Program koła matematycznego

PROGRAM KOŁA MATEMATYCZNEGO
DLA KLAS IV i V
W I SPOŁECZNEJ SZKOLE PODSTAWOWEJ STO
W SŁUPSKU
( 1 h w tygodniu)

autor: mgr inż. Marta Jarosiewicz

SPIS TREŚCI:

Wstęp 3
Cele programu 3
Metody i formy pracy 4
Środki dydaktyczne 5
Osiągnięcia uczniów 6
Tematyka zajęć i liczba godzin 6
Ewaluacja programu 8
Bibliografia 10

Wstęp

Szczególne uzdolnienia i zainteresowania matematyczne trzeba rozwijać jak najwcześniej. W każdym zespole uczniów znajdą się uczniowie uzdolnieni matematycznie. Uczniów takich należy otoczyć opieką. Wymaga to nowych skutecznych rozwiązań w indywidualizacji pracy dydaktyczno – wychowawczej, kształtowaniu i rozwijaniu zainteresowań uczniów, wdrażaniu ich do samodzielnej pracy.
Największe efekty pracy z uczniem zdolnym uzyskuje na zajęciach pozalekcyjnych. Czynne uczestnictwo w zajęciach pozalekcyjnych sprzyja rozwijaniu zdolności i zainteresowań. Praca w małych grupach uczniów o zbliżonych zainteresowaniach, oparta na dobrowolności, swobodzie i samodzielności, gdzie nauczyciel i uczeń pracują na zasadach partnerskich, gdzie panuje klimat twórczych poszukiwań, dyskretne kierowanie przez nauczyciela rozwojem ucznia przynosi wiele korzyści: uczniowie są zainteresowani przedmiotem, uczą się chętniej a na zajęciach są efektywniejsi.
Udział w zajęciach kółka matematycznego stwarza uczniom warunki rozwoju i doskonalenia swoich umiejętności oraz rozwijania ukrytych zdolności, wcześniej nieujawnionych. Z myślą o uczniach klas czwartych został opracowany program koła matematycznego.

Cele programu
Cele ogólne:
• rozbudzanie i kształtowanie zainteresowań matematycznych,
• rozwijanie uzdolnień ucznia,
• rozwijanie pamięci oraz umiejętności myślenia abstrakcyjnego i logicznego
rozumowania,
• rozwijanie wyobraźni przestrzennej,
• aktywizowanie ucznia, zachęcanie do wykazywania inicjatywy i realizowania
własnych pomysłów,
• kształtowanie pozytywnego nastawienia do podejmowania wysiłku intelektualnego,
• wyrobienie nawyku obserwacji, eksperymentowania, samodzielnego poszukiwania i zdobywania informacji,
• doskonalenie zdobytych umiejętności w rozwiązywaniu problemów matematycznych i nabywanie nowych umiejętności,
• przyswojenie podstawowych pojęć i umiejętności matematycznych znajdujących zastosowanie w najprostszych sytuacjach praktycznych,
• wdrażanie do systematycznego, celowego działania, dobrej organizacji pracy oraz współdziałania w zespole,
• przygotowanie uczestników koła do konkursów matematycznych.

Cele szczegółowe – uczeń potrafi:
• uważnie analizować treść zadania oraz poszukiwać różnych, nietypowych
rozwiązań,
• czytać ze zrozumieniem tekst matematyczny,
• stosować schematy i rysunki w trakcie rozwiązywania zadania,
• w pewnym zakresie stosować oznaczenia literowe do opisu danych i w rozwiązaniu
zadania,
• korzystać z tabel, wykresów, diagramów, instrukcji oraz tekstów użytkowych,
• interpretować informacje, wyciągać wnioski poparte poprawnym rozumowaniem,
• rozwiązywać problemy praktyczne,
• dostrzegać zależności matematyczne w otaczającym świecie,
• prezentować rozwiązania zadań i problemów w sposób zrozumiały i czytelny,
• sprawdzać otrzymane wyniki i korygować błędy,
• samodzielnie zdobywać wiedzę.

