Bon ton, czyli savoire vivre na co dzień - scenariusze zajęć dla klas I-III szkół gimnazjalnych i ponadgimnazjalnych

„Bon ton,
czyli
savoire vivre
na co dzień”

scenariusze zajęć dla klas I-III szkół gimnazjalnych i ponadgimnazjalnych


Opracowała Lidia Czerwińska


SPIS TEMATÓW ZAJĘĆ


1. Kim jestem, jaki jestem? Poznaj samego siebie
(Scenariusz lekcji w klasach I – III , opracowała L.Czerwińska)


2. Co, gdzie, kiedy, jak? Znam zasady kultury.
(Scenariusz lekcji w klasach I – III , opracowała L.Czerwińska)


3. Przy stole i w towarzystwie.
(Scenariusz lekcji w klasach I – III , opracowała L.Czerwińska)


ZAŁĄCZNIKI:
Załącznik stanowi skoroszyt zawierający poszczególne konspekty zajęć wraz z materiałami pomocniczymi złożony w Bibliotece szkoły SOSW nr 1 im. Jana Matejki w Krakowie przy ul. Szujskiego 2



I. Kim jestem, jaki jestem? Poznaj samego siebie.
(Scenariusz lekcji w klasach I – III , opracowała L.Czerwińska)

1. Cel ogólny

W czasie zajęć uczeń ma możliwość zweryfikowania stanu wiedzy o sobie samym w aspekcie danych formalnych jak i osobowościowych.

2. Cele szczegółowe zajęć:

Uczeń w czasie pracy na zajęciach:
- utrwala swoje dane osobowe i adresowe;
- ma możliwość powrotu do czasu dziecięctwa;
- określa swoje miejsce w grupie najbliższych osób
- dokonuje analizy: rozpoznawania i nazywania swoich uczuć ( z pomocą nauczyciela)
- szanuje odmienność innych

3. Treści zajęć:

*kim jestem i jaki jestem („Karta mojego życia”, znaki zodiaku, „JA I INNI. Kim jestem, jaki jestem, s.26-30”
*dane osobowe, ulubione zwierzę, przysmak, zainteresowania, role życiowe(widz, klient, turysta, syn/córka - „Czy jesteś dobrym synem,/córką?” s.8, pasażer, uczeń, rysowanie karykatury),
*moje zalety i wady: pozytywy, cechy do poprawy(zestawienia), twoje talenty („50 gier i zabaw..., s.50); co może zastąpić telewizję („50 gier i zabaw..., s.46), sposoby na zły humor („50 gier i zabaw..., s.47)
* jakim jestem synem/córką (teksty: „Synowie”, „Taki zapominalski”, „Pracowity jak pszczoła”, „czasem jestem zazdrosny: Dzidzia”)
* tolerancja: odmienność, szacunek („Każdy jest inny”, s.31-33), „specjalne okulary” („50 gier i zabaw..., s.58)

4. Metody i formy pracy, środki dydaktyczne:
*Praca: grupowa, zespołowa, indywidualna ( w zależności od możliwości uczniów)
*Metody: podawcza ( objaśnienia, naprowadzanie, pytania pomocnicze), obrazowa: plansze, tematyczne obrazki, ilustracje, fragmenty fimów, aktywizujące: „burza mózgów”, „kiermasz pomysłów”, dramowe itp., praktyczne ( karty pracy, karty ćwiczeń, arkusze i bristole, uzupełnianie, rysowanie, łączenie, wyszukiwanie i dopasowywanie, porównywanie)

5. Praca domowa: 1.autoportret; lub 2.obrazkowy wykaz form, które poprawiają mi nastrój; lub 3.portret miłej osoby.



II. Co, gdzie, kiedy, jak? Znam zasady kultury.
(Scenariusz lekcji w klasach I – III , opracowała L.Czerwińska)
1. Cel ogólny
W czasie zajęć uczeń utrwala podstawowe zasady bon ton-u, właściwe zachowania w sytuacjach codziennych (m.in. powitanie, przedstawianie się, postawa i strój, pierwszeństwo) oraz sąsiedzko –towarzyskich ( przedstawianie się, punktualność, relacje sąsiedzkie)
2. Cele szczegółowe zajęć:
Uczeń w czasie pracy na zajęciach:
- utrwala podstawowe zasady kultury,
-zna stosowne dla sytuacji i osoby zasady przedstawiania się,
-wie jak mówić o sobie,
- zna zasady konwersacji,
-rozwija świadomość wagi schludnego wyglądu, estetycznego i stosownego stroju,
-uczy się kurtuazji: grzeczności i uprzejmości w codziennych sytuacjach,
-uzmysławia sobie wagę punktualności,
-zna zasady współżycia sąsiedzkiego.
3. Treści zajęć:
*znajomość savoir – vivre’u („Ada to nie wypada...”, „Alfabet dobrych manier dla nastolatka”,
*sposoby witania się, pozdrawiania, ( „Zróbmy to elegancko”, „Bądź człowiekiem ludzkim”, s.9)
*przedstawianie się („Bądź człowiekiem ludzkim: Abecadło przedstawiania się”, s.15,17,21,23)
*znajomość swoich korzeni (autoprezentacja, patriotyzm lokalny) „Niezbędnik człowieka wychowanego: Kilka zasad do przyswojenia”),
*sztuka prowadzenia rozmowy „Niezbędnik człowieka wychowanego: Trzy przykazania, Kilka porad”,
*dyskrecja i takt w rozmowie, rozwaga w wyrażaniu opinii ((„Po prostu zaakceptuj to: Trzy przykazania”)
*gafa, nietakt („Dżentelmen w globalnej wiosce: Kilka porad)
*dbałość o schludny wygląd( „Bądź człowiekiem ludzkim: Dekalog człowieka zadbanego, s.7)
*zadbanie o stosowny do okazji i miejsca strój („Po prostu zaakceptuj to: Uniwersalny poradnik na każdą okazję, Trzy przykazania dla niej, dla niego”)
*punktualność: zawsze i wszędzie ((„Po prostu zaakceptuj to: Trzy przykazania, Kilka porad”),
*dobre relacje sąsiedzkie („Wolnoć Tomku...”, s.70; „Jak dobrze mieć sąsiada...”,s.71; „Paweł i Gaweł”A.Fredro)
4. Metody i formy pracy, środki dydaktyczne
( z treści zajęć oraz materiały papiernicze, fragm.”Mikołajka”(film, książka), G.Kasdepke „Bon ton...” i inne) Praca domowa Uczeń przygotowuje ciekawostki o swojej miejscowości ( wycinki, rysunek, wypis, referat itp.)


III. Przy stole i w towarzystwie.
(Scenariusz lekcji w klasach I – III , opracowała L.Czerwińska)
1.Cel ogólny zajęć:
Uczeń w czasie zajęć systematyzuje wiedzę o dobrych manierach, właściwym zachowaniu. Utrwala zasady obowiązujące przy stole, ćwiczy właściwe nakrywanie stołu, podawanie potraw. Uczy się jak należy podejmować gości.
2.Cele szczegółowe:
Uczeń
- wie, czym są dobre maniery i podaje ich przykłady do danej sytuacji,
- zna zasady kultury obowiązujące w sytuacjach codziennych,
- umie zaprezentować pożądane zachowanie w sytuacji zaaranżowanej (scenki dramowe), potem w praktyce,
- obcuje z tekstami kultury traktującymi o właściwym zachowaniu,
- potrafi właściwie się zachować w danej sytuacji na co dzień,
- wie, że bycie warto być kulturalnym, że „bycie kulturalnym się opłaca”,
-umie poprawnie odpowiedzieć/zareagować na sformułowane pytania sprawdzające (quiz)
3.Metody pracy:
- podawcza (odczytywanie rymowanych prawideł, tekstów literackich, pytań konkursowych itp.),
- oglądowa (prezentacja nakrycia, odgrywanie zaaranżowanych scenek, quiz on line, plansza o kulturalnym zachowaniu),
- praktyczna ( wcielenie się w rolę: syna, córki, ucznia, widza, pasażera, klienta, turysty, gospodarza, sąsiada, kolegi; poprawne nakrycie stołu; karta grafomotoryczna: nakrycie stołu, test „Czy znasz zasady savoir-vivre’u”, karta pytań i odpowiedzi do quizu z netu, i inne)
4.Formy pracy:
- zbiorowa,
-grupowa,
-zespołowa,
- indywidualna.
5.Środki dydaktyczne:
- gra z Internetu, strona www.yummy.pl/children/pl/game/pl/savior-vivre ( quiz o zasadach obowiązujących przy stole)
- plansza ścienna o zasadach kultury (budynek ul.Szujskiego, s.21)
- nakrycia stołowe: talerz płytki i głęboki, deserowy, łyżka, nóż, widelec, łyżeczka, szklanka, serwetka (realne lub tekturowe)
- karta grafomotoryczna: nakrycie stołu z zeszytu Ortograffiti,
- teksty kultury: wiersze „Kwoka” J.Brzechwy, „Paweł i Gaweł” J.Tuwima, fragmenty książki „Bon czy ton. Savior vivre dla dzieci” G.Kasdepke, „Jaśki” teksty do czytania i omówienia o byciu zapominalskim, pracowitym, zazdrosnym
- wierszyki: „Dżentelmen” oraz rymowanki o dobrych manierach,
- krzyżówka „Czy znasz zasady savoir – vivre’u
- filmy: „Mikołajek”, „Garfild”,
6. Załączniki
*„Kulturalny uczeń – gatunek zagrożony wyginięciem?...”( wiersz „Dżentelmen”s.1-2, „Dobre rady wierszem”s.2-4, 4 Magiczne klucze uprzejmości, s.5),
*”Przyjmujemy gości” ( wierszem „naopak”),
*”Kwoka” Jan Brzechwa,
*”Niezbędnik człowieka wychowanego: Kilka porad ” ( jak się zachować idąc w gości),
*”Podano do stołu: Przyjęcie z przejęciem (2 strony), Podpatrzone ...” – o rodzajach przyjęć, degustowaniu potraw,
*karta grafomotoryczna (nakrycie stołu)
* „Czy pożywienie może szkodzić?” (piramida zdrowia, analiza jadłospisu, rola białka, Dobre maniery przy stole)
*Mini poradnik świąteczny (zachowania w czasie rodzinnych spotkań, kolacji wigilijnej itp.)
* test „Czy znasz zasady savior-vivre’u?”