Raport ewaluacji
zajęć rewalidacji – logopedia
(przygotowała mgr Lidia Czerwińska)
„Ankieta ewaluacyjna z rewalidacji – logopedia” zawierająca 10 pytań , w tym 1 otwarte została przygotowana przez p. Lidię Czerwińską. Ankieta była skierowana do grupy uczniów obu szkół Placówki objętych terapią logopedyczną w roku szkolnym 2009/2010. Zajęcia prowadzono w sali nr 5 w budynku ośrodka, przy czym grupa 5 uczniów z klasy II AP miała zajęcia w innym budynku. Liczba uczestników zajęć zmieniała się w zależności od organizacji procesu nauczania prowadzonego w trzech budynkach szkoły.
Zapytanie w formie ankiety skierowane do grupy uczniów wymagających rewalidacji logopedycznej miało na celu przede wszystkim uzyskanie informacji zwrotnej dla prowadzącej zajęcia odnośnie trafności doboru metod i form pracy. Z uwagi na fakt iż nauczyciel logopeda jest początkującym terapeutą, uznał za istotne uzyskanie odpowiedzi na następujące kwestie:
- jak uczniowie w ogóle postrzegają celowość uczestniczenia w zajęciach tego typu,
- czy we własnej ocenie dostrzegają postępy w nabywaniu sprawności w aspekcie mowy i kompetencji językowych,
- jak oceniają dotychczasowy sposób organizowania zajęć,
- czy mają propozycje zmian w sposobie organizowania i prowadzenia zajęć.
Ankieta przybrała następującą formę:
ANKIETA EWALUACYJNA Z REWALIDACJI (LOGOPEDIA)
(zawiera 10 pytań, w tym jedno otwarte)
PROWADZĄCY: mgr Lidia Czerwińska
UCZESTNIK:
IMIĘ, NAZWISKO........................................
KLASA.................
ROK SZKOLNY: 2009 - 2010
Lp. PYTANIE ODPOWIEDŹ
1. Czy chętnie uczęszczałaś/eś na zajęcia z logopedii? TAK/NIE
2. Czy aktywnie w nich uczestniczyłaś/eś? TAK/NIE
3. Czy skorzystałaś/eś z tych zajęć w aspekcie mowy? TAK/NIE
4. Czy włączano wszystkich uczestników zajęć do ćwiczeń? TAK/NIE
5. Czy stosowano zróżnicowane metody pracy? TAK/NIE
6. Ćwicząc wymowę pracowałaś/eś na materiale różnorodnym? TAK/NIE
7. Pracując nad mową systematyzowałaś/eś wiadomości z języka polskiego? TAK/NIE
8. Czy według ciebie korzystna jest większa liczba uczestników? TAK/NIE
9. Czy uczestniczenie w zajęciach tego typu jest potrzebne? TAK/NIE
10. Czy jest coś co chciał(a)byś zmienić w sposobie organizowania i prowadzenia zajęć? TAK/NIE
*Jeżeli tak, to wymień co:
Ankietę przeprowadzono w drugiej połowie maja 2010 r., rozdając do wypełnienia karty tym uczniom, którzy wyrazili chęć uczestniczenia w badaniu. Ankieta była imienna. Przed rozdaniem ankiet pytania objaśniono. Część uczniów zgłosiła potrzebę wypełnienia ankiety ewaluacyjnej w trakcie zajęć, w tej grupie jedno z dzieci poprosiło o zachowanie anonimowości.
Badaniem objęto grupę 25 uczniów. Wypełnioną ankietę ewaluacyjną oddało 13 uczniów, w tym zasadnicza część tej grupy to uczniowie, którzy wypełnili ankietę w trakcie zajęć. Spośród 13 ankiet otrzymanych do zwrotu 12 było imiennych, 1 anonimowa. Spośród 12 imiennych kart ankietowych wypełnionych przez uczniów objętych terapią logopedyczną 11 kart wypełnili uczniowie Zasadniczej Szkoły Zawodowej nr 30, a 1 kartę uczeń Szkoły Przysposabiającej do Pracy Nr 2. Pośród 11 ankiet wypełnionych przez uczniów szkoły zawodowej były:
4 – uczniowie klas I,
4 – uczniowie klas II,
3 – uczennice klas III, obecne absolwentki.
Wnioski dla prowadzącej:
1. Prowadzić badanie ankietowe od początku do końca maja w celu zwiększenia:
- grupy badawczej ( nieobecności poszczególnych uczniów z powodu wycieczki, obozu, konkursów, zawodów) oraz
- skuteczności odzyskiwania rozdanych kart ankietowych.
2. Przeprowadzić badanie ankietowe dla wszystkich uczestników zajęć rewalidacji logopedycznej w szkole, w ramach prowadzonych zajęć.
W badaniu ankietowym na każde z dziesięciu pytań należało każdorazowo udzielić jednoznacznej odpowiedzi: Tak/Nie, pytanie dziesiąte po zaznaczeniu odpowiedzi twierdzącej stwarzało możliwość zgłoszenia przez ucznia osobistych uwag.
Na kolejne pytania ankietowe uzyskano następujące odpowiedzi:
1.Czy chętnie uczęszczałaś/eś na zajęcia z logopedii? (T 11/N 2)
2.Czy aktywnie w nich uczestniczyłaś/eś? ( T 13/N 0)
3.Czy skorzystałaś/eś z tych zajęć w aspekcie mowy? ( T 13/N 0)
4.Czy włączano wszystkich uczestników zajęć do ćwiczeń? ( T 13/N 0)
5.Czy stosowano zróżnicowane metody pracy? ( T 13/N 0)
6.Ćwicząc wymowę pracowała/eś na materiale różnorodnym? ( T 13/N 0)
7.Pracując nad mową systematyzowałaś/eś wiadomości ( T 12/N 1)
z języka polskiego?
8.Czy według ciebie korzystna jest większa liczba uczestników? ( T 10/N 3)
9.Czy uczestniczenie w zajęciach tego typu jest potrzebne? ( T 11/N 2)
10.Czy jest coś co chciał(a)byś zmienić w sposobie
organizowania i prowadzenia zajęć? *Jeżeli tak, to wymień co: ( T 1/N 12)* I. „ Żeby (było) więcej ruchu”
Uzyskane wyniki w przejrzysty sposób pokazują stosunek uczniów do kolejnych kwestii sformułowanych w postaci pytań.
Z zasady uczniowie chętnie uczestniczą w zajęciach rewalidacyjnych z zakresu logopedii i dostrzegają potrzebę uczęszczania na nie, co pokazują identyczne liczby odpowiedzi twierdzących na pytania: 1, 9 (T 11/N 2).
Wszyscy uczniowie udzielili odpowiedzi twierdzących na pytania dotyczące:
- ich aktywności w czasie tych zajęć ( pytanie 2; T 13/N 0) ,
- korzyści płynących z zajęć z uwagi na korygowanie wad wymowy i zaburzeń w mówieniu (pytanie 3; T 13/N 0),
- angażowania uczestników w tok zajęć ( pytanie 4; T 13/N 0),
- stosowania zróżnicowanych metod pracy ( pytanie 5; T 13/N 0),
- posługiwania się różnorodnym materiałem ( pytanie 6; T 13/N 0).
Prowadząca zapytała również o zastosowanie umiejętności zdobywanych na zajęciach logopedycznych na języku polskim. Na to pytanie (nr 7) 12 z 13 ankietowanych uczniów odpowiedziało twierdząco, a 1 przecząco.
Za istotny problem uznano również sprawę liczebności uczniów na zajęciach rewalidacji logopedycznej. Stąd zapytanie uczniów o opinię w tej kwestii sformułowane w pytaniu 8, na które uzyskano 10 odpowiedzi twierdzących, 3 przeczące. Wynik świadczyłby o tym, że uczniom odpowiada duża liczba uczestników zajęć, co można tłumaczyć dwojako:
1. uczniowie udzielili odpowiedzi twierdzącej „z rozpędu” ( przewaga udzielanych odpowiedzi twierdzących skłoniła do odruchowego zakreślenia odpowiedzi Tak),
2. uczniom odpowiada fakt dużej liczebności grupy ( powody takiego stanowiska może tłumaczyć: świadomość skali problemu z mową („ nie jestem z tym sam”); możliwość prowadzenia terapii logopedycznej w formie gier, quizów, konkursów przy większej liczbie uczestników).
Z obserwacji prowadzącej wynika iż większą skuteczność oddziaływań terapeutycznych gwarantuje mniejsza liczba uczestników : 1, 2 osoby. Podobne stanowisko zajmują terapeuci logopedzi z długoletnim stażem pracy i bogatym doświadczeniem zawodowym.
W ostatnim punkcie ankiety zapytano uczniów o propozycje, jakie chcieliby zgłosić w sprawie organizowania i prowadzenia zajęć. Uzyskane odpowiedzi stanowiłyby cenne źródło informacji dla prowadzącej badanie ankietowe do wykorzystania w praktyce logopedycznej w kolejnym roku szkolnym. Na 13 udzielonych odpowiedzi 12 było przeczących, zatem nie wnoszących żadnych oczekiwań i pomysłów co do przebiegu zajęć. Pojawiła się jedna odpowiedź twierdząca, a jej rozwinięcie stanowiła prośba o uwzględnienie aspektu ruchowego w ramach zajęć logopedycznych. Uwaga ta jest mobilizująca dla nauczyciela logopedy, gdyż przewaga ćwiczeń ruchowych jest uwzględniania w terapii logopedycznej w wieku przedszkolnym. Stosowane dotychczas ćwiczenia muzyczne i logorytmiczne w większym zakresie będą wzbogacone o aspekt ruchowy przy dostosowaniu jego charakteru do reprezentowanej przez uczniów grupy wiekowej.
Podsumowując wyniki z przeprowadzonego badania ankietowego prowadząca uzyskała odpowiedzi na zasadnicze kwestie:
1. Uczniowie dostrzegają celowość uczestniczenia w zajęciach rewalidacyjnych z logopedii.
2. Zauważają, że czynią postępy w nabywaniu sprawności w aspekcie mowy i kompetencji językowych, przy czym należy im nieustannie uzmysławiać konieczność stałości oddziaływań i systematyczności zalecanych ćwiczeń oraz stwarzać okazję do ich wykonywania w ramach zajęć z innych przedmiotów.
Wniosek dla wszystkich nauczycieli/wychowawców:
I. Powszechne objęcie opieką danego ucznia w celu podniesienia skuteczności oddziaływań rewalidacyjnych ( stosowanie odpowiednich do zalecanych metod i form pracy, mobilizowanie ucznia do wykonywania wskazanych ćwiczeń).
II. Angażowanie rodziców w proces rewalidacyjny.
3. Uczniowie pozytywnie oceniają sposób organizowania zajęć logopedycznych, co daje poczucie satysfakcji początkującemu terapeucie logopedzie i motywuje do zwiększonej pracy.
4. Ankietowani uczniowie zasadniczo nie zgłosili propozycji, pomysłów do realizacji w ramach terapii logopedycznej, co świadczyłoby o atrakcyjności proponowanych metod i form pracy. Sugerowany w jednej z ankiet aspekt ruchowy, będący formą uatrakcyjnienia proponowanych ćwiczeń logopedycznych, był realizowany na miarę możliwości gabinetu, w którym odbywały się zajęcia.
Wniosek dla prowadzącej:
Korzyści płynące z łączenia różnorakich ćwiczeń w procesie rewalidacyjnym przemawiają za tym, by w planowaniu toku zajęć uwzględnić w większym stopniu aspekt ruchowy, a zatem przewidzieć zmianę sali, w której będą odbywały się poszczególne spotkania.
Poza odpowiedziami na zasadnicze pytania, jakie prowadząca przedstawiła jako celowe dla badania, ankieta stanowi formę rozeznania w innych kwestiach, takich jak:
- sposób organizowania badania ankietowego,
- skuteczność przeprowadzania badania ankietowego,
- miarodajność uzyskiwanych od uczniów odpowiedzi.
Obszary te wymagają uważnej analizy i odpowiednich działań w celu zapewnienia obiektywnego pomiaru ukazującego spektrum problemu.
Mgr Lidia Czerwińska