Metody i formy pracy
Metody:
podające:
• elementy wykładu (opowiadanie, opis, anegdota, objaśnienie),
• praca z tekstem,
• objaśnienie nowego materiału za pomocą pytań z wykorzystaniem wiedzy ucznia,
• pokaz filmu, animacji komputerowej.
problemowe:
• rozwiązanie problemu w oparciu o tekst matematyczny,
• pokaz połączony z obserwacją ucznia w celu samodzielnego rozwiązania problemu,
• rozwiązywanie zadań problemowych.
aktywizujące:
• gry dydaktyczne,
• dyskusja dydaktyczna,
• burza mózgów.
eksponujące:
• dyskusja na temat rozwiązania problemu,
• wykonywanie zadań w grupach,
• zawody matematyczne.
programowane:
• wykorzystanie komputerowych programów dydaktycznych.

Formy pracy
• indywidualna (jednolita i zróżnicowana),
• zbiorowa,
• grupowa (jednolita i zróżnicowana).

Środki dydaktyczne
• książki matematyczne, zbiory zadań,
• testy, zestawy zadań, karty prcy,
• plansze, tabele, wykresy, rysunki,
• gry matematyczne i logiczne,
• krzyżówki, łamigłówki, rebusy
• komputer, programy komputerowe, strony internetowe, kalkulator.

Osiągnięcia uczniów
Zakładam, że uczeń realizujący program:
• pogłębi swoją wiedzę w zakresie matematyki,
• ugruntuje swoje zainteresowania,
• rozwinie umiejętność samodzielnego uczenia się i korzystania z różnych źródeł informacji,
• z chęcią będzie brał udział w konkursach matematycznych i będzie osiągał w nich sukcesy.

Tematyka zajęć i liczba godzin
KLASA IV
L.P. Liczba godzin Temat
1. 1 Arytmetyka w obrazkach
2. 1 Zadania tekstowe z arytmetyki
3. 2 Wstawianie znaków, uzupełnianie cyfr
4. 1 Zadania z zapałkami
5. 2 Rachunek pamięciowy
6. 2 Rachunek pisemny
7. 1 Dzielenie z resztą
8. 2 Ułamki zwykłe
9. 2 Ułamki dziesiętne
10. 1 Obliczenia zegarowe
11. 1 Obliczenia kalendarzowe
12. 2 Elementy statystyki
13. 2 Skala i plan
14. 2 W sklepie
15. 2 Pola i obwody figur
16. 2 Prostopadłościany
17. 1 Magiczny kwadrat i trójkąt
18. 2 Gry i zabawy matematyczne
19. 2 Zagadki logiczne, łamigłówki i rebusy matematyczne
20. 1 Rozwiązywanie krzyżówek matematycznych
21. 4 Testy z konkursów matematycznych (np: Kamgur, Alfik, Olimpus)

KLASA V
L.P. Liczba godzin Temat
1. 2 Rachunek pamięciowy
2. 2 Rachunek pisemny
3. 2 Działania na ułamkach zwykłych
4. 2 Działania na ułamkach dziesiętnych
5. 2 Podzielność liczb
6. 2 Liczby całkowite
7. 2 Procenty
8. 2 Figury geometryczne
9. 2 Pola figur
10. 1 Zamiana jednostek
11. 1 Kąty
12. 1 Przelewanie
13. 1 Ważenie
14. 1 Zadania o wieku
15. 1 Elementy statystyki
16. 2 Odkrywanie prawidłowości
17. 1 Zagadki logiczne
18. 1 Łamigłówki – monety i karty
19. 2 Ciekawe matematyczne strony internetowe i testy interaktywne
20. 2 Krzyżówki matematyczne – rozwiązywanie i układanie
21. 4 Testy z konkursów matematycznych (np: Kamgur, Alfik, Olimpus)

Ewaluacja programu
W celu przeprowadzenia ewaluacji zajęć kółka matematycznego należy ocenić:
• skuteczność programu - obserwacja postępów uczniów,
• przydatność programu - zebranie danych na temat tego, czy praca na zajęciach kółka
powoduje poprawę ocen z matematyki i czy pomaga w osiągnięciu lepszych wyników
na konkursach i na sprawdzianach,
• atrakcyjność programu - obserwacja zainteresowania uczniów i frekwencji.
Pod koniec roku szkolnego zostanie przeprowadzona ankieta wśród członków koła. Pozwoli ona ocenić dotychczasową pracę na zajęciach, jak również wyciągnąć wnioski na przyszłość w celu ewentualnej modyfikacji programu.

Wzór ankiety dla członków koła matematycznego:

DROGI UCZNIU !

Chcę się dowiedzieć, jak oceniasz zajęcia koła matematycznego oraz stosowane na tych zajęciach metody pracy. Zależy mi na Twoich rzetelnych i szczerych odpowiedziach, dzięki czemu postaram się tak uatrakcyjnić zajęcia, aby zaspokoić Twoje oczekiwania oraz innych uczniów. Ankieta jest anonimowa.

Zakreśl wybraną odpowiedź. W wykropkowane miejsca wpisz swoje uwagi.

1. Czy chętnie uczęszczasz na zajęcia koła matematycznego?
a) tak
b) raczej tak
c) raczej nie
2.Czy odpowiada Ci forma w jakiej prowadzone są zajęcia?
a) tak
b) raczej tak
c) raczej nie
3. Czy zadania na zajęciach koła zainteresowały Cię?
a) tak
b) raczej tak
c) raczej nie
4. W jakim stopniu pomogłam Ci przygotować się do konkursów matematycznych?
( zaznacz na skali)

1 2 3 4 5 6

5. W jakim stopniu takie zajęcia poszerzają zakres Twoich wiadomości i umiejętności?

1 2 3 4 5 6

6. Jak oceniasz zajęcia?
a) były ciekawe
b) nie zawsze są ciekawe
c) były nudne

7. Jak oceniasz współpracę z nauczycielem prowadzącym?
a) dobra
b) raczej dobra
c) raczej słaba

8. Jakie tematy chciałbyś realizować na zajęciach koła?
........................................
9. Jak oceniasz swoją pracę na zajęciach koła?
........................................
10. Inne uwagi na temat zajęć koła:
........................................
Bibliografia:
1. Zespół redakcyjny, Matematyka z wesołym kangurem, Aksjomat, Toruń 2013
2. Z . Bobiński, P. Nodzyński, A. Świątek, Matematyka wokół zegara, Aksjomat, Toruń 2008
3. Z . Bobiński, P. Nodzyński, A. Świątek, Kwadraty magiczne, Aksjomat, Toruń 2010
4. Z . Bobiński, P. Nodzyński, A. Świątek, M. Uscki, Matematyczne przygody kangurków, Aksjaomat, Toruń 2009
5. Z . Bobiński, P. Nodzyński, M. Uscki, Koło matematyczne w szkole podstawowej, Aksjaomat ,Toruń 2008
6. I. Czarkowska, Łamigłówki dla podstawówki, Damidos, 2013
7. I. Czarkowska, Zagadki logiczne, Damidos, 2013
8. I. Dybek, wesoła matematyka dla klas 4-6, Damidos, Warszawa 2014
9. S. Kalisz, J. Kulbicki, H. Rudzki, Matematyka na szóstkę – zadania dla klasy IV, V, Nowik, Opole 2013
10. G. Kędziorska, J. Siewior, B. Zasada, T. Noworacka, R. Kwiatkowska, Korelacja matematyki z przyrodą – zbiór zadań dla uczniów klas IV- VI Szkoły Podstawowej, Aksjomat, Toruń 2002
11. A. Kozłowska –Brzoza, Gry i zabawy matematyczne dla uczniów szkoły podstawowej, Nowik, Opole 2012
12. D. Kulma, Kwadratolandia – matematyczne przygody, Elitmat, Miński Mazowiecki 2008
13. Monety, karty i klucze – łamiglówki wzmocnij możliwość swoejgo umysłu, Nowik, Opole 2014
14. Z. Romanowicz, B. Dyda, Zadania dla przyszłych olimpijczyków, Siedmiogród, Wrocław 2013
15. M. Rosół, E. Wilińska, Konkursy matematyczne dla szkoły podstawowej, Aksjomat, Toruń 2013
16. R. Staszkiewicz, D. Staszkiewicz, Matemadziarstwo 2 czyli krzyżówki i nie tylko, Aksjomat, Toruń 2014
17. B. Stryczniewicz, bliskie spotkania z matematyką – zbiór zadań na kółka matematyczne dla szkoły podstawowej, Nowik , Opole 2013
18. A. Żurek, P. Jędrzejewicz, zbiór zadań dla kółek mateamtycznych w szkole podstawowej, GWO, Gdańsk 2013
19. Internetowe stony matematyczne.