieci naśladują odgłosy zwierząt: kot, pies, ptaszek, kurka, konik, kaczuszka, wilk, wrona (nauczyciel pokazuje obrazki zwierząt).

7. Ćwiczenia oddechowe „Liście spadające z drzewa”. Dzieci w małych grupach układają na sylwetach drzew (na stolikach) zasuszone liście. Dzieci są jesiennym wiatrem, który zdmuchuje liście z drzew. Na sygnał nauczyciela dmuchają na liście i zdmuchują je na podłogę.

8. Nauka wiersza na pamięć, fragmentami , powtarzanie za głosem nauczyciela.

9. Ilustracja ruchowa treści wiersza.

10. Ćwiczenia fonacyjne – recytacja wiersza z różnym natężeniem: ciszej, średnio głośno, głośniej.

LISTOPAD

„Na zdrowie”

Żeby zdrowym być , czystym trzeba być!
Włosy uczesane, paznokcie zadbane.
Dobry długi sen ,ale nie bądź leń!
Gimnastyka każdego dnia, przysiad, skłon, poskoki dwa.
A gdy słońce świeci, to na spacer – dzieci!
I ostatnia ważna rzecz: owoce, warzywa często jedz,
mleko pij, zęby myj, z uśmiechem na twarzy żyj!

1.Słuchanie wiersza recytowanego przez nauczyciela.

2.Ćwiczenia słownikowe i gramatyczne:

- odpowiadanie na pytania dotyczące treści wiersza – Co trzeba robić, żeby być zdrowym?
- opisywanie wyglądu dwóch chłopców na obrazkach: chłopiec brudny i czysty , ich śniadanie na talerzu.
- tworzenie liczby mnogiej od podanych wyrazów: Jeden ząb- dwa zęby, owoc, uśmiech, warzywo, słońce, leń, przysiad itp.
- zabawa „Słowna wyliczanka”( Na podwieczorek zjemy:.......). Dzieci mają za zadanie wymienić tylko zdrowe pokarmy.

3. Zabawa logorytmiczna „Spacerek”. Dzieci maszerują w kole na sali, jednocześnie mówiąc rytmicznie dobrze znany im wierszyk : raz, dwa, trzy, cztery, maszeruje Tom i Jerry.

4. Ćwiczenia słuchowe rozwijające słuch fonematyczny ”Dzielimy słowa na sylaby”: włos, paznokcie, sen, gimnastyka, leń owoce, warzywa, mleko, zęby ( jednocześnie z klaskaniem).

5. Poranna gimnastyka języka: przesuwanie języka w dół, w górę, na boki, chowanie i wysuwanie, zwijanie w rurkę, kląskanie.

6. Zabawa artykulacyjna i oddechowa „Chude i grube”. Nauczyciel na początku zabawy pokazuje w jaki sposób policzki mogą stać się grube (nabiera powietrza), chude (wciąga policzki do wewnątrz). Wszyscy wspólnie próbują wykonać ćwiczenie. Dzieci w czasie zabawy używają małych lusterek. Na słowa, które oznaczają przedmioty grube – dzieci nabierają powietrza w policzki, na słowa, które oznaczają przedmioty chude – dzieci wciągają policzki do wewnątrz. Pomocne mogą być też obrazki.

7. Zabawa artykulacyjna „Kto zjadł śniadanko?”. Dzieci ruchami warg i języka naśladują sposoby jedzenia charakterystyczne dla różnych zwierząt, np.: krowa (przesuwanie dolnej szczęki na boki), krokodyl ( szerokie otwieranie i zamykanie ust), kot (wysuwanie języka, wylizywanie talerzyka, mruczenie, oblizywanie warg), ryba (ściąganie ust w rybi pyszczek, rozchylanie i zamykanie warg).

8. Nauka wiersza na pamięć, fragmentami , powtarzanie za głosem nauczyciela.

9. Ilustracja ruchowa treści wiersza.

10. Ćwiczenia fonacyjne – recytacja wiersza z różnym natężeniem: ciszej, średnio głośno, głośniej, w różnym tempie – bardzo wolno, w normalnym tempie.

GRUDZIEŃ

Choineczka

Choineczka mała w naszej sali stała,
Pachnąca, zielona, pięknie przystrojona.
Świecące lampeczki, kolorowe bombeczki,
Złote łańcuchy zawiesiły sprytne zuchy,
Na górze gwiazdeczka
pod choinką piernikowe ciasteczka.

1.Słuchanie wiersza recytowanego przez nauczyciela.

2.Ćwiczenia słownikowe i gramatyczne:
- odpowiadanie na pytania dotyczące treści wiersza – Jak wyglądała choinka?
- tworzenie rymów do podanych wyrazów: pachnąca, lampeczki, łańcuchy, gwiazdeczka
- tworzenie zdrobnień: choinka, lampy, bombki, gwiazda, ciastka.

3. Zabawa artykulacyjna, logorytmiczna „Sanki Mikołaja”. Dzieci ustawiają się parami, tworząc w ten sposób podwójne zaprzęgi. Jedno dziecko z pary z przodu naśladuje stukot kopyt renifera(kląskanie), drugie dziecko z zaprzęgu jest Mikołajem, zakłada jego czapkę, naśladuje dźwięk dzwonków. Zaprzęgi poruszają się przy skocznej wesołej piosence. Gdy muzyka milknie, wszyscy staja w miejscu i naśladują radosny gruby śmiech Mikołaja – ho, ho, ho.Na powtórny dźwięk piosenki następuje zmiana dzieci w parach i zaprzęgi ruszają.

4. Ćwiczenia słuchowe „Jakie bombki są na choince?”. Nauczyciel mówi krótkie słowa dzieląc je na głoski, dzieci zgadują jakie bombki wiszą na choince: osa, kot, mak, rak, sok, lis.

5. Gimnastyka buzi i języka „Słodkie buziaki”. Dzieci naśladują cmokanie (wargi zaciśnięte).

6. Ćwiczenia oddechowe „Fruwające płatki śniegu”. Dzieci dmuchają na zawieszone na nitce lub sznurku płatki z waty lub paski białej bibuły. Należy zwrócić uwagę, by powietrze było nabierane nosem, a wydychane ustami.

7. Nauka wiersza na pamięć, fragmentami , powtarzanie za głosem nauczyciela.

8. Ilustracja ruchowa treści wiersza.

9. Zabawa artykulacyjna, oddechowa i fonacyjna „Śmiechy i chichoty”. Dzieci naśladują śmiech różnych osób, np. śmiech pani -ha, ha, ha, śmiech pana –ho, ho, ho, śmiech dziecka – hi, hi, hi, śmiech staruszki – he, he, he, śmiech przy stole świątecznym, gdy są goście – hy, hy, hy, śmiech w kinie – haaaaaa, haaaaa.

10. Ćwiczenia fonacyjne – recytacja wiersza z różnym natężeniem: ciszej, średnio głośno, głośniej.

STYCZEŃ

Małpki
Na balu kilka małpek tańczyło, a dokładnie sześć ich było.
Pierwsza małpka bardzo mała
Druga małpka wciąż skakała
Trzecia małpka wciąż się śmiała
Czwarta małpka wciąż śpiewała
Piąta małpka banany zajadała
Szósta małpka ogonkiem machała
Małpki łapkami klaskały, obcasami tupały
Za łapki się trzymały i w koło obracały.

1.Słuchanie wiersza recytowanego przez nauczyciela.

2.Ćwiczenia słownikowe i gramatyczne:

- odpowiadanie na pytania dotyczące treści wiersza
- tworzenie liczby mnogiej : jedna małpka, dwie małpki, trzy małpki, cztery..., pięć..., sześć małpek
- kończenie fragmentów wiersza. Nauczyciel zaczyna, dzieci kończą wypowiedź mówiąc jedno słowo opisujące to co robi małpka na obrazku , np. skakała, śmiała, śpiewała.

3. Zabawa logorytmiczna „Liczymy do pięciu”. Dzieci maszerują po sali w kole, licząc rytmicznie do pięciu. ( Jeden, dwa, trzy, cztery, pięć, baw się z nami gdy masz chęć)

4. Ćwiczenia słuchowe , rozwijające słuch fonematyczny. Dzieci dzielą rytmicznie klaszcząc podane słowa na sylaby: małpka, skakała, śmiała, ogonek, banan, obcasy, łapki, tupały.

5. Ćwiczenie oddechowe „ Bańki”. Dzieci puszczają mydlane bańki.

6. Zabawa artykulacyjna, oddechowa „ Małpki i ich przyjaciele z ZOO”. Dzieci naśladują charakterystyczne odgłosy zwierząt i naśladują ich ruchy: małpki – podskakują i głośno wołają ho, ho, ho, hipopotamy – szeroko aż przesadnie otwierają usta, lwy – otwierają szeroko paszcze machają głową i kłapią szczękami, węże – syczą szybko wysuwają i chowają języki, wielbłąd – górna warga wystaje nad dolną, lekko ja przykrywa i nieco się porusza. Ułożenie narządów mowy dzieci mogą obejrzeć w lusterkach.

7. Ćwiczenia oddechowe „Baloniki na balu”. Dzieci robią baloniki z policzków. Zgromadzone w jamie ustnej powietrze przesuwają z jednego policzka do drugiego, można je wypuścić powoli lub szybko ( balon pęka).

8. Nauka wiersza na pamięć, fragmentami , powtarzanie za głosem nauczyciela.

9. Ilustracja ruchowa treści wiersza.

10. Ćwiczenia fonacyjne – recytacja wiersza z różnym natężeniem: ciszej, średnio głośno, głośniej.

LUTY

Planety
Raz, dwa, trzy, jaką planetę znasz już ty?
Mars czerwony cały, wcale nie jest mały.
Jowisz planetą jest największą ,
a nasza Ziemia najpiękniejszą,
Uran i Neptun zimne jak lody,
gorąca Wenus marzy o kropli wody,
Merkury najbliżej słońca, krąży po niebie bez końca,
piękny pierścień Saturn ma,
kto wyliczankę dalej zna?


1.Słuchanie wiersza recytowanego przez nauczyciela.

2.Ćwiczenia słownikowe i gramatyczne ( przy dużej ilustracji przedstawiającej układ planet):
- odpowiadanie na pytania dotyczące treści wiersza – Jakie są planety i czym się charakteryzują?
- tworzenie rymów do podanych wyrazów: mały, największa, wody, końca.
- tworzenie nazw mieszkańców planet, np. Ziemia – Ziemianie, Mars – Marsjanie.

3. Zabawa artykulacyjna, logorytmiczna, fonacyjna. „Powitanie ufoludków”. Dzieci są ufoludkami, mają na głowach opaski imitujące zielone czapeczki z antenkami. Dzieci witają kolejno każdego ufoludka piosenką, rytmicznie klaszcząc( na melodię Panie Janie): Witaj na Ziemi, witaj na Ziemi, jak się masz, jak się masz, wszyscy cię witamy, wszyscy cie witamy, bądź wśród nas.

4. Zabawa słuchowa „Słońce bawi się z nami”. Dzieci otrzymują papierowe lizaki, na których z jednej strony narysowane jest słońce. Nauczycielka wymienia różne wyrazy. Zadaniem dzieci jest uważne słuchanie i podnoszenie lizaków wtedy, kiedy usłyszą wśród podanych wyrazów nazwę planety.

5. Gimnastyka buzi i języka „Mowa ufoludków”. Dzieci powtarzają za nauczycielem mowę ufoludków, np: ma me mo......, na ne no........, am em om......, an en on.....itp.

6. Zabawa fonacyjna, oddechowa, artykulacyjna „ Wieje wiatr na Ziemi”. Dzieci stoja w rozsypce i trzymają długie paski bibuły. Na określony sygnał nauczyciela dzieci naśladują ruchem i głosem wiatr: łagodny powiew – lekkie dmuchanie, lekki wiatr – szumienie, wiatr morski – coraz większy szum, zawodzenie wiatru – wiju, wiju, wiju, wichura – fffffszyy, ffffszyyy, huragan i burza – czszyyyy, czszyyyy.

7. Nauka wiersza na pamięć, fragmentami , powtarzanie za głosem nauczyciela.

8. Ilustracja ruchowa treści wiersza.

9. Zabawa słuchowa „Dźwięki na Ziemi”. Dzieci rozpoznają wytwarzane dźwięki za pomocą słuchu: przelewanie wody, darcie papieru, dźwięk suszarki, miksera, klaskanie, kląskanie, tupanie, dźwięk kluczy, pstrykanie długopisem, zapinanie zamka, uderzanie łyżką w szkło, kamień, itp.

10. Ćwiczenia fonacyjne – recytacja wiersza z różnym natężeniem: ciszej, średnio głośno, głośniej.

MARZEC

Kolory

Raz, dwa, trzy, jakie kolory lubisz ty?
Serce czerwone a żabki zielone,
Żółte jajeczko takie jak słoneczko
Niebieskie niebo a zielone drzewo.
Biały śnieg a brązowy jeż,
Landrynki różowe , kwiatki fioletowe.
Ale najpiękniejsze to kolory tęczy.

1.Słuchanie wiersza recytowanego przez nauczyciela.

2.Ćwiczenia słownikowe i gramatyczne:
- odpowiadanie na pytania dotyczące treści wiersza.
- podawanie przykładów przedmiotów, zwierząt, zjawisk w określonym kolorze, pokazanym przez nauczyciela, np.: kolor zielony – żaba, trawa, liście, mech
- tworzenie zdrobnień: jajko, kwiaty, śnieg, jeż, słońce, serce, żaba.

3. Zabawa artykulacyjna, oddechowa, fonacyjna „Tęczowa chustka”. Nauczycielka rozkłada na dywanie chustę animacyjną. Przygotowane kolorowe skrawki bibuły rozmieszcza na całej powierzchni materiału. Na umówiony sygnał dzieci dmuchają na papierki, aby wprawić je w ruch.

4. Ćwiczenia słuchowe ćwiczące słuch fonematyczny „ Kolory tęczy”. Nauczyciel mówi pierwszą głoskę lub sylabę wyrazu ( nazwa koloru), a wybrane dziecko kończy wyraz, powtarza cały wyraz.

5. Gimnastyka buzi i języka „Słodkie lody”. Dzieci przed lusterkiem naśladują lizanie lodów, wysuwając język, potem oblizują się po pysznych lodach.

6. Ćwiczenia oddechowe „Słoneczko”. Dzieci stoją wyprostowane i wykonują głęboki wdech. W czasie wydechu unoszą ręce do góry wznoszą się na palce, i wypowiadają słowa – „słonko wschodzi coraz wyżej”, następnie znowu wykonują wdech a w fazie wydechowej mówią – „... a zachodzi coraz niżej..”.

7. Nauka wiersza na pamięć, fragmentami , powtarzanie za głosem nauczyciela.

8. Ilustracja ruchowa treści wiersza.

9. Zabawa oddechowa, artykulacyjna „ Łapacz snów”. Wszystkie dzieci siedzą w kręgu i udają, że śpią(lekko chrapią, nabierając powietrze nosem, wypuszczając ustami). Wybrane dziecko jest łapaczem snów. Ma miotełkę z piór , która zbiera sny do środka. Wolno chodzi dookoła i dmucha w górę ustami ułożonymi w rurkę( wydech), następnie wykonuje krótki wdech nosem ( tak jakby chciało z powrotem złapać powietrze). Na sygnał nauczyciela wskazuje osobę, która mówi co jej się śniło. Potem zamiana ról.

10. Ćwiczenia fonacyjne – recytacja wiersza z różnym natężeniem: ciszej, średnio głośno, głośniej.

KWIECIEŃ

Kotki
Kotków było pięć,
wszystkie poznać chcę,
Pierwszy łapki myje,
drugi mleko pije,
trzeci smaczną rybkę je,
czwarty myszkę łapie też,
a piąty pazurkami drapać chce.

1.Słuchanie wiersza recytowanego przez nauczyciela.

2.Ćwiczenia słownikowe i gramatyczne:
- odpowiadanie na pytania dotyczące treści wiersza – Co robiły kotki? Ile było kotków?
- tworzenie rymów do podanych wyrazów: pięć, myje, kotek, ryba, myszy, łapie.
- tworzenie zdrobnień: łapy, mleko, ryba, mysz, pazury.

3. Zabawa fonacyjna, oddechowa, artykulacyjna. Nauczyciel recytuje wiersz, zatrzymuje się w odpowiednich momentach i wtedy dzieci mruczą na jednym wydechu. W czasie mruczenia sprawdzają palcami, jak im drżą usta i skrzydełka nosa.

4. Zabawa artykulacyjna, fonacyjna „Chory kotek”. Nauczyciel opowiada o chorym kotku, pokazując za pomocą pacynek opisywane czynności. Następnie zadaniem dzieci jest naśladowanie kotka, który: kaprysi, ziewa, nie chce jeść, chce spać, mruczy, ma kaszel(kaszle z językiem wysuniętym do przodu), ma czkawkę, pokazuje bardzo szeroko otwarte gardło panu doktorowi, ma temperaturę i cichutko miauczy bo go boli głowa, musi połykać tabletki i pić syrop, zasypia i lekko chrapie.

5. Zabawa oddechowa artykulacyjna „Kocia rodzina”. Dzieci są kotkami, na głowach maja opaski. Robią to , o czym opowiada nauczyciel. Kotki rano wstają, przeciągają się, mruczą, myją się (wysuwają język do oblizywania i chowają go , zamykając buzię), piją mleko oblizują się, mlaskają. Ida się bawić papierową kulką. Każdy kotek wprawia w ruch swoja kulkę , dmuchając na nią. Na dźwięk dzwoneczka podchodzą do kociej mamy ( nauczyciel), mruczą zadowolone, miauczą, piją mleko, oblizują się. Zadowolone robią koci grzbiet. Kotki po myciu zasypiają i chrapią.

6. Zabawa słuchowa i artykulacyjna „Przyjaciele kotka z podwórka”. Nauczyciel dzieli grupę na cztery zespoły, dzieci dostają emblematy z narysowanymi zwierzętami. Każda grupa zwierząt zaczyna mówić na określony sygnał muzyczny: kury ( grzechotka) ko, ko, ko, gęsi ( tamburyno) gę, gę gę, kaczka ( bębenek), kwa, kwa, psy ( kołatka) chau, chau.

7. Nauka wiersza na pamięć, fragmentami , powtarzanie za głosem nauczyciela.

8. Ilustracja ruchowa treści wiersza.

9. Zabawa fonacyjna „ Mruczanka kotków”. Dzieci – kotki śpiewają piosenkę na zgłoskach: la, la, la, potem mrucząc.

10. Ćwiczenia fonacyjne – recytacja wiersza z różnym natężeniem: ciszej, średnio głośno, głośniej ( nauczyciel daje znak ręką , ręka się wznosi – dzieci wiersz mówią coraz głośniej, ręka opada – mówią coraz ciszej).

Maj
Motylki
Kolorowe motylki na łące latały,
kiedy się zmęczyły, na kwiatkach siadały.
Pierwszy motylek cały w kropki, wybrał stokrotki,
drugi żółty taki, wybrał czerwone maki,
trzeci w różowe łatki, wybrał bratki,
czwarty odpoczął tylko chwilę, wybrał żonkile,
piąty wstał z samego rana, wybrał tulipana
szósty wcale nie odpoczywał, dalej po łące fruwał.

1.Słuchanie wiersza recytowanego przez nauczyciela.

2.Ćwiczenia słownikowe i gramatyczne ( z wykorzystaniem obrazków motyli i kwiatów):
- odpowiadanie na pytania dotyczące treści wiersza
- tworzenie rymów do podanych wyrazów: latały, kropki, taki, łatki, chwilę, z rana, odpoczywał
- tworzenie zdrobnień: motyl, kropka, łata, tulipan, kwiat.

3. Zabawa artykulacyjna, słuchowa „Odgłosy z łąki”. Nauczyciel czyta kolejno zagadki, dzieci odgadują nazwę zwierzątka i naśladują ich odgłosy: bociany, kukułki, wrony, pszczoły, koniki polne, myszy, żaby, krówki, koniki, owieczki.

4. Ćwiczenia słuchowe „ Na łące”. Dzieci słuchają odgłosów łąki z płyty CD i odgadują czyje to odgłosy?

5. Zabawa artykulacyjna i oddechowa „ Konik na wycieczce” ( kląskanie, powoli, średnio wolno, szybko, konik odpoczywa po biegu – prawidłowy wdech i wydech).

6. Zabawa oddechowa „Wiosenny wietrzyk”. Dzieci trzymają na dłoniach pocięte paski zielonej bibuły, imitujące trawę. Wąchają ją, wciągając powietrze nosem i równomiernie wypuszczając ustami, podczas wydechu dmuchają na paski papieru.

7. Nauka wiersza na pamięć, fragmentami , powtarzanie za głosem nauczyciela.

8. Ilustracja ruchowa treści wiersza.

9. Zabawa logorytmiczna artykulacyjna „ Żaby na łące”. Wszystkie dzieci są żabami na łące, które rozmawiają tylko w żabim języku: gdy skaczą kumkają – kum, kum, kum, gdy kucają rechoczą – rech, rech, rech, gdy przygotowują się do wieczornego koncertu skrzeczą – uuuaaa, uuuuuaaaaa.

10. Ćwiczenia fonacyjne – recytacja wiersza z różnym natężeniem: ciszej, średnio głośno, głośniej.

Czerwiec

Zabawki

W naszym przedszkolu zabawek wiele,
bawią się z nami tutaj przyjaciele,
Piłeczki skaczą hop, hop, hop,
Misie chodzą trop, trop, trop,
Lalki tańczą la, la, la,
Zegarki tykają tik, tiki, tak,
Pajacyki robią hopsa, hopsa, sa
Skaczą wesoło raz i dwa, tak jak ja.

1.Słuchanie wiersza recytowanego przez nauczyciela.

2.Ćwiczenia słownikowe i gramatyczne ( z wykorzystaniem obrazków):
- odpowiadanie na pytania dotyczące treści wiersza.
- tworzenie liczby mnogiej do podanych wyrazów: piłka, lalka, miś, pajacyk, zabawa
- tworzenie zdrobnień: zabawka, piłka, lala, zegar, pajac

3. Zabawa artykulacyjna, logorytmiczna, słuchowa przy piosence „Wyszły ze skrzyneczki małe zabaweczki” ( Gimnastyczne figle muzyczne).

4. Ćwiczenia słuchowe „Jakie to zabawki?”. Dzieci odgadują nazwy zabawek, których dźwięki słuchają z płyty CD: piszcząca kaczuszka, bąk, pozytywka, auto itp.

5. Zabawa oddechowa „Huśtanie ulubionej zabawki”. Każde dziecko leży na plecach wygodnie, na brzuchu ma książkę a na niej ulubioną maskotkę. W czasie wdechu zabawka unosi się do góry, przy wydechu – opada, aby zabawka nie spadła z huśtawki wdech i wydech muszą być powolne i równomiernie z chwilowym zatrzymaniem powietrza.

6. Ćwiczenia fonacyjne „Śpij misiu, śpij laleczko”. Dzieci usypiają swoje zabawki , kołyszą je, naśladują płacz ( uuuuu, oooo), płacz zabawek usłyszał koziołek i śpiewa im kołysankę eeee, ale zabawki dalej płaczą, myszki starają się je uciszyć iiiiiii, w końcu zabawki zasypiają.

7. Nauka wiersza na pamięć, fragmentami , powtarzanie za głosem nauczyciela.

8. Ilustracja ruchowa treści wiersza.

9. Zabawa artykulacyjna usprawniająca narządy mowy „Wesoły pociąg z zabawkami”. Dzieci jada w pociągu, na przerwę w muzyce zatrzymują się i naśladują zabawki: piłeczki - hop, hop, hop, misie - trop, trop, trop, lalki - la, la, la, zegarki - tik, tiki, tak, pajacyki - hopsa, hopsasa.


10. Ćwiczenia fonacyjne – recytacja wiersza z różnym natężeniem: ciszej, średnio głośno, głośniej